›
›
›

Giáo án phát triển năng lực Hình học Lớp 8 theo CV3280 - Chương trình cả năm

doc 193 trang nhungbui22 08/08/2022 2881
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án phát triển năng lực Hình học Lớp 8 theo CV3280 - Chương trình cả năm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_phat_trien_nang_luc_hinh_hoc_lop_8_theo_cv3280_chuon.doc

Nội dung text: Giáo án phát triển năng lực Hình học Lớp 8 theo CV3280 - Chương trình cả năm

  1. TuÇn: 1 TiÕt : 1 Ch­¬ng I: Tø gi¸c Bµi: Tø gi¸c A.Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - HS nªu lªn ®­îc c¸c ®Þnh nghÜa vÒ tø gi¸c, tø gi¸c låi, c¸c kh¸i niÖm : Hai ®Ønh kÒ nhau, hai c¹nh kÒ nhau, hai c¹nh ®èi nhau, ®iÓm trong, ®iÓm ngoµi cña tø gi¸c & c¸c tÝnh chÊt cña tø gi¸c. Tæng bèn gãc cña tø gi¸c lµ 3600. 2. Kü n¨ng: HS tÝnh ®­îc sè ®o cña mét gãc khi biÕt ba gãc cßn l¹i, vÏ ®­îc tø gi¸c khi biÕt sè ®o 4 c¹nh & 1 ®­êng chÐo. 3.Th¸i ®é: Häc sinh h­ëng øng phong trµo häc tËp RÌn t­ duy suy luËn ra ®­îc 4 gãc ngoµi cña tø gi¸c lµ 3600 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc: - NhËn biÕt h×nh - TÝnh sè ®o gãc B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:: com pa, th­íc, 2 tranh vÏ h×nh 1 ( sgk ) H×nh 5 (sgk) b¶ng phô 2. Häc sinh: Th­íc, com pa, b¶ng nhãm C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn sÜ sè (1P) 2. KiÓm tra bµi cò: (2P) Giíi thiÖu néi dung ch­¬ng tr×nh h×nh 8 vµ néi dung ch­¬ng 1 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng 1. KHỞI ĐỘNG (1’) - Giới thiệu tổng quát kiến thức - HS nhe và ghi tên chương, §1. TỨ GIÁC lớp 8, chương I, bài mới bài vào vở. 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC - Treo hình 1,2 (sgk) : Mỗi hình - HS quan sát và trả lời 1.Định nghĩa: trên đều gồm 4 đoạn thẳng AB, (Hình 2 có hai đoạn thẳng BC BA, CD, DA. Hình nào có hai và CD cùng nằm trên một B đoạn thẳng cùng thuộc một đoạn thẳng) đường thẳng? A C - Các hình 1a,b,c đều được gọi là - tứ giác, hình 2 không được gọi là HS suy nghĩ – trả lời tứ giác. Vậy theo em, thế nào là - HS1: (trả lời) D tứ giác ? - HS2: (trả lời) - GV chốt lại (định nghĩa như ©Tứ giác ABCD là hình gồm SGK) và ghi bảng - HS nhắc lại (vài lần) và ghi 4 đoạn thẳng AB, BC, CD, - GV giải thích rõ nội dung định vào vở DA, trong đó bất kỳ 2 đoạn
  2. nghĩa bốn đoạn thẳng liên tiếp, thẳng nào cũng không cùng khép kín, không cùng trên một - HS chú ý nghe và quan sát nằm trên 1 đường thẳng đường thẳng hình vẽ để khắc sâu kiến thức Tứ giác ABCD (hay ADCB, - Giới thiệu các yếu tố, cách gọi BCDA, ) tên tứ giác. - Vẽ hình và ghi chú vào vở - Các đỉnh: A, B, C, D - Thực hiện ?1 : đặt mép thước kẻ - Các cạnh: AB, BC, CD, lên mỗi cạnh của tứ giác ở hình a, DA. b, c rồi trả lời ?1 - Trả lời: hình a @Tứ giác lồi là tứ giác luôn - GV chốt lại vấn đề và nêu định - HS nghe hiểu và nhắc lại nằm trong 1 nửa mặt phẳng nghĩa tứ giác lồi định nghĩa tứ giác lồi có bờ là đường thẳng chứa - GV nêu và giải thích chú ý - HS nghe hiểu bất kỳ cạnh nào của tứ giác (sgk) - HS chia 4 nhóm làm trên ?2 - Treo bảng phụ hình 3. yêu cầu bảng phụ HS chia nhóm làm ?2 - GV quan sát nhắc nhở HS - Thời gian 5’ không tập trung a)* Đỉnh kề: A và B, B và C, - Đại diện nhóm trình bày C và D, D và A B * Đỉnh đối nhau: B và D, A và D N B A b) Đường chéo: BD, AC M Q A N c) Cạnh kề: AB và BC, BC và P M CD,CD và DA, DA và AB Q P d) Góc: A, B, C, D Góc đối nhau: A và C, B và D D C e) Điểm nằm trong: M, P D C Điểm nằm ngoài: N, Q 2.Tổng các góc của một tứ giác (7’) - Vẽ tứ giác ABCD : Không tính - HS suy nghĩ (không cần trả 2. Tổng các góc của một tứ (đo) số đo mỗi góc, hãy tính xem lời ngay) giác tổng số đo bốn góc của tứ giác B bằng bao nhiêu? - HS thảo luận nhóm theo yêu A 1 1 C - Cho HS thực hiện ?3 theo nhóm cầu của GV 2 2 nhỏ - Đại diện một vài nhóm nêu - Theo dõi, giúp các nhóm làm bài rõ cách làm và cho biết kết D - Cho đại diện vài nhóm báo cáo quả, còn lại nhận xét bổ sung, Kẻ đường chéo AC, ta có : góp ý o - GV chốt lại vấn đề (nêu phương A1 + B + C1 = 180 , - HS theo dõi ghi chép o hướng và cách làm, rồi trình bày A2 + D + C2 = 180 - Nêu kết luận (định lí) , HS cụ thể) (A1+A2)+B+(C1+C2)+D = khác lặp lại vài lần. 360o vậy A + B + C + D = 360o Định lí : (Sgk) 3. LUYỆN TẬP - Treo tranh vẽ 6 tứ giác như hình - HS tính nhẩm số đo góc x Bài 1 trang 66 Sgk 5, 6 (sgk) gọi HS nhẩm tính a) x=500 (hình 5) a) x=500 (hình 5) ! câu d hình 5 sử dụng góc kề bù b) x=900 b) x=900 c) x=1150 c) x=1150 d) x=750 d) x=750
  3. a) x=1000 (hình 6) a) x=1000 (hình 6) a) x=360 a) x=360 4. VẬN DỤNG - Học bài: Nắm sự khác nhau - HS nghe dặn và ghi chú vào giữa tứ giác và tứ giác lồi; tự vở chứng minh định lí tồng các góc trong tứ giác - Bài tập 2 trang 66 Sgk Bài tập 2 trang 66 Sgk ! Sử dụng tổng các góc 1 tứ giác - Bài tập 3 trang 67 Sgk Aˆ +Bˆ +Cˆ +Dˆ Aˆ +Bˆ +Cˆ +Dˆ = 3600 Bài tập 3 trang 67 Sgk ! Tương tự bài 2 - Bài tập 4 trang 67 Sgk Bài tập 4 trang 67 Sgk ! Sử dụng cách vẽ tam giác - Xem lại cách vẽ tam giác - Bài tập 5 trang 67 Sgk Bài tập 5 trang 67 Sgk ! Sử dụng toạ độ để tìm 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập phần mở rộng dung bài học Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 4. H­íng dÉn häc sinh tù häc (5P) - Häc vµ lµm bµi tËp ®Çy ®ñ. - CÇn n¾m ch¾c néi dung ®Þnh lý tæng c¸c gãc cña mét tø gi¸c. - BTVN: BT 1 b,c,d+2+3+4+5 (SK-T67).
  4. TuÇn: 1 TiÕt : 2 H×nh thang A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HS ph¸t biÓu ®­îc c¸c ®Þnh nghÜa vÒ h×nh thang , h×nh thang vu«ng c¸c kh¸i niÖm : c¹nh bªn, ®¸y , ®­êng cao cña h×nh thang 2. Kü n¨ng: - hs ph©n biÖt h×nh thang h×nh, thang vu«ng, tÝnh ®­îc c¸c gãc cßn l¹i cña h×nh thang khi biÕt mét sè yÕu tè vÒ gãc. 3. Th¸i ®é: RÌn t­ duy suy luËn, s¸ng t¹o ,h­ëng øng phong trµo häc tËp mét c¸ch tù gi¸c, tÝch cùc 4. Ph¸t triÓn n¨ng l­c: - N¨ng lùc vÏ h×nh - N¨ng lùc chøng minh h×nh B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn Häc sinh:: com pa, th­íc, tranh vÏ b¶ng phô, th­íc ®o gãc 2. Häc sinh Th­íc, com pa, b¶ng nhãm c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ¤n ®Þnh tæ chøc: (1P) KiÓm diÖn sÜ sè 2. KiÓm tra bµi cò: (5P) GV: (dïng b¶ng phô ) * HS1: ThÕ nµo lµ tø gi¸c låi ? Ph¸t biÓu §L vÒ tæng 4 gãc cña 1 tø gi¸c ? * HS 2: Gãc ngoµi cña tø gi¸c lµ gãc nh­ thÕ nµo ?TÝnh c¸c gãc ngoµi cña tø gi¸c A B 1 1 1 B 900 C 1 750 1200 1 C A 1 D D 1 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng 1.KHỞI ĐỘNG - Chúng ta đã biết về tứ giác và - HS nghe giới thiệu tính chất chung của nó. Từ tiết - Ghi đề bàivào vở §2. HÌNH THANG học này, chúng ta sẽ nghiên cứu về các tứ giác đặc biệt với những tính chất của nó. Tứ giác đầu tiên là hình thang.
  5. 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC - Treo bảng phụ vẽ hình 13: - HS quan sát hình , nêu 1.Định nghĩa: (Sgk) Cho HS nhận xét đặc điểm hai nhận xét AB//CD A B cạnh AB và CD. - GV giới thiệu hình thang và - HS nêu định nghĩa hình cho HS phát biểu định nghĩa. thang - GV nêu lại định nghiã hình - HS nhắc lại, vẽ hình và ghi D H C thang và tên gọi các cạnh. vào vở Hình thang ABCD - Treo bảng phụ vẽ hình 15, (AB//CD) cho HS làm bài tập ?1 - HS làm ?1 tại chỗ từng câu AB, CD : cạnh đáy - Nhận xét chung và chốt lại - HS khác nhận xét bổ sung AD, BC : cạnh bên vđề - Ghi nhận xét vào vở AH : đường cao - Cho HS làm ?2 (vẽ sẳn các - HS thực hiện ?2 trên phiếu * Hai góc kề một cạnh bên hình 16, 17 sgk) học tập hai HS làm ở bảng của hình thang thì bù nhau. - Cho HS nhận xét ở bảng - HS khác nhận xét bài * Nhận xét: (sgk trang 70) - Từ b.tập trên hãy nêu kết - HS nêu kết luận luận? - HS ghi bài - GV chốt lại và ghi bảng Cho HS quan sát hình 18, tính - HS quan sát hình – tính Dˆ 2.Hình thang vuông: Dˆ ? Dˆ = 900 A B - GV: ABCD là hình thang - HS nêu định nghĩa hình vuông. Vậy thế nào là hình thang vuông, vẽ hình vào vở thang vuông? D C hinh thang Hình thang vuông là hình Hthang comot gocvuong thang có 1 goc vuông 3. LUYỆN TẬP - Treo bảng phụ hình vẽ 21 - HS kiểm tra bằng trực Bài 7 trang 71 (Sgk) quan, bằng ê ke và trả lời a) x = 100o ; y = 140o - HS trả lời miệng tại chỗ b) x = 70o ; y = 50o - Gọi HS trả lời tại chỗ từng bài tập 7 c) x = 90o ; y = 115o trường hợp 4 VẬN DỤNG - Học bài: thuộc định nghĩa - HS nghe dặn và ghi chú hình thang, hình thang vuông. - Bài tập 6 trang 70 Sgk Bài tập 6 trang 70 Sgk - Bài tập 8 trang 71 Sgk Bài tập 8 trang 71 Sgk ! Aˆ + Bˆ +Cˆ + Dˆ = 360o - Bài tập 9 trang 71 Sgk - Xem lại bài tam giác cân Bài tập 9 trang 71 Sgk ! Sử dụng tam giác cân - Bài tập 10 trang 71 Sgk - Đếm số hình thang Bài tập 10 trang 71 Sgk -Chuẩn bị : thước có chia khoảng, thước đo góc, xem trước §3
  6. 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc (3P) - Häc vµ lµm bµi tËp ®Çy ®ñ. -CÇn n¾m ch¾c c¸c tÝnh chÊt cña h×nh thang ®Ó vËn dông vµo lµm BT. -BTVN: BT7+9+10 (SGK.T71). BT16+17+19+20 (SBT) -HD: BT7 : lµm nh­ BT 8. BT9: Sö dông t/c cña tam gi¸c c©n vµ t/c hai ®­êng th¼ng song song.
  7. TuÇn: 2 TiÕt : 3 H×nh thang c©n A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HS ph¸t biÓu ®­îc c¸c ®/n, c¸c t/c, c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt vÒ h×nh thang c©n 2. Kü n¨ng: - Hs ph©n lo¹i ®­îc h×nh thang h×nh thang c©n, biÕt vÏ h×nh thang c©n, biÕt sö dông ®Þnh nghÜa, c¸c tÝnh chÊt vµo chøng minh, biÕt chøng minh 1 tø gi¸c lµ h×nh thang c©n 3. Th¸i ®é: H­íng øng nhiÖt t×nh phong trµo häc tËp vµ rÌn t­ duy suy luËn, s¸ng t¹o 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc: - N¨ng lùc vÏ h×nh - N¨ng lùc chøng minh h×nh B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: com pa, th­íc, tranh vÏ b¶ng phô, th­íc ®o gãc 2. Häc sinh:Th­íc, com pa, b¶ng nhãm c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn (1p) 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) - HS1: GV dïng b¶ng phô A D Cho biÕt ABCD lµ h×nh thang cã ®¸y lµ AB, & CD. TÝnh x, y cña c¸c gãc D, B - HS2: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa h×nh thang & nªu râ c¸c kh¸i 1100 y niÖm c¹nh ®¸y, c¹nh bªn, ®­êng cao cña h×nh thang - HS3: Muèn chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh thang ta ph¶i chøng minh nh­ thÕ nµo? x 700 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) - Treo bảng phụ - Gọi một HS - HS làm theo yêu cầu của 1- Định nghĩa hình thang lên bảng GV: (nêu rõ các yếu tố của nó) - Kiểm btvn vài HS - Một HS lên bảng trả lời (4đ) x =1800 - 110= 700 2- Cho ABCD là hình - Cho HS nhận xét y =1800 - 110= 700 thang (đáy là AB và CD). - HS nhận xét bài làm của Tính x và y (6đ) bạn - Nhận xét đánh giá và vào bài - HS ghi nhớ , tự sửa sai
  8. (nếu có) A B 110 110 x y D C Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Có nhận xét gì về hình thang - HS quan sát hình và trả lời 1.Định nghĩa: trên (trong đề ktra)? (hai góc ở đáy bằng nhau) A B - GV giới thiệ hình thang cân - HS suy nghĩ, phát biểu cho HS phát biểu định nghĩa. - GV tóm tắt ý kiến và ghi bảng - HS phát biểu lại định D C - Đưa ra ?2 trên bảng phụ nghĩa Hình thang cân là hình (hoặc phim trong) - HS suy nghĩ và trả lời tại thang có 2 góc kề 1 đáy chỗ bằng nhau - GV chốt lại bằng cách chỉ - HS khác nhận xét trên hình vẽ và giải thích từng - Tương tự cho câu b, c Hình thang cân ABCD trường hợp - Quan sát, nghe giảng AB//CD - Qua ba hình thang cân trên, Â= Bˆ ; Cˆ = Dˆ có nhận xét chung là gì? -HS nêu nhận xét: hình thang cân có hai góc đối bù nhau. - Cho HS đo các cạnh bên của - Mỗi HS tự đo và nhận xét. 2.Tính chất : ba hình thang cân ở hình 24. a) Định lí 1: Từ đó rút ra nhận xét. - HS nêu định lí Trong hình thang cân , hai - Ta chứng minh điều đó ? - HS suy nghĩ, tìm cách cạnh bên bằng nhau - GV vẽ hình, cho HS ghi GT, c/minh O KL - HS vẽ hình, ghi GT-KL - Trường hợp cạnh bên AD và - HS nghe gợi ý A B BC không song song, kéo dài - Một HS lên bảng chứng cho chúng cắt nhau tại O các minh trường hợp a, cả lớp D C ODC và OAB là tam giác gì? làm vào phiếu học tập - Thu vài phiếu học tập, cho - HS nhận xét bài làm ở trên GT ABCD là hình thangcân HS nhận xét ở bảng bảng (AB//CD) - Trường hợp AD//BC ? - HS suy nghĩ trả lời KL AD = BC - GV: hthang có hai cạnh bên - HS suy nghĩ trả lời song song thì hai cạnh bên bằng nhau. Ngược lại, hình Chứng minh: (sgk trang thang có hai cạnh bên bằng 73) nhau có phải là hình thang cân - HS ghi chú ý vào vở không? Chú ý : (sgk trang 73) - Treo hình 27 và nêu chú ý (sgk)
  9. - Treo bảng phụ (hình 23sgk) - HS quan sát hình vẽ trên b) Định lí 2: - Theo định lí 1, hình thang bảng Trong hình thang cân, hai cân ABCD có hai đoạn thẳng - HS trả lời (ABCD là hình đường chéo bằng nhau nào bằng nhau ? thang cân, theo định lí 1 ta A B - Dự đoán như thế nào về hai có AD = BC) đường chéo AC và BD? - HS nêu dự đoán (AC = O - Ta phải cminh định lísau BD) - Vẽ hai đường chéo, ghi GT- - HS đo trực tiếp 2 đoạn D C KL? AC, BD GT ABCD là hthang cân - Em nào có thể chứng minh ? - HS vẽ hình và ghi GT-KL (AB//CD) - GV chốt lại và ghi bảng - HS trình bày miệng tại chỗ KL AC = BD Cm: (sgk trang73) - HS ghi vào vở - GV cho HS làm ?3 - HS đọc yêu cầu của ?3 3. Dấu hiệu nhận biết - Làm thế nào để vẽ được 2 - Mỗi em làm việc theo yêu hình thang cân: điểm A, B thuộc m sao cho cầu của GV: a) Định Lí 3: Sgk trang 74 ABCD là hình thang có hai + Vẽ hai điểm A, B b) Dấu hiệu nhận biết hình đường chéo AC = BD? (gợi ý: + Đo hai góc C và D thang cân : dùng compa) + Nhận xét về hình dạng của 1. Hình thang có góc kề hình thang ABCD. một đáy bằng nhau là - Cho HS nhận xét và chốt lại: (Một HS lên bảng, còn lại hthang cân + Cách vẽ A, B thoã mãn đk làm việc tại chỗ) 2. Hình thang có hai + Phát biểu định lí 3 và ghi - HS nhắc lại và ghi bài đường chéo bằng nhau là bảng - HS nêu hthang cân - Dấu hiệu nhận biết hthang cân? - GV chốt lại, ghi bảng Hoạt động 3 : Luyện tập - Học bài : thuộc định nghĩa, - HS nghe dặn các tính chất , dấu hiệu nhận biết - Bài tập 12 trang 74 Sgk - Bài tập 12 trang 74 Sgk - 3 trường hợp bằng nhau ! Các trường hợp bằng nhau của tam giác của tam giác. - Bài tập 13 trang 74 Sgk - Bài tập 13 trang 74 Sgk ! Tính chất hai đường chéo hình thang cân và phương pháp chứng minh tam giác cân - HS ghi chú vào vở - Bài tập 15 trang 75 Sgk - Bài tập 15 trang 75 Sgk Hoạt động 4 : Vận dụng - Yêu cầu HS nhắc lại định - HS trả lời như SGK. nghĩa hình thang cân, hai tính chất của hình thang cân. - Muốn chứng minh một
  10. - Muốn chứng minh một tứ tứ giác là hình thang cân giác là hình thang cân có mấy có hai cách : Chứng minh cách ? Kể ra ? tứ giác đó là hình thang có góc kề đáy bằng nhau hoặc chứng minh tứ giác đó là hình thang có hai đường chéo bằng nhau. 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập phần mở rộng dung bài học Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc(1p) - Häc vµ lµm bµi tËp ®Çy ®ñ. - ¤n tËp vµ n¾m ch¾c §N, T/C, dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh thang c©n. - HiÓu râ vµ n¾m ch¾c ®Þnh lý vµ c¸ch c/m 3 ®Þnh lý dã. - BTVN: BT12+13+14+15+18 (SGK.T74+75). BT24+30+31) (SBT.T63).
