Sáng kiến kinh nghiệm Các bài tập nhằm phát triển sức bật cho học sinh ở trường THCS

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Các bài tập nhằm phát triển sức bật cho học sinh ở trường THCS

1. ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN ĐỐNG ĐA PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA Mã SKKN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: C¸c bµi tËp nh»m ph¸t triÓn søc bËt cho häc sinh ë tr•êng THCS . Lĩnh vực : Thể dục N¨m häc 2014 – 2015 1
2. PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA TRƯỜNG THCS THÁI THỊNH Mã SKKN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: C¸c bµi tËp nh»m ph¸t triÓn søc bËt cho häc sinh ë tr•êng THCS Lĩnh vực : Thể dục Người thực hiện : Vương Văn Thịnh Tổ : Văn –Thể Trường THCS Thái Thịnh N¨m häc 2014 – 2015 2
3. A. Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi Nh• chóng ta ®· biÕt, ho¹t ®éng gi¶ng d¹y ThÓ dôc trong nhµ tr•êng cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong viÖc gãp phÇn t¨ng c•êng søc kháe ph¸t triÓn thÓ chÊt h×nh thµnh vµ båi d•ìng nh©n c¸ch, ®¸p øng yªu cÇu gi¸o dôc toµn diÖn cho häc sinh (HS). Cã thÓ nãi vèn quý nhÊt cña mçi con ng•êi lµ søc kháe vµ trÝ tuÖ. Cã søc kháe t«t sÏ gãp phÇn ph¸t triÓn trÝ tuÖ ®•îc tèt h¬n vµ ng•îc l¹i. ThÓ dôc thÓ thao (nãi chung) vµ ®iÒn kinh (nãi riªng) gióp häc sinh cã søc kháe tèt. Tõ ®ã, c¸c em cã thÓ häc tËp c¸c m«n v¨n ho¸ vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n, gióp cho häc sinh cã tinh thÇn kû luËt cao, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tr•íc tËp thÓ, tinh thÇn ®oµn kÕt, t¸c phong nhanh nhÑn, sù cè g¾ng, tÝnh thËt thµ, trung thùc gãp phÇn n©ng cao chÊt l•îng gi¸o dôc. LuyÖn tËp §iÒn kinh cã t¸c dông tèt ®Õn sù ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c tè chøc thÓ lùc nh•: Søc nhanh, søc m¹nh, søc bÒn sù khÐo lÐo. Qua qu¸ tr×nh tËp luyÖn, c¸c em sÏ cã mét nÕp sèng lµnh m¹nh vui t•¬i, häc tËp vµ lµm viÖc khoa häc. Tõ ®ã gãp phÇn gi¸o dôc ®¹o ®øc vµ h×nh thµnh nh©n c¸ch cho häc sinh. TËp luyÖn ®iÒn kinh kh«ng cÇn ®ßi hái cÇu k× vÒ ph•¬ng tiÖn s©n b·i, dông cô, c¬ së vËt chÊt nh• mét sè m«n thÓ thao kh¸c, nã cã thÓ luyÖn tËp ë mäi lóc, mäi n¬i, mäi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh. §Æc biÖt víi quan ®iÓm gi¸o dôc thÓ chÊt hiÖn nay trong nhµ tr•êng phæ th«ng, m«n §iÒn kinh ®•îc ph¸t triÓn, tæ chøc tËp luyÖn réng r·i vµ ®•îc coi lµ ph•¬ng tiÖn ®Ó n©ng cao søc kháe cho häc sinh. Tr•êng trung häc c¬ së (THCS) n¬i t«i c«ng t¸c lµ mét trong nh÷ng tr•êng ®¹t tiªn tiÕn xuÊt s¾c vÒ thÓ dôc thÓ thao (TDTT) cÊp thµnh phè liªn tôc nhiÒu n¨m qua. §Æc biÖt, Ban gi¸m hiÖu nhµ tr•êng ®· dµnh nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho m«n ThÓ dôc trong viÖc tæ chøc d¹y vµ häc, t¹o mäi ®iÒu kiÖn mua s¾m trang thiÕt bÞ tËp luyÖn, nhµ thÓ chÊt, s©n b·i dông cô cho häc sinh. ChÝnh v× thÕ, phong trµo tËp luyÖn cña häc sinh rÊt s«i næi, mét sè ho¹t ®éng ®· ®•îc tæ chøc vµ ®i vµo ho¹t ®éng nÒ nÕp. Ch•¬ng tr×nh gi¶ng d¹y m«n ThÓ dôc cña tr•êng cã nhiÒu yÕu tè thuËn lîi, V× vËy, gi¸o viªn ThÓ dôc ®· cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®i s©u nghiªn cøu, t×m tßi vµ tÝch lòy ®•îc mét sè kinh nghiÖm nh»m n©ng cã h¬n n÷a kÕt qu¶ gi¶ng d¹y cña m×nh. Bé m«n §iÒn kinh lµ m«n häc chÝnh cña häc sinh trong hÖ thèng gi¶ng d¹y c¸c m«n ThÓ dôc ë tr•êng 3
4. THCS. Trong bé m«n §iÒn kinh, Nh¶y cao lµ mét m«n kh¸ phøc t¹p, kh«ng mang tÝnh chu kú, ph¶i phèi hîp tÝch cùc nhiÒu nhãm c¬, ®éng t¸c nhanh, m¹nh, chÝnh x¸c dông cô häc tËp cã tÝnh chÊt nguy hiÓm nªn khã thùc hiÖn. Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y, t«i quan s¸t thÊy sè häc sinh ®¹t thµnh tÝch trong m«n Nh¶y cao cßn thÊp. Tõ ®ã, t«i suy nghÜ vµ t×m ra mét sè kinh nghiÖm vÒ ph•¬ng ph¸p ®Ó gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp nh»m ph¸t triÓn søc bËt cho häc sinh ë tr•êng THCS . 2. Môc ®Ých nghiªn cøu. Nghiªn cøu thùc tr¹ng vÒ thµnh tÝch cña m«n Nh¶y cao cña häc sinh tr•êng THCS .Trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu, ®•a ra mét sè kinh nghiÖm vÒ ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp ph¸t triÓn søc bËt cho häc sinh. Tõ ®ã, tõng b•íc n©ng cao thµnh tÝch cña m«n Nh¶y cao cho häc sinh tr•êng THCS . 3.§èi t•îng nghiªn cøu: - C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y trong nh¶y cao. - C¸c bµi tËp, trß ch¬i vµ h×nh thøc tËp luyÖn. - C¸c ®éng t¸c bæ trî nh¶y cao. 4. Giíi h¹n - ph¹m vi: Nghiªn cøu néi dung c¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî trong m«n Nh¶y cao cho häc sinh tr•êng THCS . 5. NhiÖm vô nghiªn cøu. Nghiªn cøu vÒ c¬ së lý luËn hoa häc vµ thùc tiÔn gi¶ng d¹y m«n Nh¶y cao. Nghiªn cøu thùc tr¹ng vÒ thµnh tÝch m«n Nh¶y cao cña häc sinh. 6. Ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu. §Ó ®•a ra ®•îc s¸ng kiÕn kinh nghiÖm trªn t«i ®· tiÕn hµnh nhiÒu ph•¬ng ph¸p trong ®ã cã c¸c ph•¬ng ph¸p chÝnh: - Ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn. - Ph•¬ng ph¸p quan s¸t. - Ph•¬ng ph¸p ®iÒu tra. - Ph•¬ng ph¸p thùc nghiÖm s• ph¹m. 4
