Ôn tập văn bản Ánh trăng

Nội dung text: Ôn tập văn bản Ánh trăng

1. ¤N TËP V¡N B¶N; ¸nh tr¨ng Bài tập 1: Hồi nhỏ sống với đồng Câu 1. Chép tiếp để hoàn thành 2 khổ thơ? Những câu thơ trên nằm trong bài thơ nào? của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ? Câu 2. Hai khổ thơ đã chép gợi lại 1 quãng thời gian nào của nhân vật trữ tình? Trong cuộc sống ấy nhân vật trữ tình đã từng tâm niệm điều gì? Câu 3. Những hình ảnh “đồng”, “sông”, “bể”, “rừng” còn được trở lại trong bài thơ trên, hãy chép lại khổ thơ chứa những hình ảnh đó. Theo em, sự trở lại của những hình ảnh ấy mang ý nghĩa gì? Câu 4. Từ ngỡ có nghĩa là gì? Tìm từ đồng nghĩa với từ ngỡ. Có người cho rằng: „“Sự thay đổi tình cảm con người đối với vầng trăng đã được nhà thơ dự báo trước qua câu thơ “ ngỡ không bao giờ quên“ Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? Câu 5. Em hãy viết một đoạn văn Tổng- phân- hợp khoảng 10- 12 câu để làm rõ tình cảm của con người với trăng trong quá khứ. Trong đoạn có sử dụng câu bị động và phép nối, gạch chân và chú thích. Câu 6. Kể tên hai bài thơ khác viết về trăng: trăng biểu thị cho tình tri kỉ giữa người và thiên nhiên? Bài tập 2 Cho khổ thơ sau: “ Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường” Câu 1: Nêu ngắn gọn hoàn cảnh ra đời của bài thơ trên và cho biết hoàn cảnh ấy có tác động như thế nào tới những điều mà nhà thơ muốn gửi gắm trong bài thơ? Câu 2: Tác giả đã tạo ra sự đối lập về hoàn cảnh sống của con người trong quá khứ với hiện tại bằng biện pháp tu từ nào? ý nghĩa? Câu 3: Vì sao xuyên suốt bài thơ là hình ảnh vầng trăng nhưng nhà thơ lại kết bài bằng hình ảnh ánh trăng? Hai hình ảnh ấy có mối liªn hÖ như thế nào? Câu 4: Hãy viết đoạn văn 12 câu trình bày cảm nhận của em về khổ thơ trên theo phép lập luận Tổng – Phân – Hợp, làm rõ luận điểm khổ thơ đã đưa người đọc trở về cuộc sống hiện tại với những thay đổi trong quan hệ giữa con người và trăng. Trong đó có sử dụng thành phần phụ chú và câu mở rộng thành phần vị ngữ. (Gạch chân và có chú thích ) Bài tập 3 C©u 1: Trong bµi th¬ “ ¸nh tr¨ng”, cã mét khæ th¬ ®· ®¸nh dÊu b­íc ngoÆt trong c¸ch nh×n nhËn vµ suy ngÉm cña nhµ th¬. Em h·y chÐp l¹i chÝnh x¸c khæ th¬ ®ã. C©u 2: Gi¶i thÝch tõ “th×nh l×nh, ®ét ngét”, t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p tu tõ nghÖ thuËt nµo ë 2 c©u th¬ ®Çu vµ cuèi cña khæ th¬? HiÖu qu¶ nghÖ thuËt? C©u 3: Trong bµi th¬ trªn, tõ “vÇng tr¨ng” ®­îc sö dông nhiÒu lÇn trong c¸c khæ th¬ cßn “ ¸nh tr¨ng” lµ tªn bµi th¬ nh­ng chØ ®­îc nh¾c ®Õn mét lÇn ë khæ th¬ cuèi. Em h·y lµm râ dông ý nghÖ thuËt cña nhµ th¬ b»ng mét ®o¹n v¨n kho¶ng 5 ®Õn 6 c©u. C©u 4: Trong bµi th¬ “ ¸nh tr¨ng” cã c©u: Håi chiÕn tranh ë rõng VÇng tr¨ng thµnh tri kØ. a. Giai nghÜa tõ tri kØ? VÇng tr¨ng tri kØ lµ vÇng tr¨ng nh­ thÕ nµo? ë nh÷ng thêi ®iÓm nµo trong cuéc ®êi nhµ th¬?
