Bài giảng Ngữ Văn Lớp 9 - Bài 5: Văn bản Hoàng Lê nhất thống chí

Nội dung text: Bài giảng Ngữ Văn Lớp 9 - Bài 5: Văn bản Hoàng Lê nhất thống chí

1. NGỮNGỮ VĂNVĂN 99
2. Mà nay áo vải cờ đào Giúp dân dựng nước biết bao công trìnhĐỐ VUI ??? Mà nay áo vải cờ đào Giúp dân dựng nước biết bao công trình Đố vui
3. Đống Đa xưa bãi chiến trường Ngổn ngang xác giặc vùi xương thành gò Mồng 5 Tết trận thắng to Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân.
4. • Những câu thơ đã đi vào tâm thức mỗi người dân Việt Nam bởi nó ghi lại chứng tích của một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Nơi ghi dấu công ơn của người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ đã chiến thắng oanh liệt quân ngoại xâm vào mùa xuân năm Kỷ Dậu 1789 bằng trận đánh Đống Đa - Ngọc Hồi ( mồng 5 tháng Giêng) giải phóng kinh thành Thăng Long.
5. Văn bản: HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ Hồi thứ mười bốn :Đánh Ngọc Hồi , quân Thanh bị thua trận Bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài (NGÔ GIA VĂN PHÁI) ( Đánh Ngọc Hồi, quân Thanh bị thua trận. Bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài)
6. + Ngô Thì Chí (1753 - 1788) em ruột Ngô Thì Nhậm làm quan dưới thời Lê Chiêu Thống, tuyệt đối trung thành với nhà Lê, từng chạy theo Lê Chiêu Thống khi Nguyễn Huệ sai Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Nguyễn Hữu Chỉnh. Dâng“Trung hưng sách” bàn kế khôi phục nhà Lê.Sau đó, được Lê Chiêu Thống cử đi Lạng Sơn triệu tập những kẻ lưu vong lập nghĩa binh chống lại Tây Sơn. Trên đường đi, ông bị bệnh mất tại Bắc Ninh, viết 7 hồi đầu tiên. + Ngô Thì Du (1772 - 1840) làm quan dưới triều nhà Nguyễn, là tác giả của 7 hồi tiếp theo (trong đó có hồi thứ 14), ) anh em chú bác ruột với Ngô Thì Chí, học giỏi nhưng không đỗ đạt. Dưới triều Tây Sơn, ông sống ẩn ở Hà Nam.Thời nhà Nguyễn ông làm quan đến năm 1827 thì về nghỉ. +Ngoài ra còn 3 hồi cuối có thể do một số người khác trong dòng họ Ngô Thì viết vào khoảng đầu triều Nguyễn.
7. b.Thể loại: Hịch Chiếu Cáo Tấu
8. THẢO LUẬN NHÓM ĐỂ HOÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
9. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Bảng liệt kê các sự việc chính Ngày Ngày Ngày Ngày 30 Mồng 3 Mồng 5 24/11 25/12 29/12 Tết Tết Tết
10. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Bảng liệt kê các sự việc chính Ngày 24 Ngày 25 Ngày 29 Ngày 30 Mồng 3 Mồng 5 Tết Tết Tết Đến Tam Nhận tin Đến - Mờ -Lên Điệp: báo, Nghệ An: sáng ngôi - Xử tội hai Nguyễn - Gặp Công đánh hoàng đế, tướng Sở Huệ rất Nguyễn phá đồn chiếm niên hiệu và Lân tức giận, Thiếp Hà Hồi. đồn Ngọc Quang - Mở tiệc định thân -Tuyển Hồi, Trung khao quân chinh đi thêm lính - Trưa - Đốc - Tối 30 đánh giặc - Tổ chức tiến quân suất đại Tết lên ngay. binh tiến duyệt chiếm binh lớn đường ra kinh quân ra Bắc Bắc. - Ra lời thành phủ dụ Thăng tướng sĩ. Long.
