Bài giảng Vật lí 6 - Tiết 21 Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn

Nội dung text: Bài giảng Vật lí 6 - Tiết 21 Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn

1. Các chất dãn nở vì nhiệt như thế nào ? Sự nóng chảy, sự đông đặc, sự bay hơi, sự ngưng tụ là gì ?
2. T21:BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN Đây là công trình nổi tiếng nào ? Các phép đo chiều Ở đâu ? cao tháp vào ngày Épphen là tháp bằng thép cao 320m 01/01/1890 và do kĩ sư người Pháp Épphen (Eiffel, ngày 01/07/1890 1832 – 1923) thiết kế. Tháp được xây cho thấy, trong dựng vào năm 1889 tại quảng trường vòng 6 tháng tháp Mars, nhân dịp Hội chợ quốc tế lần cao thêm hơn thứ nhất tại Pari. Hiện nay tháp được 10cm. dùng làm Trung tâm Phát thanh và Tại sao lại có sự kì lạ đótruy ? Chẳng ền hình và là điểm du lịch nổi lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao ? tiếng của nước Pháp. Bài này sẽ giúp em trả lời câu hỏi trên.
3. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 1. Làm thí nghiệm - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 Dùng dụng cụ vẽ ở hình 18.1. + Quả cầu kim loại + Vòng kim loại + Đèn cồn
4. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 1. Làm thí nghiệm - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 Dùng dụng cụ vẽ ở hình 18.1. - Trước khi hơ quả cầu kim loại, + Quả cầu kim loại thử thả xem quả + Vòng kim loại cầu có lọt qua vòng + Đèn cồn kim loại không. Nhận xét. - Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại trong 3 phút, rồi thử thả xem quả cầu có còn lọt qua vòng kim loại nữa không. Nhận xét. - Nhúng quả cầu đã được hơ nóng vào nước lạnh rồi thử thả cho nó lọt qua vòng kim loại. Nhận xét.
5. Bài 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm Tiến hành TN Bước1: Trước khi hơ nóng,thử thả quả cầu vào vòng kim loại. Nhận xét * NX :Trước khi hơ nóng quả cầu, quả cầu lọt qua vòng kim loại. Bước 2: Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại trong 3 phút, rồi thử thả xem quả cầu có còn lọt qua vòng kim loại nữa không. Nhận xét. * NX : Sau khi hơ nóng quả cầu, quả cầu không còn lọt qua Cm3 250 vòng kim loại. 200 150 100 Bước 3: Nhúng quả cầu đã được hơ 50 nóng vào nước lạnh rồi thử thả cho nó lọt qua vòng kim loại. Nhận xét. * NX : Sau khi nhúng quả cầu vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại.
6. Bài 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 2. Trả lời câu hỏi C1 Tại sao khi bị hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại. * TL : Vì quả cầu nở ra khi nóng lên. C2 Tại sao khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại. Cm3 * TL : Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. 250 200 3. Rút ra kết luận 150 100 50 C3 Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của - nóng lên các câu sau : - lạnh đi a) Thể tích quả cầu khi quả cầu nóng lên. - tăng b) Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu - giảm
7. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 1. Làm thí nghiệm - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 2. Trả lời câu hỏi 2. Trả lời câu hỏi: 3. Rút ra kết luận - C1: Vì quả cầu nở ra Chú ý : Sự nở vì nhiệt theo chiều dài (sự nở dài) của vật khi nóng lên rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật. - C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận:
8. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 1. Làm thí nghiệm - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 2. Trả lời câu hỏi 2. Trả lời câu hỏi: 3. Rút ra kết luận - C1: Vì quả cầu nở ra Bảng bên ghi độ tăng chiều dài của Nhôm 0,12cm khi nóng lên các thanh kim loại khác nhau có - C2: Vì quả cầu co lại chiều dài ban đầu là 100cm khi Đồng 0,086cm khi lạnh đi. nhiệt độ tăng thêm 500C. Sắt 0,060cm - C3: sgk/59 N 3. Rút ra kết luận: Đ S  Chất rắn nở ra khi 0 nóng lên, co lại khi Tăng nhiệt độ thêm 50 C lạnh đi. N  Các chất rắn khác Đ nhau nở vì nhiệt khác S nhau. C4 Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau ? TL : Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. Nhôm nở nhiều nhất, rồi đến đồng, sắt.
9. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 4. Vận dụng - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 C5 Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ, thường có 2. Trả lời câu hỏi: một đai bằng sắt, gọi là cái khâu (H. 18.2) dùng để giữ - C1: Vì quả cầu nở ra chặt lưỡi dao hay lưỡi liềm. Tại sao khi lắp khâu, khi nóng lên người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào - C2: Vì quả cầu co lại cán ? khi lạnh đi. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận: lưỡi liềm cán (chuôi) dao  Chất rắn nở ra khi cái khâu nóng lên, co lại khi lạnh đi.  Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng
10. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 4. Vận dụng - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 C5 Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ, thường có 2. Trả lời câu hỏi: một đai bằng sắt, gọi là cái khâu 18.2(H. ) dùng để giữ - C1: Vì quả cầu nở ra chặt lưỡi dao hay lưỡi liềm. Tại sao khi lắp khâu, khi nóng lên người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào - C2: Vì quả cầu co lại cán ? khi lạnh đi. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận:  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.  Các chất rắn khác Trả lời : nhau nở vì nhiệt khác nhau. Phải nung nóng khâu dao, liềm vì khi được nung nóng, khâu nở ra dễ lắp vào cán, khi 4. Vận dụng nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán.
11. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 4. Vận dụng - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 C6 Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu trong thí nghiệm 2. Trả lời câu hỏi: ở hình 18.1, dù đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng - C1: Vì quả cầu nở ra kim loại. Hãy làm thí nghiệm kiểm chứng. khi nóng lên - C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận:  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.  Các chất rắn khác Trả lời : Nung nóng vòng kim loại. nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng
12. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm 4. Vận dụng - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 C7 Hãy tự trả lời câu hỏi đã nêu ra ở đầu bài học. 2. Trả lời câu hỏi: Biết rằng, ở Pháp tháng Một đang là mùa Đông, còn - C1: Vì quả cầu nở ra tháng Bảy đang là mùa Hạ. khi nóng lên - C2: Vì quả cầu co lại Mùa hè Mùa đông khi lạnh đi. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận:  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.  Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng Trả lời : Vào mùa Hạ nhiệt độ tăng lên, thép nở ra, làm cho tháp cao lên.
13. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm Ghi nhớ : - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh 2. Trả lời câu hỏi: đi. - C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên  Các chất rắnkhác nhau nở vì nhiệt khác - C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. nhau. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận:  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.  Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng
14. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm Bài tập - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 18.1. Hiện tượng nào sau đây sẽ xảy ra khi 2. Trả lời câu hỏi: nung nóng một vật rắn ? - C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên A. Khối lượng của vật tăng. - C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. B. Khối lượng của vật giảm. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận: C.Khối lượng riêng của vật tăng.  Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi D.Khối lượng riêng của vật giảm. lạnh đi.  Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng
15. BÀI 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN 1. Làm thí nghiệm Bài tập - Dụng cụ: sgk/58 - Thí nghiệm: sgk/58 18.2. Một lọ thủy tinh được đậy bằng nút thủy 2. Trả lời câu hỏi: tinh. Nút bị kẹt. Hỏi phải mở nút bằng cách - C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên nào trong các cách sau đây ? - C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. A. Hơ nóng nút. - C3: sgk/59 3. Rút ra kết luận: B. Hơ nóng cổ lọ.  Chất rắn nở ra khi C.Hơ nóng cả nút và cổ lọ. nóng lên, co lại khi lạnh đi. D.Hơ nóng đáy lọ.  Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 4. Vận dụng
16. Dặn dò • Về nhà học bài, đọc phần có thể em chưa biết. • Làm các bài tập 18.1– 18.5 SBT. • Xem trướcBài 19. Sự nở vì nhiệt của chất lỏng.