Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 44 - Bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 44 - Bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

1. Tại sao khi nhúng trong nước, ta thấy chiếc đũa bị gãy khúc ?
2. CHƯƠNG III: QUANG HỌC Tiết 44: Bài 40
3. I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng Mặt phân cách 1. Quan sát S Quan sát hình bên và nêu nhận xét về Không N khí đường truyền tia sáng: a)Từ S đến I ( trong không khí ). ➔ đường thẳng. P I Q b)Từ I đến K ( trong nước ). Nước ➔ đường thẳng. c)Từ S đến mặt phân cách rồi đến K. N’ K ➔ đường gãy khúc (gãy khúc tại I)
4. S Không N Tia sáng truyền từ không khí khí sang nước (tức là truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác) thì bị P I Q gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường. Hiện Nước tượng đó gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng. N’ K
5. I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng 1. Quan sát 2. Kết luận Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
6. 3. Một vài khái niệm S N - I là điểm tới, SI là tia tới. - IK là tia khúc xạ. - Đường NN’ vuông góc với mặt phân i cách là pháp tuyến tại điểm tới. P Q I - S I N là góc tới, ký hiệu i . r - K I N ' là góc khúc xạ, ký hiệu r. N’ K - Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN’ là mặt phẳng tới.
7. II. Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ không khí sang nước 1. Thí nghiệm Tia khúc So sánh xạ có Góc 2. Kết luận Góc góc khúc nằm Lần khúc tới xạ và góc trong mặt xạ - Góc khúc xạ nhỏ hơn tới phẳng tới góc tới không? - Tia khúc xạ nằm trong 1 300 200 Góc khúc mặt phẳng tới xạ nhỏ Có hơn góc 2 400 300 tới
8. II. Sự khúc xạ của tia C3: Hãy thể hiện kết luận trên bằng hình sáng khi truyền từ không vẽ. khí sang nước - Góc khúc xạ nhỏ hơn S N góc tới - Tia khúc xạ nằm trong i mặt phẳng tới Không khí I Q P Nước r N’ K
9. III. Sự khúc xạ của tia C4: Kết luận trên có còn đúng trong sáng khi truyền từ nước trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí. sang không khí hay không ? Đề xuất 1. Dự đoán một phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán đó 2. Thí nghiệm mô phỏng Phương án: Đặt nguồn sáng trong nước, ở đáy bình, hoặc chiếu tia sáng qua đáy bình vào nước rồi sang không khí. Tiến hành thí nghiệm như trường hợp ánh sáng truyền từ không khí sang nước
10. N 0 20 10 10 20 30 30 40 40 50 50 60 60 70 70 80 I 80 P 90 90 Q 80 80 70 70 60 60 50 50 40 40 30 30 20 20 10 0 10 N’
11. N 0 20 10 10 20 30 30 40 40 50 50 60 60 70 70 80 I 80 P 90 90 Q 80 80 70 70 60 60 50 50 40 40 30 30 20 20 10 0 10 N’
12. III. Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí. 1. Dự đoán 2. Thí nghiệm mô phỏng 3. Kết luận - Góc khúc xạ lớn hơn góc tới - Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
13. IV. Vận dụng C7: Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng. HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG ÁNH SÁNG -Tia tới gặp mặt phân cách -Tia tới gặp mặt phân cách giữa hai môi trường giữa hai môi trường bị gãy bị hắt trở lại môi trường khúc và tiếp tục truyền trong suốt cũ. vào môi trường trong suốt thứ hai. - Góc phản xạ bằng góc - Góc khúc xạ không bằng tới. góc tới. S N S N R i i I KK i P N Q I’ r N’ K
14. Câu hỏi 1: Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao? D N A Tia IA? S B Tia IB? Mặt phân cách P Không Q Nuớckhí I C Tia IC? C D Tia ID? N’ B A
15. Câu hỏi 2: Ta có tia tới và tia khúc xạ trùng nhau khi: A Góc tới bằng 0. B Góc tới bằng góc khúc xạ. C Góc tới lớn hơn góc khúc xạ. D Góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ.
16. Câu hỏi 3: Đứng trên bờ hồ bơi, nhìn xuống mặt nước ta thấy đáy hồ A Có vẽ sâu hơn so với thực tế. B Có vẽ cạn hơn so với thực tế. C Có vẽ xa mặt thoáng hơn so với thực tế. D Và đáy thực tế của nó không có gì thay đổi.
17. Yêu cầu về nhà - Học bài - Đọc phần: “Có thể em chưa biết” - Làm bài tập trong SBT - Chuẩn bị “Bài 42: THẤU KÍNH HỘI TỤ”. + Đọc trước bài,tham khảo tìm kiếm tất cả thông tin về thấu kính hội tụ trong SGK và mạng internet,sách tham khảo