5. b. néi dung I. C¬ së lý luËn. 1.1. Kh¸i niÖm vÒ ph•¬ng ph¸p d¹y häc ThuËt ng÷ vÒ ph•¬ng ph¸p cã nguån gèc tõ tiÕng Hy L¹p lµ “Methosdos” cã nghÜa lµ con ®•êng, c¸ch thøc ho¹t ®éng nh»m ®¹t ®•îc môc ®Ých. The Heghen (d•íi gãc ®é triÕt häc) ph•¬ng ph¸p lµ ý thøc vÒ h×nh thøc cña sù tù vËn ®éng bªn trong cña néi dung. §Þnh nghÜa nµy chøa ®ùng néi hµm s©u s¾c. Ph•¬ng ph¸p hiÓu theo nghÜa ®Æc tr•ng nhÊt lµ c¸ch thøc ®¹t tíi môc tiªu, lµ ho¹t ®éng ®•îc s¾p xÕp theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh. Ph•¬ng ph¸p g¾n bã chÆt chÏ víi lý luËn, cã nh÷ng ph•¬ng ph¸p riªng cho tõng lÜnh vùc khoa häc. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc lµ c¸ch thøc tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc cña gi¸o viªn vµ c¸ch thøc tæ chóc ho¹t ®éng cña häc sinh trong quan hÖ ®ã ph•¬ng ph¸p d¹y häc cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trùc tiÕp bëi ph•¬ng ph¸p häc tËp cña häc sinh lµ c¬ së ®Ó lùa chän ph•¬ng ph¸p d¹y. Tuy nhiªn kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ®•îc quyÕt ®Þnh bëi ph•¬ng ph¸p häc tËp cña häc sinh. Nh• vËy, ph•¬ng ph¸p d¹y häc lµ sù kÕt hîp h÷u c¬, biÖn chøng gi÷a ph•¬ng ph¸p d¹y cña gi¸o viªn vµ ph•¬ng ph¸p häc cña häc sinh, ph•¬ng ph¸p day ®ãng vai trß chñ ®¹o, ph•¬ng ph¸p häc cã tÝnh chÊt ®éc lËp t•¬ng ®èi, chÞu sù chi phèi cña ph•¬ng ph¸p d¹y. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc lµ c¸ch thøc ho¹t ®éng phèi hîp thèng nhÊt cña gi¸o viªn vµ häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y häc ®•îc tiÕn hµnh víi vai trß chñ ®¹o cña gi¸o viªn nh»m thùc hiÖn tèi •u môc tiªu vµ nhiÖm vu häc tËp. 1.2. §Æc ®iÓm vÒ ph•¬ng ph¸p d¹y häc. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc mang ®Æc ®iÓm cña ph•¬ng ph¸p nãi chung bao gåm c¶ kh¸ch quan vµ chñ quan. Kh¸ch quan, ph•¬ng ph¸p bÞ chi phèi bëi quy luËt vËn ®éng kh¸ch quan cña ®èi t•îng mµ chñ thÓ ph¶i ý thøc ®•îc. Chñ quan lµ nh÷ng thao t¸c, thñ thuËt cña chñ thÓ ®•îc sö dung trªn c¬ së c¸i vèn cã vÒ quy luËt kh¸ch quan tån t¹i trong ®èi t•îng. Trong ph•¬ng ph¸p d¹y häc, kh¸ch quan lµ nh÷ng quy luËt t©m lý, quy luËt d¹y häc chi phèi ho¹t éng nhËn thøc cña 5
6. ng•êi häc mµ gi¸o dôc ph¶i ý thøc ®•îc. Chñ quan lµ nh÷ng thao t¸c, nh÷ng hµnh ®éng mµ gi¸o viªn lùa chän phï hîp víi quy luËt chi phèi ®èi t•îng. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc chÞu sù chi phèi cña môc ®Ých d¹y häc, kh«ng cã ph•¬ng ph¸p nµo lµ v¹n n¨ng chung cho tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng, muèn ho¹t ®éng thµnh c«ng ph¶i x¸c ®Þnh môc ®Ých, t×m ph•¬ng ph¸p phï hîp. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc chÞu sù chi phèi cña néi dung d¹y häc, viÖc sö dông ph•¬ng ph¸p d¹y häc phô thuéc vµo néi dung d¹y häc cô thÓ. HiÖu qu¶ cña ph•¬ng ph¸p phô thuéc vµo tr×nh ®é s• ph¹m cña gi¸o viªn. ViÖc n¾m v÷ng néi dung d¹y häc vµ quy luËt, ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña häc sinh lµ tiÒn ®Ò quan träng cho viÖc sö dông ph•¬ng ph¸p d¹y häc nµo ®ã. Thùc tiÔn gi¶ng d¹y cho thÊy cïng mét môc tiªu d¹y häc, cïng mét néi dung, cïng mét ph•¬ng ph¸p d¹y häc nh•ng