  11. TuÇn: 3 TiÕt : 4 LuyÖn tËp A.Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Häc sinh ph¸t biÓu ®­îc vµ n¾m v÷ng, cñng cè c¸c ®Þnh nghÜa, c¸c tÝnh chÊt cña h×nh thang, c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt vÒ h×nh thang c©n . 2. Kü n¨ng: NhËn biÕt h×nh thang h×nh thang c©n, biÕt vÏ h×nh thang c©n, biÕt sö dông ®Þnh nghÜa, c¸c tÝnh chÊt vµo chøng minh c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau, c¸c gãc b»ng nhau dùa vµo dÊu hiÖu ®· häc. BiÕt c¸ch chøng minh 1 tø gi¸c lµ h×nh thang c©n theo ®iÒu kiÖn cho tr­íc. RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng chøng minh. 3. Th¸i ®é: RÌn t­ duy suy luËn ra ®­îc 4 gãc ngoµi cña tø gi¸c lµ 3600.h­ëng øng tÝch cùc 4. ph¸t triÓn n¨ng lùc : - N¨ng lùc vÏ h×nh - N¨ng lùc chøng minh h×nh häc B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: Com pa, th­íc, b¶ng phô 2. Häc sinh: Th­íc, com pa, b¶ng nhãm C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn (1p) 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) - HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa h×nh thang c©n & c¸c tÝnh chÊt cña nã ? - HS2: Muèn c/m 1 h×nh thang nµo ®è lµ h×nh thang c©n th× ta ph¶i c/m thªm ®/k nµo ? - HS3: Muèn c/m 1 tø gi¸c nµo ®è lµ h×nh thang c©n th× ta ph¶i c/m nh­ thÕ nµo ? 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (12’) - Cho HS chữa bài 15 (trang - Một HS vẽ hình; ghi GT- Bài 15 trang 75 Sgk 75) KL một HS trình bày lời A giải D 50 E - GV kiểm bài làm ở nhà của - Cả lớp theo dõi một vài HS - Cho HS nhận xét ở bảng - HS nêu ý kiến nhận xét, B C Giải góp ý bài làm trên bảng a) Aˆ Dˆ = (180o-Â) :2 - Đánh giá; khẳng định những - HS sửa bài vào vở chỗ làm đúng; sửa lại những DE // BC. ˆ ˆ chỗ sai của HS và yêu cầu HS Hình thang BDEC có B C nhắc lại cách c/m 1 tứ giác là - HS nhắc lại cách chứng nên là hình thang cân. ˆ ˆ 0 0 hthang cân minh hình thang cân b) B C =(180 -50 ) :2 = 0 ˆ ˆ 0 0 - Qua bài tập, rút ra một cách - HS nêu cách vẽ hình thang 65 D2 E2 = (360 -130 )
  12. vẽ hình thang cân? cân từ một tam giác cân :2= 1150 Hoạt động 2 : Luyện tập (28’) - Cho HS đọc đề bài, GV vẽ - HS đọc đề bài, vẽ hình và Bài 17 trang 75 Sgk hình lên bảng, gọi HS tóm tắt tóm tắt Gt-Kl. A B gt-kl - Hình thang ABCD có - Chứng minh ABCD là hình AC=BD O D C thang cân như thế nào? ODC cân - Với điều kiện ACˆ D = BDˆ C , ta => OD=OC GT hthang ABCD có thể chứng minh được gì? => - Cần chứng minh OAB (AB//CD) - Cần chứng minh thêm gì cân ACˆ D = BDˆ C nữa? => OA=OB KL ABCD cân => ? AC=BD Giải - Từ đó => ? Gọi O là giao điểm của AC Gọi O là giao điểm của AC - Gọi 1 HS giải; HS khác làm và BD, ta có: và BD, ta có: vào nháp Ta có: AB// CD (gt) Ta có: AB// CD (gt) Nên: OAˆ B = OCˆ D (sôletrong) Nên: OBˆ A = ODˆ C ( soletrong) OAˆ B = OCˆ D (sôletrong) Do đó OAB cân tại O OBˆ A = ODˆ C ( OA = OB (1) soletrong) Lại có ODˆ C = OCˆ D (gt) Do đó OAB cân tại O OC = OD (2) OA = OB (1) Từ (1) và (2) AC = BD Lại có ODˆ C = OCˆ D (gt) - Nhận xét bài làm ở bảng OC = OD (2) - Cho HS nhận xét ở bảng - Sửa bài vào vở Từ (1) và (2) AC = BD - GV hoàn chỉnh bài cho HS Bài 18 trang 75 Sgk A B C D E Hoạt động 3 : Vận dụng (3’) - Gọi HS nhắc lại các kiến thức - HS nêu định nghĩa hình đã học trong §2, §3. thang, hình thang cân. Tính - Chốt lại cách chứng minh chất và dấu hiệu nhận biết hình thang cân hình thang cân Hoạt động 4 : Mở rộng (2’) - Ôn kiến thức về hình thang, hình thang cân - Bài tập 16 trang 75 Sgk - HS nghe dặn - Bài tập 16 trang 75 Sgk ! Sử dụng dấu hiệu nhận biết - Bài tập 19 trang 75 Sgk - HS ghi chú vào vở - Bài tập 19 trang 75 Sgk 4. H­íng dÉn häc sinh tù häc (1p) - Lµm c¸c bµi tËp 17, 19(SGK)
  13. - §äc bµi: ®­êng trung b×nh cña tam gi¸c, cña h×nh thang TuÇn: 3 TiÕt : 5 ®­êng trung b×nh cña tam gi¸c A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc: -Nªu lªn ®­îc ®Þnh nghÜa vµ c¸c ®Þnh lý vÒ ®­êng trung b×nh cña tam gi¸c. 2. Kü n¨ng: -BiÕt c¸ch lËp luËn trong CM ®Þnh lý vµ vËn dông c¸c ®Þnh lý ®· häc vµo c¸c bµi to¸n thùc tÕ. 3. Th¸i ®é: Ph¸t triÓn t­ duy l« gÝc , tù gi¸c, tÝch cùc h­ëng øng phong trµo häc tËp 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc: - N¨ng lùc vÏ h×nh - N¨ng lùc tÝnh ®é dµi ®o¹n th¨ng B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: th­íc th¼ng , phÊn mµu, b¶ng phô néi dung BT 20 (SGK.T9), th­íc ®o gãc 2. Häc sinh:Th­íc th¼ng, néi dung kiÕn thøc cña c¸c bµi ®· häc(nhËn xÐt vÒ h×nh thang cã hai c¹nh bªn song song). c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn (1p) 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) ? Ph¸t biÓu c¸c t/c cña h×nh thang c©n vµ nªu nhËn xÐt vÒ h×nh thang c©n cã 2 c¹nh bªn song song, cã hai c¹nh ®¸y b»ng nhau. 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (8’) GV đưa ra đề kiểm tra trên bảng phụ : - HS lên bảng trả lời (có thể vẽ hình để giải Các câu sau đây câu nào đúng? Câu nào sai? Hãy thích hoặc chứng minh cho kết luận của giãi thích rõ hoặc chứng minh cho điều kết luận của mình) mình. - HS còn lại chép và làm vào vở bài tập : 1. Hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau là 1- Đúng (theo định nghĩa) hình thang cân. 2- Sai (vẽ hình minh hoạ) 2. Tứ giác có hai đường chéo bằng nhau là hình 3- Đúng (giải thích) thang cân. 4- Sai (giải thích + vẽ hình ) 3. Tứ giác có hai góc kề một cạnh bù nhau và có 5- Đúng (giải thích) hai đường chéo bằng nhau là hình thang cân. 4. Tứ giác có hai góc kề một cạnh bằng nhau là
  14. hình thang cân. Tứ giác có hai góc kề một cạnh bù nhau và có hai góc đối bù nhau là hình thang cân. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Cho HS thực hiện ?1 - HS thực hiện ?1 (cá 1. Đường trung bình của tam giác - Quan sát và nêu dự đoán thể): a. Định lí 1: (sgk) ? - Nêu nhận xét về vị trí A - Nói và ghi bảng định lí. điểm E - Cminh định lí như thế - HS ghi bài và lặp lại D 1 E nào? - HS suy nghĩ 1 B 1 C - Vẽ EF//AB. F - Hình thang BDEF có - EF=BD GT ABC AD = DB, BD//EF =>? - EF=AD DE//BC - Mà AD=BD nên ? - Aˆ =Eˆ 1; Dˆ 1=Fˆ1; AD=EF KL AE =EC - Xét ADE và AFC ta Chứng minh (xem sgk) có điều gì ? - ADE = AFC (g-c- - ADE và AFC như g) thế nào? - AE = EC - Từ đó suy ra điều gì ? -Vị trí điểm D và E trên - HS nêu nhận xét: D và * Định nghĩa: (Sgk) hình vẽ? E là trung điểm của AB - Ta nói rằng đoạn thẳng và AC DE là đường trung bình của ABC DE là đường trung bình của tam giác ABC. Vậy - HS phát biểu định nghĩa em nào có thể định nghĩa đường trung bình của đường trung bình của tam tam giác giác ? - HS khác nhắc lại. Ghi - Trong một có mấy bài vào vở đtrbình? - Có 3 đtrbình trong một - Yêu cầu HS thực hiện ?2 - Thực hiện ?2 b. Định lí 2 : (sgk) - Gọi vài HS cho biết kết - Nêu kết quả kiểm tra: Gt ABC ;AD=DB;AE = EC quả ADˆ E = Bˆ DE = ½ BC Kl DE//BC; DE = ½ BC - HS phát biểu: đường - Từ kết quả trên ta có thể trung bình của tam giác Chứng minh : (xem sgk) kết luận gì về đường trung bình của tam giác? - Cho HS vẽ hình, ghi - Vẽ hình, ghi GT-KL GT-KL - HS suy nghĩ - Muốn chứng minh DE//BC ta phải làm gì? - HS kẻ thêm đường phụ - Hãy thử vẽ thêm đường như gợi ý thảo luận theo kẻ phụ để chứng minh nhóm nhỏ 2 người cùng định lí bàn rồi trả lời (nêu hướng - GV chốt lại bằng việc
  15. đưa ra bảng phụ bài chứng minh tại chỗ) chứng minh cho HS Hoạt động 5 : Luyện tập (8’) - Cho HS tính độ dài BC - HS thực hiện ? 3 theo ?3 trên hình 33 với yêu cầu: yêu cầu của GV: C - Để tính được khoảng - Quan sát hình vẽ, áp cách giữa hai điểm B và C dụng kiến thức vừa học, B người ta phải làm như thế phát biểu cách thực hiện E nào? - DE là đường trung bình D của ABC A => BC = 2DE - HS1 phát biểu: DE= 50 cm - GV chốt lại cách làm - HS2 phát biểu: Từ DE = ½ BC (định lý 2) (như cột nội dung) cho - HS chia làm 4 nhóm => BC = 2DE=2.50=100 HS nắm làm bài Bài 20 trang 79 Sgk A - Yêu cầu HS chia nhóm - Sau đó đại diện nhóm 8cm hoạt động trình bày x I 50 K - Thời gian làm bài 3’ - Ta có AKˆ I=ACˆ B =500 8cm - GV quan sát nhắc nhở 10cm =>IK//BC B 50 C HS không tập trung mà KA=KC (gt) - GV nhận xét hoàn chỉnh =>IK là đường trung bài bình nên IA=IB=10cm Hoạt động 6 : Vận dụng (2’) - Cho HS giải BT20- BT20-SGK : SGK - HS hoạt động nhóm. - GV cho HS quan sát Vì hai góc AKI, C ở vị trí so le trong và bằng hình 41, yêu cầu HS nhau nên IK//BC hoạt động nhóm, cử đại Ta lại có : KA=KB(gt). Suy ra : IA=IB=10cm hay x=10cm. diện nhóm lê trình bày. BT21-SGK - Cho HS giải BT21- Vì C là trung điểm của OA, D là trung điểm SGK của OB nên CD là đường trung bình của tam - GV cho HS quan sát giác OAB. hình 42, yêu cầu 1 HS 1 Suy ra : CD= AB AB 2CD 2.3 6cm lên bảng. 2 - GV cho HS nhận xét. - Từ hai bài tập trên GV nhấn mạnh lại hai định lí 1 và 2. 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao
  16. 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc (3p) - Häc vµ lµm bµi tËp ®Çy ®ñ. - CÇn n¾m ch¾c néi dung ®Þnh nghÜa, ®Þng lý vÒ ®­êng TB cña h×nh thang còng nh­ c¸ch c/m c¸c ®Þnh lý ®ã. -BTVN: BT22 (SGK.T80). BT34 36 (SBT.T64). TuÇn: 4 TiÕt : 6 ®­êng trung b×nh cña HÌNH THÀNH
  17. A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Hs n¾m ®­îc tÝnh chÊt vµ kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c . 2. KÜ n¨ng: BiÕt c¸ch vËn dông c¸c ®Þnh lý vÒ ®­êng trung b×nh cña tam gi¸c ®Ó tÝnh ®é dµi, chøng minh hai ®o¹n th¼ng b»ng nhau, hai ®­êng th¼ng song song. RÌn kü n¨ng vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo c/m h×nh häc (kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c ). -RÌn t­ duy l«gÝc, kh¶ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp vµ tÝnh lËp luËn chÆt chÏ trong c/m h×nh häc. 3. Th¸i ®é: tù gi¸c, tÝch cùc, h­ëng øng phong trµo häc tËp 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc: - N¨ng lùc chøng minh h×nh häc ( §o¹n th¼ng song song , ®o¹n th¨ng b»ng nhau). - N¨ng lùc tÝnh to¸n (®é dµi ®o¹n th¼ng) B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Th­íc th¼ng, phÊn mµu, b¶ng phô BT 26 (SGK.T80). 2. Häc sinh:Th­íc th¼ng, c¸c kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c ®· häc. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò:KÕt hîp trong tiÕt häc 3. D¹y bµi luyÖn tËp: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) - Treo bảng phụ đưa ra đề - HS đọc đề kiểm tra , 1/ Định nghĩa đường trung kiểm tra. Cho HS đọc đề thang điểm trên bảng phụ. bình của tam giác.(3đ) - Gọi một HS - HS được gọi lên bảng trả 2/ Phát biểu định lí 1, đlí 2 về - Kiểm tra vở bài làm vài lời câu hỏi và giải bài toán. đường trbình của . (4đ) HS - HS còn lại nghe và làm 3/ Cho ABC có E, F là trung - Theo dõi HS làm bài bài tại chỗ điểm của AB, AC. Tính EF - Nhận xét trả lời của bạn, biết BC = 15cm. (3đ) - Cho HS nhận xét, đánh giá bài làm ở bảng A câu trả lời và bài làm cảu - HS nhắc lại bạn - Tự sửa sai (nếu có) E x F - Cho HS nhắc lại đnghĩa, B 15 C đlí 1, 2 về đtb của tam giác Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Nêu ?4 và yêu cầu HS - HS thực hiện ?4 theo yêu 2. Đường trung bình của thực hiện cầu của GV hình thang - Hãy đo độ dài các đoạn - Nêu nhận xét: I là trung a/ Định lí 3: (sgk trg 78)
  18. thẳng BF, CF rồi cho biết vị điểm của AC ; F là trung A B trí của điểm F trên BC điểm của BC E F - GV chốt lại và nêu định lí - Lặp lại định lí, vẽ hình và 3 ghi GT-KL D C - HS nhắc lại và tóm tắt GT- - Chứng minh BF = FC GT hình thang ABCD KL bằng cách vẽ AC cắt EF tại (AB//CD) - Gợi ý chứng minh : I có là I rồi áp dụng định lí 1 về AE = ED ; EF//AB//CD trung điểm của AC không? đtb của trong ADC và KL BF = FC Vì sao? Tương tự với điểm ABC F? - Cho HS xem tranh vẽ hình - Xem hình 38 và nhận xét: Định nghiã: (Sgk trang 78) 38 (sgk) và nêu nhận xét vị E và F là trung điểm của A B trí của 2 điểm E và F AD và BC E F - EF là đường trung bình - HS phát biểu định nghĩa của hthang ABCD vậy hãy D C phát biểu đnghĩa đtb của - HS khác nhận xét, phát EF là đtb của hthang ABCD hình thang? biểu lại (vài lần) - Yêu cầu HS nhắc lại định - HS phát biểu đlí b/Định lí 4 : (Sgk) lí 2 về đường trung bình của A B tam giác - Nêu dự đoán – tiến hành E 1 F - Dự đoán tính chất đtb của vẽ, đo đạc thử nghiệm 2 D 1 K hthang? Hãy thử bằng đo - Rút ra kết luận, phát biểu C đạc? thành định lí GT hthang ABCD (AB//CD) - Có thể kết luận được gì? - HS vẽ hình và ghi Gt-Kl AE = EB ; BF = FC - Cho vài HS phát biểu nhắc - HS trao đổi theo nhóm KL EF //AB ; EF //CD lại nhỏ sau đó đứng tại chỗ AB CD EF = - Cho HS vẽ hình và ghi trình bày phương án của 2 GT-KL Gợi ý cm: để cm mình . Chứng minh (sgk) EF//CD, ta tạo ra 1 tam giác có EF là trung điểm của 2 - HS nghe hiểu và ghi cách cạnh và DC nằm trên cạnh chứng minh vào vở kia đó là ADK - HS tìm x trong - GV chốt lại và trình bày hình(x=40m) chứng minh như sgk - Cho HS tìm x trong hình 44 sgk Hoạt động 3 : Luyện tập - Cho HS làm bàt tập 23- - Cho HS làm bàt tập 23- SGK -Thực hiện theo yêu cầu SGK - GV cho HS quan sát hình của giáo viên. - GV cho HS quan sát hình 44, yêu cầu một HS lên 44, yêu cầu một HS lên bảng. bảng. - Yêu cầu 1HS nhận xét.