2. b.C©u th¬ trªn khiÕn em liªn t­ëng ®Õn mét c©u th¬ nµo trong mét bµi th¬ ®· häc ë ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9. Em h·y chÐp l¹i chÝnh x¸c c©u th¬ ®ã( ghi râ tªn bµi th¬ vµ tªn t¸c gi¶) vµ gi¶i thÝch t¹i sao em cã sù liªn t­ëng Êy. Bài tập 4: Cho c©u th¬: Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt. C©u 1: H·y chÐp chÝnh x¸c 7 c©u th¬ tiÕp theo vµ cho biÕt hoµn c¶nh ra ®êi bµi th¬. C©u 2: Trong c©u th¬ “ Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt”, t¸c gi¶ ®· sö dông phÐp tu tõ g×? Nªu râ hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cña phÐp tu tõ Êy. C©u 3: Khi ph©n tÝch ®o¹n th¬ trªn, b¹n em cã c©u: “ Trong ®o¹n th¬ trªn, tr¨ng lµ mét h×nh ¶nh ®Ñp vµ giµu ý nghÜa biÓu t­îng.” a. B¹n em kh«ng biÕt viÕt thÕ nµo cho hay h¬n. Em h·y gióp b¹n biÕn ®æi c©u ®ã sang d¹ng c©u hái tu tõ hoÆc c©u c¶m th¸n. b. Coi c©u võa biÕn ®æi lµ c©u chèt, em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n quy n¹p kho¶ng 10 c©u lµm râ néi dung khæ th¬ trªn. Trong ®o¹n v¨n, cã sö dông câu cảm thán vµ phÐp thÕ C©u 4: Tr¨ng lµ h×nh ¶nh xuÊt hiÖn nhiÒu trong thi ca. H·y chÐp chÝnh x¸c mét c©u th¬ kh¸c ®· häc trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 9 cã h×nh ¶nh tr¨ng vµ ghi râ tªn t¸c gi¶, t¸c phÈm. Bài tập 5: Cho c©u th¬: Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt cã c¸i g× r­ng r­ng nh­ lµ ®ång lµ bÓ Nh­ lµ s«ng lµ rõng C©u 1: Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ tõ ”mÆt” vµ tõ ”r­ng r­ng”? T¹i sao khi ®èi diÖn víi tr¨ng con ng­êi l¹i cã c¶m gi¸c r­ng r­ng(1 ®) C©u 2: Trong khæ th¬ trªn t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ nghÖ thuËt nµo? Nªu râ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ nghÖ thuËt Êy? (1,5®) C©u 3: Khi ph©n tÝch khæ th¬ trªn, b¹n em cã c©u “ Anh trăng ở đây không chỉ là hình ảnh thiên nhiên tươi mát, chan hòa mà nó là biểu tượng cho quá khứ vẹn nguyên đầy ắp tình cảm thủy chung.” a. B¹n em kh«ng biÕt viÕt thÕ nµo cho hay h¬n. Em h·y gióp b¹n biÕn ®æi c©u ®ã sang d¹ng c©u hái tu tõ hoÆc c©u c¶m th¸n. (0,5 ®iÓm) b.Coi c©u võa biÕn ®æi lµ c©u chèt, em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n quy n¹p kho¶ng 10c©u lµm râ néi dung khæ th¬ trªn. Trong ®o¹n v¨n, cã sö dông c©u chủ động vµ phÐp nối lµm phÐp liªn kÕt c©u (4 ®) Bài tập 6 - : Cho c©u th¬: Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. C©u 1: H·y t×m c¸c tõ l¸y vµ gi¶i nghÜa c¸c tõ l¸y ®ã?(1 ®) C©u 2: Trong khæ th¬ trªn t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ nghÖ thuËt nµo? Nªu râ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ nghÖ thuËt Êy? (1,5®) C©u 3: Khi ph©n tÝch khæ th¬ trªn, b¹n em cã c©u Khæ th¬ thÓ hiÖn nh÷ng suy ngÉm s©u s¾c vµ triÕt lý nh©n sinh cña nhµ th¬ qua hinh t­îng vÇng tr¨ng
