Bộ Đề kiểm tra môn Ngữ văn lớp 9 - Trường THCS Đặng Xá

Nội dung text: Bộ Đề kiểm tra môn Ngữ văn lớp 9 - Trường THCS Đặng Xá

1. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 1 Phần 1(7 điểm) Đọc đoạn thơ sau: “Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng Ra đậu dặm xa dò bụng biển Giàn đan thế trận lưới vây giăng Cá nhụ cá chim cùng cá đé Cá song lấp lánh đuốc đen hồng Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe Đêm thở sao lùa nước Hạ Long” ( Sách giáo khoa Ngữ Văn 9, tập 1, NXBGDVN) 1. Đoạn thơ trên thuộc tác phẩm nào? Do ai sáng tác? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ? 2. Hình ảnh “buồm trăng” trong câu thơ, theo em là ẩn dụ hay hoán dụ? 3. Dựa vào đoạn thơ trên, viết một đoạn văn ngắn diễn dịch 7-10 câu (đánh số thứ tự từng câu) trong đó có sử dụng một câu ghép và một phép thế trình bày về khí thế của người lao động và vẻ đẹp của thiên nhiên. 4. Trong bài thơ khác mà em đã học ở lớp 9 có một hình ảnh lãng mạn được xây dựng trên cơ sở quan sát như hình ảnh “buồm trăng”. Hãy chép lại câu thơ đó, nêu tên tác giả và tác phẩm. Phần 2. (3điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 4 “Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây ”, cái câu nói của người đàn bà tản cư hôm trước lại vang dội lên trong tâm trí ông. Hay là quay về làng? Vừa chớm nghĩ như vậy, lập tức ông lão phản đối ngay. Về làm gì cái làng ấy nữa. Chúng nó theo Tây cả rồi. Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ Nước mắt ông lão giàn ra. Về làng tức là chịu quay lại làm nô lệ cho thằng Tây. Ông lão nghĩ ngay đến mấy thằng kì lí chuyên môn khua khoát ngày trước lại ra vào hống hách ở trong cái đình. Và cái đình lại như của riêng chúng nó, lại thâm nghiêm ghê gớm, chứa toàn những sự ức hiếp, đè nén. Ngày ngày chúng nó lai dong ra dong vào, đánh tổ tôm mà bàn tư việc làng với nhau ở trong ấy. Những hạng khố rách áo ôm như ông có đi qua cũng chỉ có dám liếc trộm vào rồi cắm đầu xuống mà lủi đi. Anh nào dám ho he, hóc hách một tí thì chúng nó tìm cách để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống ra khỏi làng Ông Hai nghĩ rợn cả người. Cả cuộc đời đen tối lầm than cũ nổi lên trong ý nghĩ ông. Ông không thể trở về làng ấy được nữa. Về bây giờ ông chịu mất hết à? Không thể được. Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù. (Trích Làng, Kim Lân, Ngữ văn 9, tập 1) 1. Đoạn văn trên thể hiện tâm trạng gì của nhân vật ông Hai ? (0,5 điểm) 2. Điểm đặc sắc nhất về nghệ thuật trong đoạn văn trên là gì? (0, 5 điểm) 3. Câu văn dưới đây sử dụng biện pháp tu từ nào ? (0,5 điểm) “Anh nào dám ho he, hóc hách một tí thì chúng nó tìm cách để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống ra khỏi làng ” Nêu tác dụng của dấu “ ” cuối câu văn ? (0, 5 điểm) 4. Chép lại 1 câu văn có yếu tố miêu tả trong đoạn trích trên và cho biết yếu tố miêu tả có vai trò gì trong văn bản tự sự ? (1 điểm)
2. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 1 CÂU HƯỚNG DẪN CHẤM BIỂU ĐIỂM Phần 1 (7đ): - Đoạn thơ trong bài “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận. 0.5đ Câu 1 - Hoàn cảnh: Bài thơ được viết năm 1958. Sau khi cuộc 0.5đ kháng chiến chống Pháp kết thúc thắng lợi miền Bắc được giải phóng, bắt tay vào xây dựng chủ nghĩa xã hội. Bài thơ là kết quả của chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh của tác giả. Câu 2 - Hình ảnh “ Buồm trăng” là ẩn dụ. 0.5đ - Giải thích: - Hình ảnh ẩn dụ “buồm trăng” được xây dựng 0.5đ trên sự quan sát rất thực và sự cảm nhận lãng mạn của nhà thơ Huy Cận. + Từ xa nhìn lại, trên biển có lúc thuyền đi vào khoảng sáng của vầng trăng. Trăng và cánh buồm chập vào nhau, trăng trở thành cánh buồm. + Vẻ đẹp thiên nhiên làm nhòa đi cánh buồm vất vả, cũ kĩ -> đây là công việc nhẹ nhàng, lãng mạn. - Con người và vũ trụ hòa hợp. Câu 3 - Hình thức: 1,5 + Đúng hình thức đoạn văn diễn dịch, đủ số câu, có đánh 0.5đ số thứ tự câu 0.5đ + Có sử dụng câu ghép quan hệ bổ sung, phép thế, chỉ rõ - Nội dung: hs cần làm rõ các ý cơ bản sau: 2.5 đ + Thuyền có lái có buồm. Thuyền lướt đi trong dêm 1đ không phải bằng sức mạnh của con người mà bằng sức mạnh của câu hát, gió, trăng. Động từ “lướt” đặc tả vận tốc của đoàn thuyền. Thuyền như lướt đi, như bay lên. Hình ảnh ẩn dụ” buồm trăng” gợi liên tưởng thú vị. Vào đêm trăng sáng ánh trăng chiếu xuống mặt nước, vào một lúc nào đó ánh trăng và cánh buồm chập lại làm một tạo thành hình ảnh buồm đẫm ánh trăng. + Chủ nhân của con thuyền- người đánh cá cũng trở nên 1đ lồng lộng giữa biển trời trong tư thế làm chủ. Biển thu hẹp để con người “ra đậu dặm xa”, “ dò bụng biển” tìm tòi khám phá. Họ đàng hoàng ra những nơi xa đánh cá. Công việc đánh cá được so sánh với công việc đánh trận. + Qua đó cho thấy khí thế lao động khẩn trương, hình 0.5đ ảnh con người và thiên nhiên hòa nhập làm một. Tất cả được cảm nhận bằng hồn thơ lãng mạn của t giả. Câu 4 - Một hình ảnh cũng được xây dựng trên cơ sỏ quan sát đó 1đ là: “ Đầu súng trăng treo” trong bài thơ Đồng Chí của Chính Hữu. Phần 2 Cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật ông Hai giữa tình yêu 0,5đ 1 làng và tình yêu Tổ quốc 2 Đặc sắc nghệ thuật: độc thoại nội tâm (tâm trạng nv) 0,5đ 3 Liệt kê. Nếu về làng ông Hai mất tất cả cuộc sống lầm 1đ than của cuộc đời ông cũng như bao người nông dân khác bị ức hiếp Tác dụng dấu ba chấm: về làng ông mất nhiều thứ khác 4 Câu miêu tả: nước mắt ông lão giàn ra. Những giọt nước 1đ mắt của ông Hai là chi tiết nghệ thuật độc đáo, được miêu tả tinh tế, bộc lộ chiều sâu nội tâm của nhân vật
3. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 2 PHẦN I: ( 6 ĐIỂM): Cho đoạn thơ: Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Câu 1: Những câu thơ trên trích từ văn bản nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ? Câu 2: Hình ảnh “đồng”, “ sông”, “ bể”, “ rừng” xuất hiện trong đoạn thơ còn được lặp lại trong một khổ thơ khác của bài. Việc tác giả lặp lại các hình ảnh thơ ấy có ý nghĩa như thế nào? Câu 3: Có người cho rằng sự thay đổi của con người đối với vầng trăng đã được nhà thơ dự báo trước qua câu thơ: ‘ ngỡ không bao giờ quên/ cái vầng trăng tình nghĩa”. Em có đồng tình với ý kiến đó không? Vì sao? Câu 4: Dựa vào những câu thơ trên, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hơp- phân tích- tổng hợp làm rõ tình cảm của con người với vầng trăng trong đó có sử dụng câu cảm thán và lời dẫn trực tiếp ( Gạch chân) PHẦN II: ( 4 ĐIỂM) “Làng” là một truyện ngắn thành công của nhà văn Kim Lân. Câu 1: Nêu tình huống cơ bản của truyện? Câu 2: V× sao khi x©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt chÝnh lu«n h­íng vÒ lµng chî DÇu nh­ng Kim L©n l¹i ®Æt tªn cho truyÖn ng¾n cña m×nh lµ “Lµng” chø kh«ng ph¶i lµ “Lµng Chî DÇu”? Câu 3: Từ tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai Thu trong truyện, em hãy viết 10- 12 câu nêu suy nghĩ của mình về tình yêu nước của thế hệ trẻ ngày nay.
4. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 2 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT BIỂU ĐIỂM PHẦN I - Tên bài thơ: Anh trăng 0,25đ CÂU 1 - Tác giả: Nguyễn Duy 0,25đ - Hoàn cảnh sang tác: 1978, ba năm sau khi đất nước 0,25đ thống nhất CÂU 2 - Ý nghĩa: gặp lại vầng trăng, con người như gặp lại 0,75đ quá khứ Trăng biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình CÂU 3 - Đồng ý 0,5đ - Ngỡ: trong suy nghĩ của con người CÂU 4 * Hình thức: - Đoạn Tổng- phân- hợp 0,5đ - Đúng câu cảm thán, lời dân trực tiếp 0,5đ * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: 3đ + Ánh trăng gắn với những kỉ niệm trong sáng thời thơ ấu ở làng quê + Nhớ đến trăng là nhớ đến không gian bao la + Những năm tháng gian lao ở chiến trường, trăng là người bạn tri kỉ - Khi đó, con người sống giản dị, chân thật + Trăng tri kỉ, tình nghĩa ấy đã trở thành quá khứ - Nghệ thuật: Lời thơ kể không tả mà có sức gợi nhớ, âm điệu của lời thơ như trùng xuống trong mạch cảm xúc bồi hồi PHẦNII - Tình huống: Ông Hai vốn yêu làng, yêu nước lại 1đ CÂU 1 nghe tin làng mình theo giặc. Từ đó bộc lộ sâu sắc tình yêu làng, yêu nước của ông. CÂU 2 - Nhan đề mang tính khái quát 1đ - Thể hiện được tình cảm yêu làng yêu nước chung của mọi người dân trên đất nước trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp CÂU 3 * Hình thức: đoạn văn 0,75đ - đủ số câu * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: 1,25đ - Biểu hiện tình yêu nước trong thời kì chiến tranh - Biểu hiện tình yêu nước trong thời kì hòa bình - Cần làm gì để thể hiện lòng yêu nước( Liên hệ bản thân)
5. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 3 PHẦN I: ( 6 ĐIỂM): Trong văn bản “ Làng” của Kim Lân có đoạn: “Nhưng sao lại nảy ra cái tin như vậy được? Mà thằng Chánh Bệu đích thực người làng không sai rồi. Không có lửa làm sao có khói? Ai người ta hơi đâu bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì. Chao ôi, cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn buôn bán ra sao? Ai người ta chứa, ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nưa, không biết học đã rõ cái cơ sự này chưa? ” Câu 1: Đoạn trích trên miêu tả tâm trạng của nhân vật nào? “ Cái cơ sự này” trong đoạn trích là điều gì? Câu 2: Trong đoạn văn trên, tác giả đã sử dụng ngôn ngữ độc thoại hay độc thoại nội tâm? Nêu tác dụng của hình thức ngôn ngữ đó trong việc diễn tả cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật? Câu 3: Một trong những thành công của truyện ngắn “Làng” là nhà văn Kim Lân đã xây dựng được một cốt truyện tâm lí hấp dẫn. Em hiểu thế nào là cốt truyện tâm lí? Câu 4: Bằng hiểu biết của em về truyện ngắn “Làng”, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hơp- phân tích- tổng hợp phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật khi biết “ cái cơ sự này”, trong đó có sử dụng câu cảm thán và lời dẫn trực tiếp (Gạch chân) PHẦN II: ( 4 ĐIỂM): Khi đang là sinh viên học ngành luật ở nước ngoài, nhà thơ Bằng Việt đã viết một bài thơ rất hay về bà, trong đó có câu: “ Rồi sớm, rồi chiều lại bếp lửa bà nhen” Câu 1: Em hãy chép tiếp hai câu thơ sau để hoàn chỉnh khổ thơ? Cho biết tên bài thơ và năm sáng tác? Câu 2: Vì sao ở hai câu cuối tác giả dùng từ “ngọn lửa” mà không nhắc lại “bếp lửa”. Hình ảnh “ngọn lửa” ở đây có ý nghĩa gì? Câu 3: Tình cảm bà cháu thiêng liêng trong bài thơ gợi cho em những suy nghĩ gì về tình cảm gia đình trong cuộc sống hiện đại? Trình bày suy nghĩ của em trong khoảng 10- 12 câu.
6. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 3 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT BIỂU ĐIỂM PHẦN I - Nhân vật: ông Hai 0,25đ CÂU 1 Cái cơ sự này: Cái tin làng chợ Dầu theo giặc 0,25đ CÂU 2 - Độc thoại nội tâm 0,25đ - Tác dụng: góp phần miêu tả cụ thể, chính xác cảm xúc suy nghĩ 0,75đ của nhân vật đó là những suy nghĩ trái chiều, những câu hỏi hồ nghi không lời giải đáp; những băn khoăn, ám ảnh day dứt về hiện tại và tương của bản thân, gia đình và cả người dân làng chợ Dầu. CÂU 3 Cốt truyện tâm lí là cốt truyện không xây dựng trên các biến cố 0,5đ sự kiện bên ngoài mà chú trọng đến các tình huống bên trong nội tâm nhân vật miêu tả diễn biến tâm lí, từ đó làm nổi bật tính cách nhân và chủ đề tác phẩm. CÂU 4 * Hình thức: -Đoạn Tổng- phân- hợp - Đúng câu cảm thán, lời dẫn trực tiếp 0,5đ * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: 0,5đ + Khi mới nghe tin: ông bang hoàng, sững sờ 3đ + Từ lúc đó trong tâm trí ông Hai chỉ còn cái tin dữ ấy xâm chiếm, nghe tiếng chiwr bọn Việt gian, ông “ cúi gằm mặt xuống mà đi” + Về đến nhà, ông nằm vật ra giường, rồi tủi than khi nhìn lũ con - Những ngày sau đó, ông sống trong tâm trạng nơm nớp lo sợ. Nỗi lo sợ nhất là bị người ta khinh + Khi nghe tin bị đuổi khỏi nơi tản cư, ông lâm vào tình trạng bế tắc, không biết đi đâu nhưng nhất quyết không quay về làng vì ông nhĩ “ Làng đã theo Tây rồi thì phải thù” + Ông trò chuyện với con để giãi bày lòng mình - Nghệ thuật: Xây dựng tình huống, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Tâm trạng ông Hai thể hiện long yêu làng, yêu nước chân thành, đó cũng là tâm trạng chung của những người nông dân với tình yêu với làng quê và tinh thần kháng chiến thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. PHẦN II - Chép chính xác 0,5đ CÂU 1 - Tên bài thơ: Bếp lửa 0,25đ - Năm sáng tác: 1963 0,25đ CÂU 2 - Hình ảnh “ Bếp lửa” mang tính cụ thể 1đ - Hình ảnh “ ngọn lửa’: + Mang tính biểu tượng cho tình yêu thương, cho đức hi sinh của bà + Thể hiện sâu sắc hơn những suy ngẫm của cháu về bà- người nhóm lửa, giữ lửa CÂU 3 * Hình thức: đoạn văn - đủ số câu 0,75đ * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: - Thế nào là tình cảm gia đình 1,25đ - Biểu hiện cụ thể của tình cảm gia đình trong xã hội hiện đại - Ý nghĩa ( vai trò) của tình cảm gia đình đối với mỗi người - Cần làm gì để xây dựng và bảo vệ tình cảm gia đình( Liên hệ bản thân)
7. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 4 PhÇn I (6 ®iÓm) 1. VÒ c©u th¬ cuèi bµi §ång chÝ, nhµ th¬ ChÝnh H÷u kÓ r»ng: Lóc ®Çu t«i viÕt lµ §Çu sóng m¶nh tr¨ng treo sau ®ã bít ®i mét ch÷. a) Ch÷ nµo trong c©u th¬ ®· ®­îc bít ®i ? H·y chÐp l¹i chÝnh x¸c ba c©u cuèi bµi th¬ theo v¨n b¶n ®­îc häc trong SGK Ng÷ v¨n 9, tËp mét. b) Theo em, viÖc bít ®i mét ch÷ nh­ vËy cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn c©u th¬ ? 2. H·y viÕt mét ®o¹n v¨n diÔn dÞch kho¶ng 10 c©u, trong ®o¹n cã sö dông c©u c¶m th¸n (g¹ch ch©n d­íi c©u sö dông). Më ®Çu ®o¹n v¨n b»ng c©u: Ba c©u kÕt thóc bµi th¬ §ång chÝ lµ bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ, lµ biÓu t­îng ®Ñp vÒ cuéc ®êi ng­êi chiÕn sÜ. 3. §èi víi ng­êi chiÕn sÜ tr¨ng cßn lµ biÓu t­îng ®Ñp cña nh÷ng g× ®¸ng tr©n träng trong cuéc sèng ®êi th­êng. H·y chÐp ra nh÷ng c©u th¬ thÓ hiÖn râ nhÊt ý nghÜa biÓu t­îng ®ã ë mét bµi th¬ kh¸c trong ch­¬ng tr×nh v¨n häc 9. Ghi râ tªn t¸c gi¶, tªn bµi th¬. PhÇn II (4 ®iÓm) §äc ®o¹n trÝch sau vµ tr¶ lêi c©u hái: "B¸c Thø ch­a nghe thñng c©u chuyÖn ra sao, «ng l·o ®· l¹i lËt ®Ët bá lªn nhµ trªn. - T©y nã ®èt nhµ t«i råi «ng chñ ¹. §èt nh½n. ¤ng chñ tÞch lµng em võa lªn c¶i chÝnh c¶i chÝnh c¸i tin lµng Chî DÇu chóng em ViÖt gian Êy mµ. Ra l¸o ! L¸o hÕt, ch¼ng cã g× sÊt. Toµn lµ sai sù môc ®Ých c¶ ? Còng chØ ®­îc b»ng Êy c©u, «ng l·o l¹i lËt ®Ët bá ®i n¬i kh¸c. Cßn ph¶i ®Ó cho ng­êi kh¸c biÕt chø. ¤ng l·o cø móa tay mµ khoe c¸i tin Êy víi mäi ng­êi. Ai ai còng mõng cho «ng l·o". ("Lµng - Kim L©n") C©u 1. X©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt chÝnh lu«n h­íng vÒ lµng Chî DÇu v× sao t¸c gi¶ l¹i ®Æt tªn truyÒn ng¾n cña m×nh lµ "Lµng" mµ kh«ng ph¶i lµ "Lµng Chî DÇu" ? Mét t¸c phÈm trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 còng cã c¸ch ®Æt nhan ®Ò nh­ vËy, ®ã lµ t¸c phÈm nµo, cña ai ? C©u 2. Trong ®o¹n trÝch, c©u nãi cña «ng Hai ®· vi ph¹m ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo ? Ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo ®· ®­îc thÓ hiÖn ? C©u 3. Víi ng­êi n«ng d©n, c¨n nhµ lµ c¶ mét c¬ nghiÖp, thÕ mµ nhµ v¨n l¹i ®Ó cho nh©n vËt «ng Hai "cø móa tay lªn mµ khoe" tin nhµ m×nh bÞ T©y ®èt víi mäi ng­êi mét c¸ch h¶ hª sung s­íng nh­ vËy. Hµnh ®éng ®ã gióp em hiÓu g× vÒ nh©n vËt nµy ? C©u 4. T×nh c¶m yªu lµng, yªu n­íc cña «ng Hai trong ®o¹n trÝch trªn mang tÝnh truyÒn thèng. Em nghÜ g× vÒ viÖc tiÕp nèi truyÒn thèng Êy trong cuéc sèng hiÖn nay ? H·y nªu suy nghÜ cña b¶n th©n b»ng mét bµi v¨n ng¾n kho¶ng 1 trang giÊy thi.
8. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 4 NỘI DUNG BIỂU ĐIỂM PhÇn I: 6 ®iÓm 0,25 1. a) So víi lóc ®Çu, c©u th¬ ®· ®­îc bít ch÷ m¶nh. Häc sinh chÐp chÝnh x¸c 3 c©u cuèi bµi §ång chÝ. Mçi lçi sai trõ 0,75 0,25 ®iÓm, trõ kh«ng qua tæng ®iÓm. b) - ViÖc bít ch÷ m¶nh trong c©u th¬ khiÕn c©u th¬ gän h¬n, h¶ 0,5 tr¨ng ®Çy ®Æn h¬n. - Gi¸ trÞ biÓu c¶m cña c©u th¬ còng v× thÕ mµ cao h¬n. ChÝnh H÷u ®· nãi vÒ nh÷ng Ên t­îng vµ suy nghÜ cña m×nh vÒ c©u th¬ ®· ®­îc söa nh­ sau: "Ngoµi h×nh ¶nh, bèn ch÷ nµy cßn cã nhÞp ®iÖu nh­ nhÞp l¾c cña mét c¸i g× l¬ löng, ch«ng chªnh trong sù b¸t ng¸t. Nã nãi lªn mét c¸i g× l¬ löng ë rÊt xa chø kh«ng ph¶i lµ buéc chÆt. Suèt ®ªm, vÇng tr¨ng ë bÇu trêi cao xuèng thÊp dÇn vµ cã lóc nh­ treo l¬ löng trªn ®Çu mòi sóng. Nh÷ng ®ªm phôc kÝch chê giÆc, vÇng tr¨ng ®èi víi chóng t«i nh­ mét ng­êi b¹n". 2. §o¹n v¨n: a) H×nh thøc: - §óng ®o¹n diÔn dÞch, c©u chñ ®Ò ë ®Çu ®o¹n. 0,25 - §ñ sè c©u, ®¶m b¶o liªn kÕt ®o¹n v¨n. 0,25 - Cã sö dông c©u c¶m th¸n ®óng vµ cã g¹ch ch©n. 0,5 b) Néi dung: Häc sinh ph©n tÝch c¸c tÝn hiÖu nghÖ thuËt lµm râ c¸c ý sau: - Næi lªn gi÷a c¶nh l·nh lÏo "rõng hoang s­¬ng muèi" lµ h×nh ¶nh 0,5 ng­êi lÝnh, khÈu sóng, vÇng tr¨ng. - Nh÷ng ng­êi lÝnh ®øng s¸t bªn nhau, sóng trong tay chê giÆc. T×nh 0,5 ®c ®· mang ®Õn cho hä søc m¹nh v­ît qua thiÕu thèn, rÐt m­ít, gian khæ vµ s­ëi Êm lßng hä. 0,5 - Trong ®ªm phôc kÝch, ng­êi lÝnh cßn cã mét ng­êi b¹n n÷a lµ vÇng tr¨ng. "§Çu sóng tr¨ng treo" lµ c¶m gi¸c rÊt thËt ®­îc nhËn ra tõ sù quan s¸t tinh tÕ cña ng­êi lÝnh. 0,5 - H×nh ¶nh Êy còng mang ý nghÜa biÓu t­îng s©u s¾c vµ gîi ra nhiÒu liªn t­ëng vÒ ý nghÜa cuéc chiÕn ®Êu cña c¸c anh. H×nh ¶nh cña chiÕn tranh vµ thanh b×nh Êy kÒ nhau, nh­ nãi lªn r»ng c¸c anh cÇm sóng ®Ó b¶o vÖ vÇng tr¨ng, b¶o vÖ cuéc sèng thanh b×nh. 3. - Häc sinh chÐp ®óng khæ cuèi bµi "¸nh tr¨ng". 0,5 - Ghi ®óng tªn t¸c gi¶, t¸c phÈm. 0,5 PhÇn II: 4 ®iÓm 1. - §Æt nhan ®Ò "Lµng" v×: + NÕu lµ "Lµng Chî DÇu" th× chØ kÓ vÒ mét lµng quª cô thÓ. ý nghÜa 0,25 t¸c phÈm sÏ h¹n hÑp. + "Lµng" tiÕng gäi th©n quen gÇn gòi, chung cho tÊt c¶ mäi lµng 0,5 quª ViÖt Nam. ý nghÜa t¸c phÈm sÏ cã søc kh¸i qu¸t. - T¸c phÈm còng cã c¸ch ®Æt nhan ®Ò nh­ vËy: "Khóc h¸t ru nh÷ng 0,25 em bÐ lín trªn l­ng mÑ" - NguyÔn Khoa §iÒm. 2. - C©u nãi cña «ng Hai ®· vi ph¹m ph­¬ng ch©m vÒ chÊt vµ c¸ch thøc. 0,25 - Ph­¬ng ch©m héi tho¹i lÞch sù ®· ®­îc thÓ hiÖn. 0,25
9. 3. * Hµnh ®é ®i khoe víi mäi ng­êi nhµ bÞ T©y ®èt mét c¸ch h¶ hª sóng s­íng v×: 0,25 - §ã lµ nçi vui mõng kh«n xiÕt cña «ng Hai khi biÕt lµng m×nh vÉn lµng kh¸ng chiÕn, lµng yªu n­íc 0,25 - ¤ng mÊt ®i c¶ c¬ nghiÖp kh«ng hÒ tiÕc nh­ng bï vµo ®ã «ng l¹i lÊy l¹i ®­îc danh dù cña lµng Chî DÇu mµ «ng h»ng yªu quý 0,5 * Hµnh ®éng ®ã gióp ta hiÓu thªm vÒ «ng Hai t×nh yªu lµng, yªu n­íc, hy sinh tÊt c¶ cho cuéc kh¸ng chiÕn cña d©n téc. §ã còng lµ sù ®æi thay trong nhËn thøc cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n thêi kú ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. 4. Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy thµnh ®o¹n v¨n hoÆc bµi v¨n ng¾n theo c¸ch riªng song cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: - ¤ng Hai lµ mét ng­êi n«ng d©n yªu lµng, yªu n­íc s©u s¾c ®ã lµ t×nh c¶m mang tÝnh truyÒn thèng cña ng­êi ViÖt Nam. TruyÒn thèng Êy vÉn ®­îc tiÕp nèi víi nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau trong hoµn c¶nh lÞch sö míi. 0,25 - Nªu nh÷ng biÓu hiÖn: + Mäi ng­êi ra søc häc tËp, lµm viÖc ®Ó kh«i phôc kinh tÕ ®­a ®Êt n­íc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn, l¹c hËu, x©y dùng ®Êt n­íc theo con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 0,25 + Ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña thÕ hÖ ®i tr­íc. 0,25 + §Êu tranh víi nh÷ng hiÖn t­îng tiªu cùc trong x· héi. 0,25 + §Æc biÖt khi chñ quyÒn cña Tæ quèc bÞ x©m ph¹m t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc l¹i ®­îc ph¸t huy m¹nh mÏ b»ng nh÷ng hµnh ®éng thiÕt thùc (nªu hiÖn t­îng). 0,25 - Liªn hÖ b¶n th©n. 0,25 Lµ häc sinh thÓ hiÖn t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc b»ng viÖc ra søc häc tËp rÌn luyÖn søc khoÎ, ®¹o ®øc, lèi sèng, ®Ó trë thµnh con ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn thµnh c«ng d©n cã Ých cho ®Êt n­íc, biÕt phª ph¸n nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i.
10. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 5 Phần I (6 điểm): Cho đoạn thơ Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Câu 1. Những câu thơ trên nằm trong bài thơ nào? của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ? Câu 2. Những hình ảnh “đồng”, “sông”, “bể”, “rừng” còn được trở lại trong bài thơ trên, hãy chép lại khổ thơ chứa những hình ảnh đó. Theo em, sự trở lại của những hình ảnh ấy mang ý nghĩa gì? Câu 3. Em hãy viết một đoạn văn Tổng- phân- hợp khoảng 10- 12 câu cảm nhận cảm xúc và suy ngẫm của tác giả khi bất ngờ gặp lại vầng trăng trong hai khổ cuối bài thơ. Trong đoạn có sử dụng câu bị động và phép nối, gạch chân và chú thích. Câu 4. Chép lại một câu thơ có hình ảnh trăng trong chương trình ngữ văn lớp 9, ghi rõ tên tác phẩm, tác giả. Phần II (4 điểm): Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: “ Tây nó đốt nhà tôi rồi ông chủ ạ. Đốt nhẵn. Ông chủ tịch làng em vừa lên cải chính cải chính cái tin làng Chợ Dầu chúng em Việt gian ấy mà. Ra láo! Láo hết, chẳng có gì sất. Toàn là sai sự mục đích cả! Cũng chỉ được bằng ấy câu, ông lão lại lật đật bỏ đi nơi khác. Còn phải để cho người khác biết chứ. Ông lão cứ múa tay lên mà khoe với mọi người. Ai ai cũng mừng cho ông lão”. Câu 1. Xây dựng hình tượng nhân vật chính luôn hướng về làng chợ Dầu nhưng vì sao tác giả lại đặt tên cho truyện ngắn của mình là “Làng” mà không phải là “Làng Chợ Dầu”. Trong chương trình Ngữ văn lớp 9 có một tác phẩm khác cũng có cách đặt nhan đề như vậy, đó là tác phẩm nào? Của ai? Câu 2. Với người nông dân, gian nhà là cả một cơ nghiệp, thế mà nhà văn đã để cho nhân vật ông Hai “cứ múa tay lên mà khoe” tin nhà bị đốt với mọi người, còn trong bài thơ Đồng chí, Chính Hữu lại viết về những người lính “Gian nhà không mặc kệ gió lung lay”. Bằng một đoạn văn khoảng 10 câu, hãy cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của những người nông dân trong thời kì đầu chống Pháp qua các chi tiết trên? Câu 3. Tình yêu quê hương là một đề tài quen thuộc trong văn học. Hãy chỉ ra nét riêng đặc sắc của truyện ngắn Làng khi khai thác đề tài này?
11. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 5 Phần I (6điêm) 1. (1điểm) – Nêu đúng tên tác giả Nguyễn Duy: 0,25đ - Bài thơ Ánh trăng( 0,25đ) - Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1978, ba năm sau ngày giải phóng miêền Nam, viết tại thành phố Hồ Chí Minh (0,5đ). 2. (1,5đ) – Chép đúng khổ thơ (0,5đ), sai mỗi lỗi – 0,25đ - Sự trở lại các hình ảnh “đồng”, “sông”, “bể”, “rừng” gợi bao tình cảm, suy ngẫm, trải nghiệm trong tâm hồn người lính xưa. Nó gợi nhớ về một thời quá khứ gian lao mà tình nghĩa, từ thuở ấu thơ đến những năm tháng đánh giặc, gắn bó cùng đồng đội, nhân dân, cùng thiên nhiên, đất nước bình dị, lao đôịng và chiến đấu để dựng xây cuộc sống và bảo vệ Tổ quốc. đó cũng là những ân nghĩa con người đã nhận trong những năm tháng gian lao đã qua vẫn mãi sáng trong, đẹp đẽ, trường tồn. (1đ) 3. (3đ) * Về hình thức: (1đ): + Đúng kiểu đoạn văn + Đúng số câu + Có câu bị động và phép nối + Diễn đạt lưu loát * Về nội dung (2đ): - Khổ 5: Diễn tả sự xúc động mãnh liệt của nhà thơ: + Sự đối diện lặng lẽ, không lời làm nhà thơ rưng rưng xúc động vì quá khứ vất vả, gian lao bấy lâu tưởng đã lãng quên bỗng ùa về (phân tích được từ “mặt” đa nghĩa, từ láy, biện pháp điệp ngữ, liệt kê) (1đ) - Khổ 6 là những suy ngẫm sâu sắc và triết lí của nhà thơ : trăng bất biến và vĩnh hằng biểu tượng cho sự tròn đầy, thuỷ chung, trọn vẹn của thiên nhiên, quá khứ dù con người thay đổi. Sự im lặng của trăng làm nhà thơ giật mình thức tỉnh – cái giật mình của lương tâm đáng trân trọng ( Phân tích được từ láy, biện pháp nhân hoá) (1đ). + Qua đó nhà thơ muôn gửi đến mọi người lời nhắc về lẽ sống, về đạo lý ân nghĩa thuỷ chung 4. (0,5đ) – Chép đúng câu thơ (0,25đ), đúng tác giả, tác phẩm (0,25) Phần II (4đ). 1. (1đ) - Đặt nhan đề “Làng” vì: + Nếu đặt tên “Làng Chợ Dầu” thì câu chuyện chỉ kể về cuộc sống và con người ở một làng quê cụ thể. Ý nghĩa tác phẩm sẽ hạn hep. (0,25đ) + Đặt tên “Làng”, tiếng gọi gần gũi, thân mật, một tiếng gọi chung cho tất cả mọi làng quê Việt Nam. Ý nghĩa nhan đề có sưc khái quát cao hơn. (0,5đ) - Một tác phẩm có cách đặt nhan đề giống: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ của Nguyễn Khoa Điềm (0,25đ) 2. (2đ) * Hình thức (0,5đ) : Viết được trôi chảy một đoạn văn khoảng10 câu * Nội dung (1,5đ): HS có thể trình bày được các ý: Vẻ đẹp tâm hồn người nông dân qua các chi tiết: - Với ông Hai: Mất đi cả cơ nghiệp, ông không hề may may tiếc của mà còn sung sướng cực điểm, bởi ngôi nhà bị đốt là sự chứng tỏ rõ ràng nhất làng ông không theo giặc, phản bội kháng chiến, cụ Hồ. Đó là tình cảm chân thành, bộc trực của một lão nông yêu làng, yêu nước, trung thành với kháng chiến. - Với người lính trong bài “Đồng chí”: Họ ra đi đánh giặc để lại gian nhà tuềnh toàng, trống trải. Không phải những người lính nông dân không coi trọng những ngôi nhà mà bởi họ hiểu sâu sắc: nước mất thì nhà cũng không còn. Chính quyết tâm “mặc kệ” gian nhà ấy chính là biểu hiện của tình yêu nước, quyết tâm đánh giặc giữ nước. Vẻ đẹp tâm hồn những người nông dân là lòng yêu nước, sự trung thành, hy sinh tất cả cho cuộc kháng chiến của dân tộc. Đó cũng chính là sự đổi thay trong nhận thức và tình cảm của người nông dân thời kỳ đầu KCCP. 3. (1điểm): Nét đặc sắc riêng của truyện ngắn Làng khi khai thác đề tài: - Tình yêu làng ở nhân vật ông Hai trở thành niềm say mê, thành thói quen khoe làng mình.(0.5 điểm) - Tình yêu làng phải đặt trong tình yêu nước, thống nhất với tinh thần kháng chiến khi đất nước đang bị xâm lược và cả dân tộc đang tiến hành cuộc kháng chiến.(0.5 điểm)
12. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ KIỂM TRA TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ MÔN: NGỮ VĂN LỚP 9 ĐỀ SỐ 6 PhÇn I( 3 ®iÓm): §©y lµ ®o¹n kÕt mét bµi th¬ trong s¸ch gi¸o khoa Ng÷ v¨n 9: Kh«ng cã kÝnh råi xe kh«ng cã ®Ìn, Kh«ng cã mui xe, thïng xe cã x­íc, Xe vÉn ch¹y v× miÒn Nam phÝa tr­íc: ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim. C©u 1: Cho biÕt nh÷ng c©u th¬ trªn ®­îc trÝch trong t¸c phÈm nµo, cña ai? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña t¸c phÈm Êy. C©u 2: Trong khæ th¬ trªn cã sù ®èi lËp gi÷a c¸i “ cã” vµ c¸i “ kh«ng”. H·y chØ ra sù ®èi lËp Êy vµ nªu t¸c dông. C©u 3: Qua ®o¹n th¬ trªn, em cã suy nghÜ nh­ thÕ nµo vÒ tuæi trÎ ViÖt Nam trong sù nghiÖp chèng MÜ cøu n­íc? PhÇn II( 7 ®iÓm): T©m tr¹ng nh©n vËt «ng Hai( Lµng- Kim L©n) trong nh÷ng ngµy nghe tin lµng Chî DÇu theo giÆc ®­îc t¶ nh­ sau: “ ¤ng Hai vÉn tr»n träc kh«ng sao ngñ ®­îc. ¤ng hÕt trë m×nh bªn nµy l¹i trë m×nh bªn kia, thë dµi. Chît «ng l·o lÆng h¼n ®i, ch©n tay nhñn ra, t­ëng chõng nh­ kh«ng cÊt lªn ®­îc Cã tiÕng nãi lÐo xÐo ë gian trªn. TiÕng mô chñ Mô nãi c¸i g× vËy? Mô nãi c¸i g× mµ lµo xµo thÕ? Trèng ngùc «ng l·o ®Ëp th×nh thÞch. ¤ng l·o nÝn thë, l¾ng tai nghe ra bªn ngoµi ” (TrÝch "Lµng" – Kim L©n, SGK Ng÷ v¨n 9-TËp 1) C©u 1: Trong ®o¹n v¨n trªn, t¸c gi¶ ®· sö dông yÕu tè ®èi tho¹i, ®éc tho¹i hay ®éc tho¹i néi t©m? H·y chØ ra mét c©u cã sö dông yÕu tè ®ã trong ®o¹n v¨n. C©u 2 : NÕu l­îc bá dÊu chÊm löng trong ®o¹n v¨n trªn th× c¸ch miªu t¶ nh©n vËt vµ gi¸ trÞ biÓu c¶m cña ®o¹n v¨n cã thay ®æi kh«ng? V× sao? C©u 3: §o¹n v¨n trªn ®· thÓ hiÖn rÊt ch©n thùc t©m tr¹ng cña nh©n vËt «ng Hai. a. H·y viÕt mét c©u v¨n nhËn xÐt kh¸i qu¸t vÒ t©m tr¹ng nh©n vËt. b. Dïng c©u ®· viÕt lµm më ®o¹n, h·y viÕt mét ®o¹n v¨n diÔn dÞch kho¶ng 12 c©u nªu c¶m nhËn cña em vÒ t©m tr¹ng «ng Hai trong ®o¹n v¨n trªn. Trong ®o¹n v¨n cã sö dông mét c©u phñ ®Þnh vµ phÐp nèi( g¹ch d­íi c©u phñ ®Þnh vµ nh÷ng tõ ng÷ dïng lµm phÐp nèi). C©u 4: Trong mét ®o¹n trÝch cña “ TruyÖn KiÒu” ®· häc còng cã nh÷ng c©u th¬ dïng c©u hái ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt. H·y chÐp l¹i chÝnh x¸c nh÷ng c©u th¬ ®ã( ghi râ tªn ®o¹n trÝch).
13. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ SỐ 6 PhÇn I: 3 ®iÓm C©u 1( 1 ®iÓm): - Tªn t¸c phÈm: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh: 0,25 ®iÓm. - Tªn t¸c gi¶: Ph¹m TiÕn DuËt: 0,25 ®iÓm - Hoµn c¶nh ra ®êi: n¨m 1969, n­íc ta ®ang trong trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ quyÕt liÖt: 0,5 ®iÓm. C©u 2( 1 ®iÓm): - Sù ®èi lËp gi÷a c¸i “ cã” vµ c¸i “ kh«ng” trong khæ th¬: 0,5 ®iÓm + Nh÷ng c¸i kh«ng cña xe: kh«ng kÝnh, kh«ng ®Ìn, kh«ng mui: 0,25 ®iÓm + Mét c¸i cã cña ng­êi: tr¸i tim: 0,25 ®iÓm - T¸c dông cña sù ®èi lËp: Nh÷ng gian khã kh«ng thÓ ng¨n c¶n ®­îc ý chÝ quyÕt t©m chiÕn ®Êu cña ng­êi lÝnh l¸i xe: 0,5 ®iÓm C©u 3( 1 ®iÓm): - Hä lµ nh÷ng ng­êi sèng cã lÝ t­ëng, cã môc ®Ých, cã tr¸ch nhiÖm: 0,25 ®iÓm - Lu«n dòng c¶m v­ît qua mäi khã kh¨n, thö th¸ch: 0,25 ®iÓm - Cã t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi g¾n bã: 0,25 ®iÓm - Cã tinh thÇn l¹c quan, yªu ®êi: 0,25 ®iÓm. PhÇn II: 7 ®iÓm C©u 1( 1 ®iÓm): - §o¹n v¨n ®· sö dông yÕu tè ®éc tho¹i néi t©m: 0,5 ®iÓm - ChØ ra ®­îc 1 c©u v¨n cã sö dông yÕu tè ®ã: 0,5 ®iÓm C©u 2( 1 ®iÓm): - NÕu l­îc bá dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm hái th× c¸ch miªu t¶ nh©n vËt vÉn kh«ng thay ®æi( 0,25 ®): v× t©m tr¹ng nh©n vËt vÉn ®­îc miªu t¶ qua cö chØ, hµnh ®éng vµ ®«c tho¹i néi t©m( 0,25 ®). - ThÕ nh­ng, gi¸ trÞ biÓu c¶m cña ®o¹n v¨n sÏ ¶nh h­ëng( 0,25®): v× t©m tr¹ng lo l¾ng, buån b·, sî h·i vµ nghe ngãng cña «ng Hai kh«ng râ n÷a, tèc ®é ph¸t triÓn t©m tr¹ng nh©n vËt còng nhanh h¬n( 0,25 ®). C©u 3( 3,5 ®iÓm): a, ViÕt mét c©u v¨n nhËn xÐt ®óng t©m tr¹ng «ng Hai: §ã lµ t©m tr¹ng lo l¾ng, sî h·i cña «ng Hai tr­íc tin lµng Chî DÇu theo giÆc: 0,5 ®iÓm. b, ViÕt ®o¹n v¨n( 3 ®iÓm): * Yªu cÇu chung: §o¹n v¨n diÔn dÞch cã ®é dµi kho¶ng 12 c©u, liªn kÕt chÆt chÏ, ®ñ lÝ lÏ vµ dÉn chøng lµm râ t©m tr¹ng «ng Hai; cã sö dông 1 c©u phñ ®Þnh, phÐp nèi; kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p; - §Ó lµm râ t©m tr¹ng «ng Hai HS cÇn ®¶m b¶o c¸c ý sau:
14. + Khi nghe tin lµng m×nh theo giÆc, «ng s÷ng sê, ng¹c nhiªn: cæ «ng nghÑn ¾ng l¹i, da mÆt tª r©n r©n råi lÆng ®i t­ëng chõng kh«ng thë ®­îc. + Råi tiÕp ®ã lµ nçi xÊu hæ, ®au xãt khiÕn «ng cói gÇm mÆt mµ ®i. + Nçi ®au ®ín, tñi hæ vÒ viÖc lµng m×nh theo giÆc khiÕn «ng Hai c¶m thÊy nh­ m×nh còng lµ kÎ cã téi, lóc nµo còng n¬m níp lo sî, kh«ng d¸m lã mÆt ra ®Õn ngoµi. * BiÓu ®iÓm: + §iÓm 3: Hoµn thµnh tèt c¸c yªu cÇu trªn. + §iÓm 2: §¹t phÇn lín c¸c yªu cÇu trªn( lÝ lÏ dÉn chøng hoÆc ph©n tÝch ch­a thËt ®ñ ®Ó lµm s¸ng tá ý kh¸i qu¸t, cßn m¾c mét sè Ýt lçi diÔn ®¹t) + §iÓm 1: Ch­a nªu ®Çy ®ñ néi dung c¶m nhËn hoÆc ph©n tÝch s¬ sµi, lan man, bè côc ch­a thËt râ rµng, vÉn cßn mét sè lçi diÔn ®¹t. + §iÓm 0,5: §o¹n viÕt qu¸ s¬ sµi, sai l¹c vÒ néi dung, cßn nhiÒu lçi diÔn ®¹t. + §iÓm 0: Kh«ng lµm bµi hoÆc l¹c ®Ò hoµn toµn. * Chó ý: - Kh«ng ph¶i lµ ®o¹n v¨n diÔn dÞch: trõ 0,5 ®iÓm - Kh«ng chÐp l¹i c©u v¨n nhËn xÐt vÒ «ng Hai lµm c©u më ®o¹n: trõ 0,25 ®iÓm - Kh«ng sö dông c©u phñ ®Þnh, phÐp nèi: trõ 0,25 ®iÓm - Cã sö dông phÐp nèi, c©u phñ ®Þnh( kh«ng g¹ch ch©n): trõ 0,25 ®iÓm C©u 4( 1,5 ®iÓm): - ChÐp chÝnh x¸c bèn c©u th¬ dïng c©u hái ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt: 1 ®iÓm. Buån tr«ng cöa bÓ chiÒu h«m, ThuyÒn ai thÊp tho¸ng c¸nh buåm xa xa? Buån tr«ng ngän n­íc míi sa, Hoa tr«i man m¸c biÕt lµ vÒ ®©u? ( Mçi lo¹i lçi: - 0,25 ®; thiÕu 1 c©u: - 0,25 ®; kh«ng trõ hÕt ®iÓm tèi ®a cña c©u) - Nªu ®óng tªn ®o¹n trÝch “ KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch”: 0,5 ®iÓm. L­u ý: - Trong bµi lµm, häc sinh cã c¸ch diÔn ®¹t kh¸c mµ ®¶m b¶o ®óng ý th× vÉn cho ®iÓm. - §iÓm toµn bµi lµ tæng ®iÓm thµnh phÇn, kh«ng lµm trßn sè.