11. Tóm tắt văn bản Quân Thanh kéo vào chiếm thành Thăng Long, tướng Tây Sơn là Ngô Văn Sở lui quân về vùng núi Tam Điệp. Nhận được tin đó, Nguyễn Huệ rất tức giận, định thân chinh cầm quân đi đánh giặc ngay. Nhưng nghe lời khuyên can của các tướng lĩnh, ngày 25, ông lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung, tự mình đốc suất đại binh tiến quân ra Bắc để dẹp Thanh. Ngày 29 đến Nghệ An, vua gặp La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp để hỏi cơ mưu đánh giặc. Dọc đường đi, vua cho kén thêm lính, mở một cuộc duyệt binh lớn, rồi ra lời phủ dụ tướng sĩ. Ngày 30, đến Tam Điệp hội ngộ với cánh quân của tướng Sở, và Lân.Tại đây vua mở tiệc khao quân và hẹn đến mồng 7 Tết thắng giặc sẽ mở tiệc ăn mừng ở Thăng Long. Tối 30 tết, Quang Trung chia quân làm 5 đạo kéo quân ra Bắc. Ngày 3 Tết, đánh chiếm đồn Hà Hồi. Mờ sáng 5 Tết đánh đồn Ngọc Hồi, tướng giặc là Sầm Nghi Đống tự thắt cổ chết. Trưa mồng 5 Tết tiến quân vào Thăng Long. Trước khí thế như vũ bão của nghĩa quân Tây Sơn, tướng nhà Thanh là Tôn Sĩ Nghị vội vã tháo chạy về nước, Vua Lê Chiêu Thống cùng gia quyến chạy trốn theo trong sự nhục nhã kinh hoàng.
12. Bố cục: 3 phần Phần 2 Phần 1 Tiếp theo -> “kéo vào Phần 3 Từ đầu -> “Năm Mậu thành”: Còn lại: Thân 1788”: Cuộc hành quân thần Sự đại bại của quân Nguyễn Huệ lên ngôi tốc và chiến thắng lẫy Thanh và số phận Hoàng đế, thân chinh lừng của nghĩa quân thảm hại của vua tôi cầm quân dẹp giặc. Tây Sơn. Lê Chiêu Thống.
13. GIẢI Ô CHỮ 1 q u a n t h a n h 2 k y d a u 3 h a h o i 4 n g o c h o i 5 d o n g d a 6 t o n s y n g h i 7 r o m 8 d o d o c t u y e t 9 t a y s o n 10 s a m n g h i d o n g Mờ• sángCuối mồng6.Đây năm. Nghĩa là5 1788, têntết quânntướngă haim Kỷ giặcnàomươi Dậu(1789), đãđã chínchỉ giành huy vạn quân thắngquân quân Thanh talợi nào cùng sang kéo một xâm vào lúc TrongTênTên một trận tướngđôNă đốcNgọcmQUANG 1789 chỉgiặc huyHồi, theođã quân thắt quânâm ta cổ TRUNGlịch vượt tự ta được tửbiển ghép ở tiến đồngọi các vào làĐống n Hảimảnhăm Đa?Dương? gì? ván Đêm mồng đánhbatrong tết vàonăm trận nhKỷlược đạiữ Dậu(1789),ng nướcnước phá đồn ta quân ta?nào năm quân của Thanh?1788. ta địch?tấn công đồn nào? và lấy cái gì quấn ở bên ngoài để làm lá chắn?
