Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Hà Thị Thu Tới

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Mùa xuân nho nhỏ" - Hà Thị Thu Tới

1. Giáo viên: Hà Thị Thu Tới.
2. * Mục tiêu cần đạt: - Những xúc cảm của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước và khát vọng đẹp đẽ muốn làm “một mùa xuân nho nhỏ” dâng hiến cho cuộc đời. - Đặc sắc trong hình ảnh, tứ thơ và giọng điệu của bài thơ.
3. MÙA XUÂN NHO NHỎ - Thanh Hải - I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: (sgk/56, 57 ) - Thanh Hải (1930 - 1980), quê ở huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Ông hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp. -Tác phẩm chính: Dấu võng Trường Sơn (1977), Những đồng chí trung kiên (1962)
4. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả (sgk/ tr. 56,57 ) 2. Tác phẩm - Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 11/ 1980. Không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời. - Thể thơ: 5 chữ ( ngũ ngôn). - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm (kết hợp miêu tả, tự sự )
5. Mạch cảm xúc Bức tranh thiên nhiên và Khổ 1 cảm xúc của tác giả Mùa xuân Cảm xúc trước mùa xuân Khổ 2, 3 của đất nước Bố nho nhỏ cục: 4 phần Ước nguyện của nhà thơ Khổ 4, 5 Lời ngợi ca quê hương, đất nước Khổ cuối
6. MÙA XUÂN NHO NHỎ - Thanh Hải - Mọc giữa dòng sông xanh Đất nước bốn nghìn năm Một mùa xuân nho nhỏ Một bông hoa tím biếc Vất vả và gian lao Lặng lẽ dâng cho đời Ơi con chim chiền chiện Đất nước như vì sao Dù là tuổi hai mươi Hót chi mà vang trời Cứ đi lên phía trước. Dù là khi tóc bạc Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng Ta làm con chim hót Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình Mùa xuân người cầm súng Ta làm một cành hoa Nước non ngàn dặm mình Lộc giắt đầy trên lưng Ta nhập vào hoà ca Nước non ngàn dặm tình Mùa xuân người ra đồng Một nốt trầm xao xuyến. Nhịp phách tiền đất Huế. Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả 11 - 1980 Tất cả như xôn xao
7. II. Phân tích Mọc giữa dòng sông xanh 1. Bức tranh thiên nhiên và cảm xúc của tác giả Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng
8. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải - Hình ảnh, sự vật: I. Tìm hiểu chung Dòng sông, bông hoa, II. Phân tích: con chim, giọt long 1. Bức tranh thiên nhiên và cảm xúc của lanh. tác giả - Sắc màu: xanh, tím biếc. Nghệ thuật: + từ ngữ chọn lọc, gợi tả - Âm thanh: tiếng chim chiền chiện hót vang. - Không gian: dòng sông, bầu trời.
9. MÙA XUÂN NHO NHỎ Mọc giữa dòng sông xanh Thanh Hải Một bông hoa tím biếc I. Tìm hiểu chung Ơi con chim chiền chiện II. Phân tích: Hót chi mà vang trời 1. Bức tranh thiên nhiên và cảm xúc Từng giọt long lanh rơi của tác giả Tôi đưa tay tôi hứng Nghệ thuật: + từ ngữ chọn lọc, gợi tả + đảo ngữ + ẩn dụ chuyển đổi cảm giác Bức tranh thiên nhiên thơ mộng, tràn đầy sức sống; cảm xúc ngây ngất, say sưa, trân trọng.
10. MÙA XUÂN NHO NHỎ Mùa xuân người cầm súng Thanh Hải Lộc giắt đầy trên lưng I. Tìm hiểu chung Mùa xuân người ra đồng II. Phân tích Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả 2. Cảm xúc trước mùa xuân đất Tất cả như xôn xao nước - Người cầm súng - Người ra đồng Lộc - Hối hả, xôn xao Điệp ngữ, ẩn dụ, từ láy
11. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Tìm hiểu chung II. Phân tích: 2. Cảm xúc trước mùa xuân đất nước. - Người cầm súng, người ra đồng. - Hối hả, xôn xao Đất nước bốn nghìn năm điệp ngữ, ẩn dụ, từ láy Vất vả và gian lao - Đất nước như vì sao Đất nước như vì sao so sánh Cứ đi lên phía trước Xây dựng, bảo vệ đất nước với sự lạc quan, tự hào về truyền thống của dân tộc.
12. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Tìm hiểu chung II. Phân tích: 3. Ước nguyện của nhà thơ Con chim hót Ta làm Một cành hoa (Điệp ngữ) Một nốt trầm xao xuyến
13. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải Một mùa xuân nho nhỏ I. Tìm hiểu chung Lặng lẽ dâng cho đời II. Phân tích 3. Ước nguyện của nhà thơ Dù là tuổi hai mươi Con chim hót Ta làm Một cành hoa (điệp ngữ) Dù là khi tóc bạc. Một nốt trầm xao xuyến - Một mùa xuân nho nhỏ - Tuổi hai mươi khi tóc bạc ẩn dụ, hoán dụ Khát vọng khiêm nhường, tha thiết được cống hiến cho cuộc đời chung
14. MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải Mùa xuân ta xin hát I. Tìm hiểu chung Câu Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình II. Phân tích: Nước non ngàn dặm tình 4. Lời ngợi ca quê hương đất nước Nhịp phách tiền đất Huế. Khúc hát quê hương quen thuộc, chan chứa tự hào. Tình nghĩa sắt son, thuỷ chung, sâu nặng.
15. III. Tổng kết *Ghi nhớ (sgk/58) 1. Nghệ thuật: Thể năm tiếng, nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo. 2. Nội dung: “Mùa xuân nho nhỏ” là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc.
16. IV. Luyện tập *Yêu cầu: -Viết đoạn văn nêu cảm nhận về khổ thơ em thích nhất. - Dựa vào khổ thơ đầu và bằng trí tưởng tượng của mình em hãy vẽ lại bức tranh mùa xuân xứ Huế. -Tiết sau: Chuẩn bị bài: Nghị luận về tư tưởng đạo lý.