15. UBND HUYỆN GIA LÂM ĐỀ THI HỌC KÌ I MÔN NGỮ VĂN 9 TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ NĂM HỌC 2015-2016 (Thời gian làm bài 90 phút) Phần 1(7 điểm) Đọc đoạn thơ sau: “Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng Ra đậu dặm xa dò bụng biển Giàn đan thế trận lưới vây giăng Cá nhụ cá chim cùng cá đé Cá song lấp lánh đuốc đen hồng Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe Đêm thở sao lùa nước Hạ Long” ( Sách giáo khoa Ngữ Văn 9, tập 1, NXBGDVN) 1. Đoạn thơ trên thuộc tác phẩm nào? Do ai sáng tác? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ? 2. Hình ảnh “buồm trăng” trong câu thơ, theo em là ẩn dụ hay hoán dụ? 3. Dựa vào đoạn thơ trên, viết một đoạn văn ngắn diễn dịch 7-10 câu (đánh số thứ tự từng câu) trong đó có sử dụng một câu ghép và một phép thế trình bày về khí thế của người lao động và vẻ đẹp của thiên nhiên. 4. Trong bài thơ khác mà em đã học ở lớp 9 có một hình ảnh lãng mạn được xây dựng trên cơ sở quan sát như hình ảnh “buồm trăng”. Hãy chép lại câu thơ đó, nêu tên tác giả và tác phẩm. Phần 2. (3điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 4 “Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây ”, cái câu nói của người đàn bà tản cư hôm trước lại vang dội lên trong tâm trí ông. Hay là quay về làng? Vừa chớm nghĩ như vậy, lập tức ông lão phản đối ngay. Về làm gì cái làng ấy nữa. Chúng nó theo Tây cả rồi. Về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ Nước mắt ông lão giàn ra. Về làng tức là chịu quay lại làm nô lệ cho thằng Tây. Ông lão nghĩ ngay đến mấy thằng kì lí chuyên môn khua khoát ngày trước lại ra vào hống hách ở trong cái đình. Và cái đình lại như của riêng chúng nó, lại thâm nghiêm ghê gớm, chứa toàn những sự ức hiếp, đè nén. Ngày ngày chúng nó lai dong ra dong vào, đánh tổ tôm mà bàn tư việc làng với nhau ở trong ấy. Những hạng khố rách áo ôm như ông có đi qua cũng chỉ có dám liếc trộm vào rồi cắm đầu xuống mà lủi đi. Anh nào dám ho he, hóc hách một tí thì chúng nó tìm cách để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống ra khỏi làng Ông Hai nghĩ rợn cả người. Cả cuộc đời đen tối lầm than cũ nổi lên trong ý nghĩ ông. Ông không thể trở về làng ấy được nữa. Về bây giờ ông chịu mất hết à? Không thể được. Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù. (Trích Làng, Kim Lân, Ngữ văn 9, tập 1) 1. Đoạn văn trên thể hiện tâm trạng gì của nhân vật ông Hai ? (0,5 điểm) 2. Điểm đặc sắc nhất về nghệ thuật trong đoạn văn trên là gì? (0, 5 điểm) 3. Câu văn dưới đây sử dụng biện pháp tu từ nào ? (0,5 điểm) “Anh nào dám ho he, hóc hách một tí thì chúng nó tìm cách để hại, cắt phần ruộng, truất ngôi, trừ ngoại, tống ra khỏi làng ” Nêu tác dụng của dấu “ ” cuối câu văn ? (0, 5 điểm) 4. Chép lại 1 câu văn có yếu tố miêu tả trong đoạn trích trên và cho biết yếu tố miêu tả có vai trò gì trong văn bản tự sự ? (1 điểm)
16. HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC KÌ I VĂN 9 CÂU HƯỚNG DẪN CHẤM B Đ Phần - Đoạn thơ trên có trong bài “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận. 0.5đ 1(7đ): - Hoàn cảnh: Bài thơ được viết năm 1958. Sau khi cuộc kháng chiến chống 0.5đ Câu 1 Pháp kết thúc thắng lợi miền Bắc được giải phóng, bắt tay vào xây dựng chủ nghĩa xã hội. Bài thơ là kết quả của chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh của tác giả. Câu 2 - Hình ảnh “ Buồm trăng” là ẩn dụ. 0.5đ - Giải thích: - Hình ảnh ẩn dụ “buồm trăng” được xây dựng trên sự quan sát rất 0.5đ thực và sự cảm nhận lãng mạn của nhà thơ Huy Cận. + Từ xa nhìn lại, trên biển có lúc thuyền đi vào khoảng sáng của vầng trăng. Trăng và cánh buồm chập vào nhau, trăng trở thành cánh buồm. + Vẻ đẹp thiên nhiên làm nhòa đi cánh buồm vất vả, cũ kĩ -> đây là công việc nhẹ nhàng, lãng mạn. - Con người và vũ trụ hòa hợp. Câu 3 - Hình thức: 1,5 + Đúng hình thức đoạn văn diễn dịch, đủ số câu, có đánh số thứ tự câu 0.5đ + Có sử dụng câu ghép quan hệ bổ sung, phép thế, chỉ rõ 0.5đ - Nội dung: hs cần làm rõ các ý cơ bản sau: 2.5 đ + Thuyền có lái có buồm. Thuyền lướt đi trong dêm không phải bằng sức 1đ mạnh của con người mà bằng sức mạnh của câu hát, gió, trăng. Động từ “lướt” đặc tả vận tốc của đoàn thuyền. Thuyền như lướt đi, như bay lên. Hình ảnh ẩn dụ” buồm trăng” gợi liên tưởng thú vị. Vào đêm trăng sáng ánh trăng chiếu xuống mặt nước, vào một lúc nào đó ánh trăng và cánh buồm chập lại làm một tạo thành hình ảnh buồm đẫm ánh trăng. + Chủ nhân của con thuyền- người đánh cá cũng trở nên lồng lộng giữa biển 1đ trời trong tư thế làm chủ. Biển thu hẹp để con người “ra đậu dặm xa”, “ dò bụng biển” tìm tòi khám phá. Họ đàng hoàng ra những nơi xa đánh cá. Công việc đánh cá được so sánh với công việc đánh trận. + Qua đó cho thấy khí thế lao động khẩn trương, hình ảnh con người và 0.5đ thiên nhiên hòa nhập làm một. Tất cả được cảm nhận bằng hồn thơ lãng mạn của t giả. Câu 4 - Một hình ảnh cũng được xây dựng trên cơ sỏ quan sát đó là: “ Đầu súng trăng 1đ treo” trong bài thơ Đồng Chí của Chính Hữu. Phần 2 1. Cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật ông Hai giữa tình yêu làng và tình yêu Tổ 0,5đ quốc 2 Đặc sắc nghệ thuật: độc thoại nội tâm ( tâm trạng nhân vật) 0,5đ 3 Liệt kê. Nếu về làng ông Hai mất tất cả cuộc sống lầm than của cuộc đời ông 1đ cũng như bao người nông dân khác bị ức hiếp Tác dụng dấu ba chấm: về làng ông mất nhiều thứ khác
17. 4 Câu miêu tả: nước mắt ông lão giàn ra. Những giọt nước mắt của ông Hai là 1đ chi tiết nghệ thuật độc đáo, được miêu tả tinh tế, bộc lộ chiều sâu nội tâm của nhân vật
18. UBND HUYỆN GIA LÂM TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I MÔN NGỮ VĂN – LỚP 9 NĂM HỌC 2015 - 2016 Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề) Phần 1: (7 điểm) Hãy đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi nêu ở dưới. [ ]Anh hạ giọng nửa tâm sự, nửa đọc lại một điều rõ ràng đã ngẫm nghĩ nhiều: - Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Và, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai mà chả “thèm” hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy. Bác lái xe đi, về Lai Châu cứ đến đây dừng lại một lát. Không vào giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. Cháu bỗng dưng tự hỏi: Cái nhớ xe, nhớ người ấy thật ra là cái gì vậy? Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô hội thì xoàng. Cháu ở liền trong trạm hằng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống. Ấy thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?” 