Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động đội trong liên đội THCS

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động đội trong liên đội THCS

1. ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN ĐỐNG ĐA TRƯỜNG THCS TRUNG PHỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ CÁC HOẠT ĐỘNG ĐỘI TRONG LIÊN ĐỘI THCS Lĩnh vực/Môn : Công tác Đội Tên tác giả : Phùng Thị Thanh Giáo viên môn : Ngữ văn – TPT Đội Tài liệu kèm theo : Đĩa CD minh họa SKKN NĂM HỌC 2013 - 2014 1 HÀ NỘI, THÁNG 10/2011
2. MỤC LỤC MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ CÁC HOẠT ĐỘNG ĐỘI TRONG LIÊN ĐỘI THCS Trang A. ĐẶT VẤN ĐỀ .4 I. Lí do chọn đề tài 4 II. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng, phương pháp . 5 1. Mục đích 5 2. Nhiệm vụ 7 3. Đối tượng 7 4. Phương pháp nghiên cứu 8 5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 8 6. Cấu trúc đề tài 8 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 9 I. Cơ sở lí luận 9 1. Vai trò của hoạt động Đội 9 2. Nội dung của hoạt động Đội. 9 2.1. Hoạt động giáo dục chính trị 9 2.2. Hoạt động giúp phục vụ học tập .10 2.3. Hoạt động đền ơn, đáp nghĩa 10 2.4. Hoạt động lao động, sáng tạo .10 2.5. Hoạt động vui chơi, giải trí 11 2.6. Hoạt động giáo dục tinh thần đoàn kết .11 3. Nhiệm vụ của Đội 11 II. Cơ sở thực tiễn 12 1. Thuận lợi 12 2. Khó khăn. 13 2.1. Khó khăn chung về tổ chức các hoạt động Đội 13 2.2. Khó khăn về việc tổ chức các hoạt động Đội 14 2.2.1. Đối với phụ huynh học sinh và học sinh 14 2.2.2. Đối với giáo viên 15 III. Các giải pháp thực hiện .17 1. Vận dụng các nguyên tắc hoạt động Đội 17 1.1. Sự thống nhất giữa các nguyên tắc 17 1.2. Vận dụng các nguyên tắc hoạt động Đội 17 1.2.1. Phải đảm bảo nguyên tắc định hướng 17 1.2.2. Đảm bảo tính tự nguyện gia nhập 18 1.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính lãng mạn 19 1.2.4. Hoạt động Đội phải phù hợp .20 1.2.5. Hoạt động Đội phải đảm bảo tính hệ thống 20 2. Vận dụng các phương pháp công tác Đội 20 2
3. 2.1. Một số quan niệm chung về phương pháp công tác Đội 20 2.2. Vận dụng các phương pháp công tác Đội .21 2.2.1. Hoạt động tập thể, mang tính xã hội 21 2.2.2. Phương pháp giao nhiệm vụ cho mỗi đội viên 23 2.2.3. Phương pháp thuyết phục 24 2.2.4. Phương pháp thi đua thường xuyên 26 2.2.5. Phương pháp khen thưởng và khiển trách .26 3. Nội dung, hình thức hoạt động của Đội 28 3.1. Phân theo các mặt giáo dục 28 3.1.1. Các hoạt động có tác dụng trực tiếp 28 3.1.2. Xây dựng Đội 29 3.1.3. Công ích xã hội . 30 3.1.4. Hoạt động nhân đạo, từ thiện .31 3.1.5. Vui chơi, giải trí, tham quan 32 3.2. Phân theo các chủ điểm, hoạt động kỉ niệm .32 3.2.1. Dựa vào các ngày kỉ niệm lớn trong năm 32 3.2.2. Tổ chức hoạt động kỉ niệm các ngày lễ lớn 33 IV. Các hoạt động minh họa 42 1. Tổ chức trò chơi 42 1.1. Tổ chức và hướng dẫn trò chơi cho thiếu nhi 42 1.1.1. Mục đích, ý nghĩa và tác dụng của trò chơi 42 1.1.2. Tổ chức và hướng dẫn trò chơi cho thiếu nhi 42 1.2. Trò chơi minh họa 43 1.2.1. Trò chơi “ Truyền tin” 43 1.2.2. Trò chơi “ Bịt mắt bắt bồ” .43 2. Tổ chức hoạt động sinh hoạt tập thể 43 3. Mô hình chương trình phát thanh măng non 47 3.1. Mục đích 47 3.2. Đối tượng áp dụng 47 3.3. Cách thức tiến hành 47 3.4. Hiệu quả hoạt động, bài học .48 3.4.1. Hiệu quả 48 3.4.2. Bài học kinh nghiệm 48 V. Kết quả thực hiện 49 VI. Một số hình ảnh về các hoạt động Đội 56 C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 59 I. Kết luận chung . 59 II. Bài học kinh nghiệm rút ra .59 III. Khuyến nghị, đề xuất 61 D.TÀI LIỆU THAM KHẢO 64 3
4. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ CÁC HOẠT ĐỘNG ĐỘI TRONG LIÊN ĐỘI THCS A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, giao cho Đoàn Thanh Niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách. Đội TNTP Hồ Chí Minh là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, lực lượng dự bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, lực lượng nòng cốt trong phong trào thiếu nhi. Đội hoạt động trong nhà trường và cả trên địa bàn dân cư. Đội lấy 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng làm mục tiêu phấn đấu rèn luyện cho đội viên, giúp đỡ thiếu nhi trong học tập, hoạt động vui chơi; thực hiện quyền và bổn phận theo Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em . Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐGD NGLL) hay các hoạt động ngoại khóa là hoạt động trọng tâm sau hoạt động giảng dạy, không thể thiếu được ở tất cả các trường phổ thông. Đây là hoạt động thiết thực, có tính giáo dục toàn diện về “Đức, Trí, Thể, Mỹ” cho học sinh các bậc học nói chung và bậc học THCS nói riêng. Hoạt động Đội thu hút học sinh tham gia đông đảo, không chỉ mang tính bắt buộc mà nó còn lôi cuốn học sinh một cách tự giác, tích cực. Tạo sự tự tin, chủ động, sáng tạo cho học sinh ở bậc học tiểu học và trung học cơ sở. Một số trường đã tổ chức nhiều hoạt động khác nhau, tuy nhiên chất lượng chưa cao, vẫn thấy sự buồn tẻ, đơn điệu trong phương pháp tổ chức và cách thức hoạt động. Mà tổ chức Đội yêu cầu là phải phát huy hết vai trò của người lãnh đạo, người điều khiển tổ chức. Phát huy hết tính tự giác, tích cực sáng tạo và tự quản của mỗi tổ chức Đội, đồng thời phát huy sự năng động, tinh thần tập thể của mỗi đội viên. Vậy nên nâng cao được chất lượng, hiệu quả của các hoạt động Đội, tổ chức tốt và phát huy được tác dụng của các phong trào thi đua sẽ tạo ra được không khí vui tươi, sôi nổi, hào hứng cho các em, từ đó các em sẽ hăng say học tập tốt, rèn luyện tốt. Đáp ứng được cho các em cảm giác: “ Mỗi ngày đến trường là một ngày vui !”, đồng thời đẩy mạnh được phong trào “ xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” . Chính vì điều đó, khi được phân công phụ trách công tác Đội của trường, bản thân tôi không khỏi băn khoăn, lo lắng, muốn làm sao bản thân mình nâng cao được hiệu quả của các hoạt động Đội để thu hút được đông đảo đội viên tham gia sinh hoạt, học tập, hạn chế được nạn nghỉ, bỏ học giữa chừng, để các em thấy trường học không chỉ là nơi dạy con chữ mà còn là nơi dạy người, là môi trường giúp các em học sinh hoàn thiện toàn diện nhân cách để trở thành một công dân tốt. Điều mà tôi lo lắng là không phải sợ mình không làm được mà sợ mình làm không tốt. Tôi tin rằng đó không chỉ là băn khoăn của cá nhân tôi mà là của tất cả các anh chị Tổng phụ trách Đội – những người luôn nhiệt huyết với các hoạt động của tổ chức Đội và phong trào thiếu nhi. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn đưa ra ý kiến xâu chuỗi về “ Một số biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động Đội trong liên đội THCS”. 4
5. II. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng, phương pháp, phạm vi, cấu trúc của đề tài: 1. Mục đích: - Đội TNTP Hồ Chí Minh với mục đích tập hợp, giáo dục thiếu nhi trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, trở thành người công dân có ích trong tương lai. Việc giáo dục đội viên là nhiệm vụ chủ yếu, trực tiếp của tổ chức Đội. Muốn làm tốt nhiệm vụ của mình, người phụ trách Đội phải biết một cách sâu sắc về Đội TNTP Hồ Chí Minh, về các hoạt động mang tính giáo dục của Đội. Biết tổ chức, quản lý và điều hành công tác Đội trong phạm vi nhà trường. Tổ chức quản lý bộ máy công tác Đội, quản lý đội ngũ cán bộ phụ trách các Chi đội và lực lượng chỉ huy Đội. - Hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thiếu niên nhi đồng; tạo môi trường vui tươi, lành mạnh để các em đạt kết quả cao hơn trong học tập và rèn luyện. Bởi vậy, các tổ chức Đội trên cơ sở tình hình thực tế ở địa phương cần có những phương pháp tổ chức phù hợp trong các hoạt động, phải làm sao để hoạt động Đội trong nhà trường và địa bàn dân cư có sự phối hợp, kết hợp chặt chẽ, qua đó giúp các em thiếu nhi có được nhiều sân chơi thực bổ ích và lí thú; tạo động lực để các em phấn đấu trở thành “ con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ”. Vì vậy, cần quan tâm kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động Đội các cấp nói chung và cấp THCS nối riêng, thường xuyên tổ chức các hội thi, các hoạt động trao đổi kinh nghiệm, sáng kiến, mô hình trong công tác phụ trách cũng như hoạt động Đội. Chú trọng đến việc bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ công tác Đội cho đội ngũ cán bộ Đội, đây chính là giải pháp tiên quyết quyết định đến chất lượng hoạt động Đội trong nhà trường. - Trong nhà trường, GV- TPT Đội là người chỉ huy trực tiếp, cao nhất và chịu trách nhiệm toàn diện về chất lượng công tác Đội trước chi bộ Đảng, chi Đoàn và lãnh đạo nhà trường. Vì vậy, GV – TPT Đội phải ý thức được trách nhiệm to lớn của mình, hoàn toàn chủ động, tích cực, năng động và sáng tạo trong công tác và tập hợp các lực lượng giáo dục khác trong và ngoài nhà trường cùng tham gia tích cực vào công tác Đội. Trong nhà trường, các hoạt động của Đội gắn bõ chặt chẽ với các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, do vậy, khi tiến hành tổ chức hoạt động, GV – TPT Đội cần phải tính toán cẩn thận, kĩ lưỡng sao cho nội dung, chương trình hoạt động phù hợp với quỹ thời gian cho phép và tận dụng các điều kiện kinh phí, cơ sở vật chất của nhà trường, đảm bảo hoạt động công tác Đội chính là sân chơi bổ ích và lí thú cho các em học sinh khi tham gia. - Trong Điều lệ trường học cũng có ghi: hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp( GD NGLL ) do nhà trường phối hợp với các lực lượng giáo dục ở trong và ngoài nhà trường quản lý và tổ chức cho tất cả học sinh, bao gồm nhiều hình thức phù hợp với đặc điểm và trình độ học sinh như vui chơi, tham quan, du lịch, sinh hoạt tập thể, các hình thức lao động tự phục vụ ( công tác trực nhật ), chính trị xã hội, các hoạt động nhân đạo, từ thiện, hoạt động Hội Chữ thập đỏ. Các hoạt động công tác Đội được thực hiện nhằm phát triển năng lực của học sinh. Thông qua các hoạt động Đội, mỗi đội viên thực sự tham gia vào công tác chung của tập thể, qua đó, giáo dục đội viên vươn lên học tập tốt, tu dưỡng đạo đức, yêu khoa học, yêu lao động, giữ gìn vệ sinh, 5
6. tiết kiệm trở thành con ngoan, trò giỏi, người chủ nhân tương lai của đất nước. - Xây dựng được một chương trình hoạt động của Đội tốt là đảm bảo một mức độ nhất định cho thành công. Toàn bộ nội dung, chương trình hoạt động phải căn cứ vào mục đích, yêu cầu, thời gian của hoạt động, phải phù hợp với đặc điểm lứa tuổi học sinh. Để tổ chức có hiệu quả các hoạt động Đội thì chỉ riêng cá nhân GV – TPT Đội thực hiện sẽ không thành công mà phải là sự phối kết hợp của các lực lượng giáo dục khác ở trong và ngoài nhà trường, có thể hình dung sự phối kết hợp của các lực lượng giáo dục để hoạt động công tác Đội đạt hiệu quả như sau: LLGD ngoài nhà trường GV – BCH chi TPT Đội đội Hoạt động công tác Đội BGH BCH nhà Liên đội trường GV phụ trách chi đội - Đề tài nghiên cứu ra đời với mong muốn là sẽ đẩy mạnh hơn nữa phong trào công tác Đội và thanh thiếu nhi trong trường THCS, nâng cao hơn chất lượng, hiệu quả của các hoạt động Đội. Các hình thức tổ chức hoạt động, phong trào thiếu nhi ngày càng đa dạng hơn, phong phú hơn và hiệu quả cao hơn. Các GV - TPT Đội, các thầy cô giáo phụ trách chi ( GVCN ) nắm chắc hơn về phương pháp, cách thức tổ chức, sự chuẩn bị lập kế hoạch cho các hội thi, trò chơi, các buổi giao lưu, giáo dục đạo đức, 6
