Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương"

pptx 121 trang nhungbui22 10/08/2022 2500
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương"", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptxbai_giang_ngu_van_lop_9_van_ban_chuyen_nguoi_con_gai_nam_xuo.pptx

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Chuyện người con gái Nam Xương"

  1. Chuyện người con gái Nam Xương Nguyễn Dữ
  2. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - Nguyễn Dữ - có sách phiên âm là Nguyễn Tự (chưa rõ năm sinh năm mất) - Quê quán: Ông là người huyện Trường Tân, nay là Thanh Miện - Hải Dương - Nguyễn Dữ sống vào nửa đầu thế kỉ XVI, là thời kì Triều đình nhà Lê bắt đầu khủng hoảng, các tập đoàn phong kiến Lê, Mạc, Trịnh tranh giành quyền lực, gây ra những cuộc nội chiến kéo dài - Sự nghiệp sáng tác: Ông học rộng tài cao nhưng chỉ làm quan một năm rồi cáo về, sống ẩn dật ở vùng núi Thanh Hóa. Đó là cách phản kháng của nhiều tri thức tâm huyết đương thời - Là người mở đầu cho chủ nghĩa nhân văn trong xã hội trung đại. - Được coi cha đẻ của loại hình truyền kì ở Việt Nam (được coi là áng thiên cổ kì bút)
  3. 2. Tác phẩm a. Xuất xứ “Chuyện người con gái Nam Xương” thuộc tác phẩm Truyền kì mạn lục (ghi chép tản mạn những điều kì lạ vẫn được lưu truyền), được viết ở thế kỉ XVI. Chuyện người con gái Nam Xương có nguồn gốc từ truyện cổ dân gian “Vợ chàng Trương”, là thiên thứ 16 trong 20 truyện của Truyền kì mạn lục b. Bố cục Gồm ba phần: -Phần 1 (từ đầu như đối với cha mẹ đẻ mình): Cuộc sống của Vũ Nương khi được gả về nhà Trương Sinh cho đến trước khi Trương Sinh trở về -Phần 2 (tiếp nhưng việc trót đã qua rồi): Số phận oan khuất của Vũ Nương -Phần 3 (còn lại): Vũ Nương được giải oan
  4. Truyền kì mạn lục: + ghi chép tản mạn những điều kì lạ được lưu truyền +gồm 20 thiên truyện +viết bằng chữ Hán +kết hợp yếu tố kì ảo, hoang đường với những chuyện thực
  5. Tóm tắt Vũ Nương là người con gái thùy mị, nết na. Chàng Trương Sinh là con nhà hào phú, vì cảm mến nên dã cưới nàng làm vợ. Cuộc sống gia đình đang sum họp đầm ấm thì đất nước sảy ra binh đao, Trương Sinh phải đi lính. Vũ Nương ở nhà phụng dưỡng mẹ già và nuôi con. Khi Trương Sinh trở về, đứa con đã biết nói, đứa trẻ ngây thơ về người đêm đêm đến với mẹ nó. Chàng nổi máu ghen mắng nhiếc vợ nột cách thậm tệ, đánh đuổi khiến nàng phẫn uất, gieo mình xuống bến Hoàng Giang tự vẫn. Khi hiểu ra nỗi oan của vợ, Trương Sinh đã lập đàn giải oan cho nàng. Vũ Nương trở về lúc ẩn lúc hiện giữa sông rồi từ từ biến mất.
  6. 1. Nhân vật Vũ Nương a. Vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nương - Vẻ đẹp trước khi lấy chồng: là một người con gái “tính đã thùy mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp” - ⇒ một vẻ đẹp chuẩn mực - Trong cuộc sống vợ chồng: + Giữ gìn khuôn phép, không để vợ chồng thất hòa ⇒ Tạo dựng và giữ gìn hạnh phúc gia đình - Khi tiển chồng đi lính: + Dặn dò cẩn thận, đầy tình nghĩa, thủy chung + Nàng không mong chồng khi trở về mang “ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về quê cũ” mà chỉ mong chồng bình yên → ko màng danh lợi
  7. - Khi xa chồng: + Đảm đang: Là người mẹ hiền, dâu thảo. + Là người vợ thuỷ chung yêu chồng tha thiết: hằng đêm vẫn chỉ vào bóng mình và bảo với con đó là cha nó để vơi đi nỗi nhớ chồng + Tận tình, chu đáo rất mực yêu thương con + Khi mẹ chồng mất, nàng lo ma chay chu tất ⇒ Là người phụ nữ có phẩm chất tốt đẹp tiêu biểu người phụ nữ - Khi bị chồng vu oan: + Phân trần để chồng hiểu tấm lòng thủy chung của mình. + Nói lên nỗi đau đớn, thất vọng vì không hiểu. + Thất vọng tột cùng, nàng chọn cái chết để bày tỏ tấm lòng mình. ⇒ Vũ Nương là người phụ nữ xinh đẹp, nết na, hiếu thảo, chung thủy, hết lòng vun đắp hạnh phúc gia đình
  8. b. Số phận bi kịch của Vũ Nương - Nguyên nhân của nỗi oan khuất và cái chết bi thảm của Vũ Nương + Cuộc hôn nhân không bình đẳng, chiến tranh phi nghĩa + Tính Đa nghi của Trương Sinh + Lời nói ngây ngô của đứa trẻ con - Ý nghĩa: + Tố cáo chiến tranh, xã hội phong kiến trọng quyền uy người đàn ông và kẻ giàu + Bày tỏ niềm cảm thương của tác giả với người phụ nữ
  9. 2. Nhân vật Trương Sinh - Là người không có học thức - Cuộc hôn nhân giữa Vũ Nương và Trương Sinh có phần không bình đẳng - Có tính đa nghi, trở về rất buồn vì mẹ mất. - Cách xử sự của Trương Sinh khi nghe lời bé Đản nói thể hiện sự hồ đồ, độc đoán - ⇒ chính sự ghen tuông mù quáng của Trương Sinh là một nguyên nhân dẫn đến cái chết oan nghiệt của Vũ Nương. ⇒ Tác giả phê phán sự ghen tuông mù quáng, bày tỏ sự cảm thông và ngợi ca người phụ nữ đức hạnh mà phải chịu nhiều đau khổ, bất hạnh.
  10. 3. Những yếu tố kì ảo - Những yếu tố kì ảo trong tác phẩm: + Chuyện Phan Lang nằm mộng thả rùa mai xanh + thây Phan Lang dạt vào đảo rùa + yến tiệc dưới thủ cung + Cuộc gặp gỡ giữa Phan Lang và Vũ Nương dưới thủy cung +Xích Hồn rẽ nước đưa Phan Lang về trần gian + Vũ Nương ngồi kiệu hoa giữa dòng nước . + bóng Vũ Nương loang loáng mờ nhạt dần ⇒ Là những yếu tố hoang đường nhưng vẫn rất thực và gần gũi - Ý nghĩa: + Hoàn chỉnh nét đẹp của Vũ Nương + Kết thúc có hậu + Không giảm tính bi kịch của tác phẩm, mà tăng giá trị tố cáo và niềm thương cảm của tác giả đối với số phận bi thảm của người phụ nữ - Tác dụng : +làm cho hấp dẫn lôi cuốn +giải tỏa tâm lí người đọc sau cái chết của Vữ Nương, tạo ra kết thúc có hậu + tô đậm phẩm chất Vũ Nương (nhân hậu, bao dung, độ lượng, ân nghĩa)
  11. Yếu tố kì ảo trong truyện truyền kì có một vai trò rất quan trọng. Nó khiến câu chuyện được kể trở nên lung linh, hư ảo. Chẳng hạn: chuyện nằm mộng của Phan Lang, Chuyện Phan Lang và Vũ Nương dưới động rùa của Linh Phi, chuyện lập đàn giải oan, Vũ Nương hiện về ngồi trên kiệu hoa, cờ tán, võng lọng rực rỡ đầy sông, lúc ẩn lúc hiện, rồi "bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất.". Đó là đặc điểm chung của thể loại truyền kì trung đại. Hơn nữa, Nguyễn Dữ đã sử dụng cách đưa yếu tố truyền kì vào câu chuyện kết hợp với các yếu tố tả thực để tạo hiệu quả nghệ thuật về tính chân thực của truyện (các yếu tố tả thực: địa danh, thời điểm lịch sử, sự kiện lịch sử, miêu tả chân dung nhân vật, khung cảnh ). Ngoài ra, sự có mặt của các yếu tố kì ảo đã tạo ra một thế giới ước mơ, khát vọng của nhân dân về sự công bằng, bác ái.