1/ Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Cho biết tác giả? Nhân vật xưng “cháu” là ai? Nhân vật ấy đang nói với ai? (1 điểm) 2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5 điểm) 3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp: (0,5 điểm) Cháu nói:“Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?” 4/ Em hiểu như thế nào về cái “thèm người” mà nhân vật nói đến trong câu“Còn người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” (1 điểm) 5/ Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 câu) theo cách T-P-H trình bày suy nghĩ về điều mà em rút ra từ những ngẫm nghĩ của nhân vật trong đoạn trích trên. Trong đoạn có sử dụng phép nối, lời dẫn trực tiếp ( chú thích) (4 điểm) Phần 2. (3đ) Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Gian nhà không mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính (Đồng chí- Chính Hữu) 1/ Em có nhận xét gì về các hình ảnh, các biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu thơ trên? 2/ Trong bài thơ Đồng chí (Văn 9, T1), vì sao nhà thơ Chính Hữu tách hai từ “Đồng chí” ra thành một dòng thơ riêng kèm theo dấu chấm than?
19. HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA HỌC KÌ I MÔN NGỮ VĂN LỚP 9 NĂM HỌC 2015– 2016 Phần1: (7 điểm) 1/ Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Cho biết tác giả? Nhân vật xưng “cháu” là ai? Nhân vật ấy đang nói với ai? (1 điểm) - Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm: Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. (0,25 điểm cho mỗi ý) - Nhân vật xưng “cháu” là Anh thanh niên. (0,25điểm) - Anh thanh niên đang nói với bác họa sĩ. (0,25điểm) 2/ Tìm một từ tượng thanh, một thuật ngữ có trong đoạn trích trên. (0,5 điểm) - Tìm đúng 1 từ tượng thanh: toe toe – Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe. (0,25 điểm) - Tìm đúng 1 thuật ngữ: ốp - Không vào giờ “ốp” là cháu chạy xuống chơi, lâu thành lệ. (0,25 điểm) 3/ Hãy chuyển lời sau thành lời dẫn gián tiếp: Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?” - Chuyển thành lời dẫn gián tiếp: Cháu nói rằng bác ấy cũng rất thèm người. (0,5 điểm) 4/ Em hiểu như thế nào về cái ‘thèm người” mà nhân vật nói đến trong câu “Còn người thì ai mà chả “thèm” hở bác?” Hãy nêu suy nghĩ của em bằng một vài câu văn. (1 điểm). + Đúng nội dung: Mong ước có người để sẻ chia, tâm sự, học hỏi (0, 5điểm) + Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc: (0,25 điểm) + Câu đúng ngữ pháp, không sai chính tả, dùng đúng từ ngữ.(0,25 điểm) - GV căn cứ vào các tiêu chí trên để xem xét đánh giá. - Không trả lời hoặc trả lời không đúng (0 điểm). 5/ Đoạn văn -Đoạn văn thể hiện tốt nội dung, tính liên kết mạch lạc, rõ ràng, thuyết phục (3điểm). - Nội dung: học sinh nêu được suy nghĩ về điều rút ra từ những ngẫm nghĩ của nhân vật: (học sinh có thể chọn một trong những ý sau: tinh thần trách nhiệm, tình yêu đối với công việc, hạnh phúc khi được làm việc, được cống hiến ) -Hình thức: + Đúng mô hình đoạn T-P-H (0,5 điểm). + Viết đúng yêu cầu Tiếng Việt ( có gạch chân, chú thích). (0,5 điểm) Phần 2. Câu 2: (1 điểm)Học sinh trình bày, lý giải được việc Chính Hữu tách hai từ “Đồng chí ”ra thành một câu thơ riêng kèm theo dấu chấm than: - Nhấn mạnh tình cảm mới do cách mạng mang đến, đó là tình đồng chí đồng đội gắn bó, keo sơn(0,5 điểm). - Thể hiện sự trân trọng của nhà thơ đối với tình cảm thiêng liêng ấy. (0,25 điểm) - Câu thơ có tác dụng liên kết, nó khép lại ý thơ trước (những cơ sở của tình đồng chí) và mở ra ý thơ ở đoạn sau (những biểu hiện cụ thể của tình đồng chí) (0,25 điểm) Câu 1. (2đ) - Giá trị biểu cảm của các hình ảnh: Ruộng nương, gian nhà không gió lung lay, giếng nước, gốc đa và giá trị biểu đạt của các phép tu từ đảo ngữ, nhân hóa và hoán dụ.(1,5đ): + Những hình ảnh quen thuộc và tiêu biểu của mọi làng quê Việt Nam: giếng nước, gốc đa được nhân hóa, biết nhớ người đi xa. (0,5đ)
20. + BPTT hoán dụ: giếng nước, gốc đa là biểu tượng của làng quê, là dân làng, là cha mẹ, vợ con, là những người yêu dấu đang ngày ngày nhớ về “anh”, trông mong chờ đợi. (0,5đ) - Đảo ngữ: Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính (Người ra lính nhớ giếng nước gốc đa): nỗi nhớ 2 chiều .(0,5đ) + Câu thơ hàm súc, giàu hình ảnh, giàu ý nghĩa, thể hiện độc đáo nỗi nhớ của người lính với quê hương - Khái quát: Ba câu thơ hay, những hình ảnh thơ quen thuộc mà gợi cảm, những BPTT đã góp phần thể hiện chủ đề của bài thơ là ca ngợi tình đồng chí: Đồng chí là thấu hiểu, cảm thông sâu xa tâm tư, nỗi lòng của nhau. Đó là một trong những vẻ đẹp tinh thần của người lính thời kỳ kháng chiến chống Pháp. (0,5đ) TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2015- 2016 THỜI GIAN: 90 PHÚT ĐỀ I PHẦN I: (6 ĐIỂM): Cho đoạn thơ: Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Câu 1: Những câu thơ trên trích từ văn bản nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ? Câu 2: Hình ảnh “đồng”, “ sông”, “ bể”, “ rừng” xuất hiện trong đoạn thơ còn được lặp lại trong một khổ thơ khác của bài. Việc tác giả lặp lại các hình ảnh thơ ấy có ý nghĩa như thế nào? Câu 3: Có người cho rằng sự thay đổi của con người đối với vầng trăng đã được nhà thơ dự báo trước qua câu thơ: ‘ ngỡ không bao giờ quên/ cái vầng trăng tình nghĩa”. Em có đồng tình với ý kiến đó không? Vì sao? Câu 4: Dựa vào những câu thơ trên, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hơp- phân tích- tổng hợp làm rõ tình cảm của con người với vầng trăng trong đó có sử dụng câu cảm thán và lời dẫn trực tiếp ( Gạch chân) PHẦN II: ( 4 ĐIỂM) “Làng” là một truyện ngắn thành công của nhà văn Kim Lân. Câu 1: Nêu tình huống cơ bản của truyện? Câu 2: V× sao khi x©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt chÝnh lu«n h­íng vÒ lµng chî DÇu nh­ng Kim L©n l¹i ®Æt tªn cho truyÖn ng¾n cña m×nh lµ “Lµng” chø kh«ng ph¶i lµ “Lµng Chî DÇu”? Câu 3: Từ tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai Thu trong truyện, em hãy viết 10- 12 câu nêu suy nghĩ của mình về tình yêu nước của thế hệ trẻ ngày nay. TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2015- 2016 THỜI GIAN: 90 PHÚT
