Bài giảng Ngữ văn 9 - Nghị luận về tác phẩm truyên (hoặc đoạn trích)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Nghị luận về tác phẩm truyên (hoặc đoạn trích)

1. Tiết : Nghị luận về tác phẩm truyên (hoặc đoạn trích)
2. Cho caùc ñeà baøi sau: 1. Ñaát nöôùc ta coù nhieàu taám göông ngheøo vöôït khoù, hoïc gioûi. Em haõy trình baøy moät soá taám göông ñoù vaø neâu suy nghó cuûa mình. Nghò luaän veà söï vieäc hieän töôïng ñôøi soáng. 2. Suy nghó töø caâu ca dao: “ Coâng cha nhö nuùi Thaùi Sôn Nghóa meï nhö nöôùc trong nguoàn chaûy ra”. Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng, ñaïo lí. 3. Suy nghó veà nhaân vaät anh nieân trong taùc phaåm laëng leõ Sa Pa. ?
3. Nhan ®Ò + Sa Pa kh«ng lÆng lÏ. + Xao xuyÕn Sa Pa + Mét vÎ ®Ñp n¬i Sa Pa lÆng lÏ. + H×nh ¶nh anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng trong truyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” cña NguyÔn Thµnh Long
4. PhÇn I: Tõ ®Çu => “khã phai mê”: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t nh©n vËt anh thanh niªn. PhÇn II: TiÕp theo => “cho ®Êt níc”: Nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quÝ cña anh thanh niªn. PhÇn III: PhÇn cßn l¹i: Kh¼ng ®Þnh l¹i nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quÝ cña anh thanh niªn.
5. Dù được miêu tả nhiều hay ít trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào I À của “Lặng lẽ SaPa” cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm B phục. Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật Ở địa cầu – nhân vật chính của tác phẩm - đã để lại cho chúng ta M nhiều ấn tượng khó phai mờ. LĐ 1: Nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở I tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ cúa mình. À B LĐ 2: Anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”, lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo. THÂN THÂN LĐ 3: Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. I À Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn B lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh T T Ế thanh niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu. K
6. • C©u hái th¶o luËn nhãm (3 phút) T×m c©u chøa luËn cø, ph¬ng ph¸p lËp luËn cña ®o¹n II, III, IV để làm sáng tỏ các luận điểm trong phÇn th©n bµi? LuËn ®iÓm 1: Tríc tiªn, nh©n vËt anh thanh niªn nµy ®Ñp ë tÊm lßng yªu ®êi, yªu nghÒ, ë tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc l¾m gian khæ cóa m×nh. C©u nªu luËn ®iÓm LuËn ®iÓm 2: Nhng anh thanh niªn nµy thËt ®¸ng yªu ë nçi “thÌm ngêi”, lßng hiÕu kh¸ch ®Õn nång nhiÖt, ë sù quan t©m ®Õn ngêi kh¸c mét c¸ch chu ®¸o. LuËn ®iÓm 3: C«ng viÖc vÊt v¶, cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng cho ®Êt níc nh thÕ nhng ngêi thanh niªn hiÕu kh¸ch vµ s«i næi Êy l¹i rÊt khiªm tèn.
7. Luận điểm 1:Trước tiên, nhân vật anh thanh niên đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. Luận cứ 3: Cách tổ chức Luận cứ 1: Luận cứ 2: cuộc Hoàn cảnh Công việc sống khoa học, nề sống lắm gian khổ nếp, ngăn nắp: nuôi gà , trồng hoa Lối diễn đạt: Diễn dịch PP: Phân tích, chứng minh
8. Luận điểm 2:Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”, lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo. Luận cứ 1: Luận cứ 3: Vui được Luận cứ 2: Tặng hoa cho đón Say sưa kể cô gái trẻ; khách đến về công việc biếu quà bác thăm và bạn bè học sĩ và vợ nơi ở của của mình bác lái xe mình. Lối diễn đạt: Diễn dịch PP: Phân tích, chứng minh
9. Luận điểm 3:Công việc vất vả ,có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. Luận cứ 2: Luận cứ 1: Từ chối được Thấy đóng góp vẽ chân dung của mình là mình, giới nhỏ bé so với thiệu người những người đồng nghiệp khác khác Lối diễn đạt: Diễn dịch PP: Phân tích, chứng minh
10. Dï ®îc miªu t¶ nhiÒu hay Ýt trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, nh©n vËt Những câu nµo cña “LÆng lÏ SaPa” còng hiÖn lªn víi nÐt cao quý ®¸ng kh©m phôc.Trong ®ã, anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng nªu V§NL kiªm vËt lý ®Þa cÇu – nh©n vËt chÝnh cña t¸c phÈm - ®· ®Ó l¹i cho chóng ta nhiÒu Ên tîng khã phai mê. LuËn ®iÓm 1: Tríc tiªn, nh©n vËt anh thanh niªn nµy ®Ñp ë tÊm lßng yªu ®êi, yªu nghÒ, ë tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc l¾m gian khæ cóa m×nh. C©u nªu luËn ®iÓm LuËn ®iÓm 2: Nhng anh thanh niªn nµy thËt ®¸ng yªu ë nçi “thÌm ngêi”, lßng hiÕu kh¸ch ®Õn nång nhiÖt, ë sù quan t©m ®Õn ngêi kh¸c mét c¸ch chu ®¸o. LuËn ®iÓm 3: C«ng viÖc vÊt v¶, cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng cho ®Êt níc nh thÕ nhng ngêi thanh niªn hiÕu kh¸ch vµ s«i næi Êy l¹i rÊt khiªm tèn. Những c« ®óc Cuéc sèng cña chóng ta ®îc lµm nªn tõ bao phÊn ®Êu, hi sinh luËn ®iÓm lín lao vµ thÇm lÆng? Nh÷ng con ngêi cÇn mÉn, nhiÖt thµnh nh anh thanh niªn Êy thËt ®¸ng tr©n träng, thËt ®¸ng tin yªu.