14. 1. Hình tượng người anh hùng Quang Trung. Khi được tin cấp báo quân Thanh Nghe tin: Giận lắm, họp tướng đã đến Thăng Long, Bắc Bình sĩ, định thân chinh cầm quân Vương ( Nguyễn Huệ) đã có phản đi ngay. ứng như thế nào ? Khi mọi người đến họp đã -Nghe lời tướng sĩ lên ngôi khuyên ông điều gì ? Ông đã có Hoàng đế, sau đó hạ lệnh xuất những hành động nào ? quân (25 tháng chạp năm1788 )
15. Gặp người cống sĩ ở La Sơn là Nguyễn Thiếp Chỉ trong ngày vài Tiếp đó ,ngày 29 ngày vua Quang tháng Chạp Trung làm được rất Quang Trung đã Kén lính ở Nghệ An nhiều việc lớn. đến địa danh và mở cuộc duyệt Những việc làm đó nào? Ở đây ông binh lớn cho thấy ông là một có những việc người luôn hành làm gì? động như thế nào? Sắp xếp đội ngũ và truyền cho quân sĩ ngồi nghe lệnh và dụ họ Hành động mạnh mẽ và quyết đoán
16. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
17. “ Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước Thông báo đất nước lâm nguy có giặc Thanh sang xâm lược.ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
18. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng NAMđi. Đời QUỐCHán SƠNcó Trưng HÀ Nữ Vương, đời Tống có Đinh Khẳng định chủ quyền của đất nước. Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
19. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng NAMđi. Đời QUỐCHán SƠNcó Trưng HÀNữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không Nam quốc sơn hnỡ ngồi nhìn chúng à nam đế cưlàm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều Tiệt nhiên định phận tại thiên thưchỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Như hBắc, Namà nghịch lỗ lai xâm phạm riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh Nhữ đẳng htới đây, dân ành khan thủ bại hưta không đến nỗi khổ .như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
20. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa Nêu bật dã tâm xâm lược của giặc đã có từ lâu,quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc Lên án h. Ở các thời ành động xâm lược phi nghĩa của giặc lấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng à trái với đạo trờiyên, các vua truyền . ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Mimh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
21. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Tự hTrongào về truyền thống đánh giặc cứu nước của ông cha ta. khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Tin tưởng vBắc chiaào cuộc kháng chiến chính nghĩa sẽ tất thắng. nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Mimh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
22. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết Kêu gọi tướng sĩ đohại nhân dân, vơ vét của àn kết một lòng đánh giặc cứu nước.cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
23. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân Ra kỷ luật nghiêm với quân sĩ.dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
24. “Quân Thanh sang xâm lấn nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương * Ý nghĩaBắc chia của nhau lời phủmà cai dụ: trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta,Lời phủ dụ thấu tình đạt lý như lời hịch, khích lệ, động viên bụng dạ ắt khác. Từ đời nhà Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi tinh thần binh sĩ phấn khởi đánh giặc cứu nước.chúng đi. Đời Hán có Trưng Nữ Vương, đời Tống có Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành, đời Nguyên có Trần Hưng Đạo, đời Minh có Lê Thái Tổ, các ngài không nỡ ngồi nhìn chúng làm điều tàn bạo, nên đã thuận lòng người, dấy nghĩa quân, đều chỉ đánh một trận là thắng và đuổi được chúng về phương Bắc. Ở các thời ấy, Bắc, Nam riêng phận, bờ cõi lặng yên, các vua truyền ngôi lâu dài. Từ đời nhà Đinh tới đây, dân ta không đến nỗi khổ như hồi nội thuộc xưa kia. Mọi việc lợi, hại, được, mất ấy đều là chuyện cũ rành rành của các triều đại trước. Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không biết trông gương đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn. Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!”.
25. Lời phủ dụ của Quang Trung- Nguyễn Huệ Khẳng định chủ quyền Lời phủ đất nước dụ của vua Nêu lên dã tâm của Quang Từ lời phủ dụ, em giặc phương Bắc Trung với thấy tài năng nào của quân sĩ ( Quang Trung được Tự hào về truyền trong bộc lộ? thống đánh giặc của SGK cha ông trang 66) nêu lên: Tin tưởng vào chính nghĩa cuộc hành binh diệt Thanh và kêu gọi Trí tuệ sáng quân sĩ đánh giặc suốt, nhạy bén Ra kỷ luật nghiêm đối với quân sĩ
26. Ngày 30 tháng Chạp năm 1788 Sau khi mở cuộc Xử trí hai tướng Sở và Lân duyệt binh ngày 29 tháng Đến Tam Điệp Hoạch định kế sách đánh giặc Chạp ở Quang Trung có và tính kế hoạch ngoại giao sau Nghệ An, việc làm gì? chiến tranh hôm sau (30 Tết) Mở tiệc khao quân Quang Trung có quyết định Hạ lệnh xuất Tối 30 Tết lên đường tiến quân gì? quân đến Tam ra Thăng Long Điệp Các quyết định đó cho biết Sáng suốt trong việc dùng người, ông là có tầm nhìn xa trông rộng, có ý người như thế nào? chí quyết chiến, quyết thắng
27. *Đến Tam Điệp: - Cách xử trí với các tướng lĩnh ở Tam Điệp: + Phân tích rõ phải – trái, ông rất hiểu các tướng sĩ, khen chê đúng người, đúng việc, ân uy rạch ròi. => Sáng suốt, nhạy bén trong việc xét đoán và dùng người - Phương hướng chiến lược: + Hoạch định kế sách đánh giặc đã tính sẵn, + Tính kế ngoại giao sau chiến tranh « Chờ 10 năm cho ta yên ổn nuôi dưỡng lực lượng nước giàu quân mạnh thì sợ gì chúng?» + Chiến lược đánh lâu dài, tránh việc binh đao để phúc cho dân. => Ý chí quyết thắng và tầm nhìn xa trông rộng của một nhà chính trị có tư tưởng chuộng hòa bình.