møc ®é thµnh c«ng cña c¸c gi¸o viªn lµ kh¸c nhau. HÖ thèng c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc cµng ngµy cµng hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi gióp ng•êi häc ph¸t triÓn t• duy s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng tù häc, kh¶ n¨ng thÝch øng víi ®iÒu kiÖn lu«n ®æi míi cña m«i tr•êng cña c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc th•êng dïng ®Ó phèi hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô d¹y häc kh¸c nhau. 1.3. HÖ thèng c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc. Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc khi dùa vµo nguån tri thøc th× ph•¬ng ph¸p d¹y häc ®•îc ph©n lo¹i nh• sau: 1.3.1. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc dïng ng«n ng÷. Ph•¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh. Ph•¬ng ph¸p vÊn ®¸p. Ph•¬ng ph¸p sö dông s¸ch gi¸o khoa vµ tµi liÖu. 1.3.2. Ph•¬ng ph¸p d¹y häc trùc quan. Ph•¬ng ph¸p quan s¸t. Ph•¬ng ph¸p minh häa. Ph•¬ng ph¸p thÝ nghiÖm. 1.3.3 Ph•¬ng ph¸p d¹y häc thùc hµnh. Ph•¬ng ph¸p luyÖn tËp. 6
7. 1.4. §Æc ®iÓm t©m sinh lÝ løa tuæi häc sinh THCS vµ H§GDTC: Gi¸o dôc lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña nhµ s• ph¹m nh»m h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt nhÊt ®Þnh cho häc sinh, c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c¸ nh©n, ®Æc ®iÓm cña nhãm theo løa tuæi. V× vËy, néi dung, ph•¬ng ph¸p, c¸c h×nh thøc tæ chøc gi¸o dôc ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña løa tuæi. Häc sinh THCS lµ løa tuæi thiÕu niªn (11-15 ) tuæi víi ®Æc tr•ng næi bËt lµ sù nh¶y vät vÒ sinh lÝ, liªn quan ®Õn hiÖn t•îng dËy th×. §©y lµ giai ®o¹n ®æi thay tõ trÎ nhá thµnh ng•êi lín, tõ Êu th¬ sang tuæi tr•ëng thµnh. C¸c em nhËn ra sù ph¸t triÓn ®ét ngét ®ã, b¾t ®Çu chó ý ®Õn c¬ thÓ, ®Õn vÎ ngoµi cña m×nh. §©y lµ løa tuæi ph¸t triÓn m¹nh mÏ nh•ng kh«ng ®ång ®Óu vÒ mÆt c¬ thÓ. TÇm vãc cña c¸c em lín lªn tr«ng they. Trung b×nh mét n¨m c¸c em cao thªm 5- 6cm. C¸c em n÷ ë ®é tuæi 12-13 tuæi ph¸t triÓn chiÒu cao nhanh h¬n c¸c em nam cïng ®é tuæi. C¸c em nam ë ®é tuæi 15-16 tuæi th× cao lªn ®ét biÕn, v•ît c¸c em n÷. Träng l•îng c¬ thÓ cña c¸c em mçi n¨m t¨ng tõ 2,4 kg ®Õn 6 kg. Sù ph¸t triÓn cña hÖ x•¬ng, chñ yÕu lµ x•¬ng tay, x•¬ng ch©n rÊt nhanh. V× thÕ, ë løa tuæi nµy c¸c em kh«ng mËp bÐo, mµ cao gÇy, thiÕu c©n ®èi, c¸c em cã vÎ lãng ngãng vông vÒ kh«ng khÐo lÐo khi lµm viÖc vµ tËp luyÖn, thiÕu then träng hay lµm háng, lµm ®æ vì. Sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng tim m¹ch còng kh«ng c©n ®èi. ThÓ tÝch cña tim t¨ng rÊt nhanh, ho¹t ®éng cña tim m¹nh mÏ h¬n nh•ng kÝch th•íc cña m¹ch m¸u l¹i ph¸t triÓn chËm. Do ®ã cã cã mét sè rèi lo¹n t¹m thêi