  19. - Yêu cầu 1HS nhận xét. - Cho HS làm bàt tập 26- - Cho HS làm bàt tập 26- SGK SGK - GV cho HS quan sát hình - GV cho HS quan sát hình 45. Yêu cầu HS hoạt động 45. Yêu cầu HS hoạt động nhóm. Đại diện nhóm lê trình nhóm. Đại diện nhóm lê -Lắng nghe và vận dụng. bày. trình bày. - GV cho HS nhận xét. Sau - GV cho HS nhận xét. Sau đó GV nhận xét quá trình đó GV nhận xét quá trình hoạt động của các nhóm. hoạt động của các nhóm. - GV yêu cầu HS nhắc lại các - GV yêu cầu HS nhắc lại định nghĩa, định lí vừa học. các định nghĩa, định lí vừa * Lưu ý : Đường trung bình học. của tam giác ( hình thang ) là * Lưu ý : Đường trung một đoạn thẳng. bình của tam giác ( hình thang ) là một đoạn thẳng. Hoạt động 6 : Vận dụng (5’) - Bài 23 trang 80 Sgk - HS nghe hướng dẫn và Bài 23 trang 80 Sgk ! Sử dụng định nghiã ghi chú vào vở - Bài 24 trang 80 Sgk Bài 24 trang 80 Sgk ! Sử dụng định lí 4 - Bài 25 trang 80 Sgk Bài 25 trang 80 Sgk ! Chứng minh EK là đường - Xem lại đường trung bình trung bình của tam giác của tam giác ADC ! Chứng minh KF là đường trung bình của tam giác BCD 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 4. H­íng dÉn häc sinh tù häc - ¤n l¹i vµ n¾m ch¾c ®Þnh nghÜa vµ c¸c t/c cña ®­êng t/b cña tam gi¸c . CÇn n¾m ch¾c c¶ c¸ch c/m c¸c ®Þnh lý ®ã. -VËn dông thµnh th¹o c¸c t/c ®ã vµo lµm BT. - lµm c¸c BT 27, 28(SGK)
  20. TuÇn: 5 TiÕt : 8 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: -Th«ng qua thùc hµnh luyÖn tËp hs cã thÓ nªu lªn ®­îc c¸c ®Þnh lÝ, ®Þnh nghÜa tÝnh chÊt vµ ®­îc cñng cè , kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c vµ h×nh thang. 2. KÜ n¨ng: - RÌn kü n¨ng biÕt c¸ch vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo c/m h×nh häc (kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c vµ h×nh thang). -RÌn t­ duy l«gÝc, kh¶ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp vµ tÝnh lËp luËn chÆt chÏ trong c/m h×nh häc. 3. Th¸i ®é: tù gi¸c, tÝch cùc, h­ëng øng. 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc: - N¨ng lùc chøng minh h×nh häc ( §o¹n th¼ng song song , ®o¹n th¨ng b»ng nhau). - N¨ng lùc tÝnh to¸n (®é dµi ®o¹n th¼ng) B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:th­íc th¨ng, phÊn mµu 2. Häc sinh:Th­íc th¼ng,c¸c kiÕn thøc vÒ ®­êng t/b cña tam gi¸c vµ h×nh thang ®· häc. c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: ? Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa ®­êng t/b cña h×nh thang. T×m x trong h×nh vÏ sau? A E B . D 5dm x C 3. D¹y bµi luyÖn tËp: K Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng
  21. Hoạt động 1 : khởi động (5’) - Treo bảng phụ đưa ra đề kiểm - HS được gọi lên bảng trả lời 1- Phát biểu đnghĩa về đtb của tra. Gọi một HS lên bảng câu hỏi và làm bài tam giác, của hthang. (3đ) - Kiểm bài tập về nhà của HS - HS còn lại làm vào giấy bài 2- Phát biểu đlí về tính chất - Gọi HS nhận xét câu trả lời và 3 của đtb tam giác, đtb hthang. bài làm ở bảng. - Nhận xét, góp ý ở bảng (4đ) - GV chốt lại về sự giống nhau, 3- Tính x trên hình vẽ sau:(3đ) khác nhau giữa định nghĩa đtb - HS nghe để hiểu sâu sắc hơn M I tam giác và hình thang; giữa tính về lý thuyết N chất hai hình này 5dm x P K Q Hoạt động 2 : Luyện tập (38’) - Gọi HS đọc đề - HS đọc lại đề bài 22 sgk Bài tập 25 trang 80 Sgk - Cho một HS trình bày giải - Một HS lên bảng trình bày A B - Cho HS nhận xét cách làm của - Cả lớp theo dõi, nhận xét, bạn, sửa chỗ sai nếu có góp ý sửa sai E K F - GV nói nhanh lại cách làm như - Tự sửa sai vào vở lời giải D C GT ABCD là hthang (AB//CD) AE=ED,FB=FC,KB=KD KL E,K,F thẳng hàng Giải EK là đưòng trung bình của ABD nên EK //AB (1) Tương tự KF // CD (2) Mà AB // CD (3) Từ (1)(2)(3)=>EK//CD,KF//CD Do đó E,K,F thẳng hàng - GV vẽ hình 45 và ghi bài tập 26 - HS suy nghĩ, nêu cách làm Bài tập 26 trang 80 Sgk lên bảng . - Một HS làm ở bảng, còn lại A 8cm B - Gọi HS nêu cách làm làm cá nhân tại chỗ x - HS lớp nhận xét, góp ý bài C D giải ở bảng E 16cm F - Cho cả lớp làm tại chỗ, một em G y H làm ở bảng Ta có: CD là đường trung bình - Cho cả lớp nhận xét bài giải ở của hình thang ABFE. bảng Do đó: CE = (AB+EF):2 hay x = (8+16):2 = 12cm - EF là đường trung bình của - GV nhận xét, sửa sai (nếu có), hình thang CDHG. Do đó : chấm cho điểm EF = (CD+GH):2 - Nêu bài tập 28 Hay 16 = (12+y):2 - Vẽ hình, tóm tắt GT –KL? => y = 2.16 – 12 = 20 (cm) - Lưu ý HS các kí hiệu trên hình - HS đọc đề bài (2 lần) Bài tập 28 trang 80 Sgk
  22. vẽ - Một HS vẽ hình, tóm tắt GT- A B ! Gợi ý cho HS phân tích: KL lên bảng, cả lớp thực hiện a) EF là đtb của hthang ABCD vào vở E I K F Tham gia phân tích, tìm cách EF//DC EF//AB chứng minh. D C - Một HS giải ở bảng, cả lớp GT hình thang ABCD AE=ED EK//DC EI//AB AE=ED làm vào vở (AB//CD) AE = ED ; BF = FC AK = KC BI = ID AF cắt BD ở I, cắt AC ở -> Gọi một HS trình bày bài giải K ở bảng, một HS trình bày miệng AB = 6cm; CD = 10cm b) Biết AB = 6cm, CD = 10cm KL AK = KC ; BI = ID có thể tính được EF? KF? EI? Tính EI, KF, IK - GV kiểm vở bài làm một vài HS và nhận xét - Hãy so sánh độ dài IK với hiệu 2 đáy hình thang ABCD? Hoạt động 4 : Vận dụng- mở rộng (2’) - Bài 27 trang 80 Sgk Bài 27 trang 80 Sgk a) Sử dụng tính chất đường - HS nghe dặn trung bình của tam giác ABC - Ghi nhận vào vở b) sử dụng bất đẳng thức tam giác EFK) - Ôn tập các bài toán dựng hình đã học ở lớp 6, lớp 7 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc - ¤n l¹i vµ n¾m ch¾c ®Þnh nghÜa vµ c¸c t/c cña ®­êng t/b cña tam gi¸c vµ h×nh thang. CÇn n¾m ch¾c c¶ c¸ch c/m c¸c ®Þnh lý ®ã.c/ m bÊt ®¼ng thøc vµ c/m c¸c ®­êng th¼ng //. - VËn dông thµnh th¹o c¸c t/c ®ã vµo lµm BT. - BTVN:BT42+43+44 (SBT.T64+65). TuÇn: 5 TiÕt : 9
  23. ®èi xøng trôc A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - HS ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa hai ®iÓm, hai h×nh ®èi xøng víi nhau qua mét ®­êng th¼ng, hiÓu vµ nhËn biÕt ®­îc 2 ®o¹n th¼ng §X víi nhau qua mét ®th¼ng.HS nhËn biÕt ®­îc h×nh cã trôc §X, nhËn biÕt ®­îc h×nh thang c©n cã 1 trôc §x. 2. KÜ n¨ng: - HS biÕt c¸ch vÏ 2 ®iÓm, hai ®­êng th¼ng §X víi nhau qua mét ®­êng th¼ng. BiÕt chøng minh 2 ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua mét ®t. 3. Th¸i ®é: -RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c trong viÖc vÏ h×nh ®èi xøng 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc - Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh :2 ®iÓm, hai h×nh §X víi nhau qua mét ®­êng th¼ng vµ h×nh cã trôc ®èi xøng. - BiÕt c¸ch chøng m×nh 2 ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua mét ®­êng th¼ng B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn : Th­íc th¼ng, th­íc ®o gãc. 2. häc sinh:Th­íc th¼ng, th­íc ®o gãc. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) ?:ThÕ nµo lµ trung ®iÓm, trung trôc cña mét ®o¹n th¼ng. H·y vÏ mét ®o¹n th¼ng vµ vÏ trung trùc cña ®o¹n th¼ng ®ã 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (7’) - Treo bảng phụ. Gọi một HS - Một HS lên bảng trình - Hãy dựng một góc bằng làm ở bảng và yêu cầu các HS bày: 300 khác làm vào vởCAˆB -Cách dựng: - Kiểm tra bài tập về nhà của + Dựng tam giác đều ABC A HS + Dựng phân giác của một góc chẳng hạn góc A ta được góc BAˆE =300 Chứng minh: B C - Theo cách dựng ABC là D tam giác đều nên CAˆB = 600 - Theo cách dựng tia phân E giác AE ta có BAˆE = CAˆE = ½ CAˆB - Cho HS nhận xét ở bảng = ½ 600 = 300 - Hoàn chỉnh bài làm, cho điểm
  24. - HS nhận xét - Qua bài toán trên, ta thấy: B và C là hai điểm đối xứng - HS nghe giới thiệu, để ý với nhau qua đường thẳng AE; các khái niệm mới Hai đoạn thẳng AB và AC là - HS ghi đề bàivào vở hai hình đối xứng nhau qua đường thẳng AE. Tam giác ABC là hình có trục đối xứng - Để hiểu rõ các khái niệm trên, ta nghiên cứu bài học hôm nay. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức (12’) - Nêu ?1 (bảng phụ có bài toán - HS thực hành ?1 : 1. Hai điểm đối xứng nhau kèm hình vẽ 50 – sgk) qua một đường thẳng : - Yêu cầu HS thực hành - Một HS lên bảng vẽ, còn a) Định nghĩa : (Sgk) lại vẽ vào giấy. A - Nói: A’ là điểm đối xứng với - HS nghe, hiểu d B điểm A qua đường thẳng d, A H là điểm đx với A’ qua d => Hai A' điểm A và A’ là hai điểm đối b) Qui ước : (Sgk) xứng với nhau qua đường - HS phát biểu định nghĩa thẳng d. Vậy thế nào là hai hai điểm đối xứng với nau điểm đx nhau qua d? qua đường thẳng d - GV nêu qui ước như sgk 2. Hai hình đối xứng qua - Yêu cầu HS phán đoán đối - HS nghe để phán đoán một đường thẳng: xứng trục của 2 hình. Định nghĩa: (sgk) - Nêu bài toán ?2 kèm hình vẽ - Thực hành ?2 : C B 51 cho HS thực hành - HS lên bảng vẽ các điểm A B A’, B’, C’ và kiểm nghiệm d A trên bảng d - Cả lớp làm tại chỗ A’ C’ - Nói: Điểm đối xứng với mỗi - Điểm C’ thuộc đoạn A’B’ B’ điểm C AB đều A’B’và HS nêu định nghĩa hai hình Hai đoạn thẳng AB và ngược lại Ta nói AB và đối xứng với nhau qua A’B’ đối xứng nhau qua A’B’ là hai đoạn thẳng đối đường thẳng d đường thẳng d. xứng nhau qua d. Tổng quát, d gọi là trục đối xứng thế nào là hai hình đối xứng - HS ghi bài nhau qua một đường thẳng d? - Giới thiệu trục đối xứng của hai hình Lưu ý: Nếu hai đoạn thẳng - Treo bảng phụ (hình 53, 54): (góc, tam giác) đối xứng - Hãy chỉ rõ trên hình 53 các với nhau qua một đường
  25. cặp đoạn thẳng, đường thẳng - HS quan sát, suy ngĩ và trả thẳng thì chúng bằng nhau. đxứng nhau qua d? giải thích? lời: - GV chỉ dẫn trên hình vẽ chốt + Các cặp đoạn thẳng đx: lại AB và A’B’, AC và A’C’, - Nêu lưu ý như sgk BC và B’C’ + Góc: ABC và A’B’C’, + Đường thẳng AC và A’C’ + ABC và A’B’C’ - Treo bảng phụ ghi sẳn bài - Thực hiện ?3 : 3. Hình có trục đối xứng: toán và hình vẽ của ?3 cho HS - Ghi đề bài và vẽ hình vào a) Định nghiã : (Sgk) thực hiện. vở A - Hỏi: Đường thẳng AH + Hình đx với cạnh AB là hình - HS trả lời : đối xứng với là trục đối xứng nào? đối xứng với cạnh AC là AB là AC; đối xứng với AC của ABC hình nào? Đối xứng với cạnh là AB, đối xứng với BC là BC là hình nào? chính nó - GV nói cách tìm hình đối - Nghe, hiểu và ghi chép B H xứng của các cạnh và chốt lại bài C vấn đề, nêu định nghĩa hình có - Phát biểu lại định nghĩa trục đối xứng hình có trục đối xứng. - Nêu ?4 bằng bảng phụ - GV chốt lại: một hình H có - HS quan sát hình vẽ và trả thể có trục đối xứng, có thể lời b) Định lí : (Sgk) không có trục đối xứng - HS nghe, hiểu và ghi kết A H B - Hình thang cân có trục đối luận của GV xứng không ? Đó là đường thẳng nào? - HS quan sát hình, suy nghĩ D K - GV chốt lại và phát biểu định và trả lời C lí - HS nhắc lại định lí Đường thẳng HK là trục đối xứng của hình thang cân ABCD Hoạt động 3 : Luyện tập (5’) - Bài 35 trang 87 Sgk Bài 35 trang 87 Sgk ! Treo bảng phụ và gọi HS lên - HS lên vẽ vào bảng vẽ Bài 37 trang 87 Sgk - Bài 37 trang 87 Sgk - HS quan sát hình và trả lời ! Cho HS xem hình 59 sgk và : hỏi : Tìm các hình có trục đối + Hình a có 2 trục đối xứng xứng + Hình b có 1 trục đối xứng + Hình c có 1 trục đối xứng + Hình d có 1 trục đối xứng + Hình e có1 trục đối xứng + Hình g không có trục đối xứng
  26. + Hình h có 5 trục đối xứng + Hình i có 2 trục đối xứng Hoạt động 4 : Vận dụng (1’) Bài 36 trang 87 Sgk Bài 36 trang 87 Sgk ! Hai đoạn thẳng đối xứng thì - HS sử dụng tính chất bắc bằng cầu Bài 38 trang 87 Sgk Bài 38 trang 87 Sgk ! Xếp 2 hình gập lại với nhau - HS làm theo hướng dẫn 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung Làm bài tập phần bài học mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc(2p) - vÒ nhµ häc vµ lµm bµi tËp 35, 36, 37, 38 (tr87,88 SGK) - cÇn häc thuéc, hiÓu c¸c ®/n, c¸c ®/l , t/c trong bµi TuÇn: 6 TiÕt : 10
