Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 108: Thi làm thơ năm chữ

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 108: Thi làm thơ năm chữ

1. Tiết 108 - THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
2. NGỮ VĂN LỚP 6
3. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ
4. Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi : Đoạn 1 Đoạn 2 Đoạn 3 Anh đội viên nhìn Bác Mỗi năm hoa đào nở Em đi như chiều đi Càng nhìn lại càng thương Lại thấy ông đồ già Gọi chim vườn bay hết Người Cha mái tóc bạc Bày mực tàu giấy đỏ Em về tựa mai về Đốt lửa cho anh nằm Bên phố đông người qua. Rừng non xanh lộc biếc Em ở trời trưa ở Rồi Bác đi dém chăn Bao nhiêu người thuê viết Nắng sáng màu xanh che. Từng người từng người một Tấm tắc ngợi khen tài: (Chế Lan Viên) Sợ cháu mình giật thột “Hoa tay thảo những nét * Bác nhón chân nhẹ nhàng Như phượng múa rồng bay”. -Thơ ngũ ngôn Anh đội viên mơ màng Nhưng mỗi năm mỗi vắng -Mỗi khổ 4 câu Như nằm trong giấc mộng Người thuê viết nay đâu ? hoặc không chia khổ ?- Nhịp ? Bóng Bác cao lồng lộng Giấy đỏ buồn không thắm Ấm hơn ngọn lửa hồng Mực đọng trong nghiên sầu (Minh Huệ) (Vũ Đình Liên) Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?
5. Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi Đoạn 1 Đoạn 2 Đoạn 3 Anh đội viên/ nhìn Bác Mỗi năm/ hoa đào nở Em đi/ như chiều đi Càng nhìn/ lại càng thương Lại thấy/ ông đồ già Gọi chim vườn/ bay hết Người Cha/ mái tóc bạc Bày mực tàu/ giấy đỏ Em về/ tựa mai về Đốt lửa/ cho anh nằm Bên phố/ đông người qua. Rừng non/ xanh lộc biếc Em ở/ trời trưa ở Rồi Bác/ đi dém chăn Bao nhiêu người/ thuê viết Nắng sáng/ màu xanh che. Từng người /từng người một Tấm tắc/ ngợi khen tài: (Chế Lan Viên) Sợ cháu mình/ giật thột “Hoa tay/ thảo những nét * Bác nhón chân/ nhẹ nhàng Như phượng múa/ rồng bay”. -Thơ ngũ ngôn -Mỗi khổ 4 câu Anh đội viên/ mơ màng Nhưng mỗi năm/ mỗi vắng hoặc không chia khổ Như nằm /trong giấc mộng Người thuê viết/ nay đâu ? -Nhịp 3/2 hoặc 2/3 Bóng Bác/ cao lồng lộng Giấy đỏ/ buồn không thắm ?- Vần ? Ấm hơn/ ngọn lửa hồng Mực đọng/ trong nghiên sầu (Minh Huệ) (Vũ Đình Liên) Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?
6. Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi Đoạn 1 Đoạn 2 Đoạn 3 Anh đội viên/ nhìn Bác Mỗi năm/ hoa đào nở Em đi/ như chiều đi Càng nhìn/ lại càng thương Lại thấy/ ông đồ già Gọi chim vườn/ bay hết Người Cha/ mái tóc bạc Bày mực tàu/ giấy đỏ Em về/ tựa mai về Đốt lửa/ cho anh nằm Bên phố/ đông người qua. Rừng non/ xanh lộc biếc Em ở/ trời trưa ở Rồi Bác/ đi dém chăn Bao nhiêu người/ thuê viết Nắng sáng/ màu xanh che. Từng người /từng người một Tấm tắc/ ngợi khen tài: (Chế Lan Viên) Sợ cháu mình/ giật thột “Hoa tay/ thảo những nét * Bác nhón chân/ nhẹ nhàng Như phượng múa/ rồng bay”. -Thơ ngũ ngôn -Mỗi khổ 4 câu hoặc không chia khổ Anh đội viên/ mơ màng Nhưng mỗi năm /mỗi vắng -Nhịp 3/2 hoặc 2/3 Như nằm /trong giấc mộng Người thuê viết/ nay đâu ? -Vần chân + vần lưng Bóng Bác/ cao lồng lộng Giấy đỏ/ buồn không thắm (vần liền , vần gián cách) Ấm hơn/ ngọn lửa hồng Mực đọng/ trong nghiên sầu (Minh Huệ) (Vũ Đình Liên) Nêu đặc điểm của thơ năm chữ (số chữ mỗi dòng, khổ thơ, nhịp, vần ) ?