  12. Tổng kết 1.Nội dung Giá trị hiện thực: - Phản ánh hiện thực xã hội phong kiến bất công với chế độ nam quyền, chà đạp số phận người phụ nữ (Đại diện là nhân vật Trương Sinh). - Phản ánh số phận con người chủ yếu qua số phận của người phụ nữ: chịu nhiều oan khuất và bế tắc, phải tìm đến cái chết để kết thúc bi kịch. - Phản ánh xã hội phong kiến với những cuộc chiến tranh phi nghĩa làm cho cuộc sống của người dân rơi vào cảnh bế tắc. Giá trị nhân đạo: - Ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam thông qua nhân vật Vũ Nương: thùy mị, nết na, luôn giữ gìn khuôn phép, hết mực thủy chung với chồng. - Tố cáo xã hội phong kiến xem trọng quyền uy của kẻ giàu có và của người đàn ông trong gia đình, đồng thời bày tỏ niềm cảm thương của tác giả đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ.
  13. 2.Nghệ thuật. - Xây dựng tình huống truyện độc đáo, đặc biệt là chi tiết chiếc bóng. Chính chi tiết này đã tạo nên tính bất ngờ đồng thời cũng tăng thêm tính bi kịch cho chuyện - Nghệ thuật xây dựng nhân vật tài tình, nhân vật được xây dựng qua lời nói và hành động. Các lời trần thuật và đối thoại của nhân vật sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ nhưng vẫn khắc hoạ đậm nét và chân thật nội tâm nhân vật. Sử dụng yếu tố kỳ ảo làm nổi bật giá trị nhân đạo của tác phẩm.
  14. Tieát : 17, 18 VĂN BẢN CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Trích Truyeàn kì maïn luïc ) NGUYỄN DỮ
  15. I. ĐỌC- HIỂU CHÚ THÍCH 1. Tác giả: Nguyễn Dữ - Ông sống vào nửa đầu thế kỉ XVI, là học trò giỏi của Tuyết Giang Phu Tử Nguyễn Bỉnh Khiêm. - Sống vào thời kì chế độ phong kiến Lê-Mạc-Trịnh tranh giành quyền lực, loạn lạc triền miên, dân tình khốn khổ. - Thi đỗ hương cống, chỉ làm quan một năm rồi cáo về, sống ẩn dật ở vùng núi rừng Thanh Hoá.
  16. 2. Tác phẩm: a. Xuất xứ: trích “Truyền kì mạn lục b. Thể loại: truyện truyền kì c. Bố cục: 3 phần - Từ đầu-> cha mẹ đẻ mình: cuộc hôn nhân của Trương Sinh với Vũ Nương. - Qua năm sau-> việc trót đã qua rồi: Nỗi oan khuất và cái chết bi thảm của Vũ Nương. - Còn lại: Vũ Nương sống ở thủy cung.
  17. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN. 1. Vẻ đẹp của nhân vật Vũ Nương - Trước khi lấy chồng: Tính tình thùy mị nết na lại thêm tư dung tốt đẹp - Cư xử với chồng: + Biết chồng có tính đa nghi, nàng giữ gìn khuôn phép + Tiễn chồng: chỉ mong ngày về mang theo hai chữ bình an + Khi xa chồng: luôn thủy chung, chờ đợi - Với con: Một mình sinh con, nuôi dạy con. Hằng đêm nàng trỏ bóng mình trên vách, bảo đó là cha.
  18. THẢO LUẬN: Việc Vũ Nương chỉ bóng mình dạy con đó là cha có ý nghĩa gì? Ý nghĩa chi tiết “cái bóng”: - Dạy con gia đình sum vầy có mẹ, có cha. Nàng không để con thiếu vắng tình cha. - Thể hiện nỗi nhớ mong và tình cảm với chồng. Nàng là hình, chàng là bóng, quấn quít bên nhau.
  19. - Với mẹ chồng: + Khi bà ốm: nàng hết sức thuốc thang, lễ bái thần phật, lấy lời ngọt ngào khôn khéo khuyên lơn. + Khi bà mất: Lo ma chay tế lễ như với cha mẹ đẻ.
  20. => Vũ Nương đẹp người, đẹp nết. Nàng là người vợ hiền, người dâu thảo, người mẹ hết mực thương con
  21. 2. Nỗi oan khuất và cái chết bi thảm - Bị chồng nghi oan, đánh đập, đuổi đi
  22. THẢO LUẬN: 3 phút TỔ 1: TÌM HIỂU Ý NGHĨA LỜI THOẠI THỨ NHẤT "Thiếp vốn con nhà kẻ khó, được nương tựa nhà giàu. Sum họp chưa thỏa tình chăn gối, chia phôi vì động việc lửa binh. Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết. Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót. Đâu có sự mất nết hư thân như lời chàng nói. Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp." TỔ 2: TÌM HIỂU Ý NGHĨA LỜI THOẠI THỨ HAI "Thiếp sở dĩ nương tựa và chàng vì có cái thú vui nghi gia nghi thất. Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió; khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồn xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa." TỔ 3: TÌM HIỂU Ý NGHĨA LỜI THOẠI THỨ BA Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ. TỔ 4: TÌM HIỂU NGUYÊN NHÂN CÁI CHẾT CỦA VŨ NƯƠNG
  23. - Phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng mình, xin đừng nghi oan. - Đau đớn, thất vọng vì bị đối xử bất công. - Thất vọng đến tột cùng, tìm đến cái chết để khẳng định tấm lòng trong trắng
  24. Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương: - Cuộc hôn nhân không bình đẳng - Tính cách của Trương Sinh - Do lời nói ngây thơ của đứa con. - Do chế độ phong kiến nam quyền => Tố cáo chế độ phong kiến và bày tỏ niềm thương cảm cho số phận người phụ nữ.
  25. 3. Vũ Nương sống ở thủy cung: - Cung gấm đền dao, nguy nga lộng lẫy, được gặp Phan Lang - Được trở về trong giây lát, rực rỡ, uy nghi. -> Thể hiện mơ ước của người xưa về lẽ công bằng
  26. 4. Nghệ thuật: - Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, hợp lí. - Khắc họa nhân vật qua đối thoại và tự bạch. - Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt. - Yếu tố kì ảo đan xen với yếu tố hiện thực. III. TỔNG KẾT Ghi nhớ/ T51
  27. NGỮ VĂN 9 (Trích: “Truyền kì mạn lục” - Nguyễn Dữ)
  28. Lại bài viếng Vũ Thị Nghi ngút đầu ghềnh tỏa khói hương, Miếu ai như miếu vợ chàng Trương. Bóng đèn dầu nhẫn đừng nghe trẻ, Cung nước chi cho lụy đến nàng. Chứng quả đã đôi vầng nhật nguyệt, Giải oan chẳng lọ mấy đàn tràng. Qua đây bàn bạc mà chơi vậy, Khá trách chàng Trương khéo phũ phàng. Lê Thánh Tông
  29. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Giới thiệu chung: Nguyễn Dữ 1/Tác giả tác phẩm : - Ông sống vào nửa đầu thế kỉ XVI, là học trò a.Tác giả: giỏi của Tuyết Giang Phu Tử Nguyễn Bỉnh Nguyễn Dữ- sống ở thế kỷ XVI, Khiêm. lúc chế độ phong kiến lâm vào - Sống vào thời kì chế độ phong kiến Lê- tình trạng loạn li suy yếu Mạc-Trịnh tranh giành quyền lực, loạn lạc -Quê ở Hải Dương, là người học triền miên, dân tình khốn khổ. rộng tài cao; sống ẩn dật, thanh - Thi đỗ hương cống, chỉ làm quan một năm cao. rồi cáo về, sống ẩn dật ở vùng núi rừng Thanh Hoá.
  30. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : Trích Truyền kì mạn lục , tác phẩm viết chữ 1/Tác giả, tác phẩm: Hán, gồm 20 truyện a.Tác giả: Truy n truy n kì th ng mô ph ng nh ng c t Nguyễn Dữ- sống ở thế kỷ XVI, lúc chế độ ệ ề ườ ỏ ữ ố phong kiến lâm vào tình trạng loạn li suy yếu truyện dân gian hoặc dã sử vốn đã lưu truyền -Quê ở Hải Dương, là người học rộng tài cao; rộng rãi trong nhân dân sống ẩn dật, thanh cao. Tác phẩm được xem là “một áng thiên cổ kì b.Tác phẩm: bút” (áng văn hay của ngàn đời)- ( Vũ Khâm Lân đời hậu Lê). Truyền kì mạn lục: (Ghi Có thể nói Nguyễn Dữ đã gửi gắm vào tác chép những điều kỳ lạ được phẩm tất cả tâm tư, tình cảm, nhận thức và lưu truyền trong dân khát vọng của người trí thức có lương tri gian).Viết bằng chữ Hán. -CNCGNX là truyện thứ 16 trước những vấn đề lớn của thời đại, của con trong 20 truyện của TKML. người. Truyện được tái tạo trên cơ sở truyện cổ tích: vợ chàng Trương.
