Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 43: Ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 43: Ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

1. TIẾT 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời Sinh vật có thể sống sống sinh vật: trong các khoảng nhiệt độ nào? - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0 – 500C . - Tuy nhiên, cũng có một số sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao.
2. *Cây vùng nhiệt đới khô hạn có đặc điểm gì ? tại sao ? - Lá biến thành gai , bề mặt lá có tầng cutin dày có tác dụng hạn chế sự thoát hơi nuớc Cây xương rồng Cây hoa đá * Cây vùng ôn đới có đặc điểm gì ? tại sao ? - Cây rụng lá để giảm diện tích tiếp xúc với không khí lạnh hoặc thân và rễ cây có lớp bần dày tạo thành lớp cách nhiệt bảo vệ cây Lá cây vàng vào mùa thu và Thân cây có lớp . rụng lá vào mùa đông bần dày
3. Lá cây vàng vào mùa thu Cây hồng rụng lá vào mùa đông và rụng vào mùa đông Lớp bần ở thân Lớp vỏ ở thân cây ôn đới cây nhiệt đới
4. Động vật ở vùng nóng Động vật ở vùng lạnh
5. *Ví dụ ảnh hưởng của nhiệt độ đến cấu tạo động vật: - Động vật ở vùng lạnh và vùng nóng có nhiều đặc diểm khác nhau + Lông của thú sống ở vùng lạnh dày hơn so với lông của thú sống ở vùng nóng. + Ở chim, thú cùng loài (hoặc loài gần nhau): ở vùng lạnh có kích thước lớn hơn ở vùng nóng. Gấu Bắc Cực có bộ lông dày, cơ thể lớn hơn gấu ngựa ở Việt Nam
6. I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật: - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi Nhiệt độ nhiệt độ 0 – 500C . Tuy nhiên, cũng có một số sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên ảnh hưởng như thế có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất nào lên đời sống cao. sinh vật? - Nhiệt độ của môi trường ảnh hưởng tới hình thái, hoạt động sinh lí của sinh vật.
7. *Ví dụ ảnh hưởng của nhiệt độ đến tập tính động vật: - Nhiều loại động vật có tập tính lẩn tránh nơi nóng hoặc lạnh quá bằng cách: chui vào hang, ngủ đông hoặc ngủ hè Chim di cư
8. I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật: - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0 – 500C . Tuy nhiên, cũng có một số sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất Chuột đào hang tránh nóng Ếch chui vào hốc bùn ngủ đông cao. - Nhiệt độ của môi trường ảnh hưởng tới hình thái, hoạt động sinh lí của sinh vật. - Ngoài ra, nhiệt độ còn ảnh hưởng đến tập tính của động vật. Vd: ngủ đông, ngủ hè Sư tử tránh nóng trong hang đá Gấu Bắc Cực ngủ đông Ngoài ra, nhiệt độ còn ảnh hưởng đến ĐV như thế nào? Chim di cư
9. I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật: - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi 0 nhiệt độ 0 – 50 C . Tuy nhiên, cũng có một Dựa vào sự ảnh hưởng số sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên của nhiệt độ lên đời sống có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất sinh vật, người ta chia cao. sinh vật thành mấy - Nhiệt độ của môi trường ảnh hưởng tới nhóm? Đó là những hình thái, hoạt động sinh lí của sinh vật. nhóm nào? - Ngoài ra, nhiệt độ còn ảnh hưởng đến tập tính của động vật. Vd: ngủ đông, ngủ hè - Sinh vật được chia thành hai nhóm: + Sinh vật biến nhiệt: có nhiệt độ của cơ thể phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường. + Sinh vật hằng nhiệt: nhiệt độ của cơ thể không phụ thuộc nhiệt độ môi trường.
10. I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật: II. Ảnh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0 – 500C . Tuy nhiên, cũng có một số sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao. - Nhiệt độ của môi trường ảnh hưởng tới hình thái, hoạt động sinh lí của sinh vật. - Ngoài ra, nhiệt độ còn ảnh hưởng đến tập tính của động vật. Vd: ngủ đông, ngủ hè - Sinh vật được chia thành hai nhóm: + Sinh vật biến nhiệt: có nhiệt độ của cơ thể phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường. + Sinh vật hằng nhiệt: nhiệt độ của cơ thể không phụ thuộc nhiệt độ môi trường.
11. Quan sát hình và trả lời các câu hỏi sau: Cây sống nơi ẩm ướt, Cây sống nơi ẩm ướt, Cây sống nơi khô hạn thiếu ánh sáng nhiều ánh sáng Động vật sống nơi khô ráo Động vật sống nơi ẩm ướt a. Thực vật sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh sáng; nơi ẩm ướt có nhiều ánh sáng; nơi khô hạn có đặc điểm gì? b. Động vật sống nơi ẩm ướt; nơi khô ráo có đặc điểm gì?
12. Quan sát hình và trả lời các câu hỏi sau: a. Thực vật sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh sáng có đặc điểm gì? Cây sa nhân Cây ráy Cây lá lốt Mô giậu - Thực vật sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh sáng có phiến lá mỏng, bản lá rộng, mô giậu kém phát triển.
13. Quan sát hình và trả lời các câu hỏi sau: a. Thực vật sống nơi ẩm ướt, có nhiều ánh sáng có đặc điểm gì? Cây lúa Cây cói - Thực vật sống nơi ẩm ướt, có nhiều ánh sáng có phiến lá hẹp, mô giậu phát triển.
14. Quan sát hình và trả lời các câu hỏi sau: a. Thực vật sống nơi khô hạn có đặc điểm gì? Xương rồng Nha đam Thanh long - Cây sống nơi khô hạn hoặc có cơ thể mọng nước, hoặc lá và thân cây tiêu giảm, lá biến thành gai.
15. Quan sát hình và trả lời các câu hỏi sau: b. Động vật sống nơi ẩm ướt; nơi khô ráo có đặc điểm gì? Châu chấu Bọ hung Ốc sên Cá cóc Rắn đuôi chuông Tắc kè Ếch Giun đất Động vật sống nơi khô ráo Động vật sống nơi ẩm ướt Da có vảy sừng làm giảm khả Da trần ẩm ướt, khi gặp điều năng mất nước . kiện khô hạn dễ bị mất nước
16. B43 ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống II. Ảnh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh sinh vật: vật - Đa số các sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0 – - Sinh vật mang nhiều đặc điểm sinh thái thích 500C . Tuy nhiên, cũng có một số sinh vật nhờ khả nghi với môi trường có độ ẩm khác nhau. năng thích nghi cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao. Thực vật ưa ẩm Thực vật được - Nhiệt độ của môi trường ảnh hưởng tới hình thái, chia thành 2 nhómĐộ ẩm ảnh hưởng hoạt động sinh lí của sinh vật. như thế nàoThực lênvật chịuđời hạn - Ngoài ra, nhiệt độ còn ảnh hưởng đến tập tính của sống của sinh vật? động vật. Vd: ngủ đông, ngủ hè Động vật ưa ẩm - Sinh vật được chia thành hai nhóm: Động vật được + Sinh vật biến nhiệt: có nhiệt độ của cơ thể phụ thuộc chia thành 2 nhóm vào nhiệt độ của môi trường. + Sinh vật hằng nhiệt: nhiệt độ của cơ thể không phụ Động vật ưa khô thuộc nhiệt độ môi trường.