11. Bµi tËp . Hoµn thµnh s¬ ®å sau: NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) Yªu cÇu Nh÷ng nhËn Nh÷ng nhËn Bè côc m¹ch xÐt ®¸nh gi¸ xÐt ®¸nh gi¸ l¹c râ rµng lêi ph¶i xuất phát ph¶i râ rµng v¨n chuÈn x¸c tõ ý nghÜa cña ®óng ®¾n, cã gîi c¶m cèt truyÖn, tÝnh luËn cø vµ lËp c¸ch, sè phËn luËn thuyÕt nh©n vËt vµ phôc nghÖ thuËt trong t¸c phÈm
12. * NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). Lµ tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ nh©n vËt, sù kiÖn, chñ ®Ò hay nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm cô thÓ.
13. * NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch). Lµ tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ nh©n vËt, sù kiÖn, chñ ®Ò hay nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm cô thÓ. => C¬ së: + Nh÷ng nhËn xÐt ®¸nh gi¸ ph¶i xuÊt ph¸t tõ ý nghÜa cña cèt truyÖn, tÝnh c¸ch, sè phËn cña nh©n vËt vµ nghÖ thuËt trong t¸c phÈm. => Yªu cÇu: + C¸c nhËn xÐt ®¸nh gi¸ ph¶i râ rµng, ®óng ®¾n, cã luËn cø vµ lËp luËn thuyÕt phôc. + Bè côc m¹ch l¹c, lêi v¨n ph¶i chuÈn x¸c, gîi c¶m.
14. • Bài tập • Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì? Đoạn văn nêu lên những luận điểm chính nào? Luận cứ, phương pháp lập luận?
15. *VÊn ®Ò nghÞ luËn cña ®o¹n v¨n: T×nh thÕ lùa chän nghiÖt ng· cña l·o H¹c vµ vÎ ®Ñp t©m hån nh©n vËt nµy. + C©u chøa luËn ®iÓm: Tõ viÖc miªu t¶ ho¹t ®éng cña c¸c nh©n vËt, Nam Cao ®· gi¸n tiÕp ®ưa ra mét t×nh thÕ lùa chän ®èi víi l·o H¹c mµ c¸c dÊu hiÖu cña nã ®· ®îc chuÈn bÞ ngay tõ ®Çu. + C¸c luËn cø * Suy nghÜ néi t©m cña l·o H¹c ®Ó chän c¸i sèng hay c¸i chÕt. * Cuèi cïng, l·o H¹c l¹ chän c¸i chÕt. * L·o ©m thÇm chuÈn bÞ cho c¸i chÕt. * C¸i chÕt cña l·o khiÕn ngêi ta ®au ®ín, nhËn ra t×nh phô tö thiªng liªng vµ th¨m th¼m. * L·o H¹c dïng c¸i chÕt ®Ó lÊy c¸i sèng cho ®øa con trai + C¸ch triÓn khai: TËp trung ph©n tÝch nh÷ng diÔn biÕn trong néi t©m nh©n vËt v× ®ã lµ qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cho c¸i chÕt d÷ déi cña nh©n vËt. -> B»ng sù ph©n tÝch cô thÓ néi t©m, hµnh ®éng cña nh©n vËt l·o H¹c, bµi viÕt lµm s¸ng tá nh©n c¸ch ®¸ng kÝnh träng, mét tÊm lßng hi sinh cao quý.
16. * Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc naøy: - Ñoïc laïi vaên baûn( baøi hoïc , lyù thuyeát). - Xem laïi caùc caâu traû lôøi. - Hoïc ghi nhôù, xem baøi hoïc. - Laøm baøi taäp phaàn luyeän taäp vaøo vôû baøi taäp. - Taäp vieát ñoaïn vaên nghò luaän moät taùc phaåm truyeän hoaëc ñoaïn trích maø em thích. * Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát hoïc tieáp theo: - Chuaån bò baøi: Caùc laøm baøi nghò luaän veà taùc phaåm truyeän ( hoaëc ñoaïn trích). - Ñoïc kó caùc ñeà baøi sgk/ 64,65. - Tìm hieåu vaán ñeà nghò luaän neâu ra trong töøng kieåu baøi. - Tìm hieåu theá naøo lñeà baøi nghò luaän veà taùc phaåm truyeän (hoaëc ñoaïn trích - nghieân cöùu caùc böôùc laøm baøi nghò luaän veà taùc phaåm truyeän(hoaëc ñoaïn trích).