21. ĐỀ II PHẦN I: ( 6 ĐIỂM): Trong văn bản “ Làng” của Kim Lân có đoạn: “Nhưng sao lại nảy ra cái tin như vậy được? Mà thằng Chánh Bệu đích thực người làng không sai rồi. Không có lửa làm sao có khói? Ai người ta hơi đâu bịa tạc ra những chuyện ấy làm gì. Chao ôi, cực nhục chưa, cả làng Việt gian! Rồi đây biết làm ăn buôn bán ra sao? Ai người ta chứa, ai người ta buôn bán mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước Lại còn bao nhiêu người làng, tan tác mỗi người một phương nưa, không biết học đã rõ cái cơ sự này chưa? ” Câu 1: Đoạn trích trên miêu tả tâm trạng của nhân vật nào? “ Cái cơ sự này” trong đoạn trích là điều gì? Câu 2: Trong đoạn văn trên, tác giả đã sử dụng ngôn ngữ độc thoại hay độc thoại nội tâm? Nêu tác dụng của hình thức ngôn ngữ đó trong việc diễn tả cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật? Câu 3: Một trong những thành công của truyện ngắn “Làng” là nhà văn Kim Lân đã xây dựng được một cốt truyện tâm lí hấp dẫn. Em hiểu thế nào là cốt truyện tâm lí? Câu 4: Bằng hiểu biết của em về truyện ngắn “Làng”, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hơp- phân tích- tổng hợp phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật khi biết “ cái cơ sự này”, trong đó có sử dụng câu cảm thán và lời dẫn trực tiếp (Gạch chân) PHẦN II: ( 4 ĐIỂM): Khi đang là sinh viên học ngành luật ở nước ngoài, nhà thơ Bằng Việt đã viết một bài thơ rất hay về bà, trong đó có câu: “ Rồi sớm, rồi chiều lại bếp lửa bà nhen” Câu 1: Em hãy chép tiếp hai câu thơ sau để hoàn chỉnh khổ thơ? Cho biết tên bài thơ và năm sáng tác? Câu 2: Vì sao ở hai câu cuối tác giả dùng từ “ngọn lửa” mà không nhắc lại “bếp lửa”. Hình ảnh “ngọn lửa” ở đây có ý nghĩa gì? Câu 3: Tình cảm bà cháu thiêng liêng trong bài thơ gợi cho em những suy nghĩ gì về tình cảm gia đình trong cuộc sống hiện đại? Trình bày suy nghĩ của em trong khoảng 10- 12 câu. TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2015- 2016 – ĐỀ 1 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT ĐIỂM PHẦN I -Tên bài thơ: Anh trăng 0,25đ CÂU 1 -Tác giả: Nguyễn Duy 0,25đ - Hoàn cảnh sang tác: 1978, ba năm sau khi đất nước thống nhất 0,25đ CÂU 2 -Ý nghĩa: gặp lại vầng trăng, con người như gặp lại quá khứ 0,75đ Trăng biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình CÂU 3 - Đồng ý 0,5đ - Ngỡ: trong suy nghĩ của con người CÂU 4 *Hình thức: -Đoạn Tổng- phân- hợp 0,5đ - Đúng câu cảm thán, lời dân trực tiếp 0,5đ * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: +ánh trăng gắn với những kỉ niệm trong sáng thời thơ ấu ở làng 3đ quê + Nhớ đến trăng là nhớ đến không gian bao la + Những năm tháng gian lao ở chiến trường, trăng là người bạn
22. tri kỉ - Khi đó, con người sống giản dị, chân thật + Trăng tri kỉ, tình nghĩa ấy đã trở thành quá khứ - Nghệ thuật: Lời thơ kể không tả mà có sức gợi nhớ, âm điệu của lời thơ như trùng xuống trong mạch cảm xúc bồi hồi PHẦNII -Tình huống: Ông Hai vốn yêu làng, yêu nước lại nghe tin làng 1đ CÂU 1 mình theo giặc. Từ đó bộc lộ sâu sắc tình yêu làng, yêu nước của ông. CÂU 2 -Nhan đề mang tính khái quát 1đ - Thể hiện được tình cảm yêu làng yêu nước chung của mọi người dân trên đất nước trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp CÂU 3 *Hình thức: đoạn văn 0,75đ - đủ số câu *Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: 1,25đ -Biểu hiện tình yêu nước trong thời kì chiến tranh - Biểu hiện tình yêu nước trong thời kì hòa bình -Cần làm gì để thể hiện lòng yêu nước( Liên hệ bản thân) TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2015- 2016 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT ĐIỂM PHẦN I -Nhân vật: ông Hai 0,25đ CÂU 1 Cái cơ sự này: Cái tin làng chợ Dầu theo giặc 0,25đ CÂU 2 -Độc thoại nội tâm 0,25đ -Tác dụng: góp phần miêu tả cụ thể, chính xác cảm xúc suy nghĩ của 0,75đ nhân vật đó là những suy nghĩ trái chiều, những câu hỏi hồ nghi không lời giải đáp; những băn khoăn, ám ảnh day dứt về hiện tại và tương của bản thân, gia đình và cả người dân làng chợ Dầu. CÂU 3 Cốt truyện tâm lí là cốt truyện không xây dựng trên các biến cố sự kiện 0,5đ bên ngoài mà chú trọng đến các tình huống bên trong nội tâm nhân vật miêu tả diễn biến tâm lí, từ đó làm nổi bật tính cách nhân và chủ đề tác phẩm. CÂU 4 *Hình thức: -Đoạn Tổng- phân- hợp - Đúng câu cảm thán, lời dẫn trực tiếp 0,5đ * Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: 0,5đ +Khi mới nghe tin: ông bang hoàng, sững sờ + Từ lúc đó trong tâm trí ông Hai chỉ còn cái tin dữ ấy xâm chiếm, nghe 3đ tiếng chiwr bọn Việt gian, ông “ cúi gằm mặt xuống mà đi” +Về đến nhà, ông nằm vật ra giường, rồi tủi than khi nhìn lũ con - Những ngày sau đó, ông sống trong tâm trạng nơm nớp lo sợ. Nỗi lo sợ nhất là bị người ta khinh +Khi nghe tin bị đuổi khỏi nơi tản cư, ông lâm vào tình trạng bế tắc, không biết đi đâu nhưng nhất quyết không quay về làng vì ông nhĩ “ Làng đã theo Tây rồi thì phải thù” +Ông trò chuyện với con để giãi bày lòng mình
23. - Nghệ thuật: Xây dựng tình huống, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật Tâm trạng ông Hai thể hiện long yêu làng, yêu nước chân thành, đó cũng là tâm trạng chung của những người nông dân với tình yêu với làng quê và tinh thần kháng chiến thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. PHẦNII -Chép chính xác 0,5đ CÂU 1 -Tên bài thơ: Bếp lửa 0,25đ -Năm sáng tác: 1963 0,25đ CÂU 2 -Hình ảnh “ Bếp lửa” mang tính cụ thể 1đ -Hình ảnh “ ngọn lửa’: + Mang tính biểu tượng cho tình yêu thương, cho đức hi sinh của bà + Thể hiện sâu sắc hơn những suy ngẫm của cháu về bà- người nhóm lửa, giữ lửa CÂU 3 *Hình thức: đoạn văn - đủ số câu 0,75đ *Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau: -Thế nào là tình cảm gia đình 1,25đ -Biểu hiện cụ thể của tình cảm gia đình trong xã hội hiện đại -Ý nghĩa ( vai trò) của tình cảm gia đình đối với mỗi người -Cần làm gì để xây dựng và bảo vệ tình cảm gia đình( Liên hệ bản thân)