7. Tiết 108 – Hoạt động Ngữ văn : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ * Ghi nhớ: (Sgk) 2/ Tập làm đoạn thơ năm chữ
8. Tập làm đoạn thơ năm chữ Sách giáo khoa Học sinh 1 Học sinh 2 Mặt trời càng lên tỏ Mỗi khi sang mùa hè Một buổi tối đầy sao Bông lúa chín thêm vàng Trời đổi sang tiết nóng Lòng tôi bỗng nao nao Sương treo đầu ngọn cỏ Hoa đâm chồi nảy lộc Ngước lên cao nhìn trời Sương lại càng long lanh Cho cây mận kết bông Muôn vì sao lấp lánh Bay vút tận trời xanh Thắp sáng cả vườn hồng Ai ai cùng nhìn ngắm Chiền chiện cao tiếng hót. Tiếng đàn ve inh ỏi. Kỉ niệm xưa năm nào.
9. Tập làm đoạn thơ năm chữ Sách giáo khoa Học sinh 1 Học sinh 2 Mặt trời càng lên tỏ Mỗi khi sang mùa hè Một buổi tối đầy sao Bông lúa chín thêm vàng Trời đổi sang tiết nóng Lòng tôi bỗng nao nao Sương treo đầu ngọn cỏ Hoa đâm chồi nảy lộc Ngước lên cao nhìn trời Sương lại càng long lanh Cho cây mận kết bông Muôn vì sao lấp lánh Bay vút tận trời xanh Thắp sáng cả vườn hồng Ai ai cùng nhìn ngắm Chiền chiện cao tiếng hót. Tiếng đàn ve inh ỏi. Kỉ niệm xưa năm nào.
10. Tập làm đoạn thơ năm chữ Sách giáo khoa Học sinh 1 Học sinh 2 Mặt trời càng lên tỏ Mỗi khi sang mùa hè Một buổi tối đầy sao Bông lúa chín thêm vàng Trời đổi sang tiết nóng Lòng tôi bỗng nao nao Sương treo đầu ngọn cỏ Hoa đâm chồi nảy lộc Ngước lên cao nhìn trời Sương lại càng long lanh Cho cây mận kết bông Muôn vì sao lấp lánh Bay vút tận trời xanh Thắp sáng cả vườn hồng Ai ai cùng nhìn ngắm Chiền chiện cao tiếng hót. Tiếng ve kêu inh ỏi. Kỉ niệm xưa năm nào.
11. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ 1/ Ví dụ * Ghi nhớ: (Sgk) 2/ Tập làm đoạn thơ năm chữ II- Thi làm thơ năm chữ Đề tài sáng tác: 1/ Hoa mùa xuân 2/ Quả mùa hè 3/ Lá mùa thu 4/ Gió mùa đông
12. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuân Mùa xuân ơi mùa xuân Xuân ơi ! Xuân đến rồi Ô kìa ! mùa xuân thắm Mùa xuân đã đến rồi Bạn ơi ! Có biết không ? Trăm hoa khoe sắc màu Tràn ngập bao sắc thái Cây vào mùa kết trái Đâu là cúc vàng tươi Niềm vui đến mọi nơi Những cành hoa đua nở Cùng hoa mai năm cánh Dành cho đàn ong bướm Hoa mùa xuân đã về Đến vây quanh múa lượn Và hoa đào hồng ánh Cành đào hồng thắm tươi Những chú chim có đôi Hoa huệ trắng như mây Nhánh mai vàng nở rộ Giống như hai chúng Xen lẫn cánh hoa lan Mang đến bao yêu thương. mình Ngát hương mùi vạn thọ Càng nhỏ nên càng xinh. Xuân năm nay đẹp quá Em chăm học chăm làm Nhớ ơn người dạy dỗ Sẽ mãi là mùa xuân.
13. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuân Mùa xuân ơi mùa xuân Xuân ơi ! Xuân đến rồi Ô kìa ! Mùa xuân thắm Mùa xuân đã đến rồi Bạn ơi ! Có biết không ? Trăm hoa khoe sắc màu Tràn ngập bao sắc thái Cây vào mùa kết trái Đâu là cúc vàng tươi Niềm vui đến mọi nơi Những cành hoa đua nở Cùng hoa mai năm cánh Dành cho đàn ong bướm Hoa mùa xuân đã về Đến vây quanh múa lượn Và hoa đào hồng ánh Cành đào hồng thắm tươi Những chú chim có đôi Hoa huệ trắng như mây Nhánh mai vàng nở rộ Giống như hai chúng Xen lẫn cánh hoa lan Mang đến bao yêu thương. mình Ngát hương mùi vạn thọ Càng nhỏ nên càng xinh. Xuân năm nay đẹp quá Em chăm học chăm làm Nhớ ơn người dạy dỗ Sẽ mãi là mùa xuân.
14. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Hoa mùa xuân Mùa xuân ơi mùa xuân Xuân ơi ! Xuân đến rồi Ô kìa ! mùa xuân thắm Mùa xuân đã đến rồi Bạn ơi ! Có biết không ? Trăm hoa khoe sắc màu Tràn ngập bao sắc thái Cây vào mùa kết trái Đâu là cúc vàng tươi Niềm vui đến mọi nơi Những cành hoa đua nở Cùng hoa mai năm cánh Dành cho đàn ong bướm Hoa mùa xuân đã về Đến vây quanh múa lượn Và hoa đào hồng ánh Cành đào hồng thắm tươi Những chú chim có đôi Hoa huệ trắng như mây Nhánh mai vàng nở rộ Giống như hai chúng Xen lẫn cánh hoa lan Mang đến bao yêu thương. mình Ngát hương mùi vạn thọ Càng nhỏ nên càng xinh. Xuân năm nay đẹp quá Em chăm học chăm làm Nhớ ơn người dạy dỗ Sẽ mãi là mùa xuân.
15. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hè Sắp tới là mùa hè Quả xoài như thẹn thùng Mùa hè là mùa nóng Quả nào cũng chín nở Trốn tít trên tận cùng Đã có quả dưa hấu Ví dụ là quả ổi Gió thổi cành rung rung Giải khát cho mọi người Quả ổi chín thật “ôi”! Trên ngọn lá xanh thẫm Những quả dưa chín đỏ Quả ổi bóng như mỡ Quả dừa tròn bụ bẫm Những quả dưa tròn nút Sẽ ra thơm mùi ổi Nở nụ cười mũm mĩm Lông lốc như trái banh Nhìn lại ổi chín “ôi”! Quả lựu thì lim dim Những quả dưa ngọt Hương lừng bay khắp Đu đưa ngủ trên cành thanh chốn. Giúp mọi người giải khát. Trên một nhánh cây chanh Có chú chim vàng anh Đang hát vang khúc nhạc Chào buổi sáng trong lành.
16. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hè Sắp tới là mùa hè Quả xoài như thẹn thùng Mùa hè là mùa nóng Quả nào cũng chín nở Trốn tít trên tận cùng Đã có quả dưa hấu Ví dụ là quả ổi Gió thổi cành rung rung Giải khát cho mọi người Quả ổi chín thật “ôi”! Trên ngọn lá xanh thẫm Những quả dưa chín đỏ Quả ổi bóng như mỡ Quả dừa tròn bụ bẫm Những quả dưa tròn nút Sẽ ra thơm mùi ổi Nở nụ cười mũm mĩm Lông lốc như trái banh Nhìn lại ổi chín “ôi”! Quả lựu thì lim dim Những quả dưa ngọt Hương lừng bay khắp Đu đưa ngủ trên cành thanh chốn. Giúp mọi người giải Trên một nhánh cây chanh khát. Có chú chim vàng anh Đang hát vang khúc nhạc Chào buổi sáng trong lành.
17. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Quả mùa hè Sắp tới là mùa hè Quả xoài như thẹn thùng Mùa hè là mùa nóng Quả nào cũng chín nở Trốn tít trên tận cùng Đã có quả dưa hấu Ví dụ là quả ổi Gió thổi cành rung rung Giải khát cho mọi người Quả ổi chín thật “ôi”! Trên ngọn lá xanh thẫm Những quả dưa chín đỏ Quả ổi bóng như mỡ Quả dừa tròn bụ bẫm Những quả dưa tròn nút Sẽ ra thơm mùi ổi Nở nụ cười mũm mĩm Lông lốc như trái banh Nhìn lại ổi chín “ôi”! Quả lựu thì lim dim Những quả dưa ngọt Hương lừng bay khắp Đu đưa ngủ trên cành thanh chốn. Giúp mọi người giải Trên một nhánh cây chanh khát. Có chú chim vàng anh Đang hát vang khúc nhạc Chào buổi sáng trong lành.
18. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thu Những chiếc lá màu xanh Những chiếc lá trên cành Mùa thu lá bay bay Đã chuyển sang màu Dần dần thay đổi màu Như trời mây phấp phới vàng Dấu hiệu của mùa thu Giữa một không gian rộng Những chiếc lá buồn rầu Dấu hiệu của vòng đời Lan tỏa ánh bình minh Vì sắp phải xa nhau Mùa thu đến rất mau Những lá thu đu đưa Trước giờ phút chia tay Những chiếc lá trên cành Rồi từ từ rơi xuống Lá vàng còn vương vấn Cùng nhanh đi theo gió Hòa quyện từng tiếng gió Nhánh và cành bịn bịn Để kết thúc cuộc đời. Xào xạc ta cùng bay Lá đừng đi bạn ơi ! Những chiếc lá trên cây Thì thầm như muốn nói: “Sao ta lại không bay Đi tìm người bạn mới ?”.
19. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thu Những chiếc lá màu xanh Những chiếc lá trên cành Mùa thu lá bay bay Đã chuyển sang màu Dần dần thay đổi màu Như trời mây phấp phới vàng Dấu hiệu của mùa thu Giữa một không gian rộng Những chiếc lá buồn rầu Dấu hiệu của vòng đời Lan tỏa ánh bình minh Vì sắp phải xa nhau Mùa thu đến rất mau Những lá thu đu đưa Trước giờ phút chia tay Những chiếc lá trên cành Rồi từ từ rơi xuống Lá vàng còn vương vấn Cùng nhanh đi theo gió Hòa quyện từng tiếng gió Nhánh và cành bịn bịn Để kết thúc cuộc đời. Xào xạc ta cùng bay Lá đừng đi bạn ơi ! Những chiếc lá trên cây Thì thầm như muốn nói: “Sao ta lại không bay Đi tìm người bạn mới ?”.
20. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Lá mùa thu Những chiếc lá màu xanh Những chiếc lá trên cành Mùa thu lá bay bay Đã chuyển sang màu Dần dần thay đổi màu Như trời mây phấp phới vàng Dấu hiệu của mùa thu Giữa một không gian rộng Những chiếc lá buồn rầu Dấu hiệu của vòng đời Lan tỏa ánh bình minh Vì sắp phải xa nhau Mùa thu đến rất mau Những lá thu đu đưa Trước giờ phút chia tay Những chiếc lá trên cành Rồi từ từ rơi xuống Lá vàng còn vương vấn Cùng nhanh đi theo gió Hòa quyện từng tiếng gió Nhánh và cành bịn bịn Để kết thúc cuộc đời. Xào xạc ta cùng bay Lá đừng đi bạn ơi ! Những chiếc lá trên cây Thì thầm như muốn nói: “Sao ta lại không bay Đi tìm người bạn mới ?”.
21. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đông Mùa đông đã đến rồi Mùa đông đã về rồi Mùa đông đã đến rồi Trước sân nhà đầy nước Ông mặt trời lật đật Sắp phải thấy mưa rơi Những con chó lạnh ướt Chui vào trong đám mây Những cơn mưa đầu mùa Nằm trong bếp lửa ấm Mẹ tôi lo áo ấm Làm đong đầy lòng trẻ Cho bố và chúng tôi Cây trong vườn cũng lạnh Gió thổi đến sầm sập Hứng những giọt mưa rơi Lạnh quá nên rụng lá Cảnh vật nhà xơ xác Thấy bao điều mới lạ Chỉ còn thân với cành Trời thì mưa ầm ầm Mùa đông tuy lạnh lắm Trơ trọi chờ mùa xuân. Gà mẹ dẫn đàn con Nhưng rất xao xuyến lòng Tìm một nơi ẩn nấp Sấm chớp xuống sân nhà Mùa đông khi đến lớp Chú ếch nhảy lên bờ Bạn bè ngồi sát nhau Kêu ồm ồm ồm ộp ! Thầy giáo chẳng càu nhàu Vì cả lớp thương nhau.
22. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đông Mùa đông đã đến rồi Mùa đông đã về rồi Mùa đông đã đến rồi Trước sân nhà đầy nước Ông mặt trời lật đật Sắp phải thấy mưa rơi Những con chó lạnh ướt Chui vào trong đám mây Những cơn mưa đầu mùa Nằm trong bếp lửa ấm Mẹ tôi lo áo ấm Làm đong đầy lòng trẻ Cho bố và chúng tôi Cây trong vườn cũng lạnh Gió thổi đến sầm sập Hứng những giọt mưa rơi Lạnh quá nên rụng lá Cảnh vật nhà xơ xác Thấy bao điều mới lạ Chỉ còn thân với cành Trời thì mưa ầm ầm Mùa đông tuy lạnh lắm Trơ trọi chờ mùa xuân. Gà mẹ dẫn đàn con Nhưng rất xao xuyến lòng Tìm một nơi ẩn nấp Sấm chớp xuống sân nhà Mùa đông khi đến lớp Chú ếch nhảy lên bờ Bạn bè ngồi sát nhau Kêu ồm ồm ồm ộp ! Thầy giáo chẳng càu nhàu Vì cả lớp thương nhau.
23. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ Gió mùa đông Mùa đông đã đến rồi Mùa đông đã về rồi Mùa đông đã đến rồi Trước sân nhà đầy nước Ông mặt trời lật đật Sắp phải thấy mưa rơi Những con chó lạnh ướt Chui vào trong đám mây Những cơn mưa đầu mùa Nằm trong bếp lửa ấm Mẹ tôi lo áo ấm Làm đong đầy lòng trẻ Cho bố và chúng tôi Cây trong vườn cũng lạnh Gió thổi đến sầm sập Hứng những giọt mưa rơi Lạnh quá nên rụng lá Cảnh vật nhà xơ xác Thấy bao điều mới lạ Chỉ còn thân với cành Trời thì mưa ầm ầm Mùa đông tuy lạnh lắm Trơ trọi chờ mùa xuân. Gà mẹ dẫn đàn con Nhưng rất xao xuyến lòng Tìm một nơi ẩn nấp Sấm chớp xuống sân nhà Mùa đông khi đến lớp Chú ếch nhảy lên bờ Bạn bè ngồi sát nhau Kêu ồm ồm ồm ộp ! Thầy giáo chẳng càu nhàu Vì cả lớp thương nhau.
24. Tiết 108 : THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I- Đặc điểm thơ năm chữ II- Thi làm thơ năm chữ III- Hướng dẫn tự học 1/ Bài vừa học: -Thuộc ghi nhớ. -Làm tập thơ năm chữ của lớp. 2/ Bài sắp học: Lòng yêu nước -Đọc văn bản và chú thích. -Đọc ghi nhớ và suy ngẫm. -Trả lời các câu hỏi “Đọc – Hiểu văn bản”. -Sáng tác bài thơ ca ngợi vẻ đẹp quê hương mình.
25. Kính chúc quý thầy cô sức khỏe !