  27. LuyÖn tËp A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Häc sinh ph¸t biÓu ®­¬c s©u s¾c h¬n vÒ c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ ®èi xøng trôc (Hai ®iÓm ®èi xøng qua trôc, hai h×nh ®èi xøng qua trôc, trôc ®èi xøng cña mét h×nh, h×nh cã trôc ®èi xøng) 2. KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng vÏ h×nh ®èi xøng cña 1 ®iÓm cña 1 ®o¹n th¼ng qua trôc ®èi xøng, biÕt c¸ch vËn dông tÝnh chÊt 2 ®o¹n th¼ng ®èi xøng qua mét ®­êng th¼ng th× b»ng nhau ®Ó gi¶i c¸c bµi toµn thùc tÕ. 3. Th¸i ®é: tù gi¸c vµ h­ëng øng tÝch cùc phong trµo häc tËp 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc - Ph¸t triÓn kÜ n¨ng vÏ h×nh - RÌn kÜ n¨ng vÏ h×nh ®èi xøng cña 1 ®iÓm cña 1 ®o¹n th¼ng qua trôc ®èi xøng B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: th­íc, phÊn mµu , b¶ng phô 2. Häc sinh: : häc vµ lµm bµi C. TiÕn tr×nh bµi d¹y A 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn A’ 2. KiÓm tra bµi cò: - Nªu ®/n hai ®iÓm ®èi xøng nhau qua mét ®­êng th¼ng C - VÏ h×nh ®èi xøng cña ABC qua ®­êng th¼ng d C 3. D¹y bµi míi: B Hoạt động của thầy Hoạt động của trò GhiB’ bảng Hoạt động 1 : Khởi động (8’) - Treo bảng phụ. Gọi HS lên - HS lên bảng điền 1/ Hai điểm gọi là đối xứng bảng làm. Cả lớp cùng làm nhau qua đường thẳng d - Kiểm tra bài tập về nhà của nếu HS - HS khác nhận xét 2/ Bài 36a trang 87 Sgk - Gọi HS nhận xét C x - GV đánh giá cho điểm A 3 O 2 y 1 B Hoạt động 2 : Luyện tập (35’) Bài 36a trang 87 Sgk Bài 36a trang 87 Sgk
  28. - AOB là tam giác gì ? Vì - AOB là tam giác cân vì Ta có AOB là tam giác sao ? OB=OA cân vì OB=OA - Mà Ox là đường trung trực - Nên Ox là tia phân giác Nên Ox là tia phân giác của của AB nên ta có điều gì ? Suy của AOˆB AOˆB ra ? - Suy ra AOˆB 2Oˆ1 Suy ra AOˆB 2Oˆ1 - Tương tự ta có điều gì ? - Tương tự : AOˆC 2Oˆ3 Tương tự : AOˆC 2Oˆ3 ˆ ˆ - Cộng AOB; AOC ta được gì ? - AOˆB AOˆC = 2(Oˆ1 Oˆ3) Vậy AOˆB AOˆC = 2(Oˆ1 Oˆ3) - Mà AOˆB AOˆC =?,Oˆ1 Oˆ3=? - BOˆC 2xOˆy 2.500 1000 => BOˆC 2xOˆy 2.500 1000 - Gọi HS lên bảng trình bày - HS lên bảng trình bày lại Bài 39 trang 88 Sgk - Cho HS nhận xét - HS khác nhận xét B Bài 39 trang 88 Sgk A - Gọi HS vẽ hình. Nêu GT- KL - HS lên bảng vẽ hình, nêu a) C đối xứng với A qua d, GT-KL d D E D d nên ta có điều gì ? - AD = CD C - AD+DB= ? C đối xứng với A qua d, D - Tương tự đối với điểm E ta - AD+DB = CD+DB = CB d có ? (1) nên AD = CD - AE+EB=? - AE = EC AD+DB=CD+DB = CB(1) - Trong BEC thì CB như thế - AE+EB = CE+EB (2) Tương tự đối với điểm E ta nào với CE+EB ? - CB AE+EB = CE+EB (2) b) Vì AE+EB > BC suy ra? - HS lên bảng trình bày Trong BEC thì - Nên con đường ngắn nhất mà - AE+EB > AD+DB CB BC suy ra AE+EB > AD+DB Nên con đường ngắn nhất mà tú phải đi là đi theo ADB Bài 40 trang 88 Sgk a) Có một trục đối xứng Bài 40 trang 88 Sgk - HS quan sát và trả lời b) Có một trục đối xứng - Treo bảng phụ ghi hình 61 a) Có một trục đối xứng c) Không có trục đối xứng b) Có một trục đối xứng d) Có một trục đối xứng c) Không có trục đối xứng d) Có một trục đối xứng - HS khác nhận xét - Cho HS nhận xét Hoạt động 3 : Vận dụng (2’) Bài 41 trang 88 Sgk - HS đọc đề và trả lời Bài 41 trang 88 Sgk - Cho HS đọc và trả lời a) Đúng b) Đúng a) Nếu ba điểm thẳng hàng
  29. c) Đúng d) Sai thì ba điểm đối xứng với - Cho HS nhận xét - HS nhận xét chúng qua một trục cũng - GV chốt lại vấn đề - HS chú ý nghe và ghi vào thẳng hàng + Bất kì một đường kính nào vở b) Hai tam giác đối xứng cũng đều là trục đối xứng của với nhau qua một trục thì đường tròn có chu vi bằng nhau + Một đoạn thẳng có hai trục c) Một đường tròn có vô số đối xứng là : đường trung trực trục đối xứng của nó và đường thẳng chứa d) Một đoạn thẳng chỉ có đoạn thẳng ấy một trục đối xứng Hoạt động 4 : Mở rộng (2’) Bài 42 trang 88 Sgk Bài 42 trang 88 Sgk ! Những chữ cái ta có thể gập - HS ghi chú vào vở lại để cắt sẽ có trục đối xứng - Về nhà xem “Có thể em chưa biết “ và xem trước bài mới §7. TuÇn: 6 TiÕt : 11 h×nh b×nh hµnh A.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - HS nªu lªn ®­îc ®Þnh nghÜa h×nh b×nh hµnh lµ h×nh tø gi¸c cã c¸c c¹nh ®èi song song ( 2 cÆp c¹nh ®èi //). N¾m v÷ng c¸c tÝnh chÊt vÒ c¹nh ®èi, gãc ®èi vµ ®­êng chÐo cña h×nh b×nh hµnh.
  30. 2. KÜ n¨ng: - HS biÕt c¸ch dùa vµo tÝnh chÊt nhËn biÕt ®­îc h×nh b×nh hµnh. BiÕt chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh b×nh hµnh, chøng minh c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau, c¸c gãc b»ng nhau, 2 ®­êng th¼ng song song. 3. Th¸i ®é: - H­ëng øng tÝch cùc vµ cã ý thøc rÌn tÝnh khoa häc, chÝnh x¸c, cÈn thËn. 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc -Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh b×nh hµnh -BiÕt ¸p dông ®inh nghÜa ®Ó chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh b×nh hµnh - Ph¸t triÓn n¨ng lùc nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh cã nh÷ng tÝnh chÊt g×. B.ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:Compa, th­íc, b¶ng phô 2. Häc sinh: Th­íc, compa. c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò:xen trong bµi míi 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) - GV lần lượt nêu câu hỏi (từng - HS đứng tại chỗ trả lời (theo khái niệm, tính chất ) và chỉ sự chỉ định của GV) định từng HS trả lời. Gọi HS - HS khác nhận xét hoặc nhắc khác nhận xét trước khi sang khái lại từng khái niệm, tính chất niệm tiếp theo - GV chốt lại bằng cách nhắc lại - HS nghe để nhớ lại định định nghĩa và tính chất của hình nghĩa, tính chất của hình thang thang, hình thang cân có kèm theo hình vẽ (bảng phụ) - Treo bảng phụ ghi hình 65 trang - HS nghe để biết được nội 90 Sgk và hỏi : dung, tên gọi của bài học mới ! Khi hai đĩa cân nâng lên và hạ xuống ABCD luôn luôn là hình gì - HS ghi đề bài Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Cho HS làm ?1 bằng cách vẽ - Thực hiện ?1 , trả lời: 1.Định nghĩa : hình 66 sgk và hỏi: - Các cạnh đối của tứ giác ABCD - Tứ giác ABCD có AB//CD có gì đặc biệt? và AD//BC - GV giới thiệu hình bình hành và - HS nêu ra định nghĩa hình Hình bình hành là tứ giác yêu cầu HS phát biểu định nghĩa bình hành (có thể có các định có các cạnh đối song song hình bình hành? nghĩa khác nhau) A B - GV chốt lại định nghĩa, vẽ hình - HS nhắc lại và ghi bài và ghi bảng D C - Định nghĩa hình thang và hình - Hình thang = tứ giác + một Tứ giác ABCD bình hành khác nhau ở chỗ nào? cặp cạnh đối song song AB//CD
  31. - GV phân tích để HS phân biệt - Hình bình hành = tứ giác + là hình bình hành và thấy được hbh là hthang đặc hai cặp cạnh đối song song AD//BC biệt Hình bình hành là hình thang có hai cạnh bên song song. - Nêu ?2 , Bằng cách thực hiện - Tiến hành đo và nêu nhận 2. Tính chất : phép đo, hãy nêu nhận xét về góc, xét: AB=DC,AD=BC ; Aˆ Cˆ , Định lí : về cạnh, về đường chéo của hình Bˆ Dˆ ; AC = BD A B A bình hành ? B 1 1 - Giới thiệu định lí ở Sgk (tr 90) - HS đọc định lí (2HS đọc) Hãy tóm tắt GT –KL và chứng - HS tóm tắt GT-KL và tiến 1 O 1 minh định lí? hành chứng minh (cả lớp cùng D C D C ! Gợi ý: hãy kẻ thêm đường chéo làm) GT ABCD là hình bình hành AC AC cắt BD tại O - Gọi HS lên bảng tiến hành KL a) AB = DC ; AD = BC chứng minh từng ý b) Bˆ Dˆ ; Aˆ Cˆ - GV theo dõi, giúp đỡ HS yếu c) OA = OC ; OB = OD - Gọi HS khác nhận xét, bổ sung Chứng minh: bài chứng minh ở bảng - GV chốt lại và nêu cách chứng minh như sgk 3. Dấu hiệu nhận biết hình - Hãy nêu các mệnh đề đảo của - HS đọc lại định lí và phát bình hành: định lí về tính chất hbhành ? biểu các mệnh đề đảo của định a) Tứ giác có các cạnh đối ! Lưu ý HS thêm từ “tứ giác có” lí song song là hình bình hành - Đưa ra bảng phụ giới thiệu các b) Tứ giác có các cạnh đối dấu hiệu nhận biết một tứ giác là - HS đọc (nhiều lần) từng dấu bằng nhau là hình bình hành hình bình hành hiệu c) Tứ giác có hai cạnh đối - Vẽ hình lên bảng, hỏi: Nếu tứ song song và bằng nhau là giác ABCD có AB // CD,AB = - HS đứng tại chỗ chứng minh hình bình hành CD Em hãy chứng minh ABCD d) Tứ giác có các góc đối là hình bình hành (dấu hiệu 3)? bằng nhau là hình bình hành - Gọi HS khác nhận xét - HS khác nhận xét e) Tứ giác có hai đường chéo - GV hoàn chỉnh cắt nhau tại trung điểm của - Treo bảng phụ ghi ?3 - HS làm ?3 mỗi đường là hình bình hành a) ABCD là hình bình hành vì (Sgk trang 91) có các cạnh đối bằng nhau b) EFHG là hình bình hành vì có các góc đối bằng nhau c) INKM không phải là hình bình hành d) PSGQ là hình bình hành vì có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường e) VUYX là hình bình hành vì có hai cạnh đối ssong và bằng nhau
  32. Hoạt động 4 : Luyện tập (10’) Bài tập 43 trang 92 Sgk Bài tập 43 trang 92 Sgk - Treo bảng phụ hình 71 trang 92 - ABCD , EFGH , MNPQ là - ABCD , EFGH , MNPQ là hình bình hành hình bình hành - Gọi HS nhận xét - HS nhận xét Bài tập 44 trang 92 Sgk Bài tập 44 trang 92 Sgk - Gọi HS lên bảng vẽ hình, ghi - HS lên bảng vẽ hình,ghi GT- A B GT KL KL - Muốn BE=AD ta phải chứng - Ta phải chứng minh BEDF E F minh điều gì ? là hình bình hành D C - Tứ giác BEDF cần yếu tố nào là - DE//BF và DE=BF hình bình hành ? GT ABCD là hình bình hành - Vì sao DE//BF ? - Vì AD//BC (gt) ED=EA ; FB=FC - Vì sao DE=BF ? - Vì DE= ½AD ; BF=½BC KL BE=DF mà AD=BC (gt) Chứng minh - Gọi HS lên bảng trình bày - HS lên bảng trình bày Ta có : - Cho HS nhận xét - HS khác nhận xét DE//BF (vì AD//BC (gt)) (1) - GV hoàn chỉnh bài - HS ghi bài DE=1/2AD; BF=1/2BC mà AD=BC (gt) Nên DE=BF (2) Từ (1)^(2) suy ra ABCD là hình bình hành (dấu hiệu ) Hoạt động 5 : Vận dụng (2’) Bài tập 45 trang 92 Sgk Bài tập 45 trang 92 Sgk - Treo bảng phụ vẽ hình bài 45 - Chứng minh Bˆ1 Eˆ1 (cùng - HS ghi chú vào vở bằng ½ Bˆ; Dˆ ) - Về xem lại định nghĩa,tính chất các dấu hiệu nhận biết hình bình hành 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung Làm bài tập phần bài học mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc - vÒ nhµ häc bµi, lµm bµi 43(SGK) - chuÈn bÞ phÇn 3
  33. TuÇn:7 TiÕt : 13 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Hoµn thiÖn vµ cñng cè lÝ thuyÕt, HS nhËn biÕt ®­îc mét c¸ch s©u h¬n vÒ ®Þnh nghÜa h×nh b×nh hµnh , n¾m v÷ng c¸c tÝnh chÊt cña h×nh b×nh hµnh vµ c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh. - HS tr×nh bµy vµ vËn dông ®­îc tÝnh chÊt cña h×nh b×nh hµnh ®Ó suy ra c¸c gãc b»ng nhau, c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau, vËn dông c¸c dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt c¸ch chøng minh bµi to¸n h×nh, c¸c gãc b»ng nhau, c¸c c¹nh b»ng nhau 3. Th¸i ®é: - Tù gi¸c, tÝch cùc,cã tinh thÇn hîp t¸c 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc -Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh b×nh hµnh qua ®Þnh nghÜa còng nh­ dÊu hiÖu nhËn biÕt mét tø gi¸c lµ h×nh b×nh hµnh - Ph¸t triÓn n¨ng lùc ®Ó chøng m×nh tø gi¸c lµ h×nh b×nh hµnh dùa vµo ®Þnh nghÜa vµ dÊu hiÖu nhËn biÕt -Ph¸t triÓn nhËn thøc vÒ tÝnh chÊt cña h×nh b×nh hµnh B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn : Compa, th­íc, b¶ng phô 2. Gi¸o viªn: Th­íc, compa. c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò - HS 1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña h×nh b×nh hµnh, vÏ h×nh, ghi GT, KL cña c¸c tÝnh chÊt ®ã. - HS 2: Nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh 3. D¹y bµi míi:
  34. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động 15’ Câu1. Tứ giác ACBD là hình Câu 3. Hình bình hành là Câu 5. Cho ABC có M, bình hành thì ( Chọn câu hình thang có:( Chọn câu N, P là trung điểm của đúng): sai) AB, BC, CA. Chứng minh A. Aµ Bµ B. Cµ Bµ A. Hai đường chéo cắt nhau rằng: MNCP là hình bình C. Aµ Dµ D. Dµ Bµ tại trung điểm mỗi đường hành. ( Điền vào chỗ Câu 2. Tứ giác MNPQ là hình B. Có hai cạnh bên song trống): bình hành thì ( Chọn câu sai): song. - Xét ABC có M, N là C. Có hai góc đối diện bù trung điểm của AB, BC A. P và Qµ phụ nhau. nhau. MN là của B. MN // PQ, MN = PQ D. có hai cạnh bên bằng ABC C. MP và NQ cắt nhau tại nhau MN AC. trung điểm mỗi đường. Câu 4. Các câu sau đúng - Chứng minh tương tự ta  µ D. P và Q bù nhau. hay sai: có: MP là đường trung a) Hình thang có hai cạnh bình của ABC đáy bằng nhau là hình bình hành. - Xét tứ giác MNCP b) Hình thang có hai cạnh có và bên song song là hình bình MNCP là hình bình hành. hành. c) Tứ giác có hai cạnh đối bằng nhau là hình bình hành. d) Hình thang có hai cạnh bên bằng nhau là hình bình hành. Hoạt động 2 : Luyện tập (30’) Bài 47 trang 93 Sgk Bài 47 trang 93 Sgk - Cho HS đọc đề và phân tích - HS đọc đề và phân tích A B đề bài - HS viết GT - KL K - Yêu cầu HS ghi GT - KL O H - Yêu cầu HS chỉ ra các dấu - HS trả lời các dấu hiệu D C hiệu nhận biết hình bình hành. - GV hướng dẫn HS tìm PP - HS trả lời các câu hỏi của GT ABCD là hình bình chứng minh GV để tìm ra PP giải. hành - Cho HS lên bảng trình bày - HS lên bảng trình bày AH  BD CK  BD - Gọi HS nhận xét - HS nhận xét OH = OK KL a) AHCK là hình bình - Để chứng minh A,O,C thẳng - Ta cần chứng minh O là hành hàng ta cần chứng minh điều gì trung điểm AC b) A,O,C thẳng hàng ? - AHCK là hình bình hành Chứng minh - AHCK là hình bình hành thì thì AC và HK gọi là đường a) Xét AHD và CKB 0 AC và HK gọi là gì ? chéo có Hˆ Kˆ 90 (vì H  BD