7. kĩ năng sống; giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh, các hoạt động thăm hỏi gia đình chính sách, neo đơn, các bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có công với cách mạng, 2. Nhiệm vụ: - Trong công tác Đội, GV – TPT Đội phải tiến hành tổ chức nhiều hoạt động và thực hiện nhiều công việc khác nhau. Tất cả các hoạt động và công việc đó đều nhằm mục đích giáo dục các em sống và làm việc theo “ Năm điều Bác Hồ dạy”. Để đạt được mục đích lớn lao đó, GV – TPT Đội cần phải tổ chức các hoạt động Đội hết sức phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức, nhằm hướng tới việc hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho các em, đáp ứng yêu cầu sự phát triển của đất nước ta trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vì thế việc xác định mục tiêu của từng công việc, từng hoạt động trong từng giai đoạn là hết sức quan trọng, có ý nghĩa quyết định chất lượng công tác của GV – TPT Đội. - GV – TPT Đội cần phải lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động và các biện pháp tiến hành phù hợp. Quan niệm “ hình thức phù hợp” ở đây là phù hợp với nội dung, mục tiêu công việc, là đòi hỏi sự năng động, sáng tạo của người phụ trách trong việc tìm kiếm, lựa chọn các hình thức mới, đa dạng, có sức hấp dẫn cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng phát triển của đội viên, có vậy mới thu hút đông đảo đội viên tích cực tham gia vào các hoạt động của Đội. - Đội là của các em, vì vậy, bên cạnh những lĩnh vực tổ chức hoạt động mang tính truyền thống đã được đúc kết từ các phong trào của Đội, người phụ trách Đội phải biết dựa vào các em, động viên khuyến khích các em tìm ra được các hình thức tổ chức mới, biện pháp mới; một mặt phát huy quyền tham gia của các em, nâng cao chất lượng tự quản, một mặt thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng về chất của quá trình biến đổi từ được giáo dục thành tự giáo dục của các em. - Trong những năm qua mặc dù chất lượng công tác Đội và phong trào thiếu nhi trong nhà trường đã được chú trọng nhưng chất lượng về các hội thi, các hoạt động, phong trào, đều có kết quả chưa cao. Phần thể hiện múa hát tập thể, tổ chức trò chơi đều rất rập khuôn, cứng nhắc, ít sáng tạo, thiếu mạnh dạn trong các hoạt động, các hội thi; cuộc thi ít có điều kiện để tổ chức, kiến thức học không vận dụng, trau dồi thường xuyên nên trí nhớ không bền vững. Các kế hoạch hoạt động được thiết lập thiếu chi tiết, cụ thể và lúc triển khai thực hiện thì không tránh khỏi sai sót đáng kể. Từ những hạn chế đó, đề tài tìm ra các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng và tìm biện pháp khắc phục tồn tại đó, góp phần giúp các GV - TPT, các giáo viên phụ trách chi khắc phục những hạn chế, tồn tại như đã nêu trên. 3. Đối tượng : * Đối tượng nghiên cứu: - Một số biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả hoạt động Đội trong liên đội THCS. * Đối tượng khảo sát, thực nghiệm: - Đề tài này áp dụng với việc tổ chức các hoạt động Đội cho học sinh THCS, liên kết các bộ môn văn hóa khác trong quá trình thực hiện hoạt động, phong trào phù hợp 7
8. với bậc học THCS ở tất cả các học sinh nói chung và học sinh Trường THCS Trung Phụng – Quận Đống Đa nói riêng trong năm học 2013 – 2014. 4. Phương pháp nghiên cứu: - Tìm hiểu bằng cách đọc và nghiên cứu tài liệu về phương pháp tổ chức và thực hiện các hoạt động Đội, các bài viết có tính chất khoa học và đã thành giáo trình giảng dạy. - Tham khảo ý kiến và học hỏi phương pháp tổ chức hoạt động Đội của các chuyên gia, các giảng viên có chuyên ngành công tác Đội và từ các đồng nghiệp qua các buổi tập huấn, dự chuyên đề hoặc dự giờ tổ chức hoạt động Đội ở trường Đội Lê Duẩn nói riêng và các liên đội THCS nói chung . - Thực nghiệm trực tiếp thông qua các buổi tổ chức hoạt động Đội tại liên đội mình, quan sát và thu thập kết quả tiếp thu kiến thức và sự nhiệt tình tham gia hoạt động của học sinh khi thực hiện đề tài. - Nói tóm lại, để thực hiện thành công đề tài này, tôi đã sử dụng kết hợp nhiều phương pháp khác nhau nhằm nâng cao hiệu quả nghiên cứu như: + Tham khảo tài liệu. + Trực quan cụ thể. + Quan sát. + Đàm thoại. + Phỏng vấn (hay trò chuyện). + Thực nghiệm giáo dục. + Điều tra viết. + Trắc nghiệm khách quan. + Phân tích nội dung. + Phân tích, đánh giá sản phẩm hoạt động. 5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: - Địa bàn nghiên cứu: Trường THCS Trung Phụng – Đống Đa – Hà Nội. - Thời gian nghiên cứu: Áp dụng biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong việc tổ chức các hoạt động Đội từ ngày 15 tháng 9 năm 2013 đến hết ngày 25 tháng 2 năm 2014. 6. Cấu trúc đề tài: - Ngoài mục lục và tài liệu tham khảo, đề tài được chia làm 3 phần chính: + Phần đặt vấn đề. + Phần giải quyết vấn đề. + Phần kết luận và bài học rút ra. 8
9. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I . CƠ SỞ LÝ LUẬN: 1. Vai trò của hoạt động Đội trong nhà trường: - Đội là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là vai trò chủ động tập hợp thiếu nhi vào các hoạt động do Đội tổ chức. Thực tế hàng chục năm qua các phong trào của Đội đã lôi cuốn biết bao các thế hệ thiếu nhi tham gia và đã trở thành truyền thống của Đội như: phong trào "Nghìn việc tốt", công tác "Trần Quốc Toản", phong trào "Kế hoạch nhỏ", phong trào "Quỹ vì bạn nghèo", phong trào "Tấm áo tặng bạn"; "Áo lụa tặng bà", Điển hình một số phong trào của Đội từ khi thành lập cho đến nay đã chứng minh sự vững mạnh của hoạt động Đội như: xây dựng được khu di tích lịch sử Kim Đồng, Đoàn tàu mang tên Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, - Đội được khẳng định là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, nó thể hiện sự lớn mạnh của Đội trong quá trình hoạt động, tạo cho đội viên được tiếp cận tự giáo dục, tính tự giác, tự quản, thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, c¸c héi thi hoÆc th«ng qua c¸c hoạt động tập thể mà Đội tổ chức. - Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội; song công tác Đội trong nhà trường, luôn chiếm vị trí quan trọng, trong công tác giáo dục và đào tạo con người trong thời đại mới. Trước những thành công đã đạt được và yêu cầu của tuổi trẻ, những giải pháp để xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh, đặc biệt trong trường học càng trở lên quan trọng và cần thiết. Với mỗi một tập thể, cá nhân phụ trách công tác Đội trong trường học đều có giải pháp, cách làm của riêng mình, để nâng cao chất lượng hoạt động Đội trong trường học. - Việc nâng cao hoạt động Đội trong nhà trường và trên địa bàn dân cư là một biện pháp tích cực nhằm góp phần thực hiện tốt chương trình giáo dục khép kín “Nhà trường - Gia đình - Xã hội”. Trong thực tế ở trường THCS, Đội TNTP có vai trò rất lớn, là chủ thể của đối tượng hoạt động trong nhà trường. Nhà trường muốn mạnh về mọi mặt, muốn giáo dục được học sinh toàn diện thì không thể nào tách rời khỏi công tác Đoàn - Đội. Học sinh đến trường không chỉ để học tập, tiếp thu kiến thức khoa học mà các em còn được tham gia các phong trào rèn luyện sức khỏe, vui chơi giải trí, rèn luyện nhân cách để thành những chủ nhân tương lai của đất nước, giỏi về kiến thức văn hóa, lành mạnh về đạo đức lối sống. - Hoạt động Đội đã thực sự có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng văn hóa, góp phần quan trọng trong việc giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng các em thành những con người phát triển toàn diện. 2. Nội dung của hoạt động Đội: 2.1. Hoạt động giáo dục chính trị, phẩm chất đạo đức của người đội viên: - Hoạt động giáo dục truyền thống, đạo đức nếp sống cho đội viên nhằm giúp đội viên nâng cao nhận thức về lí tưởng độc lập dân tộc, sự hiểu biết về truyền thống cách mạng của Đảng, của Đoàn, của Đội, của địa phương, của trường học. 9
10. - Xây dựng tình cảm tốt đẹp cho đội viên, nâng cao lòng yêu nước, tinh thần tự lập, tự cường, truyền thống bất khuất, kiên cường, giàu lòng nhân ái của dân tộc. - Biết ơn những anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh vì nền độc lập, tự do cho dân tộc; biết ơn ông bà, cha mẹ, thầy cô – những người ngày đêm đang nuôi nấng dạy dỗ mình. - Góp phần bồi đắp lòng nhân ái, vị tha trong đội viên, thiếu nhi, động viên các tích cực tham gia các hoạt động xây dựng cộng đồng. - Xây dựng trong thiếu nhi những phẩm chất đạo đức, tư thế tác phong văn minh, thanh lịch: biết “ Nói lời hay – làm việc tốt”, có “ Cử chỉ đẹp – lời nói hay”. 2.2. Hoạt động giúp phục vụ học tập, văn hóa: - Nhiệm vụ vô cùng quan trọng đối với đội viên trong nhà trường là học tập thật tốt để trở thành người công dân có ích cho đất nước. Hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh phải gắn với việc học tập hằng ngày của đội viên. - Đội viên hiểu được mục đích, động cơ và có thái độ học tập đúng đắn học có phương pháp, từ đó khích lệ tinh thần hứng thú say mê trong học tập. - Đội viên được rèn luyện về ý thức tổ chức kỉ luật trong học tập, biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau để có được những phương pháp học tập tốt nhất. - Từ những kiến thức đã được tiếp thu trên lớp, các đội viên biết vận dụng và đưa vào cuộc sống. Nhờ đó, có thể củng cố được những những kiến thức đã học, đồng thời mở rộng tầm hiểu biết đối với thế giới xung quanh. - Hoạt động Đội đảm bảo cơ bản, hướng nghiệp và có hệ thống về văn hóa, khoa học và công nghệ. Đó là những khuynh hướng cơ bản về tự nhiên, xã hội, con người bao gồm: ở trường, lớp, thầy cô, bạn bè với tinh thần chủ động, sáng tạo. Học để giúp thiếu niên có tinh thần vượt khó, tạo môi trường học tập, giúp đỡ nhau trong học tập. 2.3. Hoạt động đền ơn, đáp nghĩa: - Các đội viên được tham gia các hoạt động thể hiện tình cảm yêu thương đùm bọc lẫn nhau, giúp nhau cùng tiến bộ, góp phần giải quyết những khó khăn thiếu thốn của đồng đội, bảo vệ sức khỏe, đảm bảo quyền được vui chơi, học hành của tuổi thơ. - Xây dựng tình cảm tốt đẹp cho đội viên, giáo dục tinh thần biết ơn các anh hùng, liệt sĩ Tự hào và mong muốn kế tục một cách xứng đáng truyền thống cần cù, hiếu học của các thế hệ cha ông. Hiểu rõ truyền thống của đội TNTP Hồ Chí Minh. - Bồi dưỡng ở các đội viên lòng nhân ái, lòng vị tha, tính tích cực tham gia hoạt động xã hội, hoạt động nhân đạo nhằm quyên góp ủng hộ đồng bào thiên tai, bão lụt, giúp đỡ những người neo đơn, nghèo khó, giúp đỡ các bạn khó khăn trong trường, trong lớp. 2.4. Hoạt động lao động, sáng tạo : - Từ các hoạt động Đội tạo môi trường để đội viên làm quen với công việc lao động với phương châm “ Học đi đôi với hành”, giúp đội viên được tập dượt lao động, biết yêu lao động, yêu quý và tôn trọng thành quả lao động, từ đó đội viên có khả năng tự phục vụ cho bản thân và gia đình. - Hoạt động này là dịp để đội viên vận dụng những kiến thức đã học vào đời sống theo phương châm “ Học đi đôi với hành”. Qua đó, giúp đội viên hiểu rõ hơn các giá 10
11. trị của lao động, giúp đội viên hình thành được ý thức, thái độ và tác phong của người lao động mới, lao động tự giác có kỉ luật, sáng tạo và đạt năng suất ngày càng cao. 2.5. Hoạt động vui chơi giải trí: - Hoạt động góp phần rèn luyện ý thức tính tổ chức, kỉ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tình yêu thương bạn bè, giúp đội viên tăng cường về thể lực, tăng sức dẻo dai, tăng cường khả năng phản xạ của cơ thể đối với môi trường xung quanh. - Tổ chức đa dạng hóa các hình thức vui chơi, giải trí, giáo lưu, tìm hiểu văn hóa, các bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc và những tinh hoa văn hóa của nhân loại phù hợp với nhận thức, tâm lí đội viên. 2.6. Hoạt động giáo dục tinh thần đoàn kết, hữu nghị quốc tế : - Hoạt động giúp đội viên có nhu cầu giao tiếp, kết bạn, tìm hiểu bạn bè, thăm hỏi, giúp đỡ nhau, đội viên hiểu biết về bạn bè thiếu nhi quốc tế, tìm hiểu về tổ chức và hoạt động của các bạn thiếu nhi thế giới, nhất là thiếu nhi trong khu vực. - Hoạt động này nhằm tăng cường tinh thần đoàn kết, hợp tác ngày một tốt hơn của thiếu nhi Việt Nam với thiếu nhi thế giới, hình thành bản lĩnh hội nhập, kĩ năng hội nhập quốc tế trong tình hình xu thế hội nhập toàn cầu. 3. Nhiệm vụ của Đội: - Đội là lực lượng dự bị của Đoàn, vừa thể hiện tính tự phát triển của Đội, vừa là nhiệm vụ của Đội, giúp đội viên phấn đấu trở thành đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh góp phần trực tiếp vào việc đào tạo lớp người kế tục sự nghiệp của đất nước mà bắt đầu đặt nền móng từ các trường Tiểu học, THCS. Như vậy, tổ chức tốt các hoạt động Đội là một phần, phần nữa nhằm nâng cao hiệu quả của các hoạt động ấy là một nhiệm vụ không thể thiếu được. Các hoạt động Đội mà lơ là, sao nhãng hoặc làm không có trách nhiệm, đối phó thì không thu hút được thiếu nhi. Mà mục tiêu của hoạt động Đội là nhằm phát triển toàn diện cho thế hệ trẻ, đồng hành với việc giáo dục trong nhà làm sao thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước có được những kiến thức, vốn hiểu biết về thế giới muôn màu xung quanh, tinh thần đoàn kết, hữu nghị quốc tế với bè bạn năm châu theo di chúc của Bác Hồ để lại. - Qua các hoạt động tập thể, Đội phải có trách nhiệm giúp đỡ đội viên phát triển mọi khả năng trong học tập, hoạt động, vui chơi, giải trí. Đội phải thực hiện tốt quyền và bổn phận của trẻ em đã được nêu ở luật bảo vệ và chăm sóc giáo dục trẻ em. Nhiệm vụ này thể hiện nghĩa vụ người công dân nhỏ tuổi để từ đó hình thành những phẩm chất của người công dân tốt sau này. Mặt khác, các em thể hiện khi các em thực hiện tốt các điều quy định trong Luật, nghĩa là các em đã và đang từng bước trưởng thành trong quá trình phấn đấu của mình. Ngoài ra các em phải thể hiện được tình đoàn kết quốc tế, hợp tác với các tổ chức, phong trào thiếu nhi khu vực và thế giới để cùng đấu tranh, bảo vệ những quyền của trẻ em, vì hạnh phúc, hòa bình của các dân tộc trên thế giới. - Hoạt động Đội luôn là hoạt động tập thể, hoạt động mang tính xã hội rất cao, thường gắn với thực tiễn: chính trị, kinh tế, xã hội chung của đất nước, của địa 11
