Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 141+142: Văn bản "Những ngôi sao xa xôi"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 141+142: Văn bản "Những ngôi sao xa xôi"

1. NGỮ VĂN LỚP 9-TIẾT 141+142 : VĂN BẢN NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI Lê Minh Khuê 1
2. Tác giả: Lê Minh Khuê, hội viên hội nhà văn, sinh năm 1949, quê ở Tĩnh Gia, Thanh Hóa. Bà là thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mĩ, là nhà văn có sở trường viết về truyện ngắn. 2
3. Tóm tắt truyện • - Ba cô gái thanh niên xung phong Định, Nho và tổ trưởng là chị Thao ở một tổ trinh sát phá bom tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. • - Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu các vị trí những trái bom chưa nổ và phá bom. • - Cuộc sống ở nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt hết sức nguy hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên, thanh thản mơ mộng của tuổi trẻ. • - Mỗi người một cá tính nhưng họ rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng đội. • - Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Định và Thao lo lắng săn sóc Nho. 3
4. NGÔI KỂ • Ngôi kể: ngôi thứ nhất • Tác dụng: • - Tăng tính chân thực, tính thuyết phục • - Khai thác sâu sắc diễn biến tâm lí và những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật. Người kể chuyện là ai? Ở ngôi thứ mấy? Tác dụng của ngôi kể này? 4
5. 1.Hoàn cảnh sống chiến đấu của các nữ Thanh niên xung phong 5
6. Cuộc sống của 3 cô gái thanh niên Không gian xung phong đã mặt đường. được tác giả miêu tả ở những - Không gian phạm vi nào? hang đá. 6
7. Không gian mặt đường hiện lên qua những chi tiết nào trong truyện ? • * Không gian mặt đường: • Con đường: bị đánh lở loét. • Máy bay: rè rè, gầm gào. • Bom nổ váng óc, mảnh bom xé không khí. • Bom nổ chậm lạnh lùng. 7
8. Không gian hang đá hiện lên qua những chi tiết nào trong truyện? • * Không gian hang đá • Nghỉ ngơi: Mát lạnh, im ắng lạ, nằm dài trên nền ẩm, có thể nghĩ lung tung. • Hát: khe khẽ hát, bịa lời mà hát. • Tắm, ăn kẹo. • - Đón cơn mưa đá: vui thích cuống cuồng. 8
9. Em cảmcó nhnhậnận được xét điều gì gì v vềề s hoànự tươ cảnhng sốngphả ncủa gi baữa cô hai gái? không gian? H·y ®Æt tªn cho hai kh«ng gian nµy? Kh«ng gian mÆt ®êng Kh«ng gian hang ®¸ - Con ®êng: bÞ ®¸nh lë loÐt - NghØ ng¬i: m¸t l¹nh, im ¾ng l¹, - M¸y bay: rÌ rÌ, gÇm gµo n»m dµi trªn nÒn Èm, cã thÓ - Bom næ: v¸ng ãc, m¶nh bom xÐ nghÜ lung tung kh«ng khÝ. - H¸t: khe khÏ, bÞa lêi mµ h¸t. - Bom næ chËm: l¹nh lïng - T¾m, ¨n kÑo. - §ãn c¬n ma ®¸: vui thÝch cuèng cuång. => C¨ng th¾ng, ¸c liÖt, hiÓm nguy => Khung c¶nh b×nh yªn, ªm dÞu, ®e däa sù sèng con ngêi vµ m¬ méng vµ t¬i trÎ. con ®êng. Kh«ng gian chiÕn tranh >< Kh«ng gian b×nh yªn 9
10. Xem trÝch ®o¹n phim vÒ Thanh nªn xung phong 10
11. a. NÐt chung2.NÐt: tÝnh c¸ch cña ba c« g¸i - DÔ xóc c¶m, hay m¬ méng - DÔ vui vµ còng dÔ trÇm t - ThÝch lµm ®Ñp - Tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc - Dòng c¶m - T×nh ®ång ®éi g¾n bã Ba c« g¸i cã nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch nµo gièng nhau? 11