28. * Đến Tam Điệp: - Xử trí các tướng lĩnh - Phương hướng chiến lược - Mở tiệc khao quân: hẹn ngày 7 tháng giêng vào Thăng Long mở tiệc ăn mừng * Tối 30 Tết kéo quân ra Thăng Long. => Năng lực tiên đoán chính xác của một nhà quân sự đại tài.
29. 25 tháng chạp xuất quân ở Phú Xuân (Huế) Nêu những việc làm trong 5 ngày ( Một tuần sau đã ra đến Tam Điệp từ 25/ chạp đến 30/ cách Huế 500 km mà tất cả chỉ đi chạp) của Quang bộ. Trung . Việc làm đó đã chứng tỏ tài năng gì của ông? 30 tháng chạp tổ chức khao quân, hẹn 7 tháng giêng sẽ vào ăn Tết ở Thăng Long Thực tế chiều mùng 5 tháng giêng năm Kỉ Dậu, đoàn quân đã tiến vào chiếm được kinh thành Thăng Long Vị tướng mưu lược, kì tài trong việc dụng binh, Chỉ huy cuộc hành quân thần tốc.
30. Đến Bắt sống toàn bộ bọn nghĩa binh sông cùng quân Thanh đi do thám mà Gián vẫn giữ được bí mật. Trong trận Tấn công Đánh nghi binh: bí mật bao vây đánh, Quang vào đồn kín làng, bắc loa truyền gọi,địch Trung dụng Hà Hồi: sợ hãi xin hàng. binh như thế nào? Và tài năng gì của ông Quang Trung trực tiếp chỉ huy.Vua được thể hiện? Tấn công cưỡi voi đi đốc thúc, quân dàn trận vào đồn chữ nhất, đánh giáp lá cà. Ngọc Hồi , thành Bao vây đường rút lui của giặc, Thăng Long cho voi giày đạp. Vị tướng có tài điều binh khiển tướng. Cách đánh bí mật, bất ngờ, biến hóa, nhanh gọn khiến kẻ thù trở tay không kịp Tướng ở trên trời xuống, quân chui dưới đất lên
31. Nguyễn Huệ đã biến voi thành những "cỗ xe tăng“ có sức mạnh áp đảo, trang bị đại bác và hỏa pháo trên lưng. Trên lưng mỗi quân voi có ba, bốn người lính chít khăn đỏ, ngồi ném tung hỏa cầu lưu hoàng ra khắp nơi, đốt cháy quân địch. Ngoài "xe tăng voi lửa" kể trên, binh lính Tây Sơn còn được trang bị một loại vũ khí cá nhân là Hỏa hổ. Hỏa hổ là một loại vũ khí hình ống, một loại súng phun lửa có thể biến địch thành "cây đuốc sống". Khi lâm trận, trong ống Hỏa hổ bắn nhựa thông ra, trúng phải đâu là lập tức bốc cháy. Loại vũ khí đặc biệt này được trang bị cho cả quân chủng lục quân và thủy quân của nhà Tây Sơn. Đội quân "voi lửa" của vua Quang Trung, người thiên tài quân sự cả đời cầm quân không hề biết thua trận là gì, đã hội đủ cả 3 yếu tố chiến thuật: Cơ động, đột kích và hỏa lực. Đây thật sự là một cuộc cách mạng voi chiến so với các thời kỳ trước đó.