12. phương và của nhà trường. Thông qua hoạt động Đội đã tổ chức giáo dục các thành viên của mình về mọi mặt như: Tác phong, đạo đức, ý thức, học tập, yêu lao động, yêu tổ quốc, yêu quê hương, yêu con người, đoàn kết với bạn bè, Từ đó xác định cho mình phải cố gắng trong rèn luyện, lao động, học tập để trở thành người có ích cho xã hội. Người phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh muốn có được những hiệu quả tốt trong hoạt động Đội, thu hút các em thiếu nhi cần có một trong những năng lực quan trọng nhất đó là: Tổ chức hoạt động thực tiễn cho các em, các hoạt động phải biết thiết kế và thực thi theo nhu cầu, sở thích của các em từng độ tuổi. => Thiết kế hoạt động Đội chính là sự lựa chọn về nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục, nhằm tạo ra một mô hình hoạt động và tổ chức thực hiện sáng tạo theo một chủ đề, chủ điểm, theo một yêu cầu giáo dục nhất định của Đội. Thiết kế hoạt động Đội phải phù hợp với đối tượng, về khả năng trình độ đặc biệt là sức khỏe. Thiết kế phải phù hợp và gắn chặt với điều kiện kinh tế, chính trị của địa phương và của nhà trường. II . CƠ SỞ THỰC TIỄN : Trường THCS Trung Phụng tuy là một trường nhỏ và còn gặp nhiều khó khăn so với các trường THCS khác trên địa bàn Quận Đống Đa, song ngoài việc Ban giám hiệu và các giáo viên trong nhà trường rất quan tâm đến các bộ môn văn hóa thì các hoạt động trong tổ chức Đội cũng được nhà trường đặc biệt chú trọng. Khi tổ chức các hoạt động Đội, Liên đội THCS Trung Phụng có những thuận lợi và khó khăn sau: 1. Thuận lợi : - Được sự quan tâm chỉ đạo của Ban giám hiệu, giáo viên phụ trách chi, sự quan tâm của Đoàn thanh niên, các lực lượng tổng hợp giúp đỡ phong trào công tác Đội. Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện về thời gian, hỗ trợ vật chất, kinh phí, trang thiết bị phục vụ cho các hội thi, các hoạt động công tác Đội và phong trào thanh thiếu nhi trong nhà trường. - Được sự quan tâm của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, của Phường Trung Phụng và Hội cha mẹ học sinh đã vận động các em đến trường và cùng tổ chức cho các em các hoạt động vui chơi trong những ngày hè, dịp lễ tết, cùng sự chỉ đạo sát sao của PGD, Hội đồng Đội Quận Đống Đa đã giúp đỡ cho hoạt động Đội của Liên đội đạt kết quả cao. - Có nhiều phụ trách chi trong đội ngũ đoàn viên và cán bộ Đoàn trẻ, khỏe, năng nổ, nhiệt tình tham gia tích cực trong các hoạt động của Đội và phong trào thiếu nhi. - Tổng phụ trách nhiệt tình, có trách nhiệm trong công tác tổ chức các hoạt động của Liên đội, luôn có tinh thần học hỏi và tìm tòi các biện pháp để đưa hoạt động của Đội ngày càng hiệu quả. - Đa số các em học sinh hăng hái nhiệt tình tham gia tốt mọi phong trào hoạt động của Liên đội. Chính với sự động viên, quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình của đơn vị, của các tổ chức và đoàn thể giáo dục cho tổ chức Đội trong nhà trường đã là một nguồn cổ vũ lớn lao, là 12
13. một động lực to lớn thúc đẩy các hoạt Động Đội của Liên đội THCS Trung Phụng ngày càng đi lên. 2. Khó khăn: 2.1. Khó khăn chung về việc tổ chức các hoạt động Đội : - Trong thực tế nhiều năm, ở các trường THCS, GV – TPT Đội không phải là những giáo viên chuyên mà họ kiêm nhiệm hay chuyên trách. Chính vì thế nên khả năng thiết kế và chỉ đạo hoạt động đội ở các nhà trường chưa đồng đều, một số TPT còn lúng túng. Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hoạt động Đội. Vậy để có thể tự mình thiết kế một hoạt động nhân các ngày lễ trong năm hay một hoạt động theo một chủ đề, chủ điểm đòi hỏi người giáo viên - TPT phải học hỏi, phải cần cù chịu khó, phải thường xuyên tiếp cận thực tế để tích lũy kinh nghiệm. - Mấy năm gần đây, do phát triển rộng rãi của các phương tiện thông tin đại chúng, cùng với sự quan tâm của các cấp, các ban ngành đoàn thể, nên đã tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí với nhiều hình thức khác nhau như cuộc thi: "Tuổi thơ khám phá", “Rung chuông vàng”, “Bác Hồ trong trái tim em”, “Tiếng hát chim sơn ca”, “Tìm hiểu an toàn giao thông”, Từ những sân chơi như vậy không những cuốn hút các em tham gia đông đảo mà còn là động lực để giúp các em học tập tốt hơn, đạt kết quả cao hơn. Qua những sân chơi như thế là cơ hội cho những em thiếu niên muốn tự mình tham gia vào cuộc chơi để mong muốn được thể hiện mình, được giao lưu, được học hỏi. Do vậy thiết kế tổ chức một hoạt động vui chơi, giải trí cho các em Đội viên là một việc làm vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, các hoạt động Đội ở các liên đội được tổ chức chưa thật sự hiệu quả, điều đó do các khó khăn chung sau đây: + Đội ngũ các giáo viên phụ trách chi; BCH Liên, Chi đội nhiệt tình nhưng vì năng lực công tác Đội còn hạn chế nên việc tiếp thu, truyền đạt và tổ chức các hoạt động trong công tác Đội chưa thật tốt dẫn đến hiệu quả các hoạt động Đội còn thấp. + Nhiều Liên đội Trường THCS là trường thuộc địa bàn khó khăn, học sinh, đặc biệt là phụ huynh học sinh chưa hiểu rõ vai trò của tổ chức Đội trong việc giáo dục con em mình nên việc tham gia các hội thi, các hoạt động phong trào do trường, do các cấp tổ chức gặp không ít khó khăn, hiệu quả còn thấp. + Kinh phí phục vụ cho hoạt động công tác Đội còn rất nghèo nàn, không quyên góp được từ các lực lượng xã hội khác, có quyên góp được cũng rất hạn chế. + Tổng phụ trách không chuyên về nghiệp vụ, cẩm nang về trò chơi, hội thi còn ít, vốn kỹ năng tổ chức các hoạt động hạn hẹp, chỉ là giáo viên có chút năng khiếu về tổ chức các hoạt động vui chơi cho các em được nhà trường giao nhiệm vụ phụ trách công tác thiếu nhi của trường nên trong hoạt động còn gặp nhiều bỡ ngỡ. + Đội viên hiểu biết về thế giới xung quanh còn hạn chế, ít quan tâm đến những vấn đề mang tính chính trị - xã hội, thời sự và kiến thức về lịch sử Việt Nam và thế giới. + Đội ngũ Ban chỉ huy Liên đội không được bồi dưỡng thường xuyên, hoạt động không đều tay, hay rụt rè, thiếu mạnh dạn, thiếu tự tin khi thực hiện nhiêm vụ. + Ban chỉ huy Liên đội chưa mạnh dạn và phát huy năng lực lãnh đạo, chưa sáng tạo trong công việc nên chất lượng hoạt động chưa cao. Tình hình nề nếp đôi khi còn lộn 13
14. xộn, chưa đi vào khuôn khổ; ý thức tự quản của các Chi đội và đội viên chưa đáp ứng được yêu cầu chung của Liên đội. Vệ sinh cá nhân và vệ sinh công cộng còn hạn chế. Tác phong đội viên mặc dù được chấn chỉnh thường xuyên nhưng vẫn còn xộc xệch, luộm thuộm, chưa đúng tác phong nên chưa đẹp. Công tác nhi đồng được thực hiện thường xuyên song chưa thống nhất được quy trình, phương thức tổ chức; phong trào các hoạt động bề nổi có chú trọng nhưng chất lượng chưa cao. Các hoạt động trọng tâm theo tháng, theo chủ điểm; các hội thi ít được tổ chức; Đội ngũ giáo viên phụ trách chi còn thiếu quan tâm đến hoạt động Đội và hơn nữa Liên đội còn đang đứng trước nguy cơ tấn công và xâm nhập của tiêu cực và tệ nạn xã hội vào học đường như bi da, đánh nhau, điện tử, ma túy, + Hiện tượng học sinh cá biệt, học sinh hư hỏng gia tăng. Số học sinh này thường xuyên gây gổ đánh nhau, nói tục, chửi thề với các bạn, thường xuyên nói dối và không vâng lời cha mẹ, thầy cô giáo và người lớn, trốn học lang thang ngoài đường. Một số các em đã nghỉ học đi chơi bi da và xem những ấn phẩm, sách báo, băng đĩa có nội dung xấu. Có những em tiếp thu bài kém lại có tính nhút nhát, không tích cực trong việc xây dựng bài ở lớp, nếu đi học thì đến lớp ngồi yên, lâu ngày các em trở nên lầm lì, không tích cực trong học tập, xem việc học là “cực hình” dẫn đến tình trạng thích bỏ học để đi chơi. Một số em thường hay nghỉ học không có lý do. 2.2. Khó khăn về việc tổ chức các hoạt động Đội của giáo viên và học sinh trong Liên đội THCS Trung Phụng : Trong nhiều năm qua, kể từ năm học 2009 - 2010; 2010 - 2011; 2011- 2012; 2012 – 2013; kì I năm học 2013 – 2014, Liên đội trường THCS Trung Phụng đều đạt danh hiệu Liên đội mạnh cấp Quận và giữ vững danh hiệu ấy trong nhiều năm liền. Tuy nhiên, Liên đội phải thừa nhận rằng thực chất các hoạt động Đội của liên đội đều được tổ chức với sự tham gia giúp đỡ, hỗ trợ từ nhiều phía của các tổ chức, ban ngành, chính quyền địa phương, nhìn chung các hoạt động ấy đều đã thành công. Song thực tế mà nói thì chất lượng, hiệu quả của các hoạt động, các hội thi trong Liên đội vẫn chưa cao, chưa được như ý mong muốn của người làm công tác Đội. 2.2.1. Đối với phụ huynh học sinh và học sinh: - Trường THCS Trung Phụng – Số 38 / 218 - Ngõ chợ Khâm Thiên là một ngôi trường nằm trong địa bàn phường khó khăn của Quận Đống Đa, trình độ dân trí chưa cao. Điều kiện kinh tế còn hạn hẹp, còn nhiều hộ gia đình thuộc diện nghèo. - Đa số phụ huynh chưa có trình độ dân trí cao, họ chưa nhận thức tốt về việc học tập của con cái. Những yếu tố này đã tác động nhất định đến việc quản lí, đôn đốc con em học tập của phụ huynh và việc tự học, tự đẩy mạnh nâng cao nhận thức, hiểu biết, tìm tỏi, khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng của học sinh ở tất cả các môn học nói chung và hoạt động công tác Đội nói riêng ở bậc THCS. - Đa số phụ huynh học sinh không muốn cho con em mình tham gia vào các hoạt động Đội, sợ ảnh hưởng đến học tập, thậm chí có những phụ huynh còn cấm đoán con em mình khi tham gia hoạt động Đội vì họ cho rằng hoạt động Đội không giúp ích cho con em mình. 14
15. - Phụ huynh chưa tạo điều kiện và khuyến khích con em học hỏi. Học sinh còn mải chơi và ỷ lại vào cha mẹ, đặc biệt là các em chưa biết kết hợp giữa các môn học với nhau,chưa biết vận dụng giữa kiến thức và kĩ năng sống để hoàn thiện nhân cách bản thân, nhất là đối với các hoạt động Đội có vai trò rất lớn trong việc hoàn thiện nhân cách các em một cách toàn diện. - Học sinh còn chưa hiểu rõ và hiểu sâu về hoạt động Đội và phong trào Thiếu nhi, các em chưa thật sự thấy được vai trò và lợi ích của các hoạt động Đội trong việc nâng cao nhận thức và hoàn thiện nhân cách cho các em . 2.2.2. Đối với giáo viên: 2.2.2.1. Đối với Giáo viên – Tổng phụ trách : Trong quá trình tổ chức và thực hiện các hoạt động Đội, GV – TPT Đội còn gặp phải : - Một là, việc tiếp thu, truyền đạt và tổ chức các hoạt động trong công tác Đội chưa thật sự khoa học dẫn đến hiệu quả các hoạt động Đội còn thấp. - Hai là, công tác chuẩn bị của GV – TPT Đội chưa thật tốt, thiếu tính đồng bộ, thời gian gấp gáp, nội dung hoạt động chưa được xây dựng theo một kế hoạch cụ thể, đôi khi các hoạt động, phong trào mang tính cứng nhắc, gò bó và bắt buộc đối với đội viên. - Ba là, công tác vận động, phối hợp các lực lượng xã hội tham gia vào cuộc giúp đỡ Liên đội không được thường xuyên, thiếu chặt chẽ, sức thuyết phục, lôi cuốn còn hạn chế. - Bốn là, GV - TPT là một giáo viên kiêm nhiệm nên chưa có nhiều thời gian vào công tác Đội, vì vậy, các hoạt động Đội khi được tổ chức thường thiếu xót và chưa có hiệu quả cao. 2.2.2.2. Đối với Giáo viên phụ trách chi ( giáo viên chủ nhiệm ): - Đội ngũ phụ trách Chi đã triển khai thực hiện kế hoạch theo yêu cầu song còn chưa chủ động, thiếu tính sáng tạo. Một số cá thể khi tham gia còn hình thức, mang tính đối phó, thiếu động lực phấn đấu, thi đua. - Một số phụ trách chi vì có nhiều tiết dạy nên không có nhiều thời gian đôn đốc, bám sát và nhắc nhở học sinh của chi đội mình tham gia nghiêm túc các hoạt động Đội, giao toàn bộ sự điều khiển và nhắc nhở cho cán sự lớp. Học sinh khi không có sự giám sát của phụ trách chi ( giáo viên chủ nhiệm ) thường sẽ không tập trung và tham gia các hoạt động một cách qua loa khiến chất lượng hoạt động Đội không cao. * Thống kê ban đầu: Trong năm học 2012 – 2013, tôi trực tiếp tổ chức các hoạt động Đội trong toàn liên đội trường THCS Trung phụng, khi đó việc sử dụng các biện pháp kết hợp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động Đội của tôi chưa có nhiều, đồng thời, sự kết hợp các biện pháp của tôi cũng chưa có tính đồng bộ, tôi có thống kê được bảng số liệu cụ thể sau: * Chất lượng năm học trước ( các hoạt động và phong trào công tác Đội ) 15
16. Chất lượng các hoạt động Đội năm học trước Số hoạt động đã tổ chức Thành công Hoàn thành Chưa hoàn thành SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ 50 10 20% 25 50% 15 30% * Đánh giá về việc thu hút, hứng thú của học sinh khi tham gia các hoạt động Đội trong năm học trước : Năm học Chi đội Số Kết quả Tỷ lệ lượng ( % ) - Học sinh hứng thú, tham gia nhiệt tình và khen hoạt động 21,6 thành công. - Học sinh chưa húng thú, thấy 2012- 2013 8 152 hoạt động ở mức bình thường. 43,1 - Học sinh hoàn toàn không hứng thú, thấy hoạt động nhạt 35,3 nhòa, không thành công. * Căn cứ vào bảng thống kê ban đầu ta có những nhận xét căn bản sau : - Thứ nhất, số lượng các hoạt động Đội được tổ chức có hiệu quả còn ít , học sinh hứng thú và tham gia nhiệt tình các hoạt động Đội chưa cao. - Thứ hai, số lượng các hoạt động Đội chưa đạt hiệu quả có nhiều, số lượng học sinh không hứng thú tham gia các hoạt động nhiều. Như vậy, việc đẩy mạnh các hoạt động Đội và đạt hiệu quả cao sẽ bị hạn chế vì gặp nhiều khó khăn và định hướng việc đội viên tham gia một cách tự nguyện, chủ động, sáng tạo giảm bớt. Các hoạt động Đội sẽ trở nên nặng nề, nhàm chán và không tạo hứng thú ở học sinh. 16