  35. - Mà O là gì của HK ? - O là trung điểm của HK CK  BD ) - Do đó O là gì của AC ? - O cũng là trung điểm của AD=BC (ABCD là hbh ) - Cho HS lên bảng trình bày AC ADˆH KBˆC ( vì AD//BC ) - Gọi HS nhận xét - HS lên bảng trình bày Vậy AHD = CKB - HS nhận xét ( cạnh huyền – góc nhọn ) => AH = CK Ta có AH  BD CK  BD =>AH//CK(cùng//với BD) Do đó AHCK là hình bình hành ( 2 cạnh đối song song và bằng nhau ) b) Ta có AC và HK gọi là đường chéo ( vì AHCK là hình bình hành ) mà O là trung điểm của HK Bài 48 trang 93 Sgk Nên O cũng là trung điểm - Cho HS đọc đề. Vẽ hình nêu - HS đọc đề, vẽ hình nêu của AC GT-KL GT-KL Do đó A,O,C thẳng hàng - Cho HS chia nhóm hoạt động - HS suy nghĩ cá nhân trước Bài 48 trang 93 Sgk . Thời gian làm bài 5’ khi chia 4 nhóm A E B ! Nối BD và AC . Dựa vào dấu - Ta có : EB=EA (gt) hiệu hai cặp cạnh đối song HA=HD (gt) F H song . Sử dụng đường trung  HE là đường trung C bình của tam giác bình của ABD D G Do đó HE // BD - Nhắc nhở HS chưa tập trung Tương tự HE là đường GT Tứ giác ABCD trung bình của CBD EB=EA ; FB=FC Do đó EG// BD GC=GH ; HA=HD Nên HE // GF (cùng // với KL EFGH là hình gì ? BD) Chứng minh Chứng minh tương tự ta có - Ta có : EB=EA (gt) : HA=HD (gt) EF // GH  HE là đường trung - Gọi đại diện nhóm lên trình Vậy EFGH là hình bình bình của ABD bày hành ( 2 cặp cạnh đối song Do đó HE // BD - Các nhóm nhận xét song ) Tương tự HE là đường - Đại diện nhóm lên trình trung bình của CBD bày Do đó EG// BD - HS nhân xét Nên HE // GF (cùng // với BD) Chứng minh tương tự ta có :
  36. EF // GH Vậy EFGH là hình bình hành ( 2 cặp cạnh đối song song ) Hoạt động 4 : Vận dụng (5’) - Treo bảng phụ . Cho HS đọc - HS đọc đề 1/ Nếu ABCD là hình bình dề - HS lên bảng hành thì : - Gọi HS lên bảng điền 1c 2b 3d a) Aˆ Bˆ b) Bˆ Cˆ c) Bˆ Dˆ d) Aˆ Dˆ 2/ Tứ giác có là hình bình hành : - HS nhận xét a) Aˆ Bˆ và Bˆ Cˆ - Cho HS nhận xét - HS sửa bài vào vở b) AB=CD và AD=BC - GV hoàn chỉnh c) Bˆ Dˆ và Aˆ Dˆ d) AB=BC và CD=DA 3/ Tứ giác có là hình bình hành : a) AB=CD và AD//BC b) AC=BD và AB//CD c) AD=BC và AB//CD d) AB=CD và AB//CD Hoạt động 4 : Mở rộng (2’) Bài 49 trang 93 Sgk Bài 49 trang 93 Sgk ! a) Chứng minh AKIC là hình - Dấu hiệu tứ giác có 2 bình hành cạnh đối song song và bằng b) Sử dụng định lí đường thẳng nhau đi qua trung điểm cạnh thứ - HS về xem lại định lí nhất và song song với cạnh thứ đường trung bình trong một hai sẽ đi qua trung điểm cạnh tam giác thứ ba 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc - ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ h×nh b×nh hµnh. Xem l¹i c¸c bµi tËp trªn - Chøng minh dÊu hiÖu 4 ''tø gi¸c cã c¸c gãc ®èi b»ng nhau lµ h×nh b×nh hµnh '' - Lµm bµi tËp 48 (tr93-SGK) , bµi 87; 88; 91- SBT (®èi víi häc sinh kh¸)
  37. TuÇn: 8 TiÕt : 14 ®èi xøng t©m A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Häc sinh ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa 2 ®iÓm ®èi xøng nhau qua mét ®iÓm, nhËn biÕt ®­îc 2 ®o¹n th¼ng ®èi xøng víi nhau qua mét ®iÓm. NhËn biÕt ®­îc h×nh b×nh hµnh lµ h×nh cã t©m ®èi xøng. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt c¸ch vÏ 1 ®iÓm ®èi xøng víi 1 ®iÓm cho tr­íc qua 1 ®iÓm, ®o¹n th¼ng ®èi xøng víi 1 ®o¹n th¼ng cho tr­íc cho tr­íc qua 1 ®iÓm. - BiÕt nhËn ra mét h×nh cã t©m ®èi xøng trong thùc tÕ. 3. Th¸i ®é: H­ëng øng tÝch cùc, cã tinh thÇn hîp t¸c 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc -Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh hai ®iiÓm ®èi xøng nhau qua mét ®iÓm -Ph¸t triÓn n¨ng lùc chøng minh trung ®iiÓm cña ®o¹n th¼ng -Ph¸t triÓn n¨ng lùc nhËn biÕt mét h×nh cã t©m ®èi xøng B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn :- B¶ng phô h×nh 77, 78 (tr94-SGK ); th­íc th¼ng, phÊn mµu., 2. häc sinh : th­íc, compa, giÊy kÎ « vu«ng
  38. c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: xen trong bµi häc 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (6’) - Treo bảng phụ ghi đề. Cho HS - HS đọc đề 1. Nêu các dấu hiệu nhận đọc đề biết một tứ giác là hình - Gọi HS lên bảng làm - HS lên bảng làm bình hành (5đ) - Kiểm tra bài tập về nhà của Ta có D là trung điểm AB 2. Cho ABC có D,E,F HS E là trung điểm AC theo thứ tự lần lượt là trung Suy ra DE là đường trung điểm AB,AC,BC (5đ) bình của ABC A Nên DE = ½ BC và DE//BC Mà BF = ½ BC D E Do đó DE = BF (cùng bằng B C ½ BC) F DE // BF ( DE//BC) Vậy DEFB là hình bình hành (2 canh đối song song - Cho HS nhận xét và bằng nhau) - GV đánh giá cho điểm - HS nhận xét - HS sửa bài Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Cho HS làm ?1 - HS thực hành ?1 1. Hai điểm đối xứng qua A O B một điểm : a) Định nghĩa : (sgk) - HS nghe, hiểu - Nói: A’ là điểm đối xứng với A O B điểm A qua điểm O, A là điểm đối xứng với A’ qua O => Hai A và A’ đối xứng với nhau điểm A và A’ là hai điểm đối qua O xứng với nhau qua điểm O. - Hai điểm gọi là đối xứng - Vậy thế nào là hai điểm đối - HS phát biểu định nghĩa nhau qua điểm O nếu O là xứng nhau qua O ? hai điểm đối xứng với nhau trung điểm của đoạn thẳng qua điểm O nối hai điểm đó - GV nêu qui ước như sgk b) Qui ước : Điểm đối xứng - HS ghi bài với điểm O qua điểm O cũng là điểm O - Hai hình H và H’ khi nào thì 2. Hai hình đối xứng qua được gọi là hai hình đối xứng - HS nghe để phán đoán một điểm : nhau qua điểm O ? - Cho HS là ?2 - HS làm ?2 - Vẽ điểm A’ đối xứng với A
  39. qua O A C B - Vẽ điểm B’ đối xứng với B - Điểm C’ thuộc đoạn A’B’ qua O O - Lấy điểm C thuộc đoạn thẳng B' A' AB, vẽ điểm C’ đối xứng với C C' qua O Hai đoạn thẳng AB và - Dùng thước để kiểm nghiệm A’B’ đối xứng nhau qua rằng điểm C’ thuộc đoạn thẳng điểm O. A’B’ O gọi là tâm đối xứng - Ta nói AB và A’B’ là hai đoạn thẳng đối xứng nhau qua điểm Định nghĩa : Hai hình gọi O - HS nêu định nghĩa hai là đối xứng với nhau qua - Thế nào là hai hình đối xứng hình đối xứng với nhau qua điểm O nếu mỗi điểm thuộc nhau qua một điểm? một điểm hình này đối xứng với một - Giới thiệu tâm đối xứng của - HS ghi bài điểm thuộc hình kia qua hai hình (đó là điểm O) điểm O và ngược lại - Treo bảng phụ (hình 77, - HS quan sát, suy nghĩ và SGK): trả lời: - Hãy chỉ rõ trên hình 77 các + Các cặp đoạn thẳng đối Lưu ý: Nếu hai đoạn thẳng cặp đoạn thẳng, đường thẳng xứng : AB và A’B’, AC và (góc, tam giác) đối xứng nào đối xứng nhau qua O ? Giải A’C’, BC và B’C’ với nhau qua một điểm thì thích ? + Góc : BAC và B’A’C’, chúng bằng nhau. - GV chỉ dẫn trên hình vẽ chốt + Đường thẳng AC và A’C’ lại + Tam giác ABC và tam - Nêu lưu ý như sgk giác A’B’C’ - Giới thiệu hai hình H và H’ - Quan sát hình 78, nghe giới đối xứng với nhau qua tâm O thiệu - Cho HS làm ?3 - HS thực hiện ?3 3. Hình có tâm đối xứng : A B - HS vẽ hình vào vở a) Định nghiã : Điểm O gọi là tâm đối O xứng của hình H nếu điểm D C đối xứng với mỗi điểm - Hình đối xứng với mỗi cạnh - Đối xứng với AB qua O là thuộc hình H qua điểm O của hình bình hành ABCD qua CD cũng thuộc hình H O là hình nào ? Đối xứng với BC qua O là - GV vẽ thêm hai điểm M thuộc DA A B cạnh AB của hình bình hành - Yêu cầu HS vẽ M’ đối xứng với M qua O O D - Điểm M’ đối xứng với điểm M - HS lên bảng vẽ C điểm O cũng thuộc cạnh hình bình hành. - Nghe, hiểu và ghi chép - Ta nói điểm O là tâm đối xứng bài
  40. của hình bình hành ABCD - Thế nào là hình có tâm đối xứng ? - Cho HS xem lại hình 79 : hãy tìm tâm đối xứng của hbh ? => - Phát biểu lại định nghĩa b) Định lí : đlí hình có tâm đối xứng. Giao điểm hai đường chéo - Cho HS làm ?4 - Tâm đối xứng của hình của hình bình hành là tâm bình hành là giao điểm hai đối xứng cảu hình bình - GV kết luận trong thực tế có đường chéo hành đó hình có tâm đối xứng, có hình - HS làm ?4 không có tâm đối xứng - HS quan sát hình vẽ và trả lời - HS nghe, hiểu và ghi kết luận của GV Hoạt động 3 : Luyện tập(6’) Bài 50 trang 95 SGK Bài 50 trang 95 SGK - Treo bảng phụ vẽ hình 81 Vẽ điểm A’ đối xứng với A - Gọi 2 HS lên bảng vẽ hình - HS lên bảng vẽ hình qua B, vẽ điểm C’ đối xứng C' với C qua B A A B B A' C C - Gọi HS nhận xét - HS nhận xét Bài 51 trang 96 SGK Bài 51 trang 96 SGK - Treo bảng phụ vẽ mặt phẳng Trong mặt phẳng toạ độ toạ độ cho điểm H có toạ độ (3;2). - Gọi HS lên bảng vẽ điểm H - HS lên bảng vẽ điểm H Hãy vẽ điểm K đối xứng - Cho HS tìm điểm K - HS tìm toạ độ điểm K với H qua gốc toạ độ và tìm y y toạ độ của K 3 H -2 O x O 2 x K -3 - Toạ độ điểm K(-2;-3) - Cho HS nhận xét - HS khác nhận xét Hoạt động 4 : Vận dụng (2’) Bài 52 trang 96 SGK Bài 52 trang 96 SGK ! Xem lại tính chất hình bình
  41. hành Bài 53 trang 96 SGK Bài 53 trang 96 SGK ! Chứng minh ADME là hình - Xem lại dấu hiệu nhân biết bình hành hình bình hành - thuộc các định nghĩa, chú ý - HS ghi nhận vào vở cách dựng điểm đối xứng qua điểm, hình đối xứng qua điểm 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát Làm bài tập nội dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc - Häc theo SGK, n¾m ch¾c ®Þnh nghÜa, c¸ch vÏ 2 h×nh ®èi xøng nhau qua 1 ®iÓm, t©m ®èi xøng cña 1 h×nh - Lµm bµi tËp 51, 53, 57 (tr96-SGK) - Lµm bµi tËp 100' 101; 104; 105 (SBT) TuÇn: 8 TiÕt : 15 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Cñng cè c¸c kh¸i niÖm vÒ ®èi xøng t©m (2 ®iÓm ®èi xøng qua t©m, 2 h×nh ®èi xøng qua t©m, h×nh cã t©m ®èi xøng) - LuyÖn tËp cho häc sinh kÜ n¨ng chøng minh 2 ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua 1 ®iÓm. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng vÏ h×nh ®èi xøng qua 1 ®iÓm, x¸c ®Þnh t©m cña mét h×nh. 3. Th¸i ®é: cã tinh thÇn tù gi¸c, tÝch cùc, hîp t¸c 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc
  42. -Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh hai ®iiÓm ®èi xøng nhau qua mét ®iÓm -Ph¸t triÓn n¨ng lùc chøng minh trung ®iiÓm cña ®o¹n th¼ng -Ph¸t triÓn n¨ng lùc nhËn biÕt mét h×nh cã t©m ®èi xøng B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:Tranh vÏ h×nh 83 (tr96-SGK) ; phiÕu häc tËp bµi 57 (tr96-SGK), m¸y chiÕu, th­íc th¼ng. 2. Häc sinh: GiÊy trong, bót d¹, th­íc th¼ng C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò HS 1: Cho ®o¹n th¼ng AB vµ 1 ®iÓm O (O AB). VÏ ®iÓm A' ®èi xøng víi A qua O, ®iÓm B' ®èi xøng víi B qua O råi chøng minh AB = A'B' vµ AB // A'B'. HS 2: H·y ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vÒ: a) Hai ®iÓm ®èi xøng qua 1 ®iÓm b) Hai h×nh ®èi xøng qua 1 ®iÓm 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (8’) - Treo bảng phụ ghi đề A - Gọi HS đọc đề và phân - HS đọc đề và phân tích E tích đề - HS lên bảng làm bài D - Gọi HS lên bảng làm Ta có : MD//AE (vì I - Cả lớp cùng làm MD//AB) B M C - Kiểm tra bài tập về nhà ME//AD (vì ME//AC) của HS Vậy AEMD là hình bình Cho hình vẽ trên, MD //AB hành (các cạnh đối song và ME//AC. Chứng minh song) rằng điểm A đối xứng với Mà I là trung điểm của ED điểm M qua điểm I Nên I cũng là trung điểm của AM Do đó A đối xứng với M - Cho HS nhận xét qua I - GV đánh giá cho điểm - HS nhận xét - HS sửa bài (nếu sai) Hoạt động 2 : Luyện tập (35’) Bài 52 trang 96 SGK Bài 52 trang 96 SGK - Treo bảng phụ ghi đề bài Cho hình bình hành ABCD. - Cho HS đọc đề và phân - HS đọc đề và phân tích Gọi E là điểm đối xứng với D tích đề - Cho hình bình hành qua A, gọi F là điểm đối - Đề bài cho ta điều gì ? ABCD xứng với D qua điểm C.