  31. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : NHÂN VẬT Nhân vật chính 1/Tác giả, tác phẩm: -Vũ Thị Thiết (VũTÓMNươ Tng)ẮT – a.Tác giả: -TrVươũ Thngị ThiSinhết là một cô gái thùy mị, nết na, tư dung tốt đẹp. Nguyễn Dữ- sống ở thế kỷ XVI, lúc chế độ -Mẹ chồng Vũ Nương phong kiến lâm vào tình trạng loạn li suy yếu - Vũ Nương và Trương Sinh kết hôn, đang sum họp -Béđầ Đảmnấm thì có nạn binh đao, Trương Sinh phải -Quê ở Hải Dương, là người học rộng tài cao; đăng lính. sống ẩn dật, thanh cao. - Nàng ở nhà phụng dưỡng mẹ già, nuôi con nhỏ. - Khi Trương Sinh về, đứa bé ngây thơ kể với b.Tác phẩm: Trương Sinh về người (chiếc bóng) đêm đêm vẫn đến với mẹ con nó. Chàng nổi máu ghen, mắng Truyền kì mạn lục: (Ghi chép những nhiếc vợ thậm tệ, rồi đánh đuổi đi. điều kỳ lạ được lưu truyền trong dân - Nàng phẫn uất, chạy ra bến Hoàng Giang tự trẫm. gian).Viết bằng chữ Hán. - Một đêm cùng con bên ngọn đèn khuya, Trương -CNCGNX là truyện thứ 16 trong 20 Sinh mới vỡ lẽ về nỗi oan của vợ. truyện của TKML. Truyện được tái tạo - Vũ Nương được tiên cứu và ở dưới cung nước rùa trên cơ sở truyện cổ tích: vợ chàng thần Linh Phi. Trương. - Nghe lời Phan Lang, Trương Sinh đã lập đàn giải oan cho Vũ Nương ở bến Hoàng Giang. 2.Đọc, tóm tắt: - Vũ Nương hiện về trong chốc lát rồi biến mất.
  32. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : 1/Tác giả, tác phẩm: a.Tác giả:Nguyễn Dữ- Cuộc hôn nhân của Vũ Nương b.Tác phẩm: Trích Truyền kì mạn lục: và Trương Sinh. 2.Đọc, tóm tắt: 3.Bố cục: 3 phần: P.1.Từ đầu ”như cha mẹ đẻ mình. P.2.Tiếp  “đã qua rồi”. P.3.Còn lại ND bố cục Nỗi oan khuất và cái chết P.2 bi thảm của Vũ Nương. -Cuộc gặp gỡ giữa Vũ Nương và Phan Lang dưới động Linh Phi. -Vũ Nương được giải oan
  33. Tiết 16. Nguyễn Dữ I.Tìm hiểu chung: 1.Tác giả, tác phẩm Tư dung tốt đẹp -Nguyễn Dữ a. Đẹp người, đẹp nết -Trích Truyền kỳ mạn lục 2. Đọc, tóm tắt: Thùy mị nết na II.Đọc-hiểu văn bản: b.Phẩm hạnh: 1.Vũ Nương: Giữ gìn khuôn phép không a.Những phẩm chất tốt đẹp thất hòa của Vũ Nương: * Với Tiễn chồng mong hai chữ -Đẹp người, đẹp nết chồng: bình yên Ba năm cách biệt giữ gìn một ➔ Người vợ hiền chung thủy tiết
  34. Gi¶i thÝch v× sao Vò N¬ng chØ mong chång b×nh an chø kh«ng cÇu hiÓn vinh? Khi tiễn chồng đi tòng quân, tính cách của Vũ nương được thể hiện ở lời đưa tiễn. Nàng nói với chồng: “Lang quân đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong được đeo ấn hầu trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên”. Nàng nghĩ đến những khó nhọc, gian nguy của người chồng trước rồi mới nhận ra sự lẻ loi của mình. Từ cách nói đến nội dung của những câu nói hiện lên một Vũ nương dịu dàng, thiết tha với hạnh phúc, không hư danh, thương chồng và giàu lòng vị tha, một tâm hồn có văn hoá.
  35. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung: 1.Tác giả, tác phẩm 2. Đọc, tóm tắt: II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: -Đẹp người, đẹp nết ➔Người vợ hiền chung thủy ➔Người con dâu hiếu Mẹ buồn → ngọt ngào an ủi thảo *Với mẹ Mẹ ốm → lo thuốc thang chồng Mẹ mất → lo ma chay chu đáo
  36. Nhận xét về lời trăng trối của mẹ chồng Vũ Nương: “-Ngắn dài có số, tươi héo bởi trời. Mẹ không phải không muốn đợi chồng con về, mà không gắng ăn miếng ăn miếng cháo đặng cùng vui sum họp. Song, lòng tham không cùng mà vận trời khó tránh. Nước hết chuông rền, số cùng khí kiệt. Một tấm thân tàn, nguy trong sớm tối, việc sống chết không khỏi phiền đến con. Chồng con nơi xa xôi chưa biết sống chết thế nào, không thể về đền ơn được. Sau này, trời xét lòng lành, ban cho phúc đức, giống dòng tươi tốt, con cháu đông đàn, xanh kia quyết chẳng phụ con, cũng như con đã chẳng phụ mẹ”. Thể hiện sự ghi nhận nhân cách và đánh giá cao công lao của nàng đối với gia đình nhà chồng, niềm tin Vũ Nương có hạnh phúc khi Trương Sinh trở về.
  37. Tiết 16. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung: 1.Tác giả, tác phẩm 2. Đọc, tóm tắt: II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: -Đẹp người, đẹp nết -Người vợ hiền chung thủy -Người con dâu hiếu thảo Hình ảnh tiêu biểu cho Mẹ buồn → ngọt ngào an ủi người phụ nữ Việt nam *Với mẹ Mẹ ốm → lo thuốc thang chồng Vẻ đẹp của Vũ Nương gợi Mẹ mất → lo ma chay chu cho em điều gì? đáo
  38. Tiết 17. Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : Trương Sinh II.Đọc-hiểu văn bản: -Nghe lời ngây thơ của con trẻ (về cái bóng). 1.Vũ Nương: -Nghi ngờ vợ thất tiết. a.Những phẩm chất tốt đẹp -Mắng nhiếc, đuổi nàng đi. của Vũ Nương: -Không chịu nghe lời phân trần, Đẹp người, đẹp nết khuyên ngăn Người vợ hiền chung thủy Người con dâu hiếu thảo Chế độ nam quyền, →Hình ảnh tiêu biểu cho người phụ nữ Ng.nhân GT1 Việt nam lễ giáo PK khắt khe b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. b.1.Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương: Chiến tranh PK -NN trực tiếp: Trương Sinh. -NN sâu xa: Chế độ nam quyền bất Bi kịch của VN và cũng là bi kịch của công, phi lý & chiến tranh phong kiến. một lớp người trong XHPK lúc bấy giờ,.
  39. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : II.Đọc-hiểu văn bản: Trương Sinh -Nghe lời ngây thơ của con trẻ. 1.Vũ Nương: -Nghi ngờ vợ thất tiết. a.Những phẩm chất tốt đẹp -Mắng nhiếc, đuổi nàng đi. của Vũ Nương: -Không chịu nghe lời phân trần, khuyên ngăn b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. b.1.Nguyên nhân cái chết của Vũ Chế độ nam quyền, N ng: Ng.nhân ươ GT1 lễ giáo PK khắt khe -NN trực tiếp: Trương Sinh. -NN sâu xa: Chế độ nam quyền bất công, phi lý & chiến tranh phong kiến. b.2.Nỗi oan khuất: Chiến tranh PK Bi kịch của VN và cũng là bi kịch của một lớp người trong XHPK lúc bấy giờ,.
  40. b.2. Nỗi oan khuất. - ThiÕp vèn con kÎ khã, ®ưîc → Nói đến thân phận n¬ng tùa nhµ giµu./Sum häp cha tháa t×nh ch¨n gèi, chia → Nói đến tình nghĩa vợ chồng ph«i v× ®éng viÖc löa binh./ C¸ch biÖt ba n¨m gi÷ g×n mét → Khẳng định tấm lòng sắt son tiÕt. T« son ®iÓm phÊn tõng ®· ngu«i lßng, ngâ liÔu têng hoa cha hÒ bÐn gãt. §©u cã sù mÊt nÕt h th©n nh lêi chµng nãi./D¸m xin bµy tá ®Ó cëi mèi nghi ngê. Mong chµng ®õng → Cầu xin chồng đừng nghi oan mét mùc nghi oan cho thiÕp./ Nµng ph©n trÇn ®Ó chång hiÓu râ tÊm lßng m×nh, cÇu xin chång ®õng nghi oan.