17. III . CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN : Để các hoạt động Đội đạt hiệu quả cao và thật sự trở thành sân chơi hữu ích, giúp các em học sinh thoải mái, vui vẻ, đoàn kết sau những giờ học căng thẳng, đồng thời biến các hoạt động Đội là cái nôi để nuôi dưỡng những tâm hồn, những tài năng và những nhân cách toàn diện cho các em học sinh, thì việc cần kết hợp các biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động Đội là rất cần thiết. Vì vậy, việc sử dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Đội chính là người tổ chức Đội biết vận dụng các nguyên tắc và các phương pháp công tác Đội vào chỉ đạo, cũng như tổ chức các hoạt động Đội. 1. Vận dụng các nguyên tắc hoạt động Đội vào chỉ đạo và tổ chức các hoạt động của Đội : 1.1. Sự thống nhất giữa các nguyên tắc hoạt động Đội và các nguyên tắc giáo dục: - Trên cơ sở phương pháp luận Mác – Lênin, lí luận dạy học và kinh nghiệm tổ chức các hoạt động giáo dục của Đội hơn nửa thế kỉ qua, những nhà quản lí, chỉ đạo, nghiên cứu về tổ chức Đội và các hoạt động giáo dục của Đội đã xác định 6 nguyên tắc hoạt động của Đội : + Đảm bảo định hướng chính trị xã hội: chính là đảm bảo tính tư tưởng Mác – Lênin và tính mục đích trong công tác giáo dục. Nói cách khác, giáo dục thiếu nhi để các em hiểu sâu sắc và làm theo 5 điều Bác Hồ dạy. + Đảm bảo tính tự nguyện gia nhập Đội và tích cực tham gia vào các hoạt động Đội của đội viên. + Đảm bảo tính tự quản, phát huy năng lực sáng tạo của đội viên trên cơ sở có sự phụ trách trực tiếp của Đoàn TNCS và hướng dẫn sư phạm của người lớn. + Đảm bảo phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, đặc điểm cá nhân đội viên. + Đảm bảo tính lãng mạn, gây hứng thú, mang màu sắc vui chơi trong các hoạt động Đội. + Đảm bảo tính hệ thống, liên tục trong các hoạt động Đội. - Có thể nói sự thống nhất giữa các nguyên tắc hoặt động Đội và các nguyên tắc giáo dục nhân cách xã hội chủ nghĩa cho các em là điều tất yếu. Điều đó chính là sự đảm bảo tính nhất quán và liên tục của quá trình giáo dục; đảm bảo sự thống nhất và kết hợp các quá trình giáo dục ở nhà trường, ở gia đình và ở xã hội. - Nguyên tắc hoạt động Đội là cơ sơ khoa học của công tác giáo dục của Đội. các nguyên tắc này là một chỉnh thể thống nhất, quan hệ với nhau một cách chặt chẽ. Do tính khái quát của nó nên đòi hỏi GV – TPT Đội phải có tri thức về toàn bộ quá trình giáo dục, phải nắm vững đối tượng giáo dục và tình huống giáo dục, phải có kinh nghiệm thực tiễn trong chỉ đạo và tổ chức các hoạt động Đội, phải sáng tạo và thực sự nhiệt tình, yêu thích hoạt động thiếu nhi. 1.2. Vận dụng các nguyên tắc hoạt động Đội vào thực tiễn chỉ đạo và tổ chức hoạt động Đội là yêu cầu đối với GV – TPT Đội : 1.2.1. Phải đảm bảo nguyên tắc định hướng chính trị xã hội trong bất kì một hoạt động nào của Đội: 17
18. - Thực hiện tốt nguyên tắc này cũng chính là đảm bảo mục đích, mục tiêu giáo dục của Đảng, thực hiện nghiêm túc Điều lệ của Đội TNTP Hồ Chí Minh, đảm bảo tổ chức Đội thực sự là tổ chức chính trị xã hội của thiếu nhi Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. - Tổ chức bất cứ hoạt động nào cho đội viên, ngay từ đầu GV – TPT Đội phải đặt câu hỏi: để nhằm mục tiêu giáo dục gì ? Đạt mục đích giáo dục đến đâu ? Kiểm tra, đánh giá bất cứ hoạt động giáo dục nào của Đội, ngay từ đầu, GV – TPT Đội phải xem xét đến chất lượng, hiệu quả giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức thông qua hoạt động đó. Không nên nghĩ rằng yêu cầu giáo dục đặt ra đối với mọi hoạt động Đội đều như nhau, tổ chức dồn nén thật nhiều hoạt động để giáo dục được toàn diện, được nhanh, để các em sớm trở thành mẫu người “ con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, đội viên chăm” theo mong muốn chủ quan của chúng ta. - Xét về đặc điểm tâm lí, phát triển thể lực, GV – TPT Đội cần xác định có 3 laoij đội viên: đội viên nhỏ, đội viên vừa, đội viên lớn. Như vậy, định hướng chính trị xã hội trong các hoạt động Đội phỉa phù hợp với đối tượng đội viên, không nên đua các yêu cầu định hướng chính trị, xã hội không phù hợp với sự phát triển nhận thức, tâm lí của thiếu nhi. Nếu hoạt động nào đó của Đội mà không đảm bảo định hướng chính trị xã hội thì chúng ta coi đó là hoạt động tự phát, cần phải xem xét uốn nắn, nếu cần thì không thực hiện hoạt động đó nữa. - Nhiều GV – TPT Đội đã vận dụng nguyên tắc này trong thiết kế, tổ chức hoạt động thiếu nhi ở liên đội mình phụ trách rất tốt. Họ không nói một cách thiếu tế nhị, áp đặt các em phải thế này hay thế kia, các em phải trở thành thế này hay thế kia mà thông qua hoạt động ( miệng nói, tay làm) của GV – TPT và bản thân các em đã dần dần hình thành trong em tình cảm đạo đức, nhận thức và hành vi đúng đắn. Ví dụ: GV – TPT Trường THCS Trung Phụng đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục niềm tự hào về Bác Hồ kính yêu, về truyền thống cách mạng anh hùng của dân tộc, về Đảng, về Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và về Đội TNTP Hồ Chí Minh qua việc tổ chức các hoạt động như: sinh hoạt động Đội, sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, mít tinh, kỷ niệm, tổ chức hội thi ( thi làm báo ảnh, thi báo viết ); tiếp tục triển khai các phong trào “ Uống nước nhớ nguồn”; “ Đền ơn đáp nghĩa”; “ Đi tìm địa chỉ nhỏ” 1.2.2. Đảm bảo tính tự nguyện gia nhập Đội, tính tự quản, phát huy năng lực sáng tạo của các em trên cơ sở có sự phụ trách trực tiếp của Đoàn và hướng dẫn sư phạm của GV – TPT trong các hoạt động Đội : - Không ai có quyền áp đặt, yêu cầu các em phải vào Đội TNTP, phải tham gia các hoạt động, hoặc tổ chức các hoạt động mang danh Đội TNTP để bắt buộc các em phải tham gia. Làm như vậy chẳng những đã vi phạm Điều lệ của tổ chức Đội mà còn dần dần biến các em thành những con người thụ động, không phát huy được khả năng, năng khiếu tiềm ẩn trong mỗi người, trong tập thể các em. - GV – TPT Đội phải tin tưởng, tôn trọng các em, hãy để các em tự suy nghĩ, thiết kế, tổ chức, đánh giá các hoạt động của mình. Các thầy cô chỉ hướng dẫn, gợi ý khéo léo khi thật cần thiết và luôn theo sát, quan tâm đến hoạt động của các em. Nói một cách 18
19. khác, các thầy cô giáo khi tham gia vào hoạt động Đội hãy coi mình là “ người anh, người chị, người bạn tốt” của các em. Ví dụ: + Liên đội THCS Trung Phụng đã tổ chức hoạt động do các em trong BCH Đội cùng các đội viên trong chi đội mình bàn bạc, dự kiến, xây dựng kế hoạch, được các thầy cô phụ trách nhiệt tình giúp đỡ, hoạt động đã thành công tốt đẹp, tạo cho các em không khí vui vẻ phấn khởi, tự hào về những thành tích của mình như: thi cắm hoa chào mừng ngày Quốc tế phụ nữ 8/3; thi viết báo tường chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, thi nhảy dân vũ giữa các chi đội chào mừng ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3 + Liên đội có những buổi lễ kết nạp đội viên mới gây ấn tượng, các bạn đội viên mới sau khi được kết nạp, được quàng khăn đỏ và đeo huy hiệu Đội sẽ thấy rất tự hào và đặt cho mình trách nhiệm phải tiếp tục tìm hiểu về Đội, phải học tập, tu dưỡng để trở thành đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. => Như vậy, việc vận dụng các nguyên tắc đảm bảo tính tự nguyện gia nhập Đội, tính tự quản và phát huy năng lực sáng tạo của đội viên, trên cơ sở có sự phụ trách trực tiếp của Đoàn và sự hướng dẫn sư phạm của giáo viên phụ trách vừa có tính thực tiễn, vừa có tính sư phạm, tính khoa học cao. 1.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính lãng mạn, gây hứng thú, mang màu sắc vui chơi trong các hoạt động Đội: - Tổ chức Đội TNTP là tổ chức chính trị quần chúng của thiếu nhi, nó không giống như các tổ chức hành chính, chính trị xã hội khác. Các đội viên sinh hoạt trong tổ chức Đội, tham gia các hoạt động Đội một cách tự nguyện, tự giác tuân theo Điều lệ Đội. Tuổi của đội viên thích hướng tới những gì cao thượng, anh hùng, lãng mạn và thơ mộng. Những đặc điểm về tổ chức và tâm lí của lứa tuổi thiếu nhi nêu trên chính là cơ sở chủ yếu để các hoạt động Đội luôn đảm bảo tính lãng mạn, gây hứng thú, mang màu sắc vui chơi cho đội viên. - Tính lãng mạn thể hiện ở cách đặt tên cho các hoạt động và hình thức, cách thức tổ chức hoạt động Đội. Tính lãng mạn còn thể hiện ở cả những biểu trưng, những hình thức khen thưởng, động viên cho tập thể và cá nhân có thành tích tham gia hoạt động Đội. Ví dụ : Liên đội THCS Trung Phụng đã xây dựng các nội dung và hình thức phong phú cho những hoạt động gắn liền với các đội viên để nhằm thu hút đông đảo các em tham gia như: Hợp tác xã măng non, Kế hoạch nhỏ, Đi tìm địa chỉ đỏ, Áo lụa tặng bà - Vui chơi không phải là tổ chức các trò chơi để thỏa mãn tính hiếu thắng của các em mà vui chơi là những hình thức ( cách thức ) tổ chức giáo dục phù hợp với nội dung, đối tượng giáo dục và phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện thực tế để thực hiện các mục tiêu giáo dục nhất định của mỗi hoạt động Đội. Như vậy, có thể nói các câu lạc bộ, các hội thi, các cuộc tham quan du lịch, các buổi sinh hoạt Đội đều là những hình thức tổ chức hoạt động mang màu sắc vui chơi. Trong các hoạt động này, các em vừa là người thiết kế, tổ chức, vừa là người thực hiện và đánh giá kết quả hoạt động của mình. 19
20. => Cùng với sự phát triển của Đội, với sự phong phú của các hình thức hoạt động Đội và việc vận dụng tốt nguyên tắc đảm bảo tính lãng mạn, gây hứng thú, mang màu sắc vui chơi trong các hoạt động chắc rằng Đội sẽ thu hút ngày càng nhiều thiếu nhi tham gia các hoạt động do Đội tổ chức. 1.2.4. Hoạt động Đội phải phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và đặc điểm cá nhân của đội viên: - Để thực hiện được nguyên tắc này, yêu cầu các GV – TPT Đội phải lựa chọn nội dung, phương tiện, phương pháp tổ chức phù hợp với những đặc điểm, diễn biến của quá trình nhận thức, xúc cảm, ý chí hành động của lứa tuổi thiếu niên, phù hợp với nhu cầu, động cơ, hứng thú, nguyện vọng, vốn kinh nghiệm và trình độ được giáo dục của các em; phù hợp với giới tính của các em tham gia hoạt động. - Đặc điểm cá nhân đội viên cũng là vấn đề cần phải chú ý để thiết kế, xây dựng và tổ chức hoạt động sao cho phù hợp. Không thể có một hoạt động cụ thể nào thích hợp với cả thiếu nhi ở thành thị và nông thôn, trẻ em bình thường và trẻ em khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn và trẻ em con gia đình khá giả Càng không nên tổ chức một hoạt động nào đó khi trong đó có cả thiếu nhi nhỏ tuổi và thiếu nhi lớn tuổi cùng tham gia mà không đặt ra các mức độ hoạt động và yêu cầu cần đạt được của từng lứa tuổi. Ví dụ: Khi tổ chức hội thi viết báo tường chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, Liên đội THCS Trung Phụng đã xây dựng kế hoạch tổ chức và biểu điểm chấm phù hợp với khả năng, vốn kinh nghiệm và trình độ của khối 6, khối 7 so với khối 8, khối 9 để đảm bảo tính công bằng, khách quan giữa các em học sinh. 1.2.5. Hoạt động Đội phải đảm bảo tính hệ thống, liên tục: - Tính kế hoạch trong hoạt động Đội là biểu hiện cho sự làm việc khoa học, sát đối tượng, sát yêu cầu thực tế và đảm bảo tính khả thi cao. Kế hoạch hoạt động của Đội được xây dựng theo năm, quý, tháng, tuần. Kế hoạch được xây dựng theo sự chỉ đạo thống nhất, phù hợp với yêu cầu, mục tiêu giáo dục của Đoàn, Đội và nhà trường. - Hình thức hoạt động, phương pháp, cách thức tổ chức hoạt động Đội trong trường học có thể khác với trên địa bàn dân cư nhưng mục tiêu, mục đích giáo dục thì phải thống nhất. Ví dụ: Hoạt động giáo dục truyền thống “ Uống nước nhớ nguồn”, trong trường học có thể có hình thức giáo dục thông qua các bài học trong chương trình và sách giáo khoa, tổ chức các hoạt động theo đơn vị liên đội, chi đội. - Hoạt động của Đội là một bộ phận của hoạt động của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh định kì có nghị quyết riêng về công tác Đội TNTP và thường xuyên có các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác Đội cho các trường học. GV – TPT phải là đại diện cho Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, có trách nhiệm tổ chức các hoạt động Đội bám sát theo nghị quyết và các văn bản chỉ đạo do các cấp bộ Đoàn đề ra. 2. Vận dụng các phương pháp công tác Đội vào chỉ đạo và tổ chức các hoạt động Đội : 2.1. Một số quan niệm chung về phương pháp công tác Đội : 20