  43. E là điểm đối xứng với D Chứng minh rằng điểm E đối qua A xứng với điểm F qua điểm B F là điểm đối xứng với D E - Đề bài hỏi điều gì ? qua C - Chứng minh rằng điểm E - Yêu cầu HS vẽ hình nêu đối xứng với điểm F qua A B GT-KL điểm B - Muốn chứng minh điểm E - HS vẽ hình ghi GT-KL đối xứng với điểm F qua B - Ta phải chứng minh B là D C F ta phải chứng minh điều gì trung điểm của EF GT ABCD là hình bình ? hành - Ta dựa vào đâu để chứng - Ta dựa vào định lí đương AD=AE; CD=CM minh B là trung điểm của thẳng đi qua trung điểm của KL Điểm E đối xứng với EF ? cạnh thứ nhất và song song điểm F qua B với cạnh thứ hai sẽ đi qua trung điểm của cạnh thứ ba Chứng minh - Do AE = AD - Do đâu ta có điều đó ? AB//CD Ta có : AE = AD (gt) - HS lên bảng trình bày AB//CD (ABCD là hình bình - Gọi HS lên bảng trình bày Ta có : AE = AD (gt) hành, gt) lại AB//CD (ABCD là hình  BF = BE b.hành) Do đó B là trung điểm của  BF = BE EF Do đó B là trung điểm của Vậy điểm E đối xứng với EF điểm F qua B Vậy điểm E đối xứng với điểm F qua B - Cho HS nhận xét - HS khác nhận xét - GV hoàn chỉnh bài làm - HS sửa bài vào vở Bài 55 trang 96 SGK - Treo bảng phụ ghi đề Bài 55 trang 96 SGK - Gọi HS đọc đề và phân - HS đọc đề vàphân tích Cho hình bình hành ABCD, tích - Đề bài cho ABCD là hình O là giao điểm của hai đường - Đề bài cho ta điều gì ? bình hành. O là giao điểm chéo. Một đường thẳng đi yêu cầu điều gì ? hai đường chéo, qua O cắt các cạnh AB và MN  AB M MN  AB M CD theo thứ tự ở M và N. MN  AC N Chứng minh rằng điểm M đối MNAC N . Yêu cầu chứng xứng với điểm N qua O minh điểm M đối xứng với - Yêu cầu HS lên bảng vẽ điểm N qua O hình ghi GT-KL - HS lên bảng vẽ hình và ghi - Cho HS chia nhóm. Thời GT-KL gian làm bài 5’ - HS suy nghĩ cá nhân trước
  44. khi chia nhóm M ! Muốn chứng minh Ta có ABCD là hình bình A B OM=ON ta chứng minh hành O NOC= MOA => AB//CD và OA= OC => MAˆO NCˆO (so le trong) Xét NOC và MOA ta D N C có : OA = OC (cmt) Ta có ABCD là hình bình hành Oˆ1 Oˆ 2 (đối đỉnh) => AB//CD và OA= OC MAˆO NCˆO => MAˆO NCˆO (so le trong) Vậy : NOC= MOA(g-c- Xét NOC và MOA ta có g) : - Cho đại diện nhóm trình Suy ra : OM=ON bày OA = OC (cmt) Nên O là trung điểm của ˆ ˆ - Cho nhóm khác nhân xét MN O1 O2 (đối đỉnh) ˆ ˆ - GV hoàn chỉnh bài làm Do đó M đối xứng với điểm MAO NCO N qua O Vậy : NOC= MOA(g-c- - Đại diện nhóm trình bày g) - Nhóm khác nhân xét Suy ra : OM=ON - HS sửa bài vào vở Nên O là trung điểm của MN Do đó M đối xứng với điểm N qua O Hoạt động 3 : Vận dụng (5’) - Treo bảng phụ ghi đề Các câu sau đúng hay sai ? - Cho HS đọc đề - HS đọc đề a) Tâm đối xứng của một - Yêu cầu HS đứng tại chỗ - HS trả lời đường thẳng là điểm bất kì trả lời a) Đúng vì đường thẳng là của đường thẳng đó vô tận b) Trọng tâm của một tam b) Sai vì khi lấy đối xứng giác là tâm đối xứng của tam các đỉnh của tam giác thì giác đó không thuộc tam giác c) Hai tam giác đối xứng với c) Đúng vì khi đỗi xứng qua nhau qua một điểm thì bằng một điểm thì các cạnh của nhau hai tam giác bằng nhau nên chu vi bằng nhau - HS khác nhận xét - Cho HS khác nhận xét - HS sửa bài vào vở - GV hoàn chỉnh Hoạt động 4: Mở rộng - GV nªu ra c¸ch chøng minh h×nh b×nh hµnh cã t©m ®èi xøng (lµ bµi tËp 55) - §Ó chøng minh 2 ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua 1 ®iÓm O ta ph¶i chøng minh: O lµ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng nèi 2 ®iÓm ®ã. - §Ó chøng minh 1 h×nh cã t©m ®èi xøng ta ph¶i chøng minh mäi ®iÓm cña h×nh
  45. ®ã cã ®èi xøng qua 1 ®iÓm còng thuéc vµo h×nh ®ã. (¸p dông vµo bµi tËp 56) 4 : Dặn dò (2’) - HS về xem lại định nghĩa hình có tâm đối xứng - Về nhà xem lại hình bình hành. Tiết sau đem thước compa để học bài “ §9. Hình chữ nhật “ - Làm bài tập: Bài 54; Bài 55 trang 96 SGK 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc - Xem l¹i lêi gi¶i c¸c bµi tËp trªn, «n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ trôc ®èi xøng, t©m ®èi xøng - Lµm bµi tËp 56(tr96-SGK) - Lµm bµi tËp 56 (tr96-SGK); 96; 97; 98; 99 (SBT) TuÇn: 9 TiÕt : 16 H×nh ch÷ nhËt A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - HS n¾m v÷ng ®Þnh nghÜa h×nh ch÷ nhËt, c¸c tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt, c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt 1 tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt. 2. KÜ n¨ng: - HS biÕt vÏ 1 tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt, biÕt c¸c c¸ch chøng minh 1 tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt vËn dông kiÕn thøc ®ã vµo tam gi¸c (tÝnh chÊt trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng vµ nhËn biÕt tam gi¸c vu«ng nhê trung tuyÕn) 3. Th¸i ®é: - HS biÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ h×nh ch÷ nhËt trong tÝnh to¸n, chøng minh vµ trong c¸c bµi to¸n thùc tÕ.
  46. 4. Ph¸t triÓn n¨ng lùc -Ph¸t triÓn n¨ng lùc vÏ h×nh ch÷ nhËt ®Þnh nghÜa còng nh­ dÊu hiÖu nhËn biÕt mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt - Ph¸t triÓn n¨ng lùc ®Ó chøng m×nh tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt vµo ®Þnh nghÜa vµ dÊu hiÖu nhËn biÕt -Ph¸t triÓn nhËn thøc vÒ tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:B¶ng phô ghi dÊu hiÖu nhËn biÕt 1 tø gi¸c lp h×nh ch÷ nhËt, com pa, th­íc th¼ng. 2. Häc sinh: compa th­íc th¼ng C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: xen trong bµi häc 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động - Treo bảng phụ, nêu câu hỏi. 1/ Định nghĩa hình thang - Gọi một HS lên bảng trả lời. - HS lên bảng trả lời câu hỏi cân và các tính chất của - Gọi HS khác nhận xét trước - HS khác nhận xét hoặc hình thang cân. khi sang khái niệm tiếp theo nhắc lại từng khái niệm, tính - Nêu các dấu hiệu nhận - GV đánh giá, cho điểm chất biết hình thang cân. - GV chốt lại bằng cách nhắc - HS nghe để nhớ lại định 2/ Phát biểu định nghĩa về lại định nghĩa, tính chất và dấu nghĩa, tính chất , dấu hiệu hình bình hành và các tính hiệu nhận biết hình thang cân, nhận biết hình thang cân, chất của hình bình hành. hình bình hành hình bình hành - Nêu các dấu hiệu nhận bếit về hình bình hành Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - Tứ giác có 4 góc bằng nhau - HS suy nghĩ trả lời: 1. Định nghĩa : thì mỗi góc bằng bao nhiêu độ? Vì sao? A B - HS suy nghĩ, phát biểu - GV chốt lại: Tứ giác có 4 góc - Phát biểu nhắc lại, ghi vào D C vuông là hình chữ nhật=> Định vở Tứ giác ABCD là hình chữ nghĩa hình chữ nhật? nhật - Phát biểu định nghĩa,ghi bảng Aˆ Bˆ Cˆ Dˆ 900 - Cho HS làm ?1 - Thực hiện ?1 , trả lời: - HS rút ra nhận xét Từ định nghĩa hình chữ - Từ Aˆ 900 Bˆ;Cˆ Dˆ 13 ?1 ta nhật ta suy ra hình chữ rút ra được nhận xét gì ? nhật cũng là hình bình hành, cũng là một hình
  47. thang cân. - Hình chữ nhật vừa là hình - HS suy nghĩ, trả lời: 2. Tính chất : thang cân, vừa là hình bình Tính chất hình thang cân : hành . Vậy em có thể cho biết Hai đường chéo bằng nhau. - Hình chữ nhật có tất cả hình chữ nhật có những tính Tính chất hình bình hành tính chất của hình bình chất nào? : hành và hình thang cân - GV chốt lại: Hình chữ nhật + Các cạnh đối bằng nhau. có tất cả các tính chất của hình + Các góc đối bằng nhau. bình hành và hình thang cân + Hai đường chéo cắt nhau - Từ tính chất của hình thang tại trung điểm mỗi đường Trong hình chữ nhật, hai cân và hình bình hành ta có - HS nhắc lại tính chất hình đường chéo bằng nhau và tính chất đặc trưng của hình chữ nhật, ghi bài cắt nhau tại trung điểm chữ nhật như thế nào ? của mỗi đường. - Đưa ra bảng phụ giới thiệu - HS ghi nhận các dấu hiệu 3. Dấu hiệu nhận biết các dấu hiệu nhận biết một tứ vào vở hình chữ nhật : giác là hình chữ nhật. (sgk trang 91) - Đây thực chất là các định lí, A B mỗi định lí có phần GT-KL của - HS đọc (nhiều lần) từng nó. Về nhà hãy tự ghi GT-KL dấu hiệu và chứng minh các dấu hiệu này. Ở đây, ta chứng minh dấu D C hiệu 4. GT ABCD là hình bình - Hãy viết GT-KL của dấu hiệu hành 4 ? AC = BD - Muốn chứng minh ABCD là - HS ghi GT-KL của dấu KL ABCD là hình chữ hình chữ nhật ta ta phải cm gì? hiệu 4 nhật - Giả thiết ABCD là hình bình Chứng minh hành cho ta biết gì? - HS suy nghĩ trả lời: - Giả thiết hai đường chéo AC và BD bằng nhau cho ta biết thêm điều gì? - Kết hợp GT, ta có kết luận gì về tứ giác ABCD ? - GV chốt lại và ghi phần chứng minh lên bảng - Treo bảng phụ vẽ hình 86 lên 4. Áp dụng vào tam giác bảng. Cho HS là ?3 - HS quan sát suy nghĩ vuông : - Lần lượt nêu từng câu hỏi Trả lời câu hỏi Định lí : - Cho HS tham gia nhận xét 1. Trong tam giác vuông, - GV chốt lại vấn đề đường trung tuyến ứng với - Treo bảng phụ vẽ hình 87 lên cạnh huyền bằng nửa cạnh bảng . Cho HS làm ?4 - HS quan sát suy nghĩ hyền . - Lần lượt nêu từng câu hỏi 2. Nếu một tam giác có - HS quan sát, trả lời tại chỗ đường trung tuyến ứng với
  48. : một cạnh bằng nửa cạnh - Cho HS tham gia nhận xét - HS khác nhận xét ấy thì tam giác đó là tam - GV chốt lại vấn đề - HS ghi định lí và nhắc lại giác vuông. Hoạt động 3 : Luyện tập - Treo bảng phụ. Gọi HS đọc - HS đọc đề Bài 58 trang 99 SGK đề sau đó cho HS lên bảng điền - HS lên bảng điền vào ô vào ô trống trống a 5 2 13 b 12 6 6 - Cho HS khác nhận xét d 13 10 7 - HS khác nhận xét - GV ®­a ra b¶ng phô bµi tËp 58 (tr99); HS lªn lµm sau khi th¶o luËn nhãm. a 5 2 13 b 12 6 6 d 13 10 7 4. VẬN DỤNG * Làm bài tập + Nêu các định lí áp dụng vào phần vận dụng tam giác. + Ap dụng định lí Py-ta-go vào tam giác vuông ABC, ta được : BC2 = 242 + 72 = 625 + Nêu các định lí áp dụng vào tam BC = 25cm giác. Vậy : AM = 12,5cm. + Ap dụng : Giải bài tập 60 – SGK. - Cho HS nhận xét, GV cho điểm. 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội Làm bài tập dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 4. H­íng dÉn häc sinh tù häc - Häc theo SGK. N¾m ch¾c c¸c tÝnh chÊt, dÊu hiÖu nhËn biÕt 1 tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt - Lµm c¸c bµi tËp 59; 60; 61 (tr99-SGK) - Lµm bµi tËp 114; 116; 117; 118 (tr72-SBT) HD 61: Chøng minh AHCE lµ h×nh ch÷ nhËt, cã AC = HE; AI = IC; IH = IE.
  49. TuÇn: 9 TiÕt : 17 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Cñng cè cho häc sinh nhËn biÕt ®­îc ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt, c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh ch÷ nhËt, tÝnh chÊt ®­êng trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng. 2. KÜ n¨ng:- BiÕt c¸ch ¸p dông dÊu hiÖu nhËn biÕt ®Ó chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt. VËn dông tÝnh chÊt ®­êng trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn cña tam gi¸c vu«ng ®Ó chøng minh tam gi¸c vu«ng. 3. Ph¸t triÓn n¨ng lùc : BiÕt vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o tÝnh chÊt ®­êng trung tuyÕn trong tam gi¸c vu«ng ®Ó chøng minh gãc tam gi¸c vu«ng. 4. Th¸i ®é: tù gi¸c, tÝch cùc, lµm viÖc hîp t¸c B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:: B¶ng phô ghi bµi tËp 63 vµ th­íc th¼ng. 2. Häc sinh: Th­íc th¼ng C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò; ? ph¸t biÓu ®/n h×nh ch÷ nhËt ? nªu c¸c t/c vÒ c¹nh vµ ®­êng chÐo cña HCN 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) - Treo bảng phụ ghi đề - HS đọc yêu cầu đề kiểm tra 1/ Phát biểu định nghĩa, tính - Gọi một HS lên bảng - Một HS lên bảng trả lời và chất của hình chữ nhật. - Cả lớp cùng làm làm bài (có thể vẽ hình để giải 2/ Các câu sau đúng hay sai - Kiểm tra vở bài tập vài HS thích sự đúng sai của mỗi câu) a) Hình thang cân có một góc 1/ Phát biểu như SGK trang vuông là hình chữ nhật. 97 b) Hình bình hành có một góc 2/ Các câu đúng : a), b), d), e) vuông là hình chữ nhật. - Cho HS nhận xét câu trả lời và Các câu sai: c), f) c) Tứ giác có hai đường chéo bài làm ở bảng - Tham gia nhận xét câu trả lời bằng nhau là hình chữ nhật. - Đánh giá cho điểm và bài làm trên bảng d) Hình bình hành có hai - GV nhắc lại định nghĩa, tính chất - Tự sửa sai (nếu có) đường chéo bằng nhau là của hình chữ nhật và giải thích rõ hình chữ nhật. sự đúng, sai của từng câu trong e) Tứ giác có ba góc vuông là câu 2 hcn
  50. f) Hình thang có hai đường chéo bằng nhau là hình chữ nhật. Hoạt động 2 : Luyện tập (30’) Bài 63 trang 100 SGK Bài 63 trang 100 SGK - Treo bảng phụ ghi đề - HS quan sát hình vẽ Tìm x trong các hình sau : - Yêu cầu HS phân tích đề - HS phân tích đề A 10 B - Yêu cầu HS nêu GT-KL - HS lên bảng nêu GT-KL - Hướng dẫn kẻ BH  CD - HS vẽ theo hướng dẫn của x 13 - Tứ giác ABHD là hình gì ?Vì sao GV 15 ? - ABHD là hình chữ nhật vì có D H C - Từ đó ta có điều gì ? 3 góc vuông - Muốn tính AD ta phải tính đoạn - AB = DH = 10 ; AD = BH GT ABCD là hình thang nào ? - Muốn tính AD ta phải tính vuông - Muốn tính được BH ta phải làm được đoạn BH AB = 10; BC = 13; CD sao ? - Ta dựa vào định lí Phytharo = 15 - Trong tam giác vuông BHC ta vào tam giác vuông BHC KL Tính AD = ? biết được độ dài mấy đoạn ? - Áp dụng định lí Phytharo ta có điều gì ? - Vậy AD bằng ? - Gọi HS lên bảng trình bày - HS lên bảng trình bày lại - Cho HS khác nhận xét - HS khác nhận xét - GV hoàn chỉnh bài làm - HS sửa bài vào vở Bài 65 trang 100 SGK - Treo bảng phụ ghi đề - HS đọc đề và phân tích Bài 65 trang 100 SGK - Đề bài cho ta điều gì ? Tứ giác ABCD có hai đường - AC  BD . E, F, G , H theo chéo vuông góc nhau . Gọi E, thứ tự là trung điểm của các F, G , H theo thứ tự là trung - Đề bài yêu cầu điều gì ? cạnh AB, BC, CD, DA. điểm của các cạnh AB, BC, - Hướng dẫn vẽ hình - EFGH là hình gì ? Vì sao ? CD, DA. Tứ giác EFGH là - Yêu cầu HS nêu GT-KL - HS vẽ hình theo hướng dẫn hình gì ? Vì sao ? - Dự đoán EFGH là hình gì ? - HS nêu GT-KL - Khi nói tới trung điểm thì ta liên - EFGH là hình chữ nhật E B hệ đến điều gì đã học ? - Khi nói đến trung điểm ta A - EF là gì của ABC ? liên hệ đến đường trung bình H F - Ta suy ra điều gì ? - EF là đg trung bình của D - Tương tự đối với HG ABC G C - Ta suy ra điều gì ? - EF // AC và EF = ½ AC - Từ hai điều trên ta có điều gì? - HG là đg trung bình Chứng minh - Vậy EFGH là hình gì ? của ADC Ta có : E là trung điểm AB - EFGH còn thiếu điều kiện gì để - HG // AC và HG = ½ AC (gt) là hình chữ nhật ? - HG // EF và HG = EF F là trung điểm BC - Ta có EF // AC và AC  BD thì - EFGH là hình bình hành (gt) suy ra được điều gì ? - Thiếu 1 góc vuông Nên : EF là đường trung bình của ABC
