Giáo án Sinh học Lớp 6 - Tiết 21+22, Bài 28: Thực hành làm sữa chua và quan sát vi khuẩn - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Chinh

Nội dung text: Giáo án Sinh học Lớp 6 - Tiết 21+22, Bài 28: Thực hành làm sữa chua và quan sát vi khuẩn - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Chinh

1. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 Ngày soạn: 17/9/2021 Ngày dạy: 20/9/2021 TIẾT 21+22: BÀI 28: THỰC HÀNH LÀM SỮA CHUA VÀ QUAN SÁT VI KHUẨN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài này HS - Thực hiện được các bước làm sữa chua và sản phẩm tạo ra đạt chất lượng. - Làm được tiêu bản vi khuẩn - Quan sát và vẽ hình vi khuẩn quan sát được bằng kính hiển vi 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác - Năng lực riêng: • Năng lực nghiên cứu khoa học • Năng lực thực hành, quan sát • Năng lực trao đổi thông tin. • Năng lực cá nhân của HS. 3. Phẩm chất - Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ - Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm, II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: - Thiết bị, dụng cụ và các mẫu vật ( mục I chuẩn bị SGK) - Phiếu báo cáo thực hành 2 - HS : vở ghi, sgk, đồ dùng học tập và chuẩn bị từ trước III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
2. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU): Xác định mục tiêu của nhóm trong giờ thực hành, kiểm tra dụng cụ, mẫu vật của mỗi nhóm. * Mục tiêu: Giúp học sinh xác định được nhiệm vụ của nhóm và kiểm tra được thiết bị, dụng cụ, mẫu vật đầy đủ để tiến hành thực hành. Tạo hứng thú cho học sinh tập trung vào bài học * Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn/ trợ giúp của GV- HĐ của Nội dung HS và sản phẩm của HĐ - Giáo viên chia lớp thành các nhóm Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời nhỏ, số lượng nhóm phụ thuộc vào số câu hỏi GV đưa ra. lượng dụng cụ, thiết bị và mẫu vật (4-5 học sinh). - Giáo viên đưa ra nhiệm vụ cụ thể cho từng nội dung thực hành như: thời gian, yêu cầu cần đạt được. - GV yêu cầu các nhóm thực hành thảo luận nhóm: + Phân công nhóm trưởng, thư kí . + Xác định mục tiêu của nhóm, kiểm tra dụng cụ mẫu vật, cách tiến hành. - HS thảo luận nhóm xác định : + Mục tiêu nhóm đạt được trong giờ thực hành + Kiểm tra thiết bị, dụng cụ, mẫu vật và các bước tiến hành * GV dẫn dắt HS vào bài học mới: Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
3. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 Sữa chua mà các em ăn hằng hàng có khi nào các em thắc mắc về cách làm nó và tò mò muốn tìm hiểu xem sữa chua được làm bởi vi khuẩn nào? Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ thực hành quan sát vi khuẩn bằng kính hiển vi và quan sát bằng kính hiểu vi về chúng. 2 . TIẾN HÀNH THỰC HÀNH Hoạt động 1: Quan sát tế bào vi khuẩn trong sữa chua * Mục tiêu: HS tự làm được tiêu bản và quan sát hình ảnh vi khuẩn trong sữa chua bàng kính hiển vi * Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn/ trợ giúp của GV- HĐ của Nội dung HS và sản phẩm của HĐ - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Chuẩn bị ( SGK) Chia HS thành các nhóm nhỏ và cung cấp II. Tiến hành cho mỗi nhóm một bộ thiết bị, dụng cụ và 1. Quan sát tế bào vi khuẩn trong sữa mẫu vật. Sau đó, GV có thể tổ chức hoạt chua động theo tiến trình dưới đây: a. Chuẩn bị lam kính chứa mẫu vật + Giới thiệu ngắn gọn quy trình tiến hành quan sát vi khuẩn trong sữa chưa. + Giải thích lí do tại sao mẫu sữa chua cần để ở nhiệt độ 25 °C trước khi tiến hành thí nghiệm. Có thể để HS dự đoán điểu gì sẽ Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
4. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 xảy ra nếu sửa chua ăn hằng ngày không được bảo quản trong tủ lạnh. + GV quan sát và giúp đỡ các nhóm trong quá trình thực hiện. Nhắc - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hành quan sát và làm tiêu bản. HS ghi chép lại các thông tin về hình dạng, cách sắp xếp của vi khuẩn quan sát được và về lại hình để hoàn thành bài thu hoạch. - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: HS hoàn thiện bài thu hoạch - Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đi quanh giúp đỡ HS nếu HS thắc mắc b. Quan sát bằng kính hiển vi Hoạt động 2: Làm sữa chua * Mục tiêu: HS thực hành ứng dụng của vi khuẩn trong chế biến thực phẩm * Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn/ trợ giúp của GV- HĐ của HS và Nội dung sản phẩm của HĐ - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2. Làm sữa chua GV phân lớp thành các nhóm ( 4-6 người) chia Bước 1: Đun sôi 1 lit nước sau đỏ cho mỗi nhóm HS một bộ thiết bị, dụng cụ dùng đề nguội đến khoảng 50 °C cho hoạt động làm sữa chua ( thiết bị và dụng cụ Bước 2: Đồ hộp sữa đặc vào cóc đựng rồi thêm nước âm vào để đạt Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
5. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 có thể do các nhóm tự chuẩn bị). Cần đảm bảo các 1 lít, trộn đều để sữa đặc tan hết. thiết bị và dụng cụ được khử trùng sạch sẽ Sau đỏ đồ thêm hộp sữa chua vào Yêu cầu HS lần lượt đọc SGK và tiến hành từng hỗn hợp đã pha và tiếp tục trộn biwowcs đều. GV lưu ý HS khi thực hành chú ý đảm bảo an toàn Bước 3: Rót toàn bộ hỗn hợp thu khi đun và sử dụng nước nóng được vào các lọ thuỷ tinh sạch đã - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: chuẩn bị. đất vào thùng xốp và GV quan sát hình hướng dẫn các bước cùng với đậy nắp lại để giữ ấm từ 10 - 12 hướng dẫn chi tiết trong SGK và tiến hành từng giờ. bước. - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: Việc ủ để tạp thành sản phẩm không hoàn thành trong buổi thực hành được, sau thời gian ủ ở tiết sau - Bước 4: Kết luận, nhận định: GV sẽ cùng HS kiểm tra kết quả GV đánh giá sản phẩm HS: đối với những sản phẩm đạt yều là sản phẩm có độ sánh, mịn, vị chua nhẹ Hoạt động 3: Quan sát các mẫu vi khuẩn khác hoặc tiêu bản nhuộm * Mục tiêu: HS so sánh và nhận xét về sự khác biệt giữa tiêu bản sống và tiêu bản nhuộm * Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn/ trợ giúp của GV- HĐ của HS và Nội dung sản phẩm của HĐ Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
6. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 3. Quan sát các mẫu vi khuẩn GV giới thiệu cho HS mẫu nhuộm Gram là gì, khác hoặc tiêu bản nhuộm ( nếu cung cấp cho HS thông tin cách phân biệt vi khuẩn có) khi nhuộm Gram. Dùng các mẫu tiêu bản nhuộm Tổ chức cho HS làm tiêu bản và quan sát các mẫu một số loại vi khuẩn, quan sát vi khuẩn khác hoặc sử dụng tiêu bản đã nhuộm bắng kính hiển vi ở vật kính 10x sẵn (nếu có). hoặc 40x Quan sát, giúp đỡ các nhóm khi quan sát. Sau khi HS quan sát xong các tiêu bản, có thể cho HS phân biệt các mẫu ví khuẩn trong tiêu bản nhuộm đã quan sát thuộc nhóm vì khuẩn nào (Gram đương hay Gram âm). - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS ghi lại các đặc điểm quan sát được về hình đạng vi khuẩn, màu sắc của các vi khuẩn trong các mẫu nhuộm Gram. - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV ghi vào bài thu hoạch - Bước 4: Kết luận, nhận định: 3. THU HOẠCH * Mục tiêu: HS hoàn thành bài thu hoạch * Tổ chức thực hiện: Hướng dẫn/ trợ giúp của GV- HĐ của HS và Nội dung sản phẩm của HĐ - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Thu hoạch Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022
7. Trường THCS Yên Phụ Giáo án Sinh học 6 Yêu cầu HS hoàn thiện nộp lại bài thu hoạch và 1. GV yêu cầy HS dựa vào kết quả thực hiện các yêu cầu trong SGK quan sát được để vẽ lại hình vi 1. Vẽ vào vở hình ảnh vi khuẩn có trong sữa chua khuẩn đã quan sát được bằng kinh hiển vi ở các độ phóng 2. Tùy thuộc vào loại vi khuẩn HS đại khác nhau (về thêm nếu quan sát mẫu vị khuẩn đã quan sát để nhận xét các sắp khác). xếp có thể sống độc lập hay sống 2. Nhận xét về hình dạng và cách sắp xếp của các thành đám vi khuẩn quan sát được. 3. Không sử dụng nước sôi để pha 3. Vì sao trong khi làm sữa chua, không dùng hộp sữa chua dùng làm giống vì nước sôi đẻ pha hộp sữa chua dùng làm giống? nhiệt độ cao của nước sôi có làm Sau thời gian ủ âm hỗn hợp làm sữa chua, néu đề chết vi khuẩn trong sữa chua. Hỗn sản phẩm ở ngoài (không cho vào tủ lạnh) thi điều hợp sữa chua sau thời gian ủ ấm gl sẽ xảy ra? để ngoài không khí sẽ có hiện - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: tượng: vi khuẩn lactic trong sữa HS tổng hợp lại nội dung thu được sau khi hoạt chua nhân lên nhanh chóng do động thực hành, hoàn thiện bài thu hoạch, và trả nhiệt độ phù hợp, dẫn đến sản lời các câu hỏi trên phẩm bị chua quá và không sử - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: dụng được. Do đó, sau khi tạo Gv thu lại bài thu hoạch được sản phẩm, cần bảo quản - Bước 4: Kết luận, nhận định: trong tủ lạnh GV đánh giá bài thu hoạch * Hướng dẫn về nhà: - Học bài và hoàn thành bài thu hoạch - Đọc trước bài 29: VIRUS Giáo viên: Nguyễn Thị Chinh Năm học: 2021-2022