21. - Phương pháp công tác Đội là con đường, cách thức, biện pháp tổ chức các hoạt động Đội, qua đógiáo dục thiếu nhi theo 5 điều Bác Hồ dạy. Như vậy có thể nói phương pháp công tác Đội và phương pháp giáo dục cho học sinh là thống nhất với nhau. Phương pháp công tác Đội là sự phối hợp nhịp nhàng, thống nhất giữa hoạt động hướng dẫn, định hướng giáo dục của phụ trách đội và hoạt động tự quản, tự giáo dục của đội viên. Phương pháp tổ chức hoạt động Đội và phương pháp dạy học ở trường phổ thông về cơ bản cũng thống nhất với nhau, nhưng do những đặc điểm riêng của tổ chức Đội mà phương pháp tổ chức hoạt động Đội có những nét đặc thù: đề cao vai trò tự quản, tự giáo dục của đội viên. - Phương pháp công tác Đội có tính ổn định tương đối, nó không ngừng được hoàn thiện, bổ sung cho phù hợp với nội dung, đối tượng, hình thức tổ chức hoạt động Đội. Trong thực tế quản lí, chỉ đạo và tổ chức hoạt động Đội, GV – TPT không ngừng cải tiến, đổi mới phương pháp công tác Đội nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Tuy nhiên phải hiểu rằng đối mới hoàn toàn không phải là sự phủ nhận sạch trơn. GV – TPT luôn phải biết kế thừa và phát huy các phương pháp tích cực, sử dụng các phương pháp một cách hợp lí, không ngừng sáng tạo tìm ra các con đường, cách thức tổ chức hoạt động mới, tận dụng các phương tiện, trang thiết bị giáo dục - Qua thực tiễn công tác Đội và tổ chức, chỉ đạo các hoạt động Đội, người ta tạm thời đưa ra hệ thống 6 phương pháp chính như sau: + Hoạt động tập thể mang tính xã hội hữu ích. + Trò chơi, vui chơi. + Thuyết phục bằng lời nói, bằng những tấm gương. + Giao nhiệm vụ cho đội viên – thiếu nhi. + Thi đua. + Khen thưởng và khiển trách. 2.2. Vận dụng các phương pháp công tác Đội vào chỉ đạo và tổ chức các hoạt động Đội: 2.2.1. Hoạt động tập thể, mang tính xã hội, hữu ích là một phương pháp đặc trưng của công tác Đội: - Hoạt động của Đội luôn luôn là hoạt đông tập thể, hoạt đông mang tính xã hội rất cao, thường gắn với thực tiễn kinh tế, chính trị, xã hội chung của đất nước, của địa phương và nhà trường. Thông qua hoạt động Đội, tổ chức Đội giáo dục đội viên về mọi mặt chính trị, đạo đức, tác phong, ý thức học tập, yêu lao động, yêu Tổ quốc, quê hương, đoàn kết với bạn bè từ đố đội viên xác định cho mình phải cố gắng trong rèn luyện, học tập, lao động để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. - Để vận dụng phương pháp này vào việc tổ chức thực hiện các hoạt động Đội, GV – TPT cần chú ý: + Phải làm cho các đội viên luôn ý thức được mình là thành viên nhỏ của tập thể đoàn kết, tương thân, tương ái. Mỗi đội viên phải có trách nhiệm dựng xây tổ chức Đội vững mạnh, để ngôi nhà chung ngày càng đẹp đẽ khang trang, mở rộng của đón được nhiều bạn cùng sinh hoạt, hoạt động. 21
22. + Mỗi hoạt động Đội ( dù nhỏ ) là do các em đề xuất, lập kế hoạch, tổ chức hoạt động và tự kiểm tra đánh giá kết quả. GV – TPT chỉ hướng dẫn, giúp đỡ các em khi thật cần thiết. + Cần giáo dục, vận động và tìm mọi cách để thu hút đông đảo đội viên tham gia hoạt động Đội. ở liên đội, cần tạo điều kiện để các em được tham gia hoạt động, không nên tách cho các em sinh hoạt riêng. Các đội viên nữ thường thích hoạt động văn hóa văn nghệ, các đội viên nam lại thích hoạt động thể dục thể thao hơn vì vậy, để thu hút tất cả các em nam, nữ cùng tham gia hoạt động cũng cần thiết kế, lập kế hoạch và tổ chức hoạt động sao cho hợp lí. Ví dụ : Khi tổ chức các hoạt động, phong trào thi đua chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, GV – TPT Đội của Liên đội THCS Trung Phụng thu hút cả đội viên nam và đội viên nữ tham gia vào các hoạt động bằng cách tổ chức các hoạt động thi văn nghệ và thi thể thao giữa các chi đội trong toàn liên đội với nhau, đảm bảo đó sẽ là sân chơi vừa bổ ích vừa phù hợp với tâm lí của các đội viên. + Nội dung hoạt động Đội phải phong phú, hình thức hoạt ddoognj phải đa dạng thì hoạt động tập thể của Đội mới hấp dẫn, bổ ích và lôi kéo được đông đảo các em đội viên tham gia. 22
23. 2.2.2. Phương pháp giao nhiệm vụ cho mỗi đội viên cần được vận dụng khi tổ chức các hoạt động Đội : - Giao nhiệm vụ cho mỗi đội viên chính là nhằm thực hiện nguyên tắc hoạt động Đội. Được giao nhiệm vụ cụ thể, mỗi đội viên sẽ được phát huy vai trò, khả năng của mình một cách hợp lí và qua đó, chủ động sáng tạo trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao. Nếu áp dụng tốt phương pháp này cho mỗi đội viên sẽ có tác dụng giáo dục rất tốt về tinh thần trách nhiệm, lòng tự tin, ý thức tổ chức kỉ luật và tính tự quản cho các em. - Giao nhiệm vụ cho đội viên khôg phải là “ khoán trắng” công việc để các em muốn làm gì, làm thế nào thì làm, mà phải kèm theo đó là đảm bảo các điều kiện thực hiện và dìu dắt, giúp đỡ, khuyến khích động viên các em trong suốt quá trình thực hiện. Giao nhiệm vụ cho mỗi đội viên không phải là giao một cách chung chung mà phải hết sức cụ thể, rõ ràng, cần nói rõ mục tiêu cần đạt được. - Khi thực hiện phương pháp giao nhiệm vụ cho mỗi đội viên như sau: + Phải làm sao để tập thể đội viên được giao nhiệm vụ thông suốt về tư tưởng, có nghĩa là được giao nhiệm vụ phải hiểu sâu sắc nhiệm vụ được giao và sẵn sàng nhận nhiệm vụ, tiếp nhận nhiệm vụ một cách phấn khởi. + Phân công nhiệm vụ phải trên cơ sở nắm vững trình độ, khả năng của người được giao nhiệm vụ, đảm bảo tính vừa sức và khả năng hoàn thành nhiệm vụ được giao. Ví dụ: Tuy học cùng một lớp, sinh hoạt trong cùng một chi đội nhưng không phải trình độ và khả năng của các em đều như nhau. Trong hoạt động của liên đội, có bạn thì giỏi nghi thức, có bạn lại giỏi trò chơi, có bạn có năng khiếu hát, chơi nhạc cụ, có bạn lại có khả năng hoạt động trại tốt Nói tóm lại không thể có em nào lại giỏi toàn diện các mặt. Như vậy việc nắm vững khả năng, trình độ của mỗi đội viên để phân công nhiệm vụ là nghiệp vụ của người làm công tác thiếu nhi. Do đó, khi phân công nhiệm vụ, GV – TPT Liên đội THCS Trung Phụng luôn tìm hiểu và nắm bắt khả năng, năng lực của từng cá nhân sao cho phù hợp với nhiệm vụ đó. + Nhiệm vụ chủ yếu của các em là học tập. Như vậy, cần phải giao nhiệm vụ cho đội viên sao cho hợp lí để không những không làm ảnh hưởng đến học tập mà còn tạo điều kiện để các em học tập tốt. Mặt khác, lao động – giúp đỡ gia đình và tự phục vụ của các em cũng là yêu cầu không thể thiếu được. Hoạt động Đội, hoạt động học tập trong trường học và hoạt động lao động giúp đỡ gia đình, lao động tự phục vụ là những hoạt động thường nhật của mỗi đội viên. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng đã tổ chức cho học sinh tham gia các buổi lao động vệ sinh trường, lớp để giữ khung cảnh sư phạm trường học luôn sạch, đẹp, đồng thời tham gia quét dọn, bảo vệ các khu di tích lịch sử, đài tưởng niệm, nghĩa trang liệt sĩ ở địa phương phường Trung Phụng: 23
24. 2.2.3. Phương pháp thuyết phục: - Phương pháp này gồm thuyết phục bằng lời nói ( giảng giải, thuyết trình, tranh luận, nói chuyện ) và bằng những tấm gương: + Thuyết phục bằng lời nói chủ yếu là làm cho các em ý thức được những vấn đề có tính lí luận ( đạo đức học, giáo dục công dân, mĩ học ) nhằm tác động tới lí trí, tình cảm, nhân cách của các em. Thuyết phục bằng lời nói được sử dụng trong các cuộc họp, sinh hoạt, hội thảo, nói chuyện của Đội. Ví dụ: Không khí buổi sinh hoạt, họp Đội phải chân thành, cởi mở, hấp dẫn, phải động viên các em tích cực phát biểu, bày tỏ quan điểm, nhận thức của mình. Tạo điều kiện để các em “ ít nói” được phát biểu. Mọi kết luận rút ra từ sự trao đổi, bàn bạc của mỗi cá nhân và tập thể đội viên là có tính thuyết phục cao nhất. + Thuyết phục bằng những tấm gương ( nêu gương ) là đưa ra những tấm gương người tốt, việc tốt để các em noi theo. - Thuyết phục bằng lời nói cần phải được kết hợp với những tấm gương thì tính thuyết phục mới cao. GV – TPT không chỉ dừng lại ở việc sử dụng phương pháp thuyết phục mà còn biết phát hiện, lựa chọn được các tấm gương tiêu biểu để giáo dục các em. Có những tấm gương là các bậc tiền bối, các anh hùng liệt sĩ trong lịch sử dân tộc; có những tấm gương trong đánh giặc giữ nước và trong lao động sáng tạo 24
25. để kiến thiết đất nước. Có những tấm gương trong học tập, dũng cảm cứu bạn, giúp đỡ bạn bị khuyết tật đến trường học => GV – TPT khi đưa ra những tấm gương để giáo dục cần phải được chọn lọc và đưa ra đúng lúc, đúng chỗ thì hiệu quả giáo dục mới cao. Cần phải chọn lọc đưa được những tấm gương trong lao động sản xuất, trong chiến đấu ở địa phương nơi các em sinh ra; cần nêu những tấm gương người tốt, việc tốt, học tập tốt và làm theo 5 điều Bác Hồ dạy ở chính trường, lớp của các em thì sẽ có tác động tích cực, trực tiếp đối với các em. 2.2.4. Phương pháp thi đua thường xuyên phải được áp dụng trong tổ chức các hoạt động Đội : - Với tư cách là một phương pháp giáo dục, thi đua là phương thức kích thích khuynh hướng tự khẳng định ở mỗi học sinh, thúc đẩy các em đua tài, gắng sức vươn lên hàng đầu, giành thành tích cao nhất. Thi đua khuyến khích nỗ lực, sáng tạo, đề cao tinh thần trách nhiệm, tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến lên. - Khi sử dụng phương pháp thi đua của Đội, cần chú ý: + Thi đua đã tạo cho thiếu nhi tự khẳng định mình, qua đó phát huy vai trò tự quản, tự nguyện và tổ chức Đội của các em. Các GV – TPT cần học tập, trao đổi kinh nghiệm và rèn luyện để sử dụng có hiệu quả phương pháp này vào trong các hoạt động Đội. + Không ngừng sáng tạo các hình thức, các danh hiệu thi đua phong phú, sinh động và nghiêm túc để lôi cuốn tất cả đội viên tham gia vào các phong trào thi đua do Đội đề xướng. Cần tuyệt đối tránh phát động thi đua theo kiểu hình thức, “ có phát mà không động”, “ đánh trống bỏ dùi”, “ đầu voi đuôi chuột” + Nội dung, tiêu chuẩn thi đua cần đảm bảo cụ thể, phù hợp với chủ đề, chủ điểm hoạt động Đội, phù hợp với đối tượng đội viên. Nội dung thi đua cần mang tính toàn diện và sự cân đối, không nên chỉ chú trọng vào mặt này hay mặt kia. Ví dụ : Trong một phong trào thi đua thường có nhiều nội dung, tương ứng với nó là những tiêu chí đánh giá cụ thể cho từng mặt: học tập, lao động, công tác xã hội, văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao Liên đội THCS Trung Phụng đã thường xuyên đưa các cuộc thi sáng tạo trong học tập vào các hoạt động Đội để gây hứng thú và tinh thần làm việc nhóm của các em học sinh. 25
26. + Tổ chức, chỉ đạo thi đua trong hoạt động Đội phải đảm bảo sự vô tư và lành mạnh, tránh biến thi đua thành ganh đua, ăn thua để từ đó nảy sinh ra các thói hư tật xấu: thủ đoạn, ích kỉ, hiếu thắng. Chỉ cần một sai sót nhỏ trong thực hiện phương pháp thi đua đều rất có thể làm ảnh hưởng, thậm chí làm hỏng một hoạt động. + Đánh giá thi đua phải khách quan, công bằng, công khai, GV – TPT cần nhạy cảm trong sự đánh giá thi đua các cá nhân và tập thể Đội. Các danh hiệu thi đua, các cá nhân, tập thể xuất sắc phải do chính các em tín nhiệm bầu nên. => Sử dụng phương pháp thi đua để nhằm đạt mục tiêu giáo dục là đoàn kết nhất trí cùng xây dựng Đội và phát triển hoạt động Đội; là niềm vui sướng, tự hào về thành tích của mỗi cá nhân và tập thể Đội. 2.2.5. Phương pháp khen thưởng và khiển trách trong tổ chức các hoạt động Đội: - Khen thưởng và khiển trách ( phê bình, rút kinh nghiệm ) được tiến hành thường xuyên trong mọi hoạt động Đội. Có thể nói khen thưởng là phương thức biểu thị sự đánh giá tích cực, sự công nhận thành tích của người đại diện tập thể, của tập thể đối với những hành động, hành vi mà cá nhân hay tập thể được lựa chọn đã đạt được. - Khiển trách của Đội thường là phê bình, nhắc nhở, cùng với đó là động viên, giúp đỡ nhau khắc phục để vươn lên. - Để đạt kết quả giáo dục khi sử dụng phương pháp này cần phải chú ý : 26
27. + Phải đảm bảo sự công bằng, khách quan, công khai, chính xác trong khen thưởng cũng như khiển trách. Bất kì một sai sót nhỏ nào như: sự thiên vị, cảm tình cá nhân, khen chê nhầm đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả giáo dục các em như : làm mất lòng tin, nhụt chí không muốn phấn đấu, không muốn tham gia sinh hoạt Đội và các hoạt động tập thể Ngược lại, nếu khen kịp thời, đúng mức thì các em sẽ rất vui sướng, phấn khởi và các tự tin tham gia vào các hoạt động Đội hơn. + Phải phát huy vai trò tự quản của Đội trong khen thưởng và khiển trách. GV – TPT cần chú ý giúp đỡ BCH Đội bởi chính các em là nòng cốt trong việc phát huy vai trò tự quản. + Cần phối hợp các lực lượng giáo dục trong việc khen thưởng và khiển trách: nhà trường, Đội TNTP và các lực lượng xã hội khác cùng tham gia giáo dục các em để tưng độ chính xác, sự công bằng khách quan và tăng hiệu quả hoạt động. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng thường xuyên khen thưởng và tặng quà cho các cá nhân và tập thể có thành tích cao trong các hoạt động Đội vào các buổi lễ mít tinh kỉ niệm hay ngay sau khi học sinh đã tham gia hội thi, phong trào thi đua đó xong Điều đó sẽ là sự động viên, khích lệ tinh thần và tạo niềm vui, hứng khởi ở các em học sinh. 27