  51. - Mà EH như thế nào với BD ? => EF // AC và EF = ½ AC - Ta suy ra điều gì ? - EF  BD Tương tự : HG là đường - Nên góc HEF bằng ? trung bình của ADC - Vậy hình bình hành EFGH là - EH // BD => HG // AC và HG = ½ AC hình gì ? => EF  EH Do đó : HG // EF và HG = EF - Cho HS chia nhóm . Thời gian - HEˆF 900 Nên : EFGH là hình bình làm bài 5’ - Hình bình hành EFGH là hành (có 2 cạnh đối ssong và - Cho đại diện nhóm lên bảng hình chữ nhật bg nhau) trình bày - HS suy nghĩ cá nhân sau đó Ta lại có : EF // AC (cmt) - Cho HS nhóm khác nhận xét chia 4 nhóm hoạt động AC  BD (gt) - GV hoàn chỉnh bài làm - Đại diện nhóm lên bảng trình => EF  BD bày Mà EH // BD (EH là đường - HS nhóm khác nhận xét trung bình của ABD) - HS sửa bài vào vở => EF  EH => HEˆF 900 Vậy : Hình bình hành EFGH là hình chữ nhật (có 1 góc vuông) Hoạt động 3 : Vận dụng(8’) - Treo bảng phụ ghi đề Trắc nghiêm : - Cho HS lên bảng chọn 1/ Tứ giác có 3 góc vuông là hình gì ? a) Hình chữ nhật b) Hình thang cân c) Hình bình hành d) Tất cả đều đúng - Cho HS khác nhận xét 2/ Chọn câu đúng - GV hoàn chỉnh bài làm a) Hình bình hành có hai cạnh kề bằng nhau b) Hình thang cân có hai cạnh đáy bằng nhau c) Hình thang có 1 góc vuông d) Tất cả đều đúng 3/ GHK là tam giác gì ? G 3 H 3 L 3 K a) Tam giác cân b) Tam giác vuông c) Tam giác thường d) Tất cả đều sai MỞ RỘNG (2’) - nªu ®/n h×nh ch÷ nhËt? HCN cã t/c g×? DÊu hiÖu nhËn biÕt HCN? - Xem lại các bài đã giải - Ôn lại hình chữ nhật, hình bình hành. 5. H­íng dÉn häc sinh häc tËp - «n l¹i ®/n ®­êng trßn, ®/l thuËn vµ ®¶o cña t/c tia ph©n gi¸c cña gãc, tÝnh chÊt ®­êng trung trùc cña ®o¹n th¼ng - lµm bµi tËp 66(SGK) - xem tr­íc bµi: ®­êng th¼ng song song víi mét ®­êng th¼ng cho tr­íc
  52. TuÇn: 9 TiÕt :18 ®­êng th¼ng song song víi ®­êng th¼ng cho tr­íc A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - n¾m ®­îc kh¸i niÖm kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®­êng th¼ng song song, tÝnh chÊt cña c¸c ®iÓm c¸ch 1 ®­êng th¼ng cho tr­íc. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt c¸ch vËn dông ®Þnh lÝ vÒ ®­êng th¼ng song song c¸ch ®Òu ®Ó chøng minh c¸c ®­êng th¼ng b»ng nhau. BiÕt c¸ch chøng tá 1 ®iÓm n»m trªn mét ®­êng th¼ng song song víi 1 ®­êng th¼ng cho tr­íc. - VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo gi¶i to¸n vµ øng dông trong thùc tÕ. 3. Ph¸t triÓn n¨ng lùc : - BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó vÏ h×nh vµ tÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®­êng th¼ng ,gi¶i ®­îc mét sè bµi to¸n trong thùc tÕ 4. Th¸i ®é: H­ëng øng tÝch cùc , tù gi¸c B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: phÊn mµu, th­íc th¼ng,compa 2. häc sinh: Th­íc th¼ng, «n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ kho¶ng c¸ch tõ 1 ®iÓm tíi 1 ®­êng th¼ng c. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: xen trong giê häc 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (7’) - Treo bảng phụ đưa ghi đề bài - HS đọc yêu cầu đề kiểm a A B - Gọi HS lên bảng , cả lớp tra cùng làm vào vở - Một HS lên bảng trả lời b - Kiểm tra vở bài tập vài HS và làm bài H K a) Ta có AB//HK (vì a//b) Cho a//b. Gọi A, B là 2 điểm bất kì AH//BK (cùng  thuộc a. kẻ AH và BK cùng vuông b) góc với b Nên ABHK là hình bình a) Chứng minh tứ giác ABKH là hành (có các cạnh đối song hình chữ nhật song) b) Tính BK, biết AH = 2cm Mà AH  b => Hˆ 900 Vậy hình bình hành - Cho HS nhận xét câu trả lời ABKH là hình chữ nhật và bài làm ở bảng b) BK = AH = 2cm (cạnh - GV hoàn chỉnh và đánh giá đối hình chữ nhật)
  53. cho điểm - HS tham gia nhận xét câu trả lời và bài làm trên bảng - HS sửa bài vào vở Chúng ta đã biết khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng cho trước (lớp 7). Một câu hỏi đặt ra la : Các điểm cách đường thẳng d một khoảng bằng h nằm trên đường nào ? Hoạt động 3 : Hình thành kiến thức - Từ bài toán trên hãy cho biết HS suy nghĩ trả lời: từ bài 1. Khoảng cách giữa hai đường : Nếu điểm A a có khoảng toán trên cho ta kết luận thẳng song song : cách đến b bằng h thì khoảng khoảng cách từ B đến a cách từ điểm B a đến b bằng cũng bằng h a A B ? h - Ta có thể rút ra nhận xét gì? - HS rút ra nhận xét. b H - Ta nói h là khoảng cách giữa h là khoảng cách giữa hai đường hai đường thẳng song song a - HS nhắc lại định nghĩa thẳng song song a và b và b. Định nghĩa: (SGK trang 101) - Ta có định nghĩa 2. Tính chất của các đều một - Vẽ hình 94 lên bảng đường thẳng cho trước : - Cho HS thực hành ?2 - HS đọc đề ?2 A M - Cho HS chia nhóm . Thời - HS suy nghĩ cá nhân sau a (I) h h gian làm bài là 5’ đó chia nhóm thảo luận b H' K' - Gọi HS trả lời - Đứng tại chỗ phát biểu H K (II) h h cách làm : A' M' - Từ đó ta có kết luận gì? => Giới thiệu tính chất ở sgk. - HS đọc tính chất SGK • Tính chất: (SGK trang101) p.101 • Nhận xét: (SGK trang 101) - Treo tranh vẽ hình 95 - HS quan sát hình vẽ A A' - Cho HS thực hành tiếp ?3 - HS đọc ?3 ở SGK 2 2 - Gọi HS làm - Theo tính chất trên, đỉnh A nằm trên 2 đường thẳng B H C H' song song với BC, cách BC một khoảng 2cm - GV chốt lại vấn đề: những điểm nằm trên hai đường thẳng a và a’ song song với b cách b một khoảng là h thì có khoảng cách đến b là h. Ngược lại - HS đọc nhận xét ở sgk - Ta có nhận xét ? p.101 3. Đường thẳng song song cách - GV vẽ hình 96a lên bảng - HS quan sát, nhận xét: đều : - Giới thiệu khái niệm các a//b//c//d và AB = BC = đường thẳng song song cách CD Định lí 1: (SGK trang 102) đều (ghi tóm tắt lên bảng) - Vẽ hình vào vở, ghi bài Định lí 2 : (SGK trang 102) - HS nhắc lại định nghĩa - Cho HS làm ?4 - HS đọc bài toán ?4
  54. - Cho HS chia nhóm . Thời - Thực hành theo 2 nhóm gian làm bài 5’. (mỗi nhóm một câu a hoặc b) - Cho HS nhận xét - HS khác nhận xét - GV hoàn chỉnh bài chứng minh - Chốt lại bằng cách đưa - Phát biểu định lí như sgk ra hai định lí + Lưu ý HS : Các định lí về - HS nghe và lưu ý đường trung bình của tam giác, của hình thang là các trường hợp đặc biệt của định lí này. Hoạt động 3 : Luyện tập (5’) Bài 69 SGK trang 103 Bài 69 SGK trang 103 - Treo bảng phụ ghi bài 69 Ghép mỗi ý (1), (2), (3), (4) với một trong các ý (5), (6), (7), (8) - Gọi HS ghép từng câu để được một khẳng định đúng (1) Tập hợp các điểm cách điểm A cố định một khoảng 3 cm (2) Tập hợp các điểm cách đều hai đầu của đoạn thẳng AB cố định (3) Tập hợp các điểm nằm trong góc xOy và cách đều hai cạnh - Cho HS nhận xét của góc đó - GV hoàn chỉnh cho HS (4) Tập hợp các điểm cách đều đường thẳng a cố định một khoảng 3cm (5) Là đường trung trực của đoạn thẳng AB (6) Là hai đường thẳng song song với a và cách a một khoảng 3cm (7) Là đường tròn tâm A bán kính 3 cm (8) Là tia phân giác của góc xOy Hoạt động 4 : Vận dụng (2’) - «n l¹i bèn tËp hîp c¸c ®iÓm ®· häc M H A 3cm A I B M 0 K - Gv yªu cÇu hslµm bµi tËp 68
  55. KÎ AH vµ CK vu«ng gãc víi d A XÐt V AHB vµ V CHB cã AB = BC (do A vµ C ®èi xøng nhau qua B) Bµ B¶ (2 gãc 2cm B I 1 2 d 1 ®èi ®Ønh) H 2 V AHB = V CHB (c¹nh huyÒn- gãc nhän) C CI = AH = 2cm VËy khi B di chuyÓn trªn d th× C di chuyÓn trªn ®­êng th¼ng d' // d vµ c¸ch d mét khoµng 2 cm 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát Làm bài tập nội dung bài học phần mở rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 4. H­íng dÉn häc sinh häc tËp (2p) - Häc theo SGK, chó ý ®Õn bµi to¸n t×m tËp hîp c¸c ®iÓm c¸ch ®Òu mét ®­êng th¼ng - Lµm bµi tËp 67, 69 (tr102-SGK) - Lµm bµi tËp 124; 125; 127 (tr73-SBT) HD 67: Dùa vµo tÝnh chÊt ®­êng TB cña tam gi¸c vµ h×nh thang.
  56. TuÇn: 10 TiÕt : 19 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - n¾m ®­îc kh¸i niÖm kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®­êng th¼ng song song, tÝnh chÊt cña c¸c ®iÓm c¸ch 1 ®­êng th¼ng cho tr­íc. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt c¸ch vËn dông ®Þnh lÝ vÒ ®­êng th¼ng song song c¸ch ®Òu ®Ó chøng minh c¸c ®­êng th¼ng b»ng nhau. BiÕt c¸ch chøng tá 1 ®iÓm n»m trªn mét ®­êng th¼ng song song víi 1 ®­êng th¼ng cho tr­íc. - VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo gi¶i to¸n vµ øng dông trong thùc tÕ. 3. Ph¸t triÓn n¨ng lùc : - BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó vÏ h×nh vµ tÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®­êng th¼ng ,gi¶i ®­îc mét sè bµi to¸n trong thùc tÕ 4. Th¸i ®é: H­ëng øng tÝch cùc , tù gi¸c B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: phÊn mµu, th­íc th¼ng,compa 2. häc sinh: Th­íc th¼ng, «n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ kho¶ng c¸ch tõ 1 ®iÓm tíi 1 ®­êng th¼ng c. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Tæ chøc líp: KiÓm diÖn 2. KiÓm tra bµi cò: kÕt hîp trong tiÕt luyÖn tËp 3. D¹y bµi míi: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1: Khởi động (8’) - Treo bảng phụ ghi đề kiểm tra - HS đọc yêu cầu đề kiểm 1. Phát biểu định nghĩa về - Gọi một HS lên bảng tra khoảng cách giữa hai - Cả lớp cùng làm bài - Một HS lên bảng trả lời đường thẳng song song. - Kiểm tra bài tập về nhà của làm 2. Phát biểu về tính chất HS của các điểm cách đều một đường thẳng cho trước. 3. Cho CC’//DD’//EB và AC = CD = DE. Chứng minh AC’= C’D’= D’B - Cho HS nhận xét - GV hoàn chỉnh và cho điểm - HS khác nhận xét E D Chốt lại các nội dung chính của - Tự sửa sai (nếu có) bài C A C' D' B Hoạt động 2 : Luyện tập (35’) Bài 71 trang 103 SGK Bài 71 trang 103 SGK - Cho HS đọc đề bài, vẽ hình - HS đọc đề bài, vẽ hình, Cho tam giác ABC vuông
  57. và tóm tắt GT-KL ghi GT-KL tại A. Lấy M là một điểm a) Muốn A, O, M thẳng hàng bất kì thuộc cạnh BC. Gọi ta cần chứng minh điều gì ? - O là trung điểm của AM MD là đường vuông góc kẻ - Để O là trung điểm của AM từ M đến AB, ME là đường ta cần làm gì ? - Ta cần chứng minh vuông góc kẻ từ M đến AC, - Cho HS hợp tác nhóm để ADME là hình chữ nhật O là trung điểm của DE làm câu a . Thời gian làm bài - HS suy nghĩ cá nhân sau A là 5’ đó chia nhóm hoạt động 0 D - Gọi một HS giải ở bảng a) Ta có Aˆ Dˆ Eˆ 90 (gt) - Theo dõi HS làm bài Tứ giác ADME là hình chữ O E nhật (có 3 góc vuông) . B C Mà O là trung điểm của H M đường chéo DE Nên O cũng là trung điểm ABC (Â = 900) của đường chéo AM. GT M BC Do đó A, O, M thẳng hàng. MD  AB, ME  AC - Cho cả lớp nhận xét ở bảng - HS tham gia nhận xét O là trung điểm của - GV hoàn chỉnh bài giải của - HS sửa bài vào vở DE HS hoặc ghi lời giải tóm tắt a) A, O, M thẳng hàng b) KL b) Khi M di chuyển b) Hướng dẫn : - OP // BM (OP là đường thì O - Gọi P là trung điểm AB => ? trung bình ) di chuyển trên đường - Gọi Q là trung điểm AC => - OQ// MC (OQ là đường nào ? trung bình) c) Tìm M trên BC => điều gì ? - O thuộc đường trung đểAM - Khi M di chuyển thì di bình PQ ngắn nhất. chuyển trên đường nào ? - Khi M di chuyển thì O di c) Đường vuông góc và chuyển trên đường trung đường xiên đường nào ngắn bình PQ hơn ? c) Đường vuông góc ngắn - AH là đường gì ? hơn đường xiên - AH là đường vuông góc - AM là đường gì ? kẻ từ A đến BC - Nên ta có điều gì ? - AM là đường xiên kẻ từ - Vậy AM nhỏ nhất khi nào ? A đến BC Bài tập tương tự - Lúc đó M ở vị trí nào ? - AM AH Cho tam giác ABC. Kẻ - Gọi HS lên bảng trình bày - AM = AH đường cao BD và CE. H là - Cho HS tham gia nhận xét - M trùng với H trực tâm của tam giác . Gọi - GV sửa sai cho các em hoặc - HS lên bảng trình bày M, N, P theo theo thứ tự là trình bày nhanh lời giải mẫu - HS khác nhận xét trung điểm của các đoạn các câu a, b, c ghi sẳn trên - HS sửa bài vào vở thẳng BC,DE, AH. Chứng bảng phụ minh M,N,P thẳng hàng Hoạt động 3 : Vận dụng-mở rộng (2’)
  58. GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i tËp hîp + ®­êng th¼ng song song víi mét ®­êng th¨ng cho tr­íc + ®­êng trung trùc cña mét do¹n th¼ng 4. H­íng dÉn häc sinh tù häc: (2p) - ¤n tËp ®/n, t/c, dÊu hiÖu nhËn biÕt cña h×nh b×nh hµnh , h×nh ch÷ nhËt, tÝnh chÊt cña tam gi¸c c©n - häc vµ lµm bµi tËp 72(SGK) - ChuÈn bÞ bµi:h×nh thoi
  59. TuÇn: 10 TiÕt : 20 H×nh thoi A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc:Häc sinh n½m v÷ng ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña h×nh thoi, hai tÝnh chÊt ®Æc tr­ng cña h×nh thoi (2 ®­êng chÐo vu«ng gãc vµ lµ c¸c ®­êng ph©n gi¸c cña c¸c gãc trong h×nh thoi), n½m ®­îc 4 dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh thoi 2. KÜ n¨ng:Häc sinh biÕt c¸ch dùa vµo 2 tÝnh chÊt ®Æc tr­ng ®Ó vÏ ®­îc h×nh thoi nhËn biÕt ®­îc tø gi¸c lµ h×nh thoi qua c¸c dÊu hiÖu cña nã, vËn dông kiÕn thøc cña h×nh thoi trong tÝnh to¸n. 3.Ph¸t triÓn n¨ng lùc: VÏ h×nh , vÏ c¸c ®­êng th¼ng song song vµ vu«ng gãc. BiÕt ¸p ¸p dông tÝnh chÊt ®Ó chøng minh c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau,c¸c gãc b»ng b»ng nhau. TÝnh ®­îc ®é dµi c¸c ®o¹n th¼ng. 4.Th¸i ®é:Cã ý thøc x©y dùng bµi, h­ëng øng tÝch cùc. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:: B¶ng phô h×nh 100 vµ bµi 73 (tr105-SGK), th­íc th¼ng 2. Häc sinh: : Th­íc th¼ng, c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) - Häc sinh 1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa tÝnh chÊt vµ dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh - Häc sinh 2: C©u hái t­¬ng tù víi h×nh ch÷ nhËt 3.D¹y bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) - Treo bảng phụ, nêu câu hỏi. 1- Định nghĩa hình bình - Gọi một HS lên bảng trả lời. - HS lên bảng trả lời câu hỏi hành và các tính chất của - Gọi HS khác nhận xét - HS khác nhận xét hình bình hành. - GV đánh giá, cho điểm - HS nghe để nhớ lại định 2- Nêu các dấu hiệu nhận GV chốt lại bằng cách nhắc lại nghĩa, tính chất , dấu hiệu biết về hình bình hành định nghĩa, tính chất và dấu hiệu nhận biết hình bình hành nhận biết hình bình hành
  60. Giới thiệu bài mới (1’) - Chúng ta đã học về hình bình hành. Đó là tứ giác có các cạnh đối song song. Ta cũng đã học về hình bình hành đặc biệt có 4 góc vuông. Đó là hình chữ nhật. Ở tiết này chúng ta sẽ tìm hiểu về một loại hình đặc biệt nữa. Đó là hình thoi. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức (5’) - GV vẽ hình 100 lên bảng , hỏi: - HS quan sát hình vẽ, trả 1/ Định nghĩa : - Tứ giác ABCD có gì đặc biệt? lời: B - Có bốn cạnh bằng nhau - Đây là một hình thoi. Hãy cho AB = BC = CD = DA. A biết thế nào là một hình thoi? - HS nêu định nghĩa hình C - Ghi bảng tóm tắt định nghĩa và thoi giải thích tính chất hai chiều của D định nghĩa Tứ giác ABCD là hình thoi - Cho HS thực hành ?1 AB = BC = CD = DA GV giải thích: Tứ giác ABCD có AB = CD và AD = BC nên - Đọc ?1, suy nghĩ và trả lời * Hình thoi cũng là một ABCD cũng là hình bình hành : hình bình hành. - ABCD có các cạnh đối bằng nhau nên cũng là hình bình hành 2/ Tính chất : - Vẽ hình thoi ABCD + Hình thoi có tất cả các - GV giới thiệu t/c của hình thoi. tính chất của hình bình - Ngoài những tính chất trên, - HS suy nghĩ hành hình thoi còn có tính chất nào B khác? A - Cho HS thực hành ?2 - Thực hiện ?2 : HS trả lời C tại chỗ D - HS nhắc lại định lí, ghi - Giới thiệu nội dung định lí. bài + Định lí: ( SGK) - Hãy tóm tắt GT-KL và chứng minh định lí? - Gọi một HS chứng minh ở - Một HS chứng minh ở bảng bảng: - GV chốt lại cách làm 3. Dấu hiệu nhận biết - Đưa ra bảng phụ giới thiệu các - HS ghi nhận các dấu hiệu hình thoi : dấu hiệu nhận biết một tứ giác nhận biết hình thoi vào vở (SGK trang 105) là hình thoi. - HS đọc (nhiều lần) từng B dấu hiệu A - Yêu cầu HS vẽ hình ghi GT - - HS ghi GT-KL của dấu C KL cho dấu hiệu 3. hiệu 3 D - Yêu cầu 1 HS lên bảng chứng - HS Chứng minh minh.
