Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 56: Văn bản "Bếp lửa" - Hồ Thị Kim Song

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 56: Văn bản "Bếp lửa" - Hồ Thị Kim Song

1. KiÓm tra bµi cò
2. Trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n lớp 7, em ®· ®îc häc bµi -th¬TiÕng nµo gµ cã tr haia- Xu©nh×nh ¶nh Quúnh -trªnViÕt ? vÒ Cña t×nh t¸c c¶m gi¶ bµ, nµo ch¸u ? Néi dung cña bµi th¬ ? TrªnEm h·y ®êng ®äc hµnh nh qu©n÷ng xa c©uDõng th¬ ch©n cã bªn hai xãm h×nh nhá ¶nh trªn ? Tay bµ khum soi trøng Dµnh tõng qu¶ ch¾t chiu Cho con gµ m¸i Êp
3. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung 1. Tác giả
4. Hãy nêu một số nét về tác giả Bằng Viêt?
5. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung 1. Tác giả - Bằng Việt sinh năm 1941, quê ở Hà Tây. - Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. 2. Tác phẩm
6. Bài thơ “Bếp lửa” được sáng tác trong hoàn cảnh nào? Được in trong tập thơ nào?
7. Bµ néi t«i lµ mét phô n÷ n«ng d©n ch©n chÊt, b×nh dÞ. Víi t«i, bµ lµ hiÖn th©n cña sù cÇn cï, nhÉn n¹i vµ ®øc hi sinh. “ T«i viÕt bµi th¬ “BÕp löa” n¨m 1963, lóc ®ang häc n¨m thø 2 §¹i häc tæng hîp Quèc gia Kiev( Ukraina). Mïa ®«ng níc Nga rÊt l¹nh, ph¶i ®èt lß ®Ó sëi. Ngåi sëi löa, t«i bçng nhí ®Õn “ BÕp löa” quª nhµ, nhí bµ t«i, nhí ngêi nhãm bÕp. Xa bµ, xa gia ®×nh khi ®· trëng thµnh, tøc lµ cã ®é lïi xa ®Ó nhí vµ suy ngÉm nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn nªn bµi th¬ viÕt rÊt nhanh. ViÕt “BÕp löa”, t«i chØ muèn gi·i bµy t©m tr¹ng thËt cña lßng m×nh”.
8. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung 1. Tác giả - Bằng Việt sinh năm 1941, quê ở Hà Tây. - Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. 2. Tác phẩm Bài thơ được sáng tác năm 1963, in trong tập “Hương cây- Bếp lửa”
9. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và chú thích *Đọc Cách*Chú đọc: thích Giọng chậm rãi, xúc động và bồi hồi.
10. Đinh ninh Nhắc đi nhắc lại cho người khác nắm chắc. Chiến khu Vùng căn cứ của lực lượng cách mạng hay lực lượng kháng chiến.
11. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và chú thích 2. Thể thơ 8 chữ Bài thơ có thể 3. Bố cục được chia làm 2 phần mấy phần?
12. + PhÇn 1: 5 khæ th¬ ®Çu : Nh÷ng håi tëng vÒ bµ vµ bÕp löa th©n yªu. + PhÇn 2: 2 khæ th¬ cuèi: Suy ngÉm vÒ bµ vµ t×nh bµ ch¸u.
13. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và chú thích 2. Thể thơ 3. Bố cục 4. Phân tích a. Hồi tưởng về bà và bếp lửa thân yêu
14. ? Hình ảnh nào đã khơi nguồn hồi tưởng của người cháu về bà của mình? Hình ảnh bếp lửa. Một bếp lửachờn vờn sương sớm Một bếp lửaấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. ? Em có nhận xét gì về việc sử dụng từ ngữ của tác giả trong khổ thơ trên?
15. ? Hình ảnh nào đã khơi nguồn hồi tưởng của người cháu về bà của mình? Hình ảnh bếp lửa. Một bếp lửachờn vờn sương sớm Một bếp lửaấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. ? Em có nhận xét gì về việc sử dụng từ ngữ của tác giả trong khổ thơ trên?