  41. b.2.Nỗi oan khuất: -Thiếp sở dĩ nương tựa vào chàng vì có cái thú vui nghi gia → Khát khao hạnh phúc. nghi thất./ Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió;/ khóc → Hạnh phúc gia đình tan vỡ. tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thẳm buồm xa, đâu còn có thể lại lên → Đau đớn tột cùng vì tình yêu núi Vọng Phu kia nữa. không còn. Nỗi đau đớn, thất vọng của Vũ Nương khi hạnh phúc gia đình tan vỡ, tình yêu không còn và không hiểu vì sao mình bị đối xử bất công.
  42. b.2.Nỗi oan khuất: Có một bạn học sinh cho rằng trong Đọc đoạn trích: hành động của Vũ Nương có nỗi đắng “ Đoạn rồi nàng tắm gội chay cay, tuyệt vọng nhưng không phải là sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa hành động bột phát trong cơn nóng mặt lên trời mà than rằng: giận. Em có tán thành với ý kiến của -Kẻ bạc mệnh này mọi người phỉ bạn không? Theo em, lời thoại của nhổ. nhân vật có tác dụng gì trong việc Nói xong nàng gieo mình xuống giúp người đọc thấu hiểu bi kịch của sông mà chết.” số phận Vũ Nương - người phụ nữ đau khổ trong xã hội xưa. ◼ Bao nhiêu công sức, tâm sức chắt chiu để vun đắp gìn giữ cái gia đình bé nhỏ đã trở nên hoàn toàn vô nghĩa, nàng đã tuyệt vọng, bơ vơ, không lối thoát, nên phải tìm đến cái chết ◼ Thực chất là Vũ Nương đã bị bức tử, nhưng nàng đi đến cái chết thật bình tĩnh : tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng ◼ Cái chết ấy là sự đầu hàng số phận nhưng cũng là lời tố cáo thói ghen tuông ích kỉ, sự hồ đồ, vũ phu của đàn ông và luật lệ phong kiến hà khắc dung túng cho sự độc ác, tối tăm.
  43. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. b.1.Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương: b.2.Nỗi oan khuất: -Nàng hết lòng phân trần, giãi bày, cầu xin -Đau đớn, thất vọng vì hạnh phúc gia đình bị tan vỡ. Bị bức tử. Đầu hàng số phận. Nhưng cũng là lời tố cáo sự độc ác, tối tăm của XHPK. MEmột có số nhphậậnn xétbi th nhảm,ư th bếấtn hàạonh. về Là hiện thânsố phchoậ nng củườa Vi phũ Nụươnững?trong XHPK.
  44. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. b.1.Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương: b.2.Nỗi oan khuất: -Nàng hết lòng phân trần, giãi bày, cầu xin -Đau đớn, thất vọng vì hạnh phúc gia đình bị tan vỡ. Bị bức tử. Đầu hàng số phận. Nhưng cũng là lời tố cáo sự độc ác, tối tăm của XHPK. 2.Trương Sinh: -Con nhà hào phú, ít học. -Một người chồng độc đoán, đa nghi. TS là hiện thân của chế độ nam quyền PK b t công, phi lý -Một kẻ vũ phu thô bạo. ấ
  45. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: -Dỗ con. a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: -Cho khuây nỗi nhớ chồng b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi -Là tình yêu thương dành cho thảm của nàng. chồng con. 2.Trương Sinh: 3.Hình ảnh cái bóng: -Là đầu mối, điểm nút của tấn bi kịch. Cái bóng Với bé Đản Là người đàn ông lạ, bí ẩn -Lần 1: Là bằng chứng cho sự hư hỏng của vợ. -Lần 2: Mở mắt cho chàng tỉnh ngộ về tai họa do chàng Là điểm thắt-mở nút của tấn bi kịch gây ra.
  46. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : NHỮNG YẾU TỐ KỲ ẢO II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: -Phan Lang nằm mộng , thả rùa xanh. a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: -Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi (vợ vua biển b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. Nam Hải), được Linh Phi cứu sống, đãi yến tiệc và gặp 2.Trương Sinh: Vũ Nương. 3.Hình ảnh cái bóng: - Vũ Nương được Linh Phi cứu sống và ở thủy cung -Là đầu mối, điểm nút của tấn bi kịch. -Phan Lang được sống lại, về đưa tín vật của Vũ Nương 4.Yếu tố kỳ ảo: cho Trương Sinh, xin lập đàn giải oan. - Làm cho câu chuyện gần gũi và tăng độ tin -Hình ảnh Vũ Nương hiện về, lúc ẩn lúc hiện rồi biến cậy. mất. NHỮNG CHI TIẾT THỰC -Sông Hoàng Giang. - Địa danh Nam Xương -Nhân vật Trần Thiêm Bình. -Ải Chi Lăng. -Quân Minh đánh nước ta (thời nhà Hồ), nhiều người chạy ra bể, bị đắm thuyền. Gần gũi, tăng độ tin cậy
  47. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : THẢO LUẬN II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: *Đọc lại đoạn Phan Lang gặp Vũ Nương cho đến hết và a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: phân tích: b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. -Tổ 1 & 3: 2.Trương Sinh: Câu 1.Diễn biến tâm trạng của Vũ Nương khi gặp Phan 3.Hình ảnh cái bóng: Lang. -Là đầu mối, điểm nút của tấn bi kịch. -Tổ 2 & 4: 4.Yếu tố kỳ ảo: Câu 2.Hình ảnh Vũ Nương hiện về, lúc ẩn lúc hiện rồi -Những yếu tố kỳ ảo xen kẽ với những chi tiết có thực làm cho thế giới kỳ ảo, lung linh trở biến mất. nên gần gũi với cuộc đời thực, làm tăng độ tin cậy. GỢI Ý CÂU 1. -Lời nói của VN: GỢI Ý CÂU 2. +“Tôi bị chồng ruồng rẫy nữa” -Sự trở về của VN nói lên gì? +Có lẽ phải tìm về có ngày”. -Tại sao VN không trở về dương gian -Thái độ của VN: ở với chồng con mà chỉ về trong “Ứa nước mắt khóc, đổi giọng ” chốc lát rồi biến mất? -Ý nghĩa của tâm trạng VN?
  48. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : ĐÁP ÁN II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: Câu 1.Diễn biến tâm trạng của Vũ Nương khi gặp Phan a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: Lang. b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. 2.Trương Sinh: Phần truyền kì trong câu chuyện là chuyện 3.Hình ảnh cái bóng: Vũ nương không chết, trở về sống trong Quy động của -Là đầu mối, điểm nút của tấn bi kịch. Nam Hải Long Vương đó là cuộc sống đời đời. Nhà văn đã tạo ra một cuộc gặp gỡ kì thú giữa Phan Lang – 4.Yếu tố kỳ ảo: một người dương thế - với Vũ Nương nơi động tiên. - Làm cho câu chuyện gần gũi và tăng độ tin Cuộc gặp gỡ ấy đã làm sáng tỏ thêm những phẩm chất cậy. của Vũ nương. Ban đầu, Vũ Nương còn do dự vì vẫn còn chút uất ức, nhưng Khi Phan Lang nhắc đến chuyện nhà -Hoàn chỉnh nét đẹp của Vũ Nương. của tổ tiên thì Vũ nương “ứa nước mắt khóc”.Nàng quả Thật là một con người thiện căn, thiết tha gắn bó với quê hương đời sống mà không được sống. Tính cách của nàng và bi kịch như được tô đậm khơi sâu một lần nữa. Nhưng dụng ý của nhà văn đưa phần truyền kìvào câu chuyện không chỉ có thế. Nguyễn Dữ muốn khẳng định mộtchân lí nghệ thuật: Làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp của Vũ Nương, đồng thời khẳng định cái Ðẹp là bất tử. Vũ nương khôngsống được ở cõi đời thì sẽ sống vĩnh hằng ở cõi tiên, vì nàng là hiện thân của cái Ðẹp.