  61. - GV chốt lại ngắn gọn phần chứng minh bốn cạnh bằng nhau. Hoạt động 3 : Luyện tập (8’) Bài 73 trang 105 SGK Bài 73 trang 105 SGK - Treo bảng phụ vẽ hình 120 - yêu cầu HS nhận dạng hình - HS quan sát hình, trả lời có thoi có giải thích. giải thích dựa vào các dấu hiệu. - Cho HS khác nhận xét - HS khác nhận xét - GV hoàn chỉnh bài làm - HS sửa bài vào vở Hoạt động 4 : Vận dụng (8’) - Treo bảng phụ ghi đề Trắc nghiệm : - Gọi HS lên bảng chọn 1/ Tứ giác có các cạnh đối bằng nhau là hình thoi : - Cả lớp cùng làm bài a) Đúng b) Sai - Cho HS khác nhận xét 2/ Trong các câu sau câu nào sai : - GV hoàn chỉnh bài làm a) Hình bình hành có hai đường chéo bằng nhau là hình thoi b) Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc là hình thoi c) Hình bình hành có một đường chéo là đường phân giác của một góc là hình thoi d) Câu b và c đúng 3/ Hình thoi có : a) Hai đường chéo vuông góc b) Có 4 góc vuông c) Hai đường chéo bằng nhau d) Tất cả đều sai 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung bài Làm bài tập học phần mở Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao rộng 4. H­íng dÉn häc sinh häc tËp (2p) - Häc theo SGK - Lµm bµi tËp 75, 76, 77 (tr106-SGK) - ChuÈn bÞ tiÕt sau :”LuyÖn tËp”
  62. TuÇn: 11 TiÕt : 21 LuyÖn tËp A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc:- Häc sinh n½m v÷ng ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña h×nh thoi, hai tÝnh chÊt ®Æc tr­ng cña h×nh thoi (2 ®­êng chÐo vu«ng gãc vµ lµ c¸c ®­êng ph©n gi¸c cña c¸c gãc trong h×nh thoi), n½m ®­îc 4 dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh thoi 2. KÜ n¨ng:- Häc sinh biÕt c¸ch dùa vµo 2 tÝnh chÊt ®Æc tr­ng ®Ó vÏ ®­îc h×nh thoi nhËn biÕt ®­îc tø gi¸c lµ h×nh thoi qua c¸c dÊu hiÖu cña nã, vËn dông kiÕn thøc cña h×nh thoi trong tÝnh to¸n. 3.Ph¸t triÓn n¨ng lùc: VÏ h×nh , vÏ c¸c ®­êng th¼ng song song vµ vu«ng gãc. BiÕt ¸p ¸p dông tÝnh chÊt ®Ó chøng minh c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau,c¸c gãc b»ng b»ng nhau. TÝnh ®­îc ®é dµi c¸c ®o¹n th¼ng. 4.Th¸i ®é: - Cã ý thøc x©y dùng bµi, h­ëng øng tÝch cùc. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:: B¶ng phô , th­íc th¼ng 2. Häc sinh: : Th­íc th¼ng, c. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp 2. KiÓm tra bµi cò: (5p) - HS1: Nªu ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt h×nh thoi (vÏ h×nh ghi GT, KL cña ®Þnh lÝ) - HS 2: Nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh thoi - HS c¶ líp vÏ h×nh vµ ghi GT, KL cña ®Þnh lÝ ra nh¸p, nhËn xÐt 3. bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (8’) Treo bảng phụ ghi đề 1) Phát biểu định nghĩa hình thoi ? (2đ) - Cho HS lên bảng làm bài 2) Tìm hình thoi trong các hình (8đ) - Cả lớp cùng làm bài - Kiểm tra bài tập về nhà của HS
  63. - Cho HS khác nhận xét - GV đánh giá cho điểm Hoạt động 2 : Luyện tập (35’) Bài 74 trang 106 SGK - HS đọc đề bài Bài 74 trang 106 SGK - Treo bảng phụ ghi đề bài - HS lên bảng chọn 1/ Hai đường chéo của một - HS lên bảng chọn 1) b 2) d hình thoi bằng 8cm và 10 - Cả lớp cùng làm bài - HS khác nhận xét cm . Cạnh của hình thoi - Cho HS khác nhận xét - HS sửa bài vào vở bằng giá trị nào trong các - GV hoàn chỉnh bài làm giá trị sau : a) 6cm b) 41 cm c) 164 cm d) 9 cm 2/ Hình thoi có cạnh bằng 4cm , một đường chéo bằng 6cm, tính đường chéo còn lại a) 6cm b) 5cm Bài 75 trang 106 SGK c) 8 cm d) 10 cm - Cho HS đọc đề bài - HS đọc đề bài Bài 75 trang 106 SGK - Cho HS phân tích đề ? - HS ghi GT - KL A G B - Cho HS lên bảng vẽ hình , nêu GT-KL - Ta cần chứng minh GHIK H K - Muốn GHIK là hình thoi thì ta là hình bình hành và D C cần chứng minh điều gì ? GH=GK I - Muốn chứn minh GHIK là - Ta có GK là đường trung hình bình hành ta làm sao ? bình của ABC => GK = ½ AC và GK//AC Tương tự : HI là đường trung bình của ADC => HI = ½ AC và HI//AC - Muốn GH= GK ta phải làm Vậy : GHIK là hình bình sao ? hành (có hai cạnh đối vừa // vừa =) - Ta lại có GH= ½ BD (GH là đường trung bình của - Cho HS lên bảng trình bày ABD) - GV hoàn chỉnh bài làm mà GK = ½ AC và BD = AC(đường chéo hình chữ nhật ) Nên : GH = GK - HS lên bảng trình bày Bài 76 trang 106 SGK - HS sửa bài vào vở
  64. - Cho HS đọc đề bài - Cho HS phân tích đề ? - HS đọc đề bài Bài 76 trang 106 SGK - Cho HS lên bảng vẽ hình , nêu B GT-KL E F A - HS lên bảng vẽ hình , nêu C - Cho HS chia nhóm hoạt động. GT-KL H G Thời gian làm bài là 5’ D - Nhắc nhở HS chưa tập trung - HS suy nghĩ cá nhân sau Ta có EA = EB(gt) ; FB = đó chia nhóm làm FC(gt) - Cho đại diện nhóm lên bảng - Đại diện nhóm lên bảng => EF là đường trung bình trình bày trình bày của ABC => EF//AC và - Cho HS nhóm khác nhận xét - HS nhóm khác nhận xét EF = ½ AC - GV hoàn chỉnh bài làm - HS sửa bài vào vở Tương tự : HG là đường trung bình của ADC => HG//AC và HG= ½ AC Vậy : EFGH là hình bình hành (có hai cạnh đối vừa // vừa =) Ta lại có HE//BD (HE là đường trung bình của ABD BD  AC(đường chéo hình thoi) EF//AC(cmt) Nên : EF  HE => H Eˆ F = 900 - Vậy hình bình hành EFGH là hình chữ nhật( có 1 góc vuông) Hoạt động 4 : Vận dụng-mở rộng (5’) - Cho häc sinh nh¾c l¹i dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh thoi. - Tr¶ lêi miÖng bµi tËp 78: + C¸c tø gi¸c IEKF, KGMH lµ h×nh thoi v× cã 4 c¹nh b»ng nhau + Theo tÝnh chÊt h×nh thoi KI lµ tia ph©n gi¸c cña gãc EKF, KM lµ tia ph©n gi¸c cña gãc GKH I, K, M th¼ng hµng, t­¬ng tù I, K, M, N, O cïng n»m trªn mét ®­êng th¼ng 4. H­íng dÉn häc sinh häc tËp (2p) - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a - Lµm bµi tËp 138, 139, 140 (SBT) - ChuÈn bÞ bµi míi : H×nh vu«ng
  65. TuÇn: 12 TiÕt : 22,23 H×nh vu«ng A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc:- HS n¾m ®­îc ®Þnh nghÜa, t/c, dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh vu«ng, thÊy ®­îc h×nh vu«ng lµ d¹ng ®Æc biÖt cña h×nh ch÷ nhËt vµ h×nh thoi 2. KÜ n¨ng: - HS biÕt c¸ch vÏ 1 h×nh vu«ng, biÕt chøng minh 1 tø gi¸c lµ h×nh vu«ng - HS biÕt c¸ch vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ h×nh vu«ng trong c¸c bµi to¸n chøng minh vµ trong c¸c bµi to¸n thùc tÕ. 3.Ph¸t triÓn n¨ng lùc: BiÕt c¸ch vÏ h×nh : c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau , c¸c ®­êng vu«ng gãc. VËn dông tÝch chÊt ®Ó tÝnh ®­îc c¸c cah. C¸c gãc trong bµi to¸n còng nh­ trong thùc tÕ. 4. Th¸i ®é: H­ëng øng tÝch cùc vµ tù gi¸c B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:: B¶ng phô ghi dÊu hiÖu nhËn biÕt 1 tø gi¸c lµ h×nh vu«ng, b¶ng phô ghi ?2, th­íc th¼ng 2Häc sinh: Th­íc th¼ng, «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ h×nh ch÷ nhËt,h×nh thoi C . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. Tæ chøc líp: 2 KiÓm tra bµi cò (5p) - HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vµ c¸c tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt, vÏ h×nh ch÷ nhËt - HS2: C©u hái t­¬ng tù víi h×nh thoi 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng Hoạt động 1 : Khởi động (5’) Treo bảng phụ, nêu câu hỏi. HS lên bảng trả lời câu hỏi 1- Định nghĩa hình thoi và Gọi một HS lên bảng trả lời. và làm bài ở bảng (cả lớp các tính chất của hình thoi lắng nghe làm câu 3 vào . (4đ) vở) 2- Nêu các dấu hiệu nhận - HS nhận xét câu trả lời biết về thoi (4đ) - Gọi HS khác nhận xét 3- Cho hình chữ nhật - GV hoàn chỉnh và cho điểm HS nghe để nhớ lại định ABCD. Gọi E,F,G,H là - GV chốt lại bằng cách nhắc nghĩa, tính chất , dấu hiệu trung điểm của các cạnh lại định nghĩa, tính chất và dấu nhận biết hình chữ nhật, AB, BC, CD, DA. Chứng hiệu nhận biết hình thoi (và hình thoi minh tứ giác EFGH là hình chữ nhật) hình thoi A E B
  66. H F D G C Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức - GV vẽ hình vuông ABCD lên - HS quan sát hình vẽ, trả 1) Định nghĩa : bảng và hỏi: lời (SGK trang 107) - Tứ giác ABCD có gì đặc biệt? A B - Yêu cầu HS nên định nghĩa - HS nêu định nghĩa hình hình vuông. vuông - GV chốt lại, nêu định nghiã - Nhắc lại định nghiã, vẽ và ghi bảng hình và ghi bài vào vở D C GV hỏi: Tứ giác ABCD là hình - Định nghĩa hình chữ nhật và HS trả lời: vuông A = B = C = D hình vuông giống nhau và khác - Giống : có bốn góc vuông = 900 và AB = BC = CD = nhau ở điểm nào? Khác : ở hình vuông có DA. - Định nghĩa hình thoi và hình thêm đk bốn cạnh bằng * Hình vuông là hình chữ vuông giống và khác nhau ở nhau nhật có bốn cạnh bằng điểm nào? - Giống : bốn cạnh bằng nhau. - GV chốt lại và ghi bảng các nhau * Hình vuông là hình thoi định nghiã khác của hình Khác : ở hvuông có thêm có bốn góc vuông. vuông đk có bốn góc vuông. Hình vuông vừa là hình - HS nhắc lại và ghi vào vở. chữ nhật, vừa là hình thoi. Như vậy hình vuông có những - HS suy nghĩ trả lời: có tất 2) Tính chất : tính chất gì? cả những tính chất của hình - Hình vuông có tất cả các chữ nhật và hình thoi tính chất của hình chữ - Hãy kể ra các tính chất của - HS kể các tính chất từ nhật và hình thoi hình vuông? hình chữ nhật và hình thoi - Hai đường chéo của - Từ đó em có thể nhận ra tính hình vuông thì bằng nhau chất đặc trưng của đường chéo - HS kết hợp tính chất về và vuông góc với nhau tại hình vuông là gì không? đường chéo của hai hình trung điểm của mỗi - GV chốt lại, ghi bảng tình chữ nhật và hình thoi để đường. Mỗi đường chéo là chất hình vuông. suy ra một đường phân giác của - HS nhắc lại và ghi bài các góc đối. 3) Dấu hiệu nhận biết : - Đưa ra bảng phụ giới thiệu - HS ghi nhận các dấu hiệu (SGKtrang 107) Nhận các dấu hiệu nhận biết một tứ nhận biết hình vuông vào xét: Một tứ giác vừa là giác là hình vuông. Hỏi: vở hình chữ nhật, vừa là hình - Các câu trên đây đúng hay - HS đọc (nhiều lần) từng thoi thì tứ giác đó là hình sai? Vì sao? dấu hiệu, suy nghĩ và trả vuông. lời - GV chốt lại và giải thích một
  67. vài dấu hiệu làm mẫu HS suy nghĩ trả lời - Qua các dấu hiệu nhận biết ta có nhận xét gì? - HS ghi vào vở - Giới thiệu nhận xét - HS quan sát hình vẽ và trả - Treo bảng phụ hình vẽ 105. lời từng trường hợp (hình - Cho HS làm ?2 a,c,d) Hoạt động 3 : Luyện tập (5’) Bài 80 trang 108 SGK Bài 80 trang 108 SGK - Treo bảng phụ ghi đề - HS đọc đề bài Hãy chỉ rõ tâm đối xứng - Cho HS đứng tại chỗ trả lời - HS đứng tại chỗ trả lời của hình vuông , các trục - Giao điểm hai đường chéo đối xứng của hình vuông của hình vuông là tâm đối xứng của nó - Hai đường trung trực của hai cạnh liên tiếp của hình - Cho HS khác nhận xét vuông là hai trục đối xứng - GV hoàn chỉnh câu trả lời của nó - HS khác nhận xét - HS sửa bài vào vở Hoạt động 4 : Vận dụng (5’) GVtreo b¶ng phô ?2 lªn b¶ng (HS th¶o luËn nhãm ®Ó lµm bµi)?2: ®¸p ¸n C¸c tø gi¸c lµ h×nh vu«ng lµ: ABCD v× ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt cã 2 c¹nh kÒ b»ng nhau MNPQ v× MNPQ lµ h×nh thoi cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau RSTU v× RSTU lµ h×nh thoi cã 1 gãc vu«ng Bµi tËp 81 (tr108-SGK) ( GV treo b¶ng phô h×nh 106 lªn b¶ng, HS suy nghÜ tr¶ lêi) XÐt tø gi¸c AEDF cã Eµ Fµ Aµ 900 AEDF lµ h×nh ch÷ nhËt (1) MÆt kh¸c AD lµ ph©n gi¸c cña E· AF AEDF lµ h×nh thoi (2) Tõ 1,2 AEDF lµ h×nh vu«ng 5. MỞ RỘNG Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung bài Làm bài tập phần mở học rộng Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao 5. H­íng dÉn häc sinh tù häc (2p) - Häc theo SGK , chó ý c¸c tÝnh chÊt, dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh vu«ng - Lµm c¸c bµi tËp 79, 80, 82 (tr108-SBT) HD 79: Sö dông ®Þnh lÝ Pitago trong tam gi¸c vu«ng