Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 86: So sánh - Hồ Thị Thúy Hằng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 86: So sánh - Hồ Thị Thúy Hằng

1. UY Moân: Ngöõ Vaên 6 Chaøo möøng quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh ! Giáo viên:Hồ Thị Thúy Hằng Tröôøng THCS Thiêụ Khánh
2. Kieåm tra baøi cuõ: ? So saùnh laø gì? Xaùc ñònh pheùp so saùnh trong ví duï sau? Döïa vaøo ñaâu em bieát ñoù laø so saùnh? a. Treân trôøi maây traéng nhö boâng ÔÛ döôùi caùnh ñoàng boâng traéng nhö maây b. Con meøo vaèn vaøo tranh to hôn caû con hoå nhöng neùt maët laïi voâ cuøng deã meán. - So saùnh laø ñoái chieáu söï vaät, söï vieäc naøy vôùi söï vaät, söï vieäc khaùc coù neùt töông ñoàng ñeå laøm taêng söùc gôïi hình, gôïi caûm cho söï dieãn ñaït.
3. Tiết: 86 SO SÁNH
4. Tiết 86 : SO SÁNH (tiếp theo) I.CAÙC KIEÅU SO SAÙNH Tìm pheùp so 1- VÝ dô: saùnh trong NhữngNh÷ng ngôi ng«i sao sao thức thøc ngoài ngoµi kia kia Emñoaïn hãy thôtìm mộtsau? số từ so sánh khác thay Ch¼ngChẳng b»ngbằng mÑmẹ ®·đã thøcthức vìv× chúngchóng concon thế các từ “chẳng §ªm nay con ngñ giÊc trßn bằng”, “là” làm MÑMẹ lµlà ngänngọn giógiã củacña concon suốtsuèt đời®êi nghĩa câu không ( TrÇn Quèc Minh ) đổi? Từ so sánh: - Chẳng bằng: => Chỉ ý so sánh không ngang bằng  keùm, thua, chöa baèng, chaúng baèng - Là : => Chỉ ý so sánh ngang bằng.  cuõng nhö, gioáng nhö, töïa nhö .
5. Tiết 86 : SO SÁNH (tiếp theo) I.CAÙC KIEÅU SO SAÙNH ? Qua tìm hieåu, em haõy cho bieát coù nhöõng kieåu so saùnh naøo? Ghi nhí: Cã hai kiÓu so s¸nh: - So s¸nh kh«ng ngang b»ng. - So s¸nh ngang b»ng. So s¸nh Lµ, nh , y nh, gièng nh, ngang b»ng tùa nh, bao nhiªu, bÊy nhiªu So s¸nh H¬n, kÐm, kh«ng b»ng , cha b»ng, kh«ng ngang b»ng ch¼ng b»ng
6. Tiết 86: SO SÁNH (tiếp theo) a. Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Em hãy xác Tâm hồn tôi là là một một buổi buổi trưa trưa hè hè => So sánh ngang bằng.định phép so Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng. sánh và cho biết chúng thuộc (Tế Hanh) kiểu so sánh nào, trong các b. Con đi trăm núi ngàn khe khổ thơ sau? Chưa bằng muôn nổi tái tê lòng bầm Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm => So sánh không ngang bằng. ConCon đi đi đánh đánh giặc giặc mười mười năm năm ChưaChưaChưa bằng bằng bằng khó khó nhọc nhọc đời đời bầm bầm sáu sáu mươi mươi. (Tố Hữu) c.c. Anh Anh đội đội viên viên mơ mơ màng màng => So sánh ngang bằng. NhưNhư nằm nằm trong trong giấc giấc mộng mộng Bóng Bác cao lồng lộng => So sánh không ngang bằng. Ấm hơnhơnhơn ngọn ngọn lửa lửa hồng. hồng. (Minh Huệ)