  49. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : ĐÁP ÁN II.Đọc-hiểu văn bản: 1.Vũ Nương: Câu 2.Hình ảnh Vũ Nương hiện về, lúc ẩn lúc hiện rồi a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: biến mất. b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. Vũ Nương đầu tiên không muốn về vì nghĩ mình oan chưa 2.Trương Sinh: được giải. Nàng vẫn đành cam chịu số phận. 3.Hình ảnh cái bóng: Nhưng sau đó nàng lại gửi hoa vàng, nhắn chồng lập đàn -Là đầu mối, điểm nút của tấn bi kịch. giải oan rồi sẽ trở về. Trước hết và chủ yếu là nàng muốn được thanh minh, được bảo toàn danh dự. Nhưng rồi 4.Yếu tố kỳ ảo: nàng cũng chỉ hiện về lúc ẩn lúc hiện rồi biến mất. Qua đó, Làm cho câu chuyện gần gũi và tăng độ tin tác giả mơ ước sự thật phải được sáng tỏ, người hiền cậy. phải được đền đáp. Đó là một kết thúc có hậu, thể hiện -Hoàn chỉnh nét đẹp của Vũ Nương. ước mơ ngàn đời của nhân dân ta về lẽ công bằng. Mặt khác, sự thật vẫn là sự thật: Vũ Nương đã chết, không -Kết thúc có hậu →Ước mơ ngàn đời của còn cơ hội để có thể sum họp cùng chồng con. Một chân nhân dân ta về sự công bằng. lý nữa được bày tỏ: hạnh phúc đã trôi vuột khỏi tầm tay, - Thể hiện sự cảm thông, thương xót của tác không thể cứu vãn được nữa. Xã hội và gia đình giả đối với số phận nhân vật. phong kiến phụ quyền không có chỗ cho những người như Vũ Nương. Tính bi kịch vẫn còn tiềm ẩn đâu dó trong - Phù hợp với sự thật lịch sử Cái lung linh huyền ảo ấy. -Tính bi kịch vẫn còn tiềm ẩn trong cái lung linh, kỳ ảo ấy.
  50. Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương, thuộc thôn Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam.
  51. Cổng đền
  52. Bảng di tích văn hóa trước cổng
  53. Một đoạn sông Hoµng Giang trước đền
  54. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : II.Đọc-hiểu văn bản: 2.Nghệ thuật. 1.Vũ Nương: -Khai thác vốn văn học dân gian. a.Những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nương: -Nghệ thuật kể chuyện đầy sáng tạo: b.Nỗi oan khuất của Vũ Nương và cái chết bi thảm của nàng. +Những nhân vật có tính cách rõ nét, đặc biệt là Vũ 2.Trương Sinh: Nương. 3.Hình ảnh cái bóng: +Cách kể chuyện hấp dẫn, sử dụng yếu tố truyền kỳ, 4.Yếu tố kỳ ảo: xây dựng hình ảnh “cái bóng” đầy dụng ý. -Kết thúc tác phẩm bất ngờ, không mòn sáo, hàm ý sâu III.Tổng kết: sắc. 1.Nội dung. -Tác phẩm là bản án đanh thép tố cáo bản chất vô nhân đạo của XHPK. -Khẳng định và ngợi ca phẩm chất, tâm hồn cao đẹp truyền thống của người phụ nữ VN. -Thái độ cảm thông chân thành của nhà văn. GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO. MỘT BẢN GỐC TKML (XB năm 1712)
  55. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : Ý NGHĨA VĂN BẢN II.Đọc-hiểu văn bản: V i quan ni m cho r ng h nh phúc III.Tổng kết: ớ ệ ằ ạ khi đã tan vỡ không thể hàn gắn được, 1.Nội dung. truyện phê phán thói ghen tuông mù -Tác phẩm là bản án đanh thép tố cáo bản chất vô nhân quáng và ngợi ca vẻ đẹp truyền thống đạo của XHPK. của người phụ nữ Việt Nam -Khẳng định và ngợi ca phẩm chất, tâm hồn cao đẹp truyền thống của người phụ nữ VN. -Thái độ cảm thông chân thành của nhà văn. GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO. 2.Nghệ thuật. -Khai thác vốn văn học dân gian. -Nghệ thuật kể chuyện đầy sáng tạo: +Những nhân vật có tính cách rõ nét, đặc biệt là Vũ Nương. +Cách kể chuyện hấp dẫn, sử dụng yếu tố truyền kỳ, xây dựng hình ảnh “cái bóng” đầy dụng ý. -Kết thúc tác phẩm bất ngờ, không mòn sáo, hàm ý sâu sắc.
  56. Tiết 17 Nguyễn Dữ I. Tìm hiểu chung : H NG D N T H C: II.Đọc-hiểu văn bản: ƯỚ Ẫ Ự Ọ -Bài tập ở nhà: Viết bài văn: III.Tổng kết: 1.Nội dung. *Phân tích giá trị nhân đạo của truyện “Chuyện người con gái Nam Xương”. -Tác phẩm là bản án đanh thép tố cáo bản chất vô nhân đạo của XHPK. -Khẳng định và ngợi ca phẩm chất, tâm hồn cao đẹp -Chuẩn bị: truyền thống của người phụ nữ VN. -Thái độ cảm thông chân thành của nhà văn. +Tiết kế tiếp: Xưng hô trong hội thoại. GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO. +Văn bản sau: Hoàng lê nhất thống 2.Nghệ thuật. chí. -Khai thác vốn văn học dân gian. -Nghệ thuật kể chuyện đầy sáng tạo: LUYỆN TẬP +Những nhân vật có tính cách rõ nét, đặc biệt là Vũ Nương. Thi kể chuyện: Kể lại truyện CNCGNX theo cách của em. +Cách kể chuyện hấp dẫn, sử dụng yếu tố truyền kỳ, xây dựng hình ảnh “cái bóng” đầy dụng ý. *Mỗi nhóm cử một em kể, lớp bình -Kết thúc tác phẩm bất ngờ, không mòn sáo, hàm ý sâu sắc. chọn bạn kể hay nhất.
  57. Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương, thuộc thôn Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam.
  58. Bảng di tích văn hóa trước cổng
  59. Cổng đền
  60. Một đoạn sông Hoµng Giang trước đền
  61. (Trích Truyền kì mạn lục) Nguyễn Dữ
  62. Tãm t¾t văn b¶n 1. Vò ThÞ ThiÕt lµ ngêi con g¸i ®Ñp ngêi ®Ñp nÕt, lÊy chµng Tr¬ng con nhµ hµo phó Ýt häc. 2. Đang sum häp ®Çm Êm, x¶y ra n¹n binh ®ao, Tr¬ng Sinh ph¶i ®ăng lÝnh, Vò N¬ng ë nhµ phông dìng mÑ giµ, nu«i con nhá 3. GiÆc tan Tr¬ng Sinh trë vÒ, nghe lêi con trÎ nghi ngê vî thÊt tiÕt vµ ®uæi vî ®i. 4. Vò N¬ng thanh minh kh«ng ®îc bÌn gieo minh xuèng s«ng Hoµng Giang tù vÉn. 5. Sau khi Vò N¬ng chÕt, Tr¬ng Sinh ®îc con chØ c¸i bãng trªn têng, chµng hiÓu ra vî bÞ oan. 6. Phan Lang gÆp Vò N¬ng ë díi thuû cung, nµng göi chiÕc hoa vµng vµ lêi nh¾n Tr¬ng Sinh. 7. Tr¬ng Sinh lËp ®µn gi¶i oan, xong Vò N¬ng chØ hiÖn vÒ trong chèc l¸t, råi biÕn mÊt.
  63. §¹i ý: C©u chuyÖn kÓ vÒ sè phËn oan nghiÖt cña Vò N¬ng, mét ngêi phô n÷ cã nhan s¾c, cã ®øc h¹nh díi chÕ ®é phong kiÕn, chØ v× mét lêi nãi ng©y th¬ cña con trÎ mµ bÞ nghi ngê, bÞ sØ nhôc, bÞ ®Èy ®Õn bíc ®êng cïng, ph¶i tù kÕt liÔu cuéc ®êi m×nh ®Ó gi·i tá tÊm lßng trong s¹ch. T¸c phÈm còng thÓ hiÖn m¬ íc ngµn ®êi cña nh©n d©n lµ “ ë hiÒn gÆp lµnh”.
  64. II/ Bè côc: 3 phÇn - PhÇn 1: Tõ ®Çu ®Õn cha mÑ ®Î cña m×nh. (Nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña Vò N¬ng) - PhÇn 2: TiÕp ®Õn trãt qua råi. ( Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng) - PhÇn 3: Cßn l¹i (Vò N¬ng ®îc gi¶i oan)
  65. ◼ Trong cuéc sèng vî chång thêng ngµy ◼ Khi tiÔn chång ®i lÝnh ◼ Khi xa chång ◼ Khi bÞ chång nghi oan ◼ Khi ®îc gi¶i oan
  66. - Lêi giíi thiÖu: Vò ThÞ ThiÕt, ngêi con g¸i quª ë Nam X¬ng, tÝnh ®· thuú mÞ, nÕt na, l¹i thªm t dung tèt ®Ñp -> Lµ ngêi phô n÷ ®Ñp ngêi, ®Ñp nÕt
  67. - Trong cuéc sèng vî chång thêng ngµy: + Gi÷ g×n khu«n phÐp + Kh«ng tõng ®Ó lóc nµo vî chång ph¶i ®Õn thÊt hoµ -> Vò N¬ng cã c¸ch c xö ®óng mùc, nhêng nhÞn, gi÷ g×n h¹nh phóc gia ®×nh.