16. ? Hình ảnh nào đã khơi nguồn hồi tưởng của người cháu về bà của mình? Hình ảnh bếp lửa. Một bếp lửachờn vờn sương sớm Một bếp lửaấp iu nồng đượm Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. ? Em có nhận xét gì về việc sử dụng từ ngữ của tác giả trong khổ thơ trên?
17. Gîi bÕp löa thùc bËp bïng Tõ l¸y chên vên trong s¬ng sím. Gîi c¸i mê nhoÌ cña bÕp löa trong kØ niÖm. Gîi bµn tay kiªn nhÉn, khÐo lÐo cña ngêi nhãm löa. Êp iu Gîi tÊm lßng chi chót cña bµ dµnh cho ch¸u. Gîi vÎ ®Ñp tÇn t¶o, chÞu th¬ng H×nh ¶nh Èn chÞu khã cña bµ. dô: biÕt mÊy Ngêi ch¸u th¬ng bµ v« h¹n. n¾ng ma
18. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và chú thích 2. Thể thơ 3. Bố cục 4. Phân tích a. Hồi tưởng về bà và bếp lửa thân yêu * Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cảm xúc * Dòng hồi tưởng của cháu
19. Dßng håi tëng cña ch¸u Tuổi ấu thơ (4 tuổi) Lªn bèn tuæi ch¸u ®· quen mïi khãi N¨m Êy lµ n¨m ®ãi mßn ®ãi mái Bè ®i ®¸nh xe, kh« r¹c ngùa gÇy ChØ nhí khãi hun nhÌm m¾t ch¸u NghÜ l¹i ®Õn giê, sèng mòi cßn cay!
20. Dßng håi tëng cña ch¸u Tuổi ấu thơ (4 tuổi) - quen mùi khói Lªn bèn tuæi ch¸u ®· quen mïi khãi - hun nhèm mắt N¨m Êy lµ n¨m ®ãi mßn ®ãi mái - sống mũi còn cay Bè ®i ®¸nh xe, kh« r¹c ngùa gÇy ChØ nhí khãi hun nhèm m¾t ch¸u NghÜ l¹i ®Õn giê, sèng mòi cßn cay! Ên tîng vÒ bÕp löa
21. Dßng håi tëng cña ch¸u Tuổi ấu thơ(4 tuổi) Lªn bèn tuæi ch¸u ®· quen mïi khãi - quen mùi khói N¨m Êy lµ n¨m ®ãi mßn ®ãi mái - khói hun nhèm Bè ®i ®¸nh xe, kh« r¹c ngùa gÇy - sống mũi còn cay ChØ nhí khãi hun nhèm m¾t ch¸u - §ãi mßn, ®ãi mái NghÜ l¹i ®Õn giê, sèng mòi cßn cay! Ấn tượng về bếp lửa Tuổi thơ gian nan, vất vả Có bà và bếp lửa
22. Dßng håi tëng cña ch¸u Thêi niªn thiÕu T¸m n¨m rßng T¸m n¨m rßng ch¸u cïng bµ nhãm löa (T¸m n¨m ) TuTu hó kªukªu trªn nh÷ng c¸nh ®ång xa - T¸m n¨m rßng KhiKhi tu tu hóhó kªu,kªu, ,bµ cßn nhí kh«ng bµ BµBµ hayhay kÓkÓ chuyÖnchuyÖn nh÷ng ngµy ë HuÕ - Tu hó kªu TiÕngTiÕng tutu hó sao mµ tha thiÕt thÕ! - Bµ kÓ chuyÖn MÑ cïng cha c«ng t¸c bËn kh«ng vÒ - Bµ d¹y vµ ch¨m ch¸u Ch¸u ë cïng bµ, bµbµ b¶ob¶o ch¸uch¸u nghe nghe BµBµ d¹y d¹y ch¸uch¸u lµmlµm,bµ, bµ ch ch¨¨mm ch¸u ch¸u hächäc. Cuéc sèng v¾ng vÎ Nhãm bÕp löa nghÜ th¬ng bµ khã nhäc, TuTu hó ¬i!¬i! Ch¼ng ®Õn ë cïng bµ Bµ tÇn t¶o, giµu t×nh Kªu chi hoµi Kªu chi hoµi trªn nh÷ng c¸nh ®ång xa? yªu th¬ng, ®øc hi sinh.