12. 2.NÐt tÝnh c¸ch cña ba c« g¸i T×m nh÷ng chi tiÕt giíi b. NÐt riªng: thiÖu vÒ Ph¬ng §Þnh? * Ph¬ng §Þnh -Lµ c« g¸i Hµ Néi xung phong vµo chiÕn trêng -Cã thêi häc sinh hån nhiªn. -Lu«n sèng víi kØ niÖm. -Hån nhiªn, nhiÒu íc m¬, thÝch ca h¸t. -ThÝch lµm ®Ñp vµ tù hµo víi vÎ ®Ñp cña m×nh. - Cã t©m hån nh¹y c¶m, kÝn ®¸o. => N÷ tÝnh, ®¸ng yªu. 12
13. • Quan t©m, yªu mÕn ®ång ®éi - Ch¨m sãc cøu ch÷a cho Nho bÞ th¬ng khi ph¸ bom - Quan t©m tíi chÞ Thao - Dµnh t×nh yªu vµ niÒm c¶m phôc cho c¸c chiÕn sÜ mµ h»ng ®ªm c« gÆp trªn mÆt trËn. ®èi víi ®ång ®éi, Ph¬ng §Þnh lµ ngêi nh thÕ nµo? 13
14. • Trong c«ng viÖc: - Lµ ngêi n¨ng ®éng, cã kinh nghiÖm - Anh dòng ®èi diÖn víi thÇn chÕt vît qua nh÷ng lÇn ph¸ bom nguy hiÓm => ChÊt anh hïng ®¸ng kh©m phôc. Trong c«ng viÖc, Ph¬ng §Þnh lµ ngêi nh thÕ nµo? 14
15. • ë bªn qu¶ bom kÒ s¸t c¸i chÕt bÊt ngê vµ im l×m - C¶m gi¸c trë nªn s¾c nhän h¬n - Hµnh ®éng thËn träng - ThÇn kinh c¨ng nh ch·o - Ch©m ngßi vµ nhanh nhÑn ch¹y vµo chç Èn nÊp chê ®îi - Bom næ => Miªu t¶ tØ mØ tõng chi tiÕt, hµnh ®éng vµ t©m lÝ nh©n vËt . H·y kÓ l¹i mét lÇn ph¸ bom cña Ph¬ng §Þnh? NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶? 15
16. * ChÞ Thao - ¸o thªu chØ mµu, l«ng mµy tØa nhá nh c¸i t¨m - Ch¨m chÐp bµi h¸t- cã tíi ba quyÓn sæ dµy - ThÊy m¸u vµ v¾t th× sî “nh¾m m¾t- mÆt t¸i mÐt” - Kh«ng a níc m¾t nhng t×nh c¶m s©u s¾c - Th¬ng yªu ®ång ®éi nh ruét thÞt - Trong c«ng viÖc th× c¬ng quyÕt ,t¸o b¹o, b×nh tÜnh ChÞ Thao lµ ®éi trëng cã nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch riªng nµo? 16
17. * Nho - Nho lµ ngêi Ýt tuæi nhÊt trong ba c« g¸i , tr¾ng trÎo, nhá nh¾n, “m¸t mÎ nh mét que kem tr¾ng”, thÝch t¾m suèi ngay c¶ khi khóc suèi ®ang chøa bom næ chËm - Trong c«ng viÖc Nho v« cïng gan d¹ - BÞ th¬ng nÆng, Nho vÉn b×nh th¶n. Nho lµ ngêi nh thÕ nµo? H·y t×m vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt? 17
18. Hä lµ nh÷ng c« g¸i ®¸ng yªu, giµu n÷ tÝnh , cã t×nh ®ång ®éi g¾n bã, yªu th¬ng nhng ë hä còng mang ®Ëm chÊt thÐp cña ngêi anh hïng . TÊt c¶ ®· lµm nªn vÎ ®Ñp cña thÕ hÖ trÎ thêi chèng MÜ nãi chung, cña nh÷ng n÷ TNXP nãi riªng. => Tr©n träng, mÕn mé , kh©m phôc, tù hµo. Ên tîng chung vÒ ba c« g¸i? 18
19. Tæng kÕt * Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt: - Ph¬ng thøc trÇn thuËt - kÓ ng«i thø nhÊt. - X©y dùng t©m lÝ nh©n vËt chñ yÕu qua miªu t¶. - Ng«n ng÷ trÎ trung, n÷ tÝnh - Quan s¸t tinh tÕ t©m lÝ nh©n vËt *Néi dung chÝnh: T©m hån trong s¸ng, tinh thÇn l¹c quan , dòng c¶m cña thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam thêi chèng MÜ. 19
20. LuyÖn tËp • Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò Nh÷ng ng«i sao xa x«i ? Nh÷ng c« g¸i n¬i chiÕn trêng ¸c liÖt Êy hä ®ang ngµy ®ªm hy sinh tuæi thanh xu©n v× ®éc lËp tù do cña Tæ quèc. Hä m·i lµ nh÷ng ng«i sao s¸ng trªn bÇu trêi xa x«i. Nhan ®Ò t¸c phÈm lµ mét h×nh ¶nh Èn dô ®Ñp ®Ï. • C¶m nghÜ vÒ nh©n vËt Ph¬ng §Þnh • Su tÇm c¸c bµi th¬, bµi h¸t ca ngîi thanh niªn xung phong. 20
21. 10 n÷ TNXP ë Ng· ba §ång Léc 21
22. Bµi h¸t: C« g¸i më ®êng 23