28. 3. Nội dung, hình thức hoạt động của Đội trong trường THCS : 3.1. Phân theo các mặt giáo dục : 3.1.1. Các hoạt động có tác dụng trực tiếp đến công tác giáo dục – học tập: 3.1.1.1. Các hội thi, câu lạc bộ: - Thi vở sạch, chữ đẹp; thi đố em; thi nhiều bông hoa điểm tốt; hình thức “ Hái hoa dân chủ” - Các hoạt động rèn luyện nền nếp, tác phong như: “ Nói lời hay, làm việc tốt”. Các phong trào thi đua học tập đạt kết quả tốt, phong trào tự học, phong trào giúp đỡ nhau “ Đôi bạn cùng tiến” hoặc phong trào “ Vượt khó”. - Tổ chức các Câu lạc bộ như Toán, Văn, Mỹ thuật, Hội họa, Kỹ thuật ( là dạng hoạt động ngoại khóa ) - Đọc sách báo, thi kể chuyện theo sách, báo, theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. 3.1.1.2. Các hình thức hoạt động: - Hoạt động trực tuần của đội sao đỏ ( kiểm tra thi đua hàng ngày về nề nếp đầu giờ học, thể dục giữa giờ sơ kết hàng tuần ) và đội tự quản: quản lí cơ sở vật chất trường lớp, phát hiện các vụ vi phạm xảy ra. - Tổ chức các cuộc thi “ Tìm hiểu an toàn giao thông”, “ Tìm hiểu lịch sử”, “ Em yêu Hà Nội”, “ Chiến sĩ nhỏ Điện Biên”, “ Phòng chống ma túy”. - Thực hiện tốt Luật lệ giao thông, có thể tổ chức các nhóm bảo vệ trật tự, an toàn giao thông, phát hiện hành vi trộm cắp như “ Đội tuyên truyền măng non”; “ Đội thanh niên xung kích” - Thực hiện phong trào “ Ngày chủ nhật xanh”: Mỗi tháng một ngày chủ nhật, các chi đội thay nhau giữ vệ sinh. Liên đội thường xuyên tiến hành kiểm tra khung cảnh sư phạm của các chi đội. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng đã tổ chức thành công hội thi tuyên truyền phòng chống ma túy giữa các chi đội và hội thi đã nhận được sự tham gia tích cực của các em dưới các hình thức: Tuyên truyền, thi kiến thức tìm hiểu về tệ nạn ma túy hiện nay, đóng tiểu phẩm 28
29. 3.1.2. Xây dựng Đội : Xây dựng các hình thức hoạt động nhằm nâng cao chất lượng đội viên và phát triển Đội như: + Tổ chức phong trào thi đua xây dựng Chi đội và Liên đội vững mạnh theo tiêu chuẩn đã quy định. Hoạt động của Đội Sao đỏ có ý nghĩa quan trọng, nó xuyên suốt trong quá trình năm học. + Tổ chức học tập Điều lệ Đội cho thiếu niên trước khi bước vào Đội. + Tổ chức cá cuộc thi “ Liên đội trưởng giỏi”; “ chi đội trưởng giỏi”; “ Thi nghi thức Đội”; “ Vẻ đẹp đội viên” + Tổ chức cho các em học tập và rèn luyện những kỹ năng của đội viên, kiểm tra việc thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên. + Bồi dưỡng các đội viên ưu tú phấn đấu vươn lên trở thành Đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. + Xây dựng các nhóm nòng cốt ở liên đội theo các yêu cầu: - Thông qua các phong trào của đội viên mà lựa chọn - Dựa trên lực lượng chỉ huy để xây dựng nhóm nòng cốt - Có sự đồng ý và ủng hộ của cha mẹ học sinh. 29
30. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng đã tổ chức thành công hội thi nghi thức Đội cấp liên đội, qua đó đã thấy được kiến thức của các em học sinh về tổ chức Đội, về điều lệ và nghi thức Đội: 3.1.3. Công ích xã hội : 3.1.3.1. Các hình thức hoạt động: - Giúp đỡ, thăm hỏi gia đình liệt sĩ – thương binh, gia đình neo đơn Hình thức “ Cuộc đời của bà – gương sáng cho con”. - Gửi thư, gửi quà tặng bộ đội vùng biên giới, hải đảo. - Đi tìm địa chỉ đỏ, tìm hiểu truyền thống địa phương. - Truyền thống của Đội. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng thường xuyên tham gia các hoạt động từ thiện, nhân đạo giúp đỡ các gia đình và học sinh có hoàn cảnh khó khăn, các vùng bị thiên tai, lũ lụt, các vùng biên giới, hải đảo xa xôi 30
31. 3.1.3.2. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường sống và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh: - Tổ chức các phong trào “ Vì thành phố văn minh”; “ Môi trường của chúng em”. - Bảo vệ, trồng và chăm sóc cây xanh gây bóng mát, tổ chức hội thi cây cảnh đầu xuân vào mỗi dịp tết Nguyên Đán. - Giữ gìn vệ sinh trường lớp : Thu nhặt giấy vụn qua phong trào “ Kế hoạch nhỏ”, giữ gìn làng xóm sạch đẹp, thành phố văn minh. Góp ngày công xây dựng “ Công trình măng non” : Ví dụ : Liên đội THCS Trung Phụng thường xuyên tổ chức hội thi cây cảnh nhân các dịp đầu xuân và nhận được một số công trình măng non với tên rất ý nghĩa như: công trình “ Đẹp trường, đẹp lớp”; công trình “ Trăm hoa đua nở”; công trình “ Trồng vườn cây thuốc Nam” - Bảo vệ công trình văn hóa nghệ thuật, nghĩa trang, di tích lịch sử 3.1.4. Hoạt động nhân đạo, từ thiện: Các hình thức hoạt động thể hiện tình cảm yêu thương đùm bọc lẫn nhau, giúp nhau cùng tiến bộ, góp phần giải quyết những khó khăn, thiếu thốn của đồng đội, bảo vệ sức khỏe, đảm bảo quyền vui chơi, học hành của tuổi thơ. Động viên những em nghèo, gặp khó khăn vươn lên đạt những thành tích xứng đáng : + Xây dựng quỹ học bổng tặng học sinh học giỏi, hiếu học, công tác tốt. 31
32. + Xây dựng quỹ khăn quàng đỏ tặng cho các em đạt giải Lê Quý Đôn, Nguyễn Đình Chiểu + Lập hội thiếu nhi chữ thâp đỏ biểu hiện tinh thương yêu, chăm sóc sức khỏe cho nhau, giúp đỡ nhau lúc gặp khó khăn, hoạn nạn; tuyên truyền những tấm gương tiêu biểu những chuyện người thật, việc thật: hi sinh cứu bạn. 3.1.5. Vui chơi, giải trí, tham quan, du lịch : - Tổ chức các cuộc thi ca, múa, nhạc, kể chuyện như: “ Tiếng hát hoa phượng đỏ”. Đặc biệt, các hình thức liên hoan văn nghệ ( theo chủ đề ) để chào mừng các ngày lễ lớn do phù hợp với tâm lý lứa tuổi nên học sinh thường tham gia rất tích cực, sôi nổi. - Tổ chức tham quan hướng nghề như: tham quan các di tích lịch sử, các danh lam thắng cảnh, các địa danh nổi tiếng - Tìm hiểu cuộc sống thiên nhiên, du lịch, cắm trại. - Tổ chức Hội khỏe phù đổng cấp cơ sở, hội thao, thi thể dục thể thao. - Các hình thức sinh hoạt tập thể; hoạt động ngày hè. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể dưới cờ theo các chủ điểm từng tháng: 3.2. Phân loại theo các chủ điểm, hoạt động kỷ niệm ngày lễ lớn: 3.2.1. Dựa vào các ngày kỉ niệm lớn trong năm: 32
33. - Thiết kế nội dung hoạt động Đội theo các chủ điểm trong quá trình giáo dục, qua đó làm cho hoạt động Đội gắn với mục tiêu giáo dục của lớp, của trường, kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội, đặc biệt gắn với chương trình giáo dục ngoài giờ lên lớp - Tùy theo từng chủ điểm và việc thực hiện chương trình giáo dục – dạy học trong năm học mà việc tổ chức thực hiện mỗi chủ điểm có những nét đặc thù riêng, nhưng chúng tiếp nối với nhau tạo thành những đợt thi đua sôi nổi thúc đẩy hoat động của Đội đi lên cùng với hoạt động chung của nhà trường. Ví dụ : Các chủ điểm , hoạt động kỉ niệm các ngày lễ lớn trong năm : THỜI GIAN TÊN CHỦ ĐIỂM Tháng 9 Chào mừng năm học mới Tháng 10 Chăm ngoan học giỏi Tháng 11 Tôn sư trọng đạo Tháng12 Uống nước nhớ nguồn Tháng 1 và tháng 2 Mừng Đảng, mừng xuân Tháng 3 Tiến bước lên Đoàn Tháng 4 Hòa bình và hữu nghị Tháng 5 Mừng sinh nhật Bác, tự hào truyền thống Đội - Các chủ điểm, các phong trào của Đội có thể có tên khác nhau trong từng năm học, song nội dung các chủ điểm, các phong trào ấy vẫn xoay quanh các vấn đề: + Thi đua nâng cao chất lượng học tập, rèn luyện. + Xây dựng nề nếp, giữ gìn kỷ luật tạo môi trường lành mạnh. + Phát huy vai trò của Đội trong tập hợp, giúp đỡ bạn vượt khó qua khó khăn. + Các mặt hoạt động khác như: văn nghệ, lao động, thể thao, công ích xã hội, có ý thức xây dựng nếp sống văn minh trong nhà trường. 3.2.2. Tổ chức hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn: 3.2.2.1. Ý nghĩa và yêu cầu : - Ý nghĩa : Hoạt động kỉ niệm các ngày lễ có ý nghĩa lớn trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức, giáo dục truyền thống cho đội viên. Nếu tổ chức tốt sẽ đem lại hiệu quả giáo dục cao, giúp các em xác định rõ trách nhiệm của mình để đi theo con đường của cha ông. Đồng thời thu hút các lực lượng xã hội ủng hộ, giúp đỡ tạo điều kiện cho Đội và phong trào thiếu nhi phát triển. - Yêu cầu : Liên đội phải có kế hoạch từ đầu năm học, kế hoach gồm nội dung, quá trình tổ chức, kinh phí và các điều kiện khác. Xác định hình thức hoạt động phù hợp 33
34. với từng nội dung, chủ đề, chủ điểm., khi thực hiện phải chủ động phân công, chỉ đạo, phối hợp. Ví dụ : Kế hoạch và các biện pháp thực hiện hoạt động Đội theo thángcủa Liên đội THCS Trung Phụng năm học 2013 – 2014 : 1, THÁNG 8 + 9 : CHỦ ĐIỂM: CHÀO MỪNG NĂM HỌC MỚI NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Chuẩn bị cho khai giảng năm học mới: tập duyệt nghi thức Đội – Phần lễ và phần hội khai giảng. - BGH, CĐGV - Tập các tiết mục văn nghệ chào mừng năm học 2013 – 2014 - Tổ chức cho Đội viên, thiếu niên học tập - TPT, BCH Chi nội quy trường, Đội, nhiệm vụ của đội đoàn GV viên khi đến lớp. - Triển khai chương trình rèn luyện đội - GVCN viên, đăng kí chuyên hiệu, danh hiệu cháu ngoan Bác Hồ. - Phát động tháng an toàn giao thông, tổ - Lớp trực tuần chức tiết sinh hoạt dưới cờ với chủ điểm: Hưởng ứng tháng ATGT. - Phát thanh măng non: Về truyền thống - Đội tuyên truyền nhà trường. măng non - Kiện toàn dự bị đội ngũ cán bộ Đội ( Đội - TPT sao đỏ, đội tuyên truyền măng non, đội chữ thập đỏ, đội trống, đội cờ ) - BCH Liên đội lâm thời đi vào hoạt động: - TPT phân công nhiệm vụ tới từng thành viên. - Tổ chức: Đêm hội trăng rằm nhân dịp - TPT, BCH chi Tết trung thu. đoàn GV 34
35. - Hoàn thành kế hoạch hoạt động Đội, đăng kí thi đua đầu năm học 2013 – 2014. - TPT, BCH Liên - Triển khai tới các chi đội học các bài đội, BCH CĐGV múa, hát, TDGG 2, THÁNG 10 CHỦ ĐIỂM : CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Họp BCH Liên đội, tổng kết tháng 9, - TPT, BCH Liên triển khai kế hoạch tháng 10 đội - Mua tăm tre ủng hộ hội người khuyết tật - TPT quận Đống Đa, tham gia các hoạt động từ thiện. - Đại hội chi đội mẫu, đại hội chi đội đại - BGH, TPT, BCH trà, đại hội Liên đội bầu BCH Liên đội CĐGV, GVCN, mới ( trước 15/10/2013 ) BCH Liên đội - Phát thanh măng non hướng về ngày - Đội tuyên truyền 10/10 và 20/10. măng non - Sinh hoạt dưới cờ với chủ điểm: chào - TPT, GVCN, lớp mừng ngày 10/10 và 20/10. trực tuần - Văn nghệ hát mừng tặng mẹ, tặng cô - Đội văn nghệ - Tổ chức cho HS đi tham quan. - BGH, TPT, GVCN, CĐGV 3, THÁNG 11 : CHỦ ĐIỂM : TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Họp BCH Liên đội tổng kết công tác - TPT, BCH Liên 35
36. tháng 10, ra nhiệm vụ tháng 11. đội - Phát động các phong trào thi đua chào - BGH, TPT mừng ngày 20/11 : Hoa điểm tốt, giờ học tốt, tuần học tốt, báo tường, tập san, văn nghệ, TDTT. - Đội tuyên truyền - Phát thanh măng non : Nhớ ơn thầy cô măng non giáo. - TPT, BCH Liên - Quyên góp ủng hộ, xây dựng quỹ : Vì đội người nghèo đợt I. - TPT, BCH - Tổng kết thi đua chào mừng 20/11 CĐGV, GVCN, - Mit tinh kỷ niệm ngày Nhà giáo VN BCH Liên đội 20/11, tuyên dương, khen thưởng các cá nhân, tập thể có thành tích cao. - BCH Liên đội - Thực hiện tốt ý thức, nề nếp, đồng phục, văn nghệ, TDTT. 4, THÁNG 12 : CHỦ ĐIỂM : TIẾP BƯỚC CHA ANH NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Họp BCH Liên đội tổng kết tháng 11, ra - BGH, TPT BCH nhiệm vụ tháng 12. Liên đội - Làm tốt phong trào " Uống nước nhớ - BCH CĐGV nguồn" : chăm sóc, quét dọn, vệ sinh khu di tích sử sử của phường Trung Phụng. - CĐGV, GV Thể - Chuẩn bị Hội khỏe phù đổng của Quận chất - Phát thanh măng non : Hướng về ngày - Đội tuyên truyền 22/12. măng non - Thi văn nghệ giữa các chi đội. - GVCN - Sinh hoạt dưới cờ : Mit tinh kỉ niệm ngày - GVCN, lớp trực 22/12. tuần 36
37. - Phát động phong trào kế hoạch nhỏ đợt I : thu gom giấy vụn. - TPT, GVCN - Tổng kết đợt thi đua thứ 3. 5, THÁNG 1 + 2 : CHỦ ĐIỂM : MỪNG ĐẢNG – MỪNG XUÂN NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Họp BCH Liên đội tổng kết tháng 12, ra - BGH, TPT, BCH nhiệm vụ tháng 1, 2. Liên đội - Chuẩn bị tốt cho thi chất lượng học kì I. - GVCN - Chuẩn bị tốt cho khen thưởng các cá - CĐGV nhân, tập thể có nhiều thành tích. - Phát thanh măng non hướng về ngày - Đội tuyên truyền thành lập Đảng 3/2. măng non - Kí cam kết không buôn bán, tàng trữ, - GVCN vạn chuyển chất cháy nổ, chất ma túy trong Tết Nguyên Đán. - Xét thi đua học kì I giữa các chi đội. - TPT, CĐGV - Mua tăm ủng hộ hội người khuyết tật quận Đống Đa đợt II. - TPT, CĐGV - Chuẩn bị tốt cho sơ kết học kì I - GVCN - Phát động hội thi " Cây cảnh đầu xuân" - Quán triệt tốt an toàn giao thông, ngộ độc thực phẩm, đua xe trong ngày Tết - BGH, TPT Nguyên Đán. - Tặng quà cho các HS có hoàn cảnh khó - TPT, GVCN, lớp khăn nhân dịp tết Nguyên Đán. trực tuần - Sinh hoạt dưới cờ : mít tinh kỉ niệm ngày thành lập Đảng 3/2. 37
38. 6, THÁNG 3 : CHỦ ĐIỂM : VỮNG BƯỚC TIẾN LÊN ĐOÀN NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - BCH Liên đội họp tổng kết tháng 1, 2 ; - BGH, TPT, BCH ra nhiệm vụ tháng 3 Liên đội - Hưởng ứng tháng Thanh niên, ra quân - TPT, Đoàn quét dọn khu phố cùng Đoàn Phường. phường - Phát thanh măng non hướng về ngày - Đội tuyên truyền thành lập Đoàn TNCS HCM 26/3. măng non - Lấy danh sách Đội viên ưu tú kết nạp - TPT, GVCN K9 vào Đoàn tại cơ sở Đoàn Phường. - Mít tinh kỉ niệm ngày 8/3 : Thi văn - TPT, GVCN nghệ, cắm hoa chủ đề về mẹ và cô. - Tiếp tục hưởng ứng tháng thanh niên. - Phát động phong trào kế hoạch nhỏ đợt - TPT, GVCN II : thu gom giấy vụn theo Quận Đoàn. - Tổ chức mit tinh kỉ niệm ngày thành lập - TPT, CĐGV Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, tổ chức sân chơi " Hội vui – Vui học" - Tổng kết thi đua đợt 3. - TPT, BCH Liên - Quyên góp ủng hộ quỹ " Vì người đội nghèo" đợt II. 7, THÁNG 4 : CHỦ ĐIỂM : HÒA BÌNH HỮU NGHỊ NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THƯC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - BCH Liên đội họp, tổng kết công tác - BGH, TPT, BCH tháng 3, ra nhiệm vụ tháng 4. Liên đội 38