23. Dßng håi tëng cña ch¸u Tuæi Êu th¬ Thêi niªn thiÕu (4 tuæi) (T¸m n¨m ) - Quen mïi khãi - T¸m n¨m rßng - Khãi hun nhÌm - Tu hó kªu - §Õn giê sèng mòi cßn - Bµ kÓ chuyÖn - §ãi mßn ®ãicay mái - Bµ d¹y ch¸u vµ ch¨m ch¸u Tuæi th¬ gian nan, vÊt v¶ Cuéc sèng v¾ng vÎ Bµ tÇn t¶o, giµu t×nh th- Cã bµ vµ bÕp löa ¬ng vµ ®øc hi sinh
24. Năm giặc đốt làng
25. Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng
26. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và chú thích 2. Thể thơ 3. Bố cục 4. Phân tích a. Hồi tưởng về bà và bếp lửa thân yêu b. Suy ngẫm về bà và tình bà cháu
27. Thảo luận ? H·y nªu ý nghÜa cña c¸c h×nh ¶nh sau: Nhãm 1: Nhãm niÒm yªu th¬ng, khoai s¾n ngät bïi Nhãm 2: Nhãm nåi x«i g¹o míi thæi chung vui Nhãm 3: Nhãm dËy c¶ nh÷ng t©m t×nh tuæi nhá Nhãm 4: ¤i k× l¹ vµ thiªng liªng bÕp löa!
28. §¸p ¸n - Nhãm “niÒm yªu th¬ng khoai s¾n” lµ nhãm lªn t×nh yªu th¬ng chi chót dµnh cho ch¸u. - Nhãm “nåi x«i g¹o míi” lµ nhãm lªn t×nh yªu th¬ng san sÎ cho bµ con xãm giÒng th©n thuéc. - Nhãm “t©m t×nh tuæi nhá” lµ nhãm lªn vÎ ®Ñp t©m hån, th¾p s¸ng íc m¬ cho ch¸u. - BÕp löa k× l¹ thiªng liªng v× ®îc th¾p lªn bëi thø nhiªn liÖu ®Æc biÖt: t×nh yªu th¬ng, søc sèng, niÒm tin cña bµ.
29. Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở: Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?
30. b. Suy ngẫm về bà và tình bà cháu + Nhãm: - bÕp löa Êp iu nång ®îm. - niÒm yªu th¬ng - nåi x«i g¹o míi - t©m t×nh tuæi nhá. + ¤i k× l¹ vµ thiªng liªng - bÕp löa! + Ch¼ng lóc nµo quªn nh¾c nhë: - Sím mai nµy bµ nhãm bÕp lªn cha? -> §iÖp tõ, c©u c¶m th¸n, c©u hái tu tõ. T×nh yªu th¬ng vµ lßng biÕt ¬n s©u nÆng cña ch¸u ®èi víi bµ.
31. Tiết 56 Văn BẾP LỬA (Bằng Việt) I. Giới thiệu chung II. Đọc - hiểu văn bản III. Tổng kết a. Nội dung Từ sự phân tích Gîi kØ niÖm, lßng kÝnh yªu, biÕttrên, ¬n hãycña kháich¸u víi bµ vµ còng lµ t×nh c¶m víi quª quáth¬ng lại®Êt nộiníc. dung. b. Nghệ thuật của bài thơ? - Biểu cảm kết hợp tự sự, miêu tả, nghị luận. - H×nh ¶nh th¬ s¸ng t¹o, ch©n thùc, giµu ý nghÜa biÓu tîng .
32. Củng cố ? Em cảm nhận như thế nào về tình bà cháu được thể hiện trong bài thơ?
33. Dặn dò - Học thuộc lòng bài thơ. - Viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh bếp lửa trong bài thơ. - Soạn “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ”.