  68. - Khi tiÔn chång ®i lÝnh: + Hµnh ®éng: Rãt chÐn rîu ®Çy mµ r»ng + Lêi nãi: Chµng ®i chuyÕn nµy, thiÕp ch¼ng d¸m mong ®eo ®îc Ên phong hÇu, c¸nh hång bay bæng”. “Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên, thế là đủ rồi. Chỉ e việc quân khó liệu, thế giặc khôn lường. Giặc cuồng còn lẩn lút, quân triều còn gian lao, rồi thế chẻ tre chưa có, mà mùa dưa chín quá kì, khiến cho tiện thiếp băn khoăn, mẹ hiền lo lắng. Nhìn trăng soi thành cũ, lại sửa soạn áo rét, gửi người ải xa, trông liễu rủ bãi hoang, lại thổn thức tâm tình, thương người đất thú! Dù có thư tín ngàn hàng, cũng sợ không có cánh hồng bay bổng”.
  69. - Khi tiÔn chång ®i lÝnh: + Hµnh ®éng: Rãt chÐn rîu ®Çy mµ r»ng + Lêi nãi: Chµng ®i chuyÕn nµy, thiÕp ch¼ng d¸m mong ®eo ®îc Ên phong hÇu, c¸nh hång bay bæng”.  Nµng kh«ng tr«ng mong vinh hiÓn, chØ cÇu mong chång ®îc b×nh an trë vÒ; c¶m th«ng tríc nh÷ng nçi vÊt v¶, gian lao mµ chång sÏ ph¶i chÞu ®ùng, cho c¶ nçi niÒm cña bµ mÑ xa con; bµy tá nçi kh¾c kho¶i nhí nhung cña ngêi vî trÎ.  Lêi nãi ch©n thµnh, dÞu dµng, thiÕt tha, c¶m ®éng, ®»m th¾m t×nh nghÜa vî chång.
  70. - Khi xa chång : + Mỗi khi thấy bướm lượn đầy vườn, mây che kín núi, thì nỗi buồn góc bể chân trời không thể nào ngăn được. + Khi mÑ chång èm: nàng hết sức thuốc thang lễ bái thần phật và lấy lời ngon ngọt khôn khéo khuyên lơn. + Khi mÑ chång chÕt: nàng hết lời thương xót, phàm việc ma chay tế lễ lo liệu như đối với cha mẹ đẻ mình.
  71. Ngắn dài có số, tươi héo bởi trời. Mẹ không phải không muốn đợi chồng con về, mà không gắng ăn miếng ăn miếng cháo đặng cùng vui sum họp. Song, lòng tham không cùng mà vận trời khó tránh. Nước hết chuông rền, số cùng khí kiệt. Một tấm thân tàn, nguy trong sớm tối, việc sống chết không khỏi phiền đến con. Chồng con nơi xa xôi chưa biết sống chết thế nào, không thể về đền ơn được. Sau này, trời xét lòng lành, ban cho phúc đức, giống dòng tươi tốt, con cháu đông đàn, xanh kia quyết chẳng phụ con, cũng như con đã chẳng phụ mẹ. Lêi tr¨ng trèi cña bµ mÑ chång thÓ hiÖn sù ghi nhËn nh©n c¸ch vµ ®¸nh gi¸ cao c«ng lao cña nµng ®èi víi gia ®×nh nhµ chång, niÒm tin Vò N- ¬ng cã h¹nh phóc khi Tr¬ng Sinh trë vÒ.
  72. - Khi xa chång : + Mỗi khi thấy bướm lượn đầy vườn, mây che kín núi, thì nỗi buồn góc bể chân trời không thể nào ngăn được. + Khi mÑ chång èm: nàng hết sức thuốc thang lễ bái thần phật và lấy lời ngon ngọt khôn khéo khuyên lơn. + Khi mÑ chång chÕt: nàng hết lời thương xót, phàm việc ma chay tế lễ lo liệu như đối với cha mẹ đẻ mình. -> Vò N¬ng lµ ngêi vî thuû chung, yªu chång tha thiÕt; lµ ngêi mÑ hiÒn, ngêi con d©u chu ®¸o, hiÕu th¶o.
  73. (Trích Truyền kì mạn lục) Nguyễn Dữ
  74. * T×nh huèng truyÖn: - Tr¬ng Sinh trë vÒ: mÑ mÊt, con cßn nhá kh«ng nhËn cha - Nghe lêi con trÎ, Tr¬ng Sinh nghi ngê vî thÊt tiÕt -> T×nh huèng truyÖn bÊt ngê, gay cÊn -> Lµm cho nçi oan cña Vò N¬ng kh«ng thÓ nµo thanh minh ®îc.
  75. Lêi tho¹i 1: - ThiÕp vèn con kÎ khã, ®îc n¬ng tùa nhµ giµu. Sum häp cha tháa t×nh ch¨n gèi, chia ph«i v× ®éng viÖc löa binh. C¸ch biÖt ba n¨m gi÷ g×n mét tiÕt. T« son ®iÓm phÊn tõng ®· ngu«i lßng, ngâ liÔu têng hoa cha hÒ bÐn gãt. §©u cã sù mÊt nÕt h th©n nh lêi chµng nãi. D¸m xin bµy tá ®Ó cëi mèi nghi ngê. Mong chµng ®õng mét mùc nghi oan cho thiÕp. Nµng ph©n trÇn ®Ó chång hiÓu râ tÊm lßng m×nh, cÇu xin chång ®õng nghi oan.
  76. Lêi tho¹i 2: - ThiÕp së dÜ n¬ng tùa vµo chµng v× cã c¸i thó vui nghi gia nghi thÊt. Nay ®· b×nh r¬i tr©m g·y, m©y t¹nh ma tan, sen rò trong ao, liÔu tµn tríc giã; khãc tuyÕt b«ng hoa rông cuèng, kªu xu©n c¸i Ðn l×a ®µn, níc th¼m buåm xa, ®©u cßn cã thÓ l¹i lªn nói Väng Phu kia n÷a. Lêi tho¹i nãi lªn nçi ®au ®ín, thÊt väng cña Vò N¬ng khi h¹nh phóc gia ®×nh ®· tan vì, t×nh yªu kh«ng cßn vµ kh«ng hiÓu v× sao m×nh bÞ ®èi xö bÊt c«ng.
  77. + Lêi tho¹i 3 vµ hµnh ®éng tù trÉm m×nh: - Lêi nãi: "KÎ b¹c mÖnh nµy mäi ngêi phØ nhæ." -> Lêi ®éc tho¹i nh mét lêi than, 1 lêi nguyÒn, xin thÇn s«ng chøng gi¸m nçi oan khÊt vµ tÊm lßng trong s¹ch cña nµng. - Hµnh ®éng: “t¾m géi chay s¹ch, ra bÕn Hoµng Giang, ngöa mÆt lªn trêi than, gieo m×nh xuèng s«ng mµ chÕt” -> BÊt lùc tríc nçi oan ®éng trêi kh«ng thÓ thanh minh, V/N ®µnh t×m ®Õn c¸i chÕt ®Ó chøng minh cho sù trong tr¾ng cña m×nh. -> T×nh tiÕt ®îc s¾p xÕp ®Çy kÞch tÝnh, m©u thuÉn d©ng lªn tíi ®Ønh ®iÓm ->Vò N¬ng bÞ dån ®Èy ®Õn bíc ®êng cïng, nµng ®· mÊt tÊt c¶, ®µnh ph¶i chÊp nhËn sè phËn sau mäi cè g¾ng kh«ng thµnh. Hµnh ®éng trÉm m×nh cña nµng lµ mét hµnh ®éng quyÕt liÖt cuèi cïng ®Ó b¶o toµn danh dù.