3. a. B¹n em kh«ng biÕt viÕt thÕ nµo cho hay h¬n. Em h·y gióp b¹n biÕn ®æi c©u ®ã sang d¹ng c©u hái tu tõ hoÆc c©u c¶m th¸n. (0,5 ®iÓm) b.Coi c©u võa biÕn ®æi lµ c©u chèt, em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n quy n¹p kho¶ng 10c©u lµm râ néi dung khæ th¬ trªn. Trong ®o¹n v¨n, cã sö dông c©u bÞ ®éng vµ phÐp thÕ lµm phÐp liªn kÕt c©u (4 ®) Bài tập 7 Câu 1.Chép chính xác bài thơ:"Ánh trăng" theo bản in trong SGK - Ngữ văn lớp 9 tập I. Giai thích ý nghĩa nhan đề của bài thơ Câu 2.Hình ảnh vầng trăng trong bài thơ có ý nghĩa gì?Từ đó em hiểu gì về chủ đề của bài thơ? Câu 3.Hình ảnh vầng trăng xuất hiện trong tình huống nào?Ý nghĩa của sự xuất hiện đó là gì? Câu 4.Có 2 bạn tranh luận với nhau như sau: A-Trong bài thơ:"Ánh trăng" chất tự sự là chính vì nhà thơ đang kể chuyện riêng của mình. B-Chất trữ tình mới là yếu tố cơ bản của bài thơ vì nhà thơ muốn nói đến sự vô tình của mình trước quá khứ, muốn nhắc nhở mọi người không được nguôi quên quá khứ. Em hãy cho ý kiến của em về vấn đề này. Câu 5. Nêu cảm nhận của em về hình ảnh vầng trăng trong bài thơ bằng 1 đoạn văn tổng phân hợp khoảng 8-10 câu.Trong đoạn văn có sử dụng phép thế làm phép liên kết câu và 1 câu có sử dụng thành phần tình thái.(Chỉ rõ) Bài tập 8 Trong bài thơ Việt Bắc sáng tác 1954, nhà thơ Tố Hữu đã để cho nhân dân miền núi phía Bắc nhắn nhủ cán bộ miền xuôi: Mình về thành thị xa xôi Nhà cao, còn nhớ núi đồi nữa chăng? Phố đông còn nhớ bản làng Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng? Câu 1: Nhà thơ Nguyễn Duy cũng có một bài thơ có lời thơ gần gũi với đoạn thơ trên. Em hãy kể tên và trình bày hoàn cảnh sáng tác của bài thơ đó? Câu 2: Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và biểu cảm trong bài thơ của Nguyễn Duy được thể hiện như thế nào? Hãy kể lại dòng tự sự trong bài thơ bằng 3 – 5 câu văn? Câu 3: Cả bài thơ của Nguyễn Duy là vô nhân xưng nhưng đến cuối bài thơ tác giả mới xưng ta. Em hiểu gì về ngôi nhân xưng như thế? Câu 4: Từ đoạn thơ của Tố Hữu và bài thơ của Nguyễn Duy, em hãy viết một đoạn văn khoảng 10 câu theo phép quy nạp trong đó có sử dụng câu ghép chính phụ và phép nối để liên kết câu vói chủ đề sau Dù sáng tác ở hai thời kì khác nhau nhưng những vần thơ của Tố Hữu và Nguyễn Duy đã gặp nhau ở lời nhắn nhủ: Hãy sống ân tình thủy chung Bài tập 9 Trăng từ lâu đã là nguồn cảm hứng vô tận cho sáng tạo nghệ thuật. Mở đầu tác phẩm của mình nhà thơ viết: Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể
4. hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Và sau đó tác giả thấy: vầng trăng đi qua ngõ như người dâng qua đường Câu 1: Những câu thơ trên trích trong bài thơ nào? Nêu tên tác giả và hoàn cảnh ra đời của bài thơ? Suy nghÜ cña em vÒ nhan ®Ò bµi th¬ ? Câu 2: Trong hai câu thơ hồi chiến tranh ở rừng/vầng trăng thành tri kỉ nhà thơ đã sử dụng biện pháp tu từ gì? Nêu rõ hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ nghệ ấy? Câu 3: Trăng đã từng được coi là tri kỉ nhưng vì sao ở câu thơ sau, trăng lại được xem như người dưng qua đường? Câu 4: Hãy viết đoạn văn nghị luận khoảng 10 câu theo phép lập luận diễn dịch làm rõ nghĩa tình sâu nặng không hề đổi thay của vầng trăng đối với con người trong bài thơ trên, trong đoạn văn có một câu ghép và thành phần phụ chú C©u 5: Ph©n tÝch, so s¸nh h×nh ¶nh “Tr¨ng” trong c¸c bµi th¬ “§ång chÝ”, “§oµn thuyÒn ®¸nh c¸”, “¸nh tr¨ng”.