39. - Phát thanh măng non hướng về ngày - Đội tuyên truyền 30/4, 1/5. măg non - Chuẩn bị chương trình, các tiết mục văn - GVCN, CĐGV nghệ cho giao lưu trong ngày 30/4, 1/5. - Tổ chức kỉ niệm ngày giải phóng Miền - TPT, CĐGV Nam 30/4 và ngày quốc tế lao động 1/5. - Tuyên dương các tập thể, cá nhân có - BGH, TPT thành tích cao. 8, THÁNG 5 : CHỦ ĐIỂM : MỪNG SINH NHẬT BÁC – TỰ HÀO TRUYỀN THỐNG ĐỘI NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Họp BCH Liên đội, tổng kết công tác - BGH, TPT tháng 4, ra nhiệm vụ tháng 5. - Tiếp tục phát động phong trào tìm hiểu - TPT, GVCN Đội TNTP Hồ Chí Minh. - Phát thanh măng non hướng về ngày thành lập Đội, ngày sinh nhật Bác, kể - Đội tuyên truyền chuyện về " Tấm gương đạo đức Hồ Chí măng non Minh". - Ôn tập tốt chuẩn bị cho kiểm tra cuối - Đội văn nghệ năm học. - Chuẩn bị văn nghệ mừng ngày thành lập Đội , ngày sinh nhật Bác. - TPT, GVCN, - Tổ chức Đại hội cháu ngoan Bác Hồ CĐGV - Mít tinh kỷ niệm ngày thành lập Đội, mừng sinh nhật Bác. - Tổng kết năm học : + Khen thưởng tập thể, cá nhân có thành 39
40. tích + Bàn giao đội viên, thiếu niên cho Đoàn - TPT, GVCN, Phường. Đoàn phường + Phát phiếu hoạt động hè cho đội viên về sinh hoạt hè tại địa phương. - Tổng kết báo cáo CTĐ năm học 2013 – 2014. 9, THÁNG 6 + 7 + 8 : CHỦ ĐIỂM : HÈ VUI – KHỎE – BỔ ÍCH : NỘI DUNG – KẾ HOẠCH THỰC NGƯỜI PHỐI KẾ HIỆN HỢP THỰC HIỆN HOẠCH BỔ SUNG - Yêu cầu đội viên về sinh hoạt hè, tham - BGH, TPT, gia văn hóa, văn nghệ tại địa phương cùng GVCN Đoàn Phường. - Yêu cầu Đoàn Phường có nhận xét, đánh - BCH Đoàn giá sau khi đội viên, thiếu niên tựu trường Phường năm học mới 2014 – 2015. 3.2.2.2. Các hình thức tổ chức hoạt động nhân ngày lễ lớn : - Tổ chức tham quan, du lịch, cắm trại dã ngoại: tham quan các di tích, các Viện bảo tàng lịch sử và cách mạng; du lịch, cắm trại tại các danh lam thắng cảnh. - Tổ chức các hoạt động: gặp gỡ, trao đổi, tọa đàm với các anh hùng chiến sĩ cách mạng lão thành; viếng nghĩa trang liệt sĩ; thăm các bà mẹ Việt Nam anh hùng, các gia đình có công với cách mạng; lễ báo công, lễ kết nạp Đoàn – Đội. Ví dụ: Liên đội THCS Trung Phụng thường xuyên lựa chọn các đội viên ưu tú để được kết nạp vào Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhân ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3 hàng năm và liên đội tổ chức lễ kết nạp Đoàn viên cùng với Đoàn phường Trung Phụng: 40
41. - Tổ chức các trò chơi có ý nghĩa gắn với ngày lịch sử. Tạo được không khí hội hè, vui tươi, phấn khởi đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của các em, nhằm phát triển các năng lực, óc sáng tạo, tinh thần tập thể, sự nhanh nhẹn, tháo vát, tính kiên trì, lòng dũng cảm. - Tổ chức các hội thi cho tập thể, cá nhân thể hiện tài năng, năng khiếu của mình, hoặc khẳng định thành tích, kết quả học tập, giúp các em tự tin, mạnh dạn, ứng xử linh hoạt trong cuộc sống. Yêu cầu : + Gắn hình thức, nội dung thi với ý nghĩa lịch sử của ngày lễ. + Xác định nội dung thi cụ thể, rõ ràng và có những điểm dành cho sự sáng tạo. + Vừa xuất phát từ nhu cầu, hứng thú của các em hướng tới chân - thiện – mĩ; đồng thời nâng cao kiến thức, khả năng vận dung kiến thức vào thực tiễn. + Ban giám khảo phải nắm chắc, hiểu sâu những nội dung thi của các em, phải công bằng. + Kịp thời tuyên dương, khen thưởng. 41
42. IV – CÁC HOẠT ĐỘNG MINH HỌA : 1. Tổ chức trò chơi: 1.1. Tổ chức và hướng dẫn trò chơi cho thiếu nhi: 1.1.1 Mục đích, ý nghĩa và tác dụng của trò chơi đối với thiếu nhi : - Chơi là một nhu cầu tự nhiên của thiếu nhi. Tổ chức hoạt động vui chơi cho các em nhằm thu hút và tập hợp một cách rộng rãi các em vào các hoạt động giáo dục có ích. - Chơi là một nhu cầu sinh lí của bản thân và các em nhằm điều hòa và cân bằng nguồn năng lượng dư thừa trong quá trình trao đổi chất, đảm bảo sự hoạt động bình thường trong cơ thể các em. - Tác dụng của các trò chơi: không chỉ rèn luyện cơ năng và trí năng mà còn hình thành những phẩm chất tốt đẹp trong các em : tính trung thực, thật thà, sự lễ độ, lòng dũng cảm, ý thức tổ chức tổ chức kỉ luật và tinh thần tập thể. - Thông qua “ chơi” sẽ tạo ra một bầu không khí mới cho tập thể, giúp các em gần gũi, gắn bó, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau nhiều hơn. - Thông qua vui chơi, các em sẽ thêm những hiểu biết về thiên nhiên, xã hội, con người. Phương thức “ chơi mà học” , “ học mà chơi” là một quan điểm rất đúng đắn trong quá trình hướng dẫn và tổ chức trò chơi cho thiếu nhi. - Trò chơi giúp các em vận dụng những kiến thức đã học ở nhà trường vào cuộc sống là cách tự giáo dục rất tốt với các em thiếu nhi. 1.1.2. Tổ chức và hướng dẫn trò chơi cho thiếu nhi : 1.1.2.1. Ổn định tổ chức , bố trí đội hình: - Phải tập hợp tất cả các em tham gia trò chơi, bố trí đội hình sao cho phù hợp với trò chơi, ngồi trong nhà hoặc đứng ngoài sân, cũng có thể là tập hợp hàng dọc, hàng ngang, chư U, vòng tròn - Đội hình chơi phải phù hợp với vị trí trung tâm của người hướng dẫn để có thể quan sát được, nghe được và thực hiện những động tác “ nháp” được. 1.1.2.2. Giới thiệu trò chơi: Việc giới thiệu trò chơi là cả một nghệ thuật để thu hút người chơi và tập trung sự chú ý của họ, vì vậy người hưỡng dẫn phải chọn cách dẫn dắt, vào đề vừa vui vẻ, hài hước, ngắn gọn, dí dỏm để các em có thể dễ tiếp thu, dễ làm theo. Đồng thời phải giới thiệu được mục đích, yêu cầu trò chơi, nói rõ cách chơi, luật chơi, cách đánh giá thắng thua và một số ván đề khác do đặc thù của trò chơi quy định. 1.1.2.3. Điều khiển trò chơi và đánh giá kết quả: - Hướng dẫn mẫu và cho các em tiến hành chơi thử một vài lần. Khi nào thấy các em nắm chắc trò chơi thì dừng lại để nhắc nhở, động viên tinh thần để chuẩn bị chơi thật. - Lệnh chơi bắt đầu: có thể bằng lời kết hợp với kèn, trống, còi, đồng thời với sự theo dõi, giám sát của tổ trọng tài từng động tác của cá nhân và tập thể. - Động viên, tạo không khí bằng tràng pháo tay, những băng reo để các em được phát huy khả năng cao nhất của mình hoàn thành tốt nội dung của trò chơi. - Trong quá trình diễn ra trò chơi, người hướng dẫn hoặc tổ trọng tài cần nhắc nhở, uốn nắn kịp thời những trường hợp vi phạm, “ ăn gian”, không trung thực khi thực hiện trò chơi. 42
43. - Có thể kịp thời điều chỉnh một số nội dung nếu thấy cần thiết, thậm chí rút ngắn hoặc tăng thêm thời gian cho phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của cuộc chơi. - Đánh giá kết quả và trao phần thưởng cho những người thắng trong cuộc chơi là “ phần kết” của trò chơi. Vì thế phải bình tĩnh để đánh giá một cách chính xác, vô tư, trung thực và công bằng. - Quà kỉ niệm cho người tham gia trò chơi và phần thưởng cho người thắng cuộc có thể không lớn, thậm chỉ chỉ là lời động viên, tuyên dương hoặc những tràng pháo tay nhưng có ý nghĩa và có tác dụng giáo dục rất sâu sắc với các em tham gia cuộc chơi. 1.2. Trò chơi minh họa của liên đội THCS Trung Phụng: 1.2.1. Trò chơi : “ Truyền tin”: - Thể loại : trò chơi cảm giác, vận động nhẹ trong phòng và ngoài trời, khoảng 8 người tham gia. - Rèn luyện: Nhận định chính xác các cư điệu từ người khác. - Giáo dục: Tương trợ nhau, phai có sự nhanh nhẹn và hiểu ý nhau trong lời nói và hành động. - Luật chơi: Đứng thành từng đội và mỗi đội cử 1 người đến quản trò nhận bản tin, rồi trở về đứng cách những người người của đội mình 1,5m và truyền lại bản tin đó bằng cử điệu mà không được nói, cũng như không được nhép miệng. Đội nào nhận được bản tin và thực hiện theo bản tin trước là thắng. - Mục đích: Gây bầu không khí sôi động để dẫn vào chiều sâu lắng sau đó. - Vật dụng: các vật dụng của các bản tin. - Lưu ý: Không nên nói những lời khó hiểu và khó thực hiện. 1.2.2. Trò chơi: “ Bịt mắt bắt bồ”: - Thể loại: Trò chơi cảm giác , vận động nhẹ trong phòng hay ngoài trời, khoảng 30 người tham gia. - Rèn luyện: Nhận định chính xác môi trường xung quanh bằng các giác quan. - Giáo dục: Nhận ra đối phương bằng các giác quan. - Luật chơi: 1 người bịt mắt đứng giữa. Vòng tròn vừa đi vừa hát. Hết bài, mọi người đứng lại im lặng. Quản trò dẫn người bịt mắt đến trước một người nào đó. Người bịt mắt được quyền hỏi 3 câu, nhưng không được hỏi tên. Người được hỏi phải trả lời theo câu hỏi, nhưng có thể đổi giọng. Còn người bịt mắt đoán tên, nếu đúng thì người đó ra thay thế người bịt mắt, nếu sai, phải tiếp tục. Có thể thay đổi nhiều cách, như cho người bịt mắt sờ 2 bàn tay, hoặc 2 bàn chân, rồi đoán tên. - Mục đích: Gây bầu không khí sôi động để dẫn vào chiều sâu lắng sau đó. - Vật dụng: 1 cái khăn. 2. Tổ chức hoạt động sinh hoạt tập thể: Ví dụ: Nội dung chương trình sinh hoạt tập thể của Liên đội THCS Trung Phụng: SINH HOẠT TẬP THỂ DƯỚI CỜ VỚI CHỦ ĐIỂM “ MỪNG NGÀY GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ 10/ 10” VÀ HƯỚNG TỚI KỈ NIỆM NGÀY PHỤ NỮ VIỆT NAM 20/10” 43
44. I – Ổn định tổ chức: - Các chi đội vào vị trí xếp hàng, lớp trực tuần sắp xếp ghế ngồi II – Diễn biến chương trình: 1) Đón đại biểu: Xin nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và toàn thể các em học sinh về dự buổi lễ sinh hoạt dưới cờ của Liên đội THCS Trung Phụng với chủ điểm: “ Chào mừng ngày giải phóng thủ đô 10/10 và hướng tới kỉ niệm ngày phụ nữ Việt Nam 20/10” ngày hôm nay! ( Trống chào mừng) 2) Chào cờ: Xin trân trọng kính mời các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh chuẩn bị làm lễ chào cờ. Đội trống, đội cờ vào vị trí. - Nghiêm ! Chào cờ ! Chào ! - Quốc ca ! - Đội ca ! - Vì Tổ Quốc XHCN, vì lí tưởng của Bác Hồ vĩ đại – Sẵn sàng ! ( Trống chào cờ, Quốc ca, Đội ca, HS hô đáp khẩu lệnh) Xin trân trọng kính mời các thầy cô giáo và toàn thể các em học sinh nghỉ. Đội trống, đội cờ về vị trí. 3) Tuyên bố lí do, giới thiệu đại biểu: Kính thưa các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh thân mến ! Thăng Long – Hà Nội hôm nay – Thủ đô của đất nước ngàn năm văn hiến đã gắn liền với lịch sử huy hoàng của dân tộc cùng những dấu son chói lọi của quá trình dựng xây đất nước. Cách đây 58 năm, nhân dân Thủ đô vui mừng chào đón 1 sự kiện lịch sử: ngày 10/10/1954 – Hà Nội sạch bóng quân thù. Sự kiện đó có ý nghĩa cực kì to lớn, mở ra 1 thời kì mới hết sức vẻ vang trong lịch sử ngàn năm văn hiến của Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội ở thời đại Hồ Chí MInh quang vinh. Để giành được thắng lợi vĩ đại đó, Đảng, Nhà nước cùng với quân và dân Thủ đô chúng ta đã phải hy sinh anh dũng và chiến đấu vô cùng gian khổ trong 9 năm ròng – 9 năm đầy máu lửa để có 1 ngày Thủ đô Hà Nội rực rỡ cờ hoa. Kế thừa truyền thống lịch sử hào hùng và khắc ghi công lao to lớn của cha ông, noi theo tấm gương anh bộ đội cụ Hồ chính là 1 phần cơ bản để xây dựng nên nhân cách cao đẹp của những học sinh Hà Nội thông minh, thanh lịch. Nhân kỉ niệm 58 năm ngày giải phóng Thủ đô và hướng tới kỉ niệm ngày phụ nữ Việt Nam 20/10, Liên đội THCS Trung Phụng long trọng tổ chức buổi sinh hoạt dưới cờ theo chủ điểm: “ Mừng ngày giải phóng Thủ đô 10/10 và hướng tới kỉ niệm ngày phụ nữ Việt Nam 20/10”. Đến dự với buổi sinh hoạt dưới cờ hôm nay, tôi xin nhiệt liệt chào mừng và trân trọng giới thiệu có: - Cô giáo Phan Thị Chân Lý – Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường. - Cô giáo Lê Thị Kim Yến – Phó HT nhà trường. 44