32. Hình ảnh người Yêu nước, căm Ý chí quyết thắng anh hùng thù giặc, mạnh và tầm nhìn xa Quang Trung mẽ, quyết đoán trông rộng của một trước những nhà chính trị có tư biến cố lớn. tưởng chuộng hòa bình. -Năng lực tiên Sáng suốt, nhạy đoán chính xác bén trong việc của một nhà phân tích tình quân sự đại tài hình thời cuộc, - Vị tướng mưu xét đoán và dùng lược, kì tài. Văn người. võ song toàn. Là linh hồn của chiến công vĩ đại, là hình ảnh đẹp về người anh hùng trong văn học trung đại Việt Nam
33. Các thiên tài quân sự Trần Nhân Tông Trần Hưng Đạo Quang Trung - Đại tướng Võ Nguyên Giáp
34. I.Tìm hiểu chung 2/ Phân tích: b. Số phận thảm bại của bọn cướp nước và lũ bán nước. b.1Hình ảnh bọn cướp nước:
35. b.1Hình ảnh bọn cướp nước: * Khi tiến vào nước ta: -Vào Thăng Long như vào chỗ không người. -Quân lính thả sức cướp bóc, ức hiếp dân ta. * Khi quân Tây Sơn đánh : - Rụng rời sợ hãi, xin hàng. - Bỏ chạy tán loạn. - Sầm Nghi Đống thắt cổ chết. Tôn Sĩ Nghị chạy trốn. Tướng bất tài,vô dụng. => Thất bại thảm hại
36. Hình ảnh quân nhà Thanh vượt sông Hồng hoảng sợ bỏ chạy về nước
37. b.2 Hình ảnh vua quan nhà Lê: *Cầu viện quân Thanh: -Thấy quân Thanh không đề phòng , vua Lê rất lo sợ. *Khi quân Thanh bỏ chạy : -Vua quan cùng đưa Thái hậu chạy trốn theo. -Nhờ viên thổ hào cho ăn, ở. -Đến cửa ải : nhìn nhau chảy nước mắt => Số phận bi đát.
38. I.Tổng kết: 1. Nghệ thuật: 2.Nội dung:
39. III. Tổng kết: 1)Nghệ thuật: -Cách trần thuật đặc sắc 2) Nội dung: -Ghi lại những sự kiện lịch sử diễn biến gấp Với quan điểm lịch sử đúng gáp, khẩn trương qua từng mốc thời gian -Miêu tả cụ thể từng hành động, lời nói của đắn và niềm tự hào dân tộc, nhân vật chính, từng trận đánh và những các tác giả “Hoàng Lê nhất mưu lược tính toán, thế đối lập giữa hai đội quân ( một bên thì xộc xệch, trễ nải, nhát thống chí” đã tái hiện chân gan, một bên thì xông pha, dũng mãnh, thực hình ảnh người anh hùng nghiêm chỉnh) -Hình ảnh người anh hùng QuangTrung dân tộc Nguyễn Huệ qua được khắc họa rõ nét, có tính cách quả cảm, chiến công thần tốc đại phá mạnh mẽ, trí tuệ sáng suốt, có tài dụng binh như thần, là người có tổ chức và là linh hồn quân Thanh, sự thảm bại của của những chiến công vĩ đại. quân tướng nhà Thanh và số - Một sự mâu thuẫn: Nhan đề mang ý nghĩa ca ngợi nhà Lê,nhưng nội dung tác phẩm lại phận bi đát của vua tôi Lê vạch rõ sự thối nát, mục ruỗng của triều Chiêu Thống. đình nhà Lê, và ca ngợi người anh hùng áo vải Tây Sơn Nguyễn Huệ.