7. So saùnh khoâng ngang baèng: Ai yeâu nhi ñoàng baèng Baùc Hoà Chí Minh Ai yeâu Baùc Hoà Chí Minh hôn thieáu nieân nhi ñoàng
8. II.TAÙC DUÏNG CUÛA PHEÙP SO SAÙNH 1- VÝ dô: Mçi chiÕc l¸ rông cã mét linh hån riªng, mét t©m t×nh riªng, mét c¶m gi¸c riªng. Cã chiÕc tùa mòi tªn nhän, tù cµnh c©y r¬i c¾m phËp xuèng ®Êt nh cho xong chuyÖn, cho xong mét ®êi l¹nh lïng, th¶n nhieân, kh«ng th¬ng tiÕc, kh«ng do dù vÈn v¬. Cã chiÕc l¸ nh con chim bÞ l¶o ®¶o mÊy vßng trªn kh«ng, råi cè gîng ngoi ®Çu lªn hay gi÷ th¨ng b»ng cho chËm tíi c¸i gi©y n»m ph¬i trªn mÆt ®Êt. Cã chiÕc l¸ nhÑ nhµng khoan kho¸i ®ïa bìn móa may víi lµn giã tho¶ng, nh thÇm b¶o r»ng sù ®Ñp cña v¹n vËt chØ ë hiÖn t¹i : c¶ mét thêi qu¸ khø dµi d»ng dÆc cña chiÕc l¸ trªn cµnh c©y kh«ng b»ng mét vµi gi©y bay lîn, nÕu sù bay lîn Êy cã vÎ nªn th¬. Cã chiÕc l¸ nh sî h·i, ngÇn ng¹i rôt rÌ, råi nh gÇn tíi mÆt ®Êt, cßn cÊt m×nh muèn bay trë l¹i cµnh. Cã chiÕc l¸ ®Çy ©u yÕm r¬i b¸m vµo mét b«ng hoa th¬m, hay ®Õn m¬n trín mét ngän cá xanh mÒm m¹i. (Khaùi Höng) 1- ChØ ra phÐp so s¸nh trong ®o¹n v¨n trªn. Thaûo luaän 5’ 2- Nªu t¸c dông cña phÐp so s¸nh ®èi víi viÖc miªu t¶ söï vËt, sù viÖc? §èi víi viÖc thÓ hiÖn t tëng, t×nh c¶m cña ngêi viÕt?
9. 2- NhËn xÐt -H×nh ¶nh chiÕc l¸ r¬i ®îc so s¸nh víi nhiÒu h×nh ¶nh, sù vËt, . kh¸c nhau-> h×nh ¶nh chiÕc l¸ hiÖn lªn sinh ®éng -> gióp ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc mçi chiÕc l¸ khi rông xuèng ®Òu cã nh÷ng tr¹ng th¸i kh¸c nhau , t©m t×nh kh¸c nhau. -Th«ng qua phÐp so s¸nh, t¸c gi¶ bµy tá suy nghÜ , quan niÖm cña m×nh vÒ sù sèng vµ c¸i chÕt. ? Qua ñoù, em haõy neâu taùc duïng cuûa pheùp so saùnh? So saùnh coù taùc duïng gôïi hình, giuùp cho vieäc mieâu taû söï vaät söï vieäc cuï theå sinh ñoäng, vöøa coù taùc duïng theå hieän tö töôûng tình caûm saâu saéc.
10. ? Xaùc ñònh taùc duïng cuûa pheùp so saùnh trong ñoaïn thô ? Chuù beù loaét choaét Caùi xaéc xinh xinh Caùi chaân thoaên thoaét Caùi ñaàu ngheânh ngheânh Ca loâ ñoäi leäch Moàm huyùt saùo vang Nhö con chim chích Nhaûy treân ñöôøng vaøng Toá Höõu -Taùc duïng cuûa so saùnh laøm noåi baät hình aûnh Löôïm: nhoû nhaén, nhanh nheïn. -Ñoàng thôøi cho thaáy tình caûm cuûa taùc giaû ñoái vôùi Löôïm.
11. ? Xaùc ñònh taùc duïng cuûa so saùnh trong caùc ví duï sau? a. Nam cao hôn Hoa. Nhaèm thoâng baùo, xaùc ñònh söï vaät, hieän töôïng.  Thöôøng söû duïng trong ñôøi thöôøng. b.Meï giaø nhö chuoái chín caây Gioù lay meï ruïng con phaûi moà coâi. Coù taùc duïng gôïi hình nhaèm boäc loä tình caûm cuûa taùc giaû.  Thöôøng söû duïng trong vaên chöông (So saùnh tu töø).
