Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 59: Văn bản "Ánh trăng"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 59: Văn bản "Ánh trăng"

1. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy)
2. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) ? Trình bày I. Giíi thiÖu chung: vài nét về tác giả và tác 1.T¸c gi¶ : phẩm? -Tªn khai sinh: NguyÔn Duy NhuÖ, sinh năm 1948 - ¤ng lµ mét g¬ng mÆt tiªu biÓu cho líp nhµ th¬ trÎ trong thêi chèng Mü cøu nước.
3. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: 1.T¸c gi¶ : -Tªn khai sinh: NguyÔn Duy NhuÖ, sinh năm 1948 - ¤ng lµ mét g¬ng mÆt tiªu biÓu cho líp nhµ th¬ trÎ trong thêi chèng Mü cøu nước. 2.Tác phẩm: - Bài thơ sáng tác năm 1978
4. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: Hướng dẫn đọc 1.T¸c gi¶ : -Ba khổ đầu: Giọng kể, nhịp 2.Tác phẩm: bình thường -Khổ 4: Giọng đột ngột, cất cao, ngỡ ngàng với bước ngoặt của sự việc, của sự xuất hiện vầng trăng -Khổ 5, 6: Giọng tha thiết rồi trầm lắng cùng cảm xúc và suy tư lặng lẽ
5. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: 1.T¸c gi¶ : 2.Tác phẩm: 3: Thể thơ: - Thể thơ : 5 chữ ? Xác định thể thơ và bố cục của bài?
6. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: - Khổ 1-2 -3 : Cảm xúc trước 1.T¸c gi¶ : vầng trăng trong quá khứ và hiện tại. 2.Tác phẩm: - Khổ 4: Tình huống gặp lại 3: Thể thơ trăng. - Khổ 5-6: Suy ngẫm - triết lí 4: Bố cục văn bản của nhà thơ. -Bố cục : 3 phần.
7. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: 1.T¸c gi¶ : 2.Tác phẩm: 3: Thể thơ 4: Bố cục văn bản II: Phân tích văn bản: 1: Hình ảnh vầng trăng: ? Hình ảnh vầng trăng được miêu tả ntn?
8. TiÕt 59:V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) II: Phân tích văn bản: 1: Hình ảnh vầng trăng * Vầng trăng trong quá khứ: Hồi nhỏ sống với đồng đồng Sống hoà -Hồi nhỏ: sông hợp, thân với sông rồi với bể bể thiết với hồi chiến tranh ở rừng ->Điệp ngữ: “hồi; với” thiên nhiên -Hồi chiến tranh: ở rừng vầng trăng thành tri kỉ ->Nhân hoá: Tri kỉ Quan hệ gần gũi, thân thiết như bạn tri kỉ.
9. TiÕt 58:V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) II: Phân tích văn bản: 1: Hình ảnh vầng trăng * Vầng trăng trong quá khứ: “Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ đồng Sống hoà -Hồi nhỏ: sông hợp, thân ngỡ không bao giờ quên bể thiết với cái vầng trăng tình nghĩa ->Điệp ngữ: “hồi; với” thiên nhiên -Hồi chiến tranh: ở rừng ->Nhân hoá: Tri kỉ Quan hệ gần gũi, thân thiết ? Tiếp theo tác như bạn tri kỉ. giả s/d biện - NT: so sánh ->sống gần gũi chan pháp Nt gì? hoà với thiên nhiên, với vầng trăng Tác dụng? => Vầng trăng không những trở thành bạn tri kỉ, mà đã trở thành “vầng trăng tình nghĩa” biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình.
10. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) II: Phân tích văn bản: 1: Hình ảnh vầng trăng * Vầng trăng hiện tại: * Hoàn cảnh sống hiện tại: Từ ngày về thành phố + Đất nước hoà bình + Hoàn cảnh sống thay đổi quen ánh điệnđiện,, cửa gương -So sánh:“Vầng trăng” với “người dưng” vầng trăng đi qua ngõ -> Thái độ của con người với trăng: như người dưng qua đường lạnh nhạt, coi vầng trăng như một người xa lạ. ? Khổ thơ tiếp theo tác giả muốn nói điều gì? T/g s/d biện pháp NT gì? Qua đó ta thấy thái độcủa tác giả ntn?
11. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: II: Phân tích văn bản: 1: Hình ảnh vầng trăng Thình lình đèn điện tắt 2: Tình huống gặp lại vầng trăng: phòng buyn- đinh tối om -Tình huống: vội bật tung cửa sổ Mất điện, phòng tối om, vội vàng mở đột ngột vầng trăng tròn tung cửa sổ. ➔ “Đột ngột” gặp lại cố nhân: “vầng trăng” ? Tình huồng gì xẩy ra? Em hãy nhận xét?
12. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ? Nhận xét tư ?T/g sử dụng thế và tâm II: Phân tích văn bản: ( NguyÔn Duy) biện pháp NT trạng, cảm xúc gì? Tác dụng? 3: Suy tư - triết lí của tác giả của t/g? - Tư thế: “ngửa mặt”: Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng ->nhìn nhận lại những giá trị đã từng như là đồng là bể bị lãng quên. như là sông là rừng - Tâm trạng: =>Xúc động không nói được lên lời, thổn thức đến xót xa, có phần thành kính. - NT: + so sánh, điệp ngữ: => Nhấn mạnh, khắc sâu những hình ảnh của quá khứ.