40. IV/ Luyện tập
41. Tại sao các tác giả vốn trung thành với nhà Lê, mà lại viết về Quang Trung - Nguyễn Huệ một cách sinh động, lẫm liệt như vậy? Ý kiến cá nhân Ý kiến cá nhân Ý kiến chung của nhóm Ý kiến cá nhân Y Ý kiến cá nhân
42. IV. Luyện tập: Tại sao các tác giả vốn trung thành với nhà Lê, mà lại viết về Quang Trung Nguyễn Huệ một cách sinh động, lẫm liệt như vậy? Ý kiến cá nhân Các tác giả tôn trọng sự thật lịch sử. Họ có ý Ý kiến cá nhân thức tự hào dân tộc.Đó Ý kiến cá nhân là điểm tiến bộ của các Y giả Ngô gia văn phái. Ý kiến cá nhân
43. BÀI TẬP VỀ NHÀ Bài tập 1: Câu 1: Giải thích ý nghĩa nhan đề tác phẩm. Câu 2: Tóm tắt hồi thứ 14 của tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí. Câu 3: Tại sao gọi Hoàng Lê nhất thống chí là tiểu thuyết lịch sử. Câu 4: Nêu cảm nghĩ của em về nhân vật vua Quang Trung trong hồi thứ 14 của tác phẩm. Câu 5: Em có nhận xét gì về thái độ của tác giả trong đoạn trích trên. Câu 6: Nhận xét về bút pháp tái hiện sự thực lịch sử của các tác giả Hoàng Lê nhất thống chí qua đoạn trích hồi thứ mười bốn. Bài tập 2: Có ý kiến nhận xét: Đọc lời dụ tướng sĩ của vua Quang Trung – Nguyễn Huệ, ta nghe như âm vang của Nam quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi). Em hãy phân tích lời dụ tướng sĩ của vua Quang Trung -Nguyễn Huệ và làm sáng tỏ nhận xét trên.
44. HOÀNG ÐẾ QUANG TRUNG: MỘT ÐẠI ANH HÙNG DÂN TỘC Quang Trung nhà Nguyễn Tây Sơn là ông vua anh dũng ,lấy võ lược mà dựng nghiệp, nhưng ngài có độ lượng, rất am hiểu việc trị nước, biết trọng những người hiền tài văn học. Khi ngài ra lấy Bắc Hà, những người như Ngô Thì Nhiệm, Phan Huy Ích đều được trọng dụng . Là đại anh hùng dân tộc, vì những phẩm chất và công trạng phi thường của vua Qung Trung như đã được lịch sử ghi nhận và đánh giá, đã là niềm kiêu hãnh và tự hào chung cho dân tộc Việt Nam qua nhiều thế hệ. Vì tất cả công trạng và phẩm chất ấy của vua Quang Trung đã tận hiến cho dân, cho nước, cho dân tộc và cho Tổ quốc Việt nam. Tiếc thay nhân tài bạc mệnh, vua Quang Trung mới trị vì được bốn năm thì băng hà, ở vào tuổi đời 40 (1752-1792). Vua Quang Trung mất sớm là một mất mát lớn lao cho dân, cho nước, và cho lịch sử Việt nam. Bởi vì, những cải cách sáng tạo về nội trị có tính cách mạng đầy triển vọng mới bắt đầu, và ý định đánh Tàu đòi đất (Lưỡng Quảng) chưa kịp thực hiện, thì vua Quang Trung đã mất. Vì vậy, đã có giả định rằng, nếu vua Quang Trung sống lâu hơn, chắc chắn lịch sử Việt nam đã ghi được nhiều điểm son rất đáng tự hào trong triều đại Nhà Tây Sơn Giả định này có cơ sở, vì Nguyễn Huệ - Quang Trung đã chứng tỏ những tư chất hiếm hoi: nhà cách mạng thời đại, thiên tài quân sự và chính trị, và là một đại anh hùng dân tộc.
45. 1753 – 1792
46. Tượng đài Quang Trung ở Bình Định
47. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ : -Học bài, ghi nhớ (SGK) -Đọc lại truyện. -Giải thích nghĩa các từ Hán Việt. -Viết Cảm nhận hình ảnh Nguyễn Huệ - Quang Trung. - Cũng cố kiến thức tác phẩm truyện trung đại.