  78. - Thùc chÊt lµ Vò N¬ng ®· bÞ bøc tö, nhng nµng ®i ®Õn c¸i chÕt thËt b×nh tÜnh: t¾m géi C©uchay s¹ch, hái ra th¶obÕn Hoµng luËn Giang (Nhãm ngöa mÆt bµnlªn trêi 2’) mµ than r»ng Hµnh ®éng cña nµng cã nçi tuyÖt väng, ®¾ng cay, nhng còng cã sù chØ ®¹o cña lÝ trÝ. Cã ý kiÕn cho r»ng hµnh ®éng trÉm m×nh cña VN lµ hµnh ®éng bét ph¸t trong lóc nãng giËn, cã ý kiÕn l¹i cho r»ng ®ã lµ hµnh ®éng cã sù chØ ®¹o cña lÝ trÝ ? Em ®ång ý víi ý kiÕn nµo ? V× sao ?
  79. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn bi kÞch cña VN: - Cuéc h«n nh©n gi÷a TS vµ VN cã phÇn kh«ng b×nh ®¼ng - TÝnh c¸ch cña TS : ®a nghi, ®èi víi vî phßng ngõa qu¸ søc, l¹i thªm v« häc. - T©m tr¹ng TS khi ®i lÝnh trë vÒ còng cã phÇn nÆng nÒ : mÑ mÊt, t©m tr¹ng kh«ng vui. - Lêi nãi bÊt ngê cña ®øa con nhá chøa ®Çy nh÷ng d÷ kiÖn ®¸ng ngê - C¸ch xö sù hå ®å, ®éc ®o¸n cña TS
  80. * YÕu tè k× ¶o: + Phan Lang n»m méng, th¶ rïa xanh. + P.Lang l¹c vµo ®éng rïa cña Linh Phi, ®îc Linh Phi cøu sèng, ®·i yÕn tiÖc vµ gÆp V.N¬ng, Vò N- ¬ng xuÊt hiÖn khi T.S lËp ®µn trµng gi¶i oan * Chi tiÕt cã thùc: +S«ng Hoµng Giang. + Nh©n vËt TrÇn Thiªm B×nh. + ¶i Chi L¨ng, qu©n Minh ®¸nh níc ta nhiÒu ngêi ch¹y trèn ra bÓ bÞ ®¾m thuyÒn -> YÕu tè k× ¶o xen kÏ nh÷ng chi tiÕt cã thùc lµm cho thÕ giíi k× ¶o lung linh trë nªn gÇn gòi víi cuéc ®êi thùc, t¨ng ®é tin cËy.
  81. * ý nghÜa: - Hoµn chØnh thªm nh÷ng nÐt ®Ñp vèn cã cña nh©n vËt Vò N¬ng: bao dung, vÞ tha, nÆng lßng víi gia ®×nh. - T¹o nªn mét kÕt thóc cã hËu cho t¸c phÈm: nçi oan ®îc gi¶i. - ThÓ hiÖn íc m¬ ngµn ®êi cña nh©n d©n vÒ lÏ c«ng b»ng trong cuéc ®êi, ngêi tèt dï tr¶i qua bao oan khuÊt cuèi cïng vÉn ®îc minh oan.
  82. - Lµ con nhµ hµo phó nhng Ýt häc. - Mét ngêi chång ®éc ®o¸n, ghen tu«ng mï qu¸ng - Mét kÎ vò phu th« b¹o ®· buéc ngêi vî ®¸ng th¬ng cña m×nh ph¶i chÕt thª th¶m. -> HiÖn th©n cña chÕ ®é phô quyÒn phong kiÕn ®Çy bÊt c«ng, phi lÝ.
  83. *H×nh ¶nh c¸i bãng -Víi Vò N¬ng: Dç con, cho khu©y ngu«i nçi nhí chång. - Víi bÐ §¶n: Lµ ngêi ®µn «ng l¹, bÝ Èn -Víi Tr¬ng Sinh : + LÇn 1: Lµ b»ng chøng cho sù h háng cña vî. + Lần 2: làm chàng sáng mắt về tội lỗi do mình gây ra. - C¸i bãng Chi tiÕt quan träng cña truyÖn Lµ ®Çu mèi, ®iÓm th¾t më nót cña c©u chuyÖn
  84. C©u 1 : NhËn ®Þnh nµo nãi kh«ng ®óng vÒ ý nghÜa c¸i chÕt cña Vò N¬ng ? A. Ph¶n ¸nh hiÖn thùc ®Çy oan tr¸i khæ ®au cña ngêi phô n÷ trong XHPK. B. Bµy tá niÒm th¬ng c¶m tríc sè phËn bi th¬ng cña ngêi phô n÷ trong XHPK. C. Sù d¹i dét, ngí ngÈn cña Vò N¬ng . D. Tè c¸o x· héi nam quyÒn phong kiÕn chµ ®¹p lªn quyÒn sèng con ngêi.
  85. C©u 2 : ý nµo nãi kh«ng ®óng vÒ nghÖ thuËt cña “ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng” ? A. X©y dùng cèt truyÖn li k×, hÊp dÉn. B. TruyÖn giµu chÊt kÝ. C. Kh¾c häa t©m lÝ nh©n vËt s©u s¾c. D. KÕt hîp gi÷a tù sù víi tr÷ t×nh.
  86. 5.Tªn7.2.Nçi§ 8.CômèiChuyÖn6.1.Tªn §t 3.N¬igäiîng Þaoan danh tõ liªngäing4.Ngnµy Vò Vònãiêi huyÖn Nquan connµy®emêiN ¬ng:¬ng “cøu mÖnh g¸in»m ®Õn ®Õnb¾t Namgieo giópNam trong®ÇunçiMÞ®· Xm XVò ¬ng hÕt,Ch©u ¬ngoan×tõnh c©uN nh©n ¬ngngµy trÝchtùsøccho- Träng chuyÖnvÉn ? ®·tõ vËtVònay ? TP c¹n N Thuûnµy ?¬ng nµy??” ? ? 1 l Ý n h © n 6 2 b Ð ® ¶ n 10612345789 5 3 h o µ n g g i a n g 10 4 l i n h p h i 7 5 n g ä c m Þ n ¬ n g 11 6 n a m x ¬ n g 8 7 t r u y Ò n k × m ¹ n l ô c 14 8 s è c ï n g l ù c k i Ö t 13 i © b a h o i n c n n g t « XÕp l¹i t é i n h © n c ¸ i b ã n g 14 ¤
  87. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶: - NguyÔn Duy NhuÖ sinh n¨m1948 Quª: Thanh Ho¸. - Nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
  88. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: - NguyÔn Duy NhuÖ sinh n¨m1948 Quª: Thanh Ho¸. - Nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
  89. Mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu cña NguyÔn Duy
  90. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc – T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: - In trong tËp th¬ ¸nh tr¨ng, viÕt n¨m 1978 2.T¸c phÈm: ( kho¶ng ba n¨m sau ngµy ®Êt níc gi¶i phãng, t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh).
  91. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: 3.§äc- gi¶i thÝch tõ khã - Khæ 1, 2, 3: Giäng kÓ, nhÞp th¬ tr«i ch¶y b×nh thêng. - Khæ 4: Giäng th¬ ®ét ngét cÊt cao ngì ngµng. - Khæ 5, 6: Giäng th¬ thiÕt tha, råi trÇm l¾ng cïng c¶m xóc vµ suy t lÆng lÏ
  92. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: a. ThÓ th¬. -ThÓ th¬: n¨m ch÷
  93. ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Håi nhá sèng víi ®ång Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t víi s«ng råi víi bÓ phßng buyn-®inh tèi om håi chiÕn tranh ë rõng véi bËt tung cöa sæ vÇng tr¨ng thµnh tri kØ ®ét ngét vÇng tr¨ng trßn TrÇn trôi víi thiªn nhiªn Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt hån nhiªn nh c©y cá cã c¸i g× rng rng ngì kh«ng bao giê quªn nh lµ ®ång lµ bÓ c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa nh lµ s«ng lµ rõng Tõ håi vÒ thµnh phè Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng kÓ chi ngêi v« t×nh vÇng tr¨ng ®i qua ngâ ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c nh ngêi dng qua ®êng ®ñ cho ta giËt m×nh.
  94. ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Håi nhá sèng víi ®ång Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t víi s«ng råi víi bÓ phßng buyn-®inh tèi om håi chiÕn tranh ë rõng véi bËt tung cöa sæ vÇng tr¨ng thµnh tri kØ ®ét ngét vÇng tr¨ng trßn TrÇn trôi víi thiªn nhiªn Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt hån nhiªn nh c©y cá cã c¸i g× rng rng ngì kh«ng bao giê quªn nh lµ ®ång lµ bÓ c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa nh lµ s«ng lµ rõng Tõ håi vÒ thµnh phè Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng kÓ chi ngêi v« t×nh vÇng tr¨ng ®i qua ngâ ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c nh ngêi dng qua ®êng ®ñ cho ta giËt m×nh.