13. TiÕt 59:V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) ? Hình ảnh vầng trăng tròn và im phăng phắc II: Phân tích văn bản: có ý nghĩa gì? 3: Suy tư - triết lí của tác giả - Tư thế: “ngửa mặt”: “TrăngTrăng cứ tròn vành vạnh ->nhìn nhận lại những giá trị đã từng kể chi người vô tình bị lãng quên. ánh trăng im phăng phắc - Tâm trạng: đủ cho ta giật mình.” =>Xúc động không nói được lên lời, thổn thức đến xót xa, có phần thành kính. - NT: + so sánh, điệp ngữ: => Nhấn mạnh, khắc sâu những hình ảnh của quá khứ. - S/d hình ảnh tượng trưng: =>Vẻ đẹp quá khứ tròn, đầy đặn. Trăng im lặng, nghiêm khắc,nhắc nhở, trắch móc.
14. TiÕt 59:V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) ? Tại sao T/g lại giật mình? Q/s khổ trên và II: Phân tích văn bản: khổ này ta thấy T/g s/d 3: Suy tư - triết lí của tác giả biện pháp NT gì? T/d? - Tư thế: “ngửa mặt”: “TrăngTrăng cứ tròn vành vạnh ->nhìn nhận lại những giá trị đã từng kể chi người vô tình bị lãng quên. ánh trăng im phăng phắc - Tâm trạng: đủ cho ta giật mình.”mình =>Xúc động không nói được lên lời, -T/g “giật mình”: Tự nhắc nhở thổn thức đến xót xa, có phần thành mình, ăn năn, hối hận kính. - NT: + so sánh, điệp ngữ: - NT đối: Tư thế, tâm trạng của => Nhấn mạnh, khắc sâu những hình vầng trăng và con người ảnh của quá khứ. - S/d hình ảnh tượng trưng: =>Vẻ đẹp quá khứ tròn, đầy đặn. Trăng im lặng, nghiêm khắc,nhắc nhở, trắch móc.
15. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: II: Phân tích văn bản: 4: Ý nghĩa, chủ đề văn bản: ? Ý nghiã khái quát của bài thơ? nhắc nhở thấm thía về thái độ, - Ý Chủ đề bài thơ tình cảm đối với những năm nghĩa: nói về vấn đề gì? tháng quá khứ gian lao, nghĩa tình, với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. - Tác giả Nhắc nhở: - Thế hệ đã đi qua chiến tranh - Mọi người Chủ đề: Uống nước nhớ nguồn.
16. TiÕt 59: V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng ( NguyÔn Duy) I. Giíi thiÖu chung: II: Phân tích văn bản: III: Tổng kết: 1: Nghệ thuật - Kết hợp hài hoà, tự nhiên giữa tự sự và trữ tình. -Giọng thơ tâm tình bằng thể thơ năm chữ -Nhịp thơ khi trôi chảy, tự nhiên, nhịp nhàng theo lời kể, khi thì ngân nga, thiết tha, xúc động (khổ 5), lúc lại trầm lắng biểu hiện thái độ suy tư (khổ cuối) -Kết cấu, giọng điệu của bài thơ có tác dụng làm nổi bệt chủ đề, tạo nên tính chân thực, chân thành. -Sử dụng nhiều biện pháp tu từ: So sánh, nhân hoá, điệp ngữ, đối lập.
17. 2.Nôị dung Qu¸ khø T×nh nghÜa Ngì kh«ng tri kØ bao giê quªn HiÖn t¹i VÇng tr¨ng V« t×nh Tr¨ng trßn l·ng quªn Ngêi Suy ngÉm Trßn vµnh v¹nh GiËt m×nh Im ph¨ng ph¾c →Thñy chung, → tù hoµn vÞ tha thiÖn Tù nh¾c nhë m×nh vµ cñng cè ë ngêi ®äc th¸i ®é sèng “uèng níc nhí nguån”
18. IV. Luyện tập So sánh ý nghĩa của hình ảnh ánh trăng trong 2 bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “Ánh trăng” của Nguyễn Duy ? Đồng chí Ánh trăng Hai bài thơ đều lấy một vẻ đẹp trong thiên nhiên -ánh trăng - Giống nhau để khai thác xây dựng hình ảnh thơ - Ánh trăng là biểu tượng cho - Khơi nguồn cho việc bày vẻ đẹp và sức mạnh của tình tỏ thái độ, tình cảm của con đồng chí ở người chiến sĩ người với hiện tại và quá Khác nhau trong kháng chiến chống Phápkhứ - Là hình tượng thơ đậm chất - Là hình ảnh để nhà thơ thể lãng mạn trong thơ Chính Hữu hiện chủ đề bài thơ : “uống và thơ ca kháng chiến nước nhớ nguồn”
19. Ch©n thµnh c¶m ¬n quý thÇy c« Cïng c¸c em häc sinh