45. - Cô giáo Phùng Thu Hằng – Chủ tịch công đoàn nhà trường. Cùng toàn thể các thầy cô giáo và các em học sinh Trường THCS Trung Phụng ! Xin toàn thể các thầy cô giáo và các em học sinh nhiệt liệt hoan nghênh! ( Trống dồn và tiếng vỗ tay sau mỗi lần giới thiệu) 4) Sơ kết thi đua: Trong tuần vừa qua, toàn Liên đội chúng ta đã ra sức học tập, hăng hái trong rèn luyện và thi đua sôi nổi, tuy nhiên cũng không tránh khỏi những mặt còn tồn tại. Sau đây, em xin trân trọng kính mời cô giáo Phùng Thị Thanh – GV Tổng phụ trách lên nhận xét và công bố kết quả thi đua của các Chi đội trong tuần 8. Xin trân trọng kính mời cô ! ( TPT nhận xét thi đua – Mời BGH trao cờ thi đua ) 5) Hội thi : a) Ban giám khảo ra mắt: Cuộc thi nào cũng cần thiết phải có những người cầm cân nảy mực, đánh giá khách quan, công bằng, chính xác cho các nội dung thi. Sau đây, em xin giới thiệu thành phần BGK gồm có: - Cô giáo Phan Thị Hằng – Trưởng ban thanh tra, GV môn Lý. - Cô giáo Nguyễn Thị Huyền Trang – GV môn Lý - Hóa. - Thầy giáo Nguyễn Việt Bản – GV môn Thể dục. Chúng ta cùng nhiệt liệt hoan nghênh ! ( Trống dồn sau mỗi lần giới thiệu) b) Thi tìm hiểu về Thăng Long – Hà Nội và người phụ nữ Việt Nam: Và sau đây là phần quan trọng của hội thi hôm nay, phần thi tìm hiểu. Chúng ta sẽ cùng làm quen với những gương mặt tươi xinh, thông minh, nhanh nhẹn với những hiểu biết của các bạn về Hà Nội – Thủ đô yêu quý của chúng ta, gồm truyền thống anh hùng, con người và địa danh của Hà Nội, đồng thời tìm hiểu về phẩm hạnh và tên của những người phụ nữ nổi tiếng của Việt Nam thông qua trò chơi giải ô chữ, trong đó có 9 ô hàng ngang và 1 ô chữ đặc biệt. Xin đề nghị các thầy cô giáo cùng toàn thể các bạn học sinh cho 1 tràng pháo tay thật lớn để chào đón thành viên của 4 đội thi đại diện cho 4 khối lớp học. Xin mời 4 đội lên sân khấu ! Phần thi tìm hiểu diễn ra theo thứ tự của 4 đội, mỗi đội lần lượt có quyền chọn ô chữ của mình, sau khi người Dẫn chương trình đưa ra câu hỏi, đội nào đưa ra tín hiệu phất cờ nhanh hơn sẽ được quyền trả lời trước, trả lời không đúng, đội khác có quyền trả lời. Mỗi đội trả lời đúng được 10 điểm, đội chọn ô chữ được 15 điểm. Nếu không có đội nào có tín hiệu trả lời sẽ hỏi ý kiến khán giả.Trong mỗi ô hàng ngang sẽ chọn 1 chữ cái có trong ô chữ đặc biệt, ô chữ đặc biệt gồm 9 chữ cái, đội nào có tín hiệu trả lời ô chữ đặc biệt sau ô hàng ngang thứ 1 => ô hàng ngang thứ 4 được 40 điểm, trả lời kể từ ô hàng thứ 5 => ô hàng ngang thứ 8, được 30 điểm, trả lời sau ô hàng ngang thứ 9, có gợi ý của người dẫn chương trình thì được 20 điểm. Và sau đây, xin mời tất cả 4 đội chơi và khán giả cùng đến với ô chữ của chúng ta. 45
46. ( DCT lần lượt mời đội chọn ô chữ, đọc câu hỏi theo hàng ngang đã chọn, mời đội có tín hiệu trả lời ) - Hàng ngang 1: ( có 7 chữ cái ): “ Chẳng thơm cũng thể hoa nhài Chẳng lịch cũng thể con người .” ( Tràng An ) ( Lấy chữ cái: A ) - Hàng ngang 2: Tên người con gái “ trái tim lầm chỗ để trên đầu” , gắn liền với hình ảnh “ lông ngỗng” ( Mị Châu) ( Lấy chữ cái: M ) - Hàng ngang 3: ( 9 chữ cái) : “ Rủ nhau chơi khắp Ba mươi sáu phố rành rành chẳng sai”. ( Long Thành) ( Lấy chữ cái: A ) - Hàng ngang 4: ( 6 chữ cái) Tổng tư lệnh đội quân tóc dài Miền Nam. ( Bà Định) ( Lấy chữ cái: Đ ) - Hàng ngang 5:( 4 chữ cái) Cô gái làng Dâu trở thành hoàng hậu nổi tiếng. ( Ỷ Lan) ( Lấy chữ cái: A ) - Hàng ngang 6: ( 11 chữ cái ) Chẳng cần ngai cũng được tôn xưng bà chúa . ( Hồ Xuân Hương) ( Lấy chữ cái: N ) - Hàng ngang 7: ( 10 chữ cái) Tên 1 Quận ở Hà Nội, nói về 2 Nữ tướng anh hùng, không cần nhắc đến họ tên cũng biết là ai rồi. ( Hai Bà Trưng ) ( Lấy chữ cái: B) - Hàng ngang 8: Tên 1 con đường ở Hà Nội, mang tên 1 nữ sĩ nổi tiếng thế kỉ 18, tác giả của bài “ Chinh phụ ngâm khúc” ( Đoàn Thị Điểm) ( Lấy chữ cái: Đ ) - Hàng ngang 9: ( 10 chữ cái): 1 Quận ở Hà Nội, mang tên 1 danh nhân văn hóa, tác giả của bản “ Bình Ngô Đại Cáo” ( Nguyễn Trãi) ( Lấy chữ cái: G ) - Ô chữ đặc biệt: ( 9 chữ cái) : Cụm từ dùng để ca ngợi đức tính và phẩm hạnh tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam . ( Ba đảm đang) Chúng ta vừa đến với những giây phút vô cùng kịch tính và vui vẻ của 4 đội chơi, các em khán giả đã đoán được đội nào có nhiều câu trả lời nhanh và đúng nhất chưa? Sau đây, tôi xin kính mời đại diện Ban giám khảo, lên công bố kết quả của cuộc thi. Xin trân trọng kính mời ! Xin trân trọng kính mời cô giáo Phan Thị Chân Lý – Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường lên trao quà cho các đội thi. Xin kính mời cô ! ( Đại diện các các đội thi lên nhận quà ) 5) Trò chơi khán giả: “ Nghe thấu đoán tài”: Kính thưa các thầy cô giáo và toàn thể em bạn học sinh yêu quý ! Một hình ảnh Hà Nội linh thiêng, hào hoa, với những địa danh đi vào lịch sử, với những truyền thống anh hùng, bất diệt, cùng với những con người văn minh, thanh lịch, trong đó, không thể không kể đến những người phụ nữ đảm đang, tháo vát, đã trở thành những hình ảnh thân thuộc trong các bài hát làm xao xuyến lòng người. 46
47. Một trò chơi để thay đổi không khí buổi lễ, đồng thời cũng để thấy được tài năng cảm thụ âm nhạc của các em học sinh, sau đây mời tất cả các em cùng hòa nhịp vào những bản nhạc du dương qua trò chơi: “ Nghe thấu đoán tài” Trò chơi như sau: Sẽ có những đoạn nhạc không lời vang lên, đây là những bài hát viết về Hà Nội và viết về người phụ nữ Việt Nam. Các em hãy trổ tài cảm thụ âm nhạc của mình bằng cách nghe nhạc và hãy đoán tên bài hát đó là gì ? Có thể hát 1 đoạn trong bài hát đó. Sẽ có 1 món quà đặc biệt dành cho tất cả các bạn đoán đúng tên bài hát. Và sau đây, mời các emđến với bản nhạc đầu tiên. ( Bật nhạc ) + Bài hát 1: Lòng mẹ + Bài hát 2: Nhớ mùa thu Hà Nội + Bài hát 3: Nồng nàn Hà Nội + Bài hát 4: Con yêu mẹ + Bài hát 5: Hà Nôi – niềm tin và hy vọng. Và 1 món quà đặc biệt dành cho tất cả các bạn đã đoán đúng tên bài hát , đồng thời dành đến các thầy cô giáo cùng toàn thể các bạn học sinh còn lại, đó là 1 tiết mục văn nghệ do em Hương Lan - Lớp 9A trình bày. Xin một tràng pháo tay của các thầy cô giáo và tất cả các em cho tiết mục văn nghệ này ! 6) Kết thúc: Kính thưa các thầy cô giáo và các em học sinh thân mến ! Chương trình sinh hoạt dưới cờ với chủ điểm “ Mừng ngày giải phóng Thủ đô 10/10 và hướng tới kỉ niệm ngày phụ nữ Việt Nam 20/10” của Liên đội THCS Trung Phụng đã khép lại, mở ra trước mắt ta là bao kiến thức về truyền thống anh hùng, thanh lịch, tài hoa của người Hà Nội, đồng thời cũng hiểu hơn về người phụ nữ Việt Nam trung hậu, đảm đang. Là những đội viên của Thủ đô anh hùng, thành phố vì hòa bình, các bạn sẽ làm gì ? Ngay từ lúc này, chúng ta hãy cùng ra sức học tập và rèn luyện, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, xứng đáng là chủ nhân của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Một lần nữa, xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh đã đến dự buổi sinh hoạt ngày hôm nay, xin kính chúc các thầy cô giáo mạnh khỏe, chúc các em học sinh học giỏi, chăm ngoan ! Xin cảm ơn, xin chào và hẹn gặp lại các em vào buổi sinh hoạt lần sau ! 3. Mô hình : Chương trình phát thanh măng non trong liên đội: 3.1. Mục đích : Nâng cao chất lượng và hiệu quả chương trình phát thanh măng non trong liên đội, phát huy hết tác dụng của chương trình mang tính giáo dục và thu hút học sinh tham gia. 3.2. Đối tượng áp dụng: Các em học sinh, đội viên trong toàn liên đội 3.3. Cách thức tiến hành : - Lập kế hoạch thực hiện chương trình: đây là công việc đòi hỏi phải thường xuyên có những chủ đề theo từng chặng, từng chủ đề hoạt động của Đội. 47
48. - Lựa chọn các giáo viên văn, các học sinh có giọng độc tốt cùng dội văn nghệ của liên đội. - Tổ chức viết bài: Tuyên dương các cá nhân điển hình của liên đội hoặc các bài tuyên truyền phục vụ cho chủ đề sinh hoạt của liên đội - Tổ chức thu âm chương trình: Chọn nhạc hiệu của chương trình, thu từng mục của chương trình, nếu thu bằng máy casset thì thu theo nội dung của từng phát thanh viên bằng phần mềm vi tính, sau đó chỉnh sửa âm thanh, lồng nhạc và xếp thành chương trình hoàn chỉnh theo kế hoạch. - Tổ chức phát thanh: Tùy theo từng điều kiện của liên đội có thể phát một tuần 2 – 3 lần. 3.4. Hiệu quả hoạt động, bài học : 3.4.1. Hiệu quả : - Học sinh hứng thú theo dõi. Thông qua các chương trình giúp các em hiểu hơn về truyền thống của dân tộc và đặc biệt là học sinh có thể vận dụng những kiến thức được phổ biến trong chương trình phát thanh Măng non vào trong việc học tập của mình. - Nội dung chương trình luôn đổi mới không nhàm chán cho các em: về lịch sử cách mạng, về Đảng, về Bác Hồ, về truyền thống Đội, về thầy cô và mái trường - Số lượng học sinh tham gia viết bài cho chương trình ngày càng nhiều và 90% học sinh khi được hỏi đều yêu thích chương trình phát thanh Măng non. 3.4.2. Bài học kinh nghiệm: Để các chương trình phát thanh măng non trong liên đội thực sự là kênh thông tin bổ ích cho học sinh đồng thời cũng là phương pháp giáo dục tích cực góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh, đòi hỏi người phụ trách Đội không ngừng tìm tòi và sáng tạo để xây dựng chương trình hoàn chỉnh, có chất lượng nhằm thu hút học sinh tham gia. 48
49. V. KẾT QUẢ THỰC HIỆN : Sau khi áp dụng thực hiện " các biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động Đội " thực tế trong liên đội, tôi nhận thấy học sinh trong Liên đội có sự tiến bộ rõ rệt về mọi mặt: + Mối quan hệ thầy trò trở nên gần gũi, tốt đẹp hơn trong giao tiếp ứng xử. + Các em có ý thức lễ phép chào hỏi, vâng lời thầy cô giáo và người lớn tuổi, biết yêu thương giúp đỡ bạn bè, cùng nhau vươn lên trong học tập và rèn luyện. + Biết thực hiện tốt những quy định chung của trường, của lớp. + Đi học chuyên cần đầy đủ hơn, hạn chế được nạn bỏ học; tham gia tích cực các hoạt động phong trào của lớp,của Liên Đội, nhà trường và địa phương tổ chức. + Tích cực tham gia các cuộc thi mỗi khi Liên đội tổ chức, sống cởi mở và tinh thần đoàn kết cao. Thương yêu giúp đỡ bạn bè, sẵn sàng quyên góp ủng hộ những bạn nghèo khó hơn mình. Đối chiếu với kết quả điều tra ở học kì I năm học 2012 – 2013 của Liên đội THCS Trung Phụng khi mới bắt đầu áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Đội so với kết quả học kì I năm học 2013 – 2014 khi áp dụng mạnh các biện pháp, các hoạt động của Đội trong liên đội đã có sự thay đổi rõ rệt. Cụ thể như sau : * Chất lượng học kì I năm học 2103 - 2014 ( các hoạt động và phong trào công tác Đội ) Chất lượng các hoạt động Đội năm học 2013 - 2014 Số hoạt động đã tổ chức Thành công Hoàn thành Chưa hoàn thành SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ 50 20 40% 25 50% 5 10% * Đánh giá về việc thu hút, hứng thú của học sinh khi tham gia các hoạt động Đội trong năm học trước : Năm học Chi đội Số Kết quả Tỷ lệ lượng ( % ) - Học sinh hứng thú, tham gia nhiệt 61,6 tình và khen hoạt động thành công. - Học sinh chưa húng thú, thấy hoạt 20,1 2013-2014 8 152 động ở mức bình thường. - Học sinh hoàn toàn không hứng thú, 18,3 thấy hoạt động nhạt nhòa, không thành công. 49
50. * Căn cứ vào bảng thống kê ban đầu ta có những nhận xét căn bản sau : - Cùng thực hiện các chương trình, hoạt động trong hai năm học, tôi nhận thấy từ khi áp dụng các các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Đội thì các hoạt động, phong trào thi đua trong liên đội đã có tiến triển rất tốt, hiệu quả ngày càng cao, yếu tố giáo dục thông qua các hoạt động Đội ngày càng nhiều và được các em đội viên tiếp thu tốt, số lượng đội viên hứng thú tham gia nhiều hơn, đội viên tham gia rất vui vẻ, trên tinh thần tự nguyện và nhiệt tình thể hiện khả năng, năng lực của bản thân và thể hiện được tinh thần đoàn kết trong hoạt động tập thể. - Như vậy, sử dụng các biện pháp nhằm nâng cao tính hiệu quả các hoạt động Đội có vai trò và tác dụng lớn trong việc truyền tải nhiều nội dung thông tin liên quan đến nhau cho các em đội viên. Giúp các em nắm được mục tiêu giáo dục, rèn luyện trí lực, thể lực, cũng như biết vận dụng, liên hệ trong thực tế đời sống. CỤ THỂ : KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA LIÊN ĐỘI THCS TRUNG PHỤNG: Dựa vào sự chỉ đạo của Hội đồng Đội Thành phố, Quận Đống Đa, PGD, BGH nhà trường, Liên đội Trường THCS Trung Phụng thực hiện tốt chủ đề năm học và 4 chương trình hoạt động Đội theo từng đợt thi đua, từng tháng hoạt động theo chủ điểm, chào mừng các ngày lễ lớn. A . Chương trình 1 : “ Tiếp bước cha anh – Làm nghìn việc tốt” : * Hoạt động 1: Giáo dục truyền thống : - Liên đội đã tổ chức tốt lễ khai giảng đầu năm học, phát động chủ đề năm học, nhiệm vụ năm học và các phong trào thi đua tới tất cả các em đội viên trong toàn liên đội. - 8/8 chi đội tham gia tốt lễ kỷ niệm ngày 2/9, 10/10, 20/10, 20/11 tại sân trường, lắng nghe ý nghĩa của các ngày lễ lớn. Từ đó, các em biết về nội dung cội nguồn lịch sử của đất nước, các em phấn đấu học tập để trở thành người có ích cho xã hội. Khen các chi đội: 8A, 8B, 7A, 6A, 9A. - 100% học sinh toàn liên đội được giáo dục truyền thống về “ Thủ đô anh hùng – Thành phố vì hòa bình” và “ Tôn sư trọng đạo”, đặc biệt là kỷ niệm ngày 20/11 đã được các em hưởng ứng rất sôi nổi. Khen các em học sinh khối 6, 7, 8, 9 tham gia rất tốt với nhiều tiết mục phong phú : hát múa, diễn kịch, kể chuyện, đọc thơ, nhảy hiện đại, võ thuật, ảo thuật Khen các em: Hồng Ngân, Ngọc Đức lớp 8A; Mỹ Hà, Trà My lớp 8B, Mai Thanh lớp 9A, Hương Trà, Phương Ngọc lớp 6A tham gia nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc. - Dịp 20/11, Liên đội tổ chức lễ kỷ niệm 31 năm ngày Nhà giáo Việt Nam tại sân trường, rất nhiều các hoạt động diễn ra nhằm thể hiện sự biết ơn đối với các thế hệ nhà giáo: văn nghệ chào mừng, tặng hoa các thầy cô giáo về hưu. - Liên đội đã tuyên truyền và tổ chức cuộc thi tìm hiểu 41 năm chiến thắng “ Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không” để giáo dục đến học sinh ý thức tự hào và gìn giữ truyền thống đấu tranh quật cường của thế hệ cha ông đi trước. 50