  95. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: a. ThÓ th¬. b. Ph¬ng thøc biÓu ®¹t. -ThÓ th¬: n¨m ch÷ c. Bè côc - Ph¬ng thøc biÓu ®¹t: tự sự kÕt hîp biểu cảm.
  96. ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Håi nhá sèng víi ®ång Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t víi s«ng råi víi bÓ phßng buyn-®inh tèi om håi chiÕn tranh ë rõng véi bËt tung cöa sæ vÇng tr¨ng thµnh tri kØ VÇng tr¨ng ®ét ngét vÇng tr¨ng trßn trong qu¸ khø. TrÇn trôi víi thiªn nhiªn Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt T×nh huèng gÆp hån nhiªn nh c©y cá cã c¸i g× rng rng l¹i vÇng tr¨ng vµ ngì kh«ng bao giê quªn nh lµ ®ång lµ bÓ c¶m xóc, suy t c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa nh lµ s«ng lµ rõng cña nhµ th¬ Tõ håi vÒ thµnh phè Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng VÇng tr¨ng kÓ chi ngêi v« t×nh vÇng tr¨ng ®i qua ngâ trong hiÖn t¹i ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c nh ngêi dng qua ®êng ®ñ cho ta giËt m×nh.
  97. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: Håi nhá sèng víi ®ång 2.T¸c phÈm: víi s«ng råi víi bÓ a. ThÓ th¬. håi chiÕn tranh ë rõng b. Ph¬ng thøc biÓu ®¹t. vÇng tr¨ng thµnh tri kØ c. Bè côc II. Đọc- hiểu văn bản: TrÇn trôi víi thiªn nhiªn hån nhiªn nh c©y cá 1. Nội dung: ngì kh«ng bao giê quªn a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa
  98. a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø VÇng tr¨ng Qu¸ khø Håi nhá Håi chiÕn tranh (khi lµ ngßi lÝnh) ®ång, s«ng , bÓ ë rõng Thiªn nhiªn ChiÕn tranh t¬i ®Ñp, yªn b×nh ¸c liÖt, gian khæ Tr¨ng - Tri kØ - ngêi Tr¨ng -T×nh nghÜa - ngêi => Tr¨ng lµ biÓu tîng cho thiªn nhiªn hån nhiªn, t¬i m¸t; cho qu¸ khø nghÜa t×nh
  99. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Nội dung a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø Tõ håi vÒ thµnh phè b. VÇng tr¨ng trong hiÖn t¹i quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng vÇng tr¨ng ®i qua ngâ nh ngêi dng qua ®êng
  100. a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø a. VÇng tr¨ng trong hiÖn t¹i VÇng tr¨ng VÇng tr¨ng Qu¸ khø HiÖn t¹i Håi nhá Håi chiÕn tranh Thµnh phè (khi lµ ngßi lÝnh) ®ång, s«ng , bÓ ë rõng ®iÖn, cöa, g¬ng Thiªn nhiªn ChiÕn tranh TiÖn nghi, t¬i ®Ñp, yªn b×nh ¸c liÖt, gian khæ sang träng, ®Çy ®ñ -Tr¨ng vÉn -Ngßi coi tr¨nglµ: Tr¨ng - Tri kØ - ngêi -ngêi dng Tr¨ng -T×nh nghÜa - ngêi thuû chung, t×nh nghÜa (l·ng quªn tr¨ng) => Tr¨ng lµ biÓu tîng cho thiªn nhiªn => Khi ngêi ta thay ®æi hoµn c¶nh cã hån nhiªn, t¬i m¸t; cho qu¸ khø thÓ dÔ dµng l·ng quªn qu¸ khø nhÊt nghÜa t×nh lµ qu¸ khø nhäc nh»n, gian khæ
  101. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t 1. T¸c gi¶: phßng buyn-®inh tèi om 2.T¸c phÈm: véi bËt tung cöa sæ ®ét ngét vÇng tr¨ng trßn II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt 1. Nội dung: cã c¸i g× rng rng nh lµ ®ång lµ bÓ a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø nh lµ s«ng lµ rõng b. VÇng tr¨ng trong hiÖn t¹i Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh c. T×nh huèng gÆp l¹i vÇng kÓ chi ngêi v« t×nh tr¨ng vµ sù thøc tØnh cña nhµ th¬ ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c ®ñ cho ta giËt m×nh.
  102. c. T×nh huèng gÆp l¹i vÇng tr¨ng vµ sù thøc tØnh cña nhµ th¬ * T×nh huèng: *C¶m xóc : - rng rng: xóc ®éng MÊt ®iÖn - qu¸ khø t¬i ®Ñp,gian lao bçng hiÖn vÒ véi bËt tung cöa sæ *Suy t: vÇng tr¨ng trßn Th¶o luËn nhãm bµn -H×nh ¶nh “Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh ”ngoµi nghÜa ®en cßn cã ý nghÜa tîng trng nµo kh¸c?(nhãm bµn d·y1) -ý nghÜa cña h×nh ¶nh: “ ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c” vµ c¸i “ giËt m×nh ” ë c©u th¬ cuèi ?(nhãm bµn d·y2)
  103. c. T×nh huèng gÆp l¹i vÇng tr¨ng vµ sù thøc tØnh cña nhµ th¬ *C¶m xóc : - rng rng: xóc ®éng - qu¸ khø t¬i ®Ñp,gian lao bçng hiÖn vÒ *Suy t: vÇng tr¨ng lßng ngêi -Trßn vµnh v¹nh - Hao khuyÕt ,“v« t×nh” => Qu¸ khø ®Çy ®Æn, thuû chung, nh©n hËu, bao dung - Im ph¨ng ph¾c - “GiËt m×nh”,thøc tØnh =>Nghiªm kh¾c nh¾c nhë =>NhËn ra sù v« t×nh b¹c bÏo trong c¸ch sèng cña m×nh
  104. TiÕt 64 V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I.§äc –T×m hiÓu chó thÝch. 1. T¸c gi¶: *NghÖ thuËt : 2.T¸c phÈm: 3.§äc- gi¶i thÝch tõ khã - Kết hợp giữa tự sự và trữ tình. II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n - Sáng tạo hình ảnh thơ có nhiều ý nghĩa : 1. Nội dung: + Trăng là vẻ đẹp của thiên nhiên, tự nhiên, a. VÇng tr¨ng trong qu¸ khø là người bạn gắn bó với con người. b. VÇng tr¨ng trong hiÖn t¹i + Trăng là biểu tượng cho quá khứ nghĩa c. T×nh huèng gÆp l¹i vÇng tr¨ng tình, cho vẻ đẹp của đời sống tự nhiên, vĩnh vµ sù thøc tØnh cña nhµ th¬ hằng. 2. NghÖ thuËt *Y nghĩa: 3. Y nghĩa: Ánh trăng khắc họa một khía cạnh trong vẻ III. Tổng kết: ( ghi nhớ-sgk) đẹp của người lính sâu nặng nghĩa tình, thủy chung sau trước. * Bài tập củng cố:
  105. Chän c©u tr¶ lêi ®óng: 1. NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ th¸i ®é cña con ng- êi mµ bµi th¬ ®Æt ra? A. Th¸i ®é ®èi víi qu¸ khø B. Th¸i ®é ®èi víi nh÷ng ngêi ®· khuÊt C. Th¸i ®é ®èi víi chÝnh m×nh. DD. C¶ ba ý kiÕn trªn 2. Nhận định nào sau ®©y kh«ng phï hợp với ý nghĩa của ảnh “vầng trăng” trong bµi th¬ nµy? A . BiÓu tîng cña thiªn nhiªn hån nhiªn, t¬i m¸t. B . BiÓu tîng cña qu¸ khø nghÜa t×nh. C . BiÓu tîng cña vÎ ®Ñp b×nh dÞ , vÜnh h»ng cña ®êi sèng. DD. BiÓu tîng cña sù hån nhiªn, trong s¸ng cña tuæi th¬
  106. Bµi tập: Tëng tîng  m×nh lµ nh©n vËt tr÷ VÒ nhµ t×nh trong “¸nh tr¨ng”, em h·y diÔn t¶ dßng c¶m nghÜ trong bµi th¬ thµnh mét bµi t©m sù ng¾n.
  107. - Häc thuéc lßng ghi nhí vµ xem bµi ph©n tÝch. - Häc thuéc lßng vµ ®äc diÔn c¶m bµi th¬, n¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi. - So¹n bµi: Tæng kÕt vÒ tõ vùng (LuyÖn tËp tæng hîp). + Chó ý «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc lÝ thuyÕt vÒ tõ vùng ®· häc trong nh÷ng bµi tríc.
  108. Xin Ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o Cïng toµn thÓ c¸c em häc sinh