12. III. LUYEÄN TAÄP: Baøi 1: Chæ ra nhöõng pheùp so saùnh ôû caùc khoå thô döôùi ñaây. Cho bieát Chuùng thuoäc kieåu so saùnh naøo. Phaân tích taùc duïng gôïi hình, gôïi caûm Cuûa moät pheùp so saùnh maø em thích. a- Quª h¬ng t«i cã con s«ng xanh biÕc Níc g¬ng trong soi tãc nh÷ng hµng tre  So saùnh T©m hån t«i lµ mét buæi tra hÌ To¶ n¾ng xuèng lßng s«ng lÊp lo¸ng ngang baèng ( TÕ Hanh ) b- Con ®i tr¨m nói ngµn khe Cha b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm  So saùnh Con ®i ®¸nh giÆc mêi n¨m Cha b»ng khã nhäc ®êi bÇm s¸u m¬i. khoâng ngang ( Tè H÷u ) baèng
13. Bµi tËp 2: §äc ®o¹n v¨n sau: Nh÷ng ®éng t¸c th¶ sµo, rót sµo rËp rµng nhanh nh c¾t. ThuyÒn cè lÊn lªn. Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng ®ång ®óc, c¸c b¾p thÞt cuån cuén, hai hµm r¨ng c¾n chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ. ( TrÝch “Vît th¸c” – Vâ Qu¶ng) Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh trong ®o¹n v¨n. ▪ Lu ý: Khi ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh trong v¨n, th¬, cÇn: - ChØ râ nh÷ng tõ ng÷ thùc hiÖn phÐp so s¸nh (Töø so saùnh). - Ph©n tÝch t¸c dông gîi h×nh , gîi c¶m mµ nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh gîi ra. - §¸nh gi¸ thµnh c«ng trong nghÖ thuËt biÓu ®¹t cña t¸c gi¶.
14. Bµi 3: Dùa theo bµi “ Vît th¸c” h·y viÕt ®o¹n v¨n tõ 3 ®Õn 5 c©u t¶ Dîng H¬ng Th ®a thuyÒn vît qua th¸c d÷ , trong ®o¹n v¨n cã sö dông c¶ hai kiÓu so s¸nh ®· ®îc giíi thiÖu. Níc tõ trªn cao phãng gi÷a hai v¸ch ®¸ dùng ®øng nh mét bµn tay khæng lå muèn ®Èy thuyÒn lïi l¹i. Dîng H¬ng Th ®¸nh trÇn ®øng sau l¸i co ngêi phãng sµo chèng tr¶ víi søc níc ®Ó ®a thuyÒn tiÕn lªn. Tr«ng Dîng H¬ng Th kh«ng kÐm g× mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh Hïng VÜ: c¸c b¾p thÞt cuån cuén, hai hµm r¨ng c¾n chÆt, cÆp m¾t n¶y löa, gh× trªn ngän sµo. §Õn chiÒu tèi, thuyÒn ®· vît qua th¸c Cæ Cß. Mäi ngêi trªn thuyÒn thë phµo nhÑ nhâm, b×nh th¶n nh cha cã chuyÖn g× x¶y ra.
15. Tr¶ lêi c©u hái b»ng c¸ch khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tríc c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt. C©u 1: So s¸nh lµ g×? A- So s¸nh lµ ®em ®èi chiÕu sù vËt nµy víi sù vËt kh¸c ®Ó lµm t¨ng gi¸ trÞ gîi h×nh, gîi c¶m. B- So s¸nh lµ lµm cho sù vËt trë lªn gÇn gòi víi con ngêi C –So s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt ,sù viÖc nµy víi sù vËt ,sù viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ng søc gîi h×nh ,gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t C©u 2 : T¸c dông cña so s¸nh lµ? A-So s¸nh cã t¸c dông gîi h×nh gîi c¶m B- So s¸nh cã t¸c dông biÓu hiÖn t tëng t×nh c¶m s©u s¾c C- So s¸nhvõa cã t¸c dông gîi h×nh gióp cho viÖc miªu t¶ sù vËt,sù viÖc ®îc cô thÓ sinh ®éng,võa cã t¸c dông biÓu hiÖn t tëng t×nh c¶m s©u s¾c
16. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø -Hoïc hai phaàn noäi dung chính cuûa baøi hoïc -Taäp so saùnh, mieâu taû nhöõng caûnh vaät trong vöôøn nhaø em - Laøm caùc baøi taäp trong saùch baøi taäp Ngöõ Vaên 6 - Chuaån bò baøi tieát sau vieát baøi Taäp laøm vaên taû caûnh.
17. Kính chuùc caùc thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh vui veû, maïnh khoeû CHAØO TAÏM BIEÄT!