cña hÖ tuÇn hoµn, t¨ng huyÕt ¸p, tim ®Ëp nhanh, hay g©y nhøc ®Çu, chãng mÆt, mÖt mái khi lµm viÖc häc tËp. TuyÕn néi tiÕt b¾t ®Çu ho¹t ®éng m¹nh th•êng dÉn ®Õn rèi lo¹n ho¹t ®éng thÇn kinh. Sù thay ®æi vÒ chÊt cña løa tuæi häc sinh THCS ®· lµm cho c¸c em cã nh÷ng ®Æc ®iÓm nh©n c¸ch kh¸c víi c¸c løa tuæi kh¸c. Løa tuæi nµy cã nghÞ lùc dåi dµo, tÝnh tÝch cùc cao, c¸c em muèn kh¼ng ®Þnh c¸c gi¸ trÞ phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña b¶n th©n, muèn sèng tù lËp, mong lµm viÖc cã ý nghÜa. Tuy nhiªn, løa tuæi häc sinh THCS ch•a ý thøc ®•îc h¹n chÕ vÒ søc lùc cña m×nh. Do ®ã, nhµ s• ph¹m cÇn chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm cña häc sinh ®Ó cã nh÷ng t¸c ®éng gi¸o dôc phï hîp. Tãm l¹i, nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ t©m lÝ, ®Æc ®iÓm nhËn thøc, giao tiÕp, häc tËp, t×nh b¹n cña häc sinh THCS lµ c¬ së quan träng ®èi víi lùc l•îng gi¸o dôc. Gi¸o 7
8. dôc nhµ tr•êng cÇn chó ý ®Õn nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm løa tuæi. Tæ chøc c¸c H§GDTC nÕu kh«ng chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm nµy sÏ kh«ng thÓ ph¸t huy ®•îc tÝnh tÝch cùc chñ ®éng cña häc sinh. N¾m v÷ng ®•îc nh÷ng ®Æc ®iÓm cña häc sinh THCS, ng•êi c¸n bé qu¶n lÝ, ng•êi gi¸o viªn míi cã thÓ chØ ®¹o, tæ chøc tèt c¸c H§GDTC trong c¸c nhµ tr•êng hiÖn nay. II. Cë së thùc tiÔn. * Vµi nÐt vÒ H§GDTC ë tr•êng THCS n¬i t«i c«ng t¸c. Tr•êng THCS n¬i t«i c«ng t¸c lµ mét tr•êng qui m« kh«ng qua lín nh•ng trong nh÷ng n¨m qua nhµ tr•êng ®· nhËn thøc ®óng ®¾n môc ®Ých cña gi¸o dôc thÓ chÊt nãi chung vµ phong trµo TDTT trong nhµ tr•êng nãi riªng lµ nh»m gi¸o dôc con ng•êi ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ thÓ chÊt vµ t©m hån nh»m môc tiªu cña gi¸o dôc phæ th«ng lµ: Gióp häc sinh ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ chÊt, thÈm mü vµ c¸c kü n¨ng c¬ b¶n, ph¸t triÓn n¨ng lùc c¸ nh©n, tÝnh n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, h×nh thµnh nh©n c¸ch con ng•êi ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. ViÖc h•íng häc sinh vµo c¸c ho¹t ®éng TDTT lµ h•íng c¸c em tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng lµnh m¹nh , bæ Ých gãp phÇn t¨ng c•êng thÓ lùc ph¸t triÓn c¸c tè chÊt cña c¬ thÓ, phßng tr¸nh ®îc nh÷ng tÖ n¹n x· héi. §Ó ®¹t ®•îc môc ®Ých trªn, nhµ tr•êng lu«n cè g¾ng phÊn ®Êu v•¬n lªn ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch vÒ mäi mÆt. §Æc biÖt lµ phong trµo TDTT nhiÒu n¨m liªn tôc nhµ tr•êng ®•îc c«ng nhËn lµ tr•êng TTXS vÒ TDTT cÊp Thµnh phè. Tõ môc tiªu ®ã, nhµ tr•êng ®· n©ng cao chÊt l•îng gi¸o dôc thÓ chÊt nh»m thùc hiÖn tèt c¸c khÈu hiÖu: RÌn luyÖn th©n thÓ theo g•¬ng B¸c Hå; KhoÎ ®Ó häc tËp, lao ®éng; X©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc; ThÓ thao ®Èy lïi Ma tuý. §Æc biÖt ®èi víi m«n nh¶y cao lµ mét trong bèn m«n ®iÒn kinh c¬ b¶n gi¶ng d¹y trong nhµ tr•êng THCS ®•îc nhµ tr•êng hÕt søc quan t©m. *ThuËn lîi: CSVC cña nhµ tr•êng khang trang, cã khu GDTC ngoµi trêi vµ nhµ thÓ chÊt riªng vµ cã ®ñ trang thiÕt bÞ tèi thiÓu phôc vô gi¶ng d¹y néi kho¸ vµ ngo¹i kho¸. GV ThÓ dôc cã n¨ng lùc vµ nhiÖt t×nh , nhiÒu n¨m lµ gi¸o viªn d¹y giái cÊp 8
9. quËn. Phong trµo TDTT ®•îc ®«ng ®¶o gi¸o viªn vµ häc sinh h•ëng øng nhiÖt t×nh vµ ®•îc sù ®ång t×nh ñng hé cña cha mÑ HS. NhiÒu n¨m liªn tôc ®•îc c«ng nhËn TTXS cÊp TP vÒ TDTT. Tr•êng ®· ®ãng gãp cho phong trµo TDTT cña QuËn vµ TP nhiÒu thµnh tÝch cao ë c¸c gi¶i phong trµo nh• : §iÒn kinh, Vâ thuËt, ThÓ dôc nhÞp ®iÖu, Bãng ®¸, Bãng bµn, CÇu l«ng, Cê t•íng, Cê vua Riªng n¨m häc 2014 - 2015 phong trµo ThÓ dôc thÓ thao cña nhµ tr•êng ®¹t 18 gi¶i cÊp QuËn c¸c m«n thÓ thao *Khã kh¨n: Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi nhµ tr•êng cßn mét sè khã kh¨n nh• CSVC cßn ch•a ®ång bé. S©n tr•êng ®· ®•îc l¸t g¹ch toµn bé vµ diÖn tÝch cßn hÑp, ch•a cã khu dµnh riªng cho ho¹t ®éng gi¸o dôc thÓ chÊt, dông cô phôc vô cho m«n Nh¶y cao cßn thiÕu. Häc sinh Ýt cã ®iÒu kiÖn luyÖn tËp m«n häc nµy. III. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ. 3.1. C¸c bµi tËp bæ trî m«n Nh¶y cao trong ho¹t ®éng Gi¸o dôc thÓ chÊt ( H§GDTC): 3.1.1.Vµi nÐt vÒ ho¹t ®éng Gi¸o dôc thÓ chÊt: - ThÓ chÊt: ChÊt l•îng cña c¬ thÓ bao gåm søc khoÎ, kh¶ n¨ng vËn ®éng cña c¬ b¾p, sù s½n sµng ®•îc ®¸nh gi¸ b»ng søc nhanh, søc bÒn. - Gi¸o dôc thÓ chÊt. Lµ qu¸ tr×nh s• ph¹m nh»m gi¸o dôc vµ ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ hoµn thiÖn vÒ thÓ chÊt vµ nh©n c¸ch, n©ng cao kh¶ n¨ng lµm viÖc vµ kÐo dµi tuæi thä. - Ph¸t triÓn thÓ chÊt. Lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi h×nh thµnh c¸c thuéc tÝnh tù nhiªn vÒ mÆt h×nh th¸i vµ vÒ mÆt chøc n¨ng cña c¬ thÓ con ng•êi trong qu¸ tr×nh cuéc sèng x· héi vµ c¸ nh©n con ng•êi. Møc ®é ph¸t triÓn thÓ chÊt phô thuéc phÇn lín c¸c yÕu tè: Gi¸o dôc, ®iÒu kiÖn sèng, lao ®éng, x· héi. C¸c chØ sè ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn thÓ chÊt lµ chiÒu cao, c©n nÆng, lång ngùc, dung tÝch phæi, vµ ®ång thêi lµ møc ®é ph¸t triÓn c¸c tè chÊt thÓ lùc, n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng chøc phËn cña c¬ thÓ con ng•êi. 9
10. - Môc tiªu cña m«n häc ThÓ dôc ë tr•êng THCS: §Ó thùc hiÖn ®•îc môc tiªu chung cña cÊp häc, ch•¬ng tr×nh m«n häc ThÓ dôc ë tr•êng THCS gióp HS thùc hiÖn: + BiÕt ®•îc mét sã kiÕn thøc, kÜ n¨ng c¬ b¶n ®Ó tËp luyÖn gi÷ g×n søc khÎ n©ng cao thÓ lùc. + Gãp phÇn rÌn luyÖn nÕp sèng lµnh m¹nh, t¸c ph«ng nhanh nhÑn, kØ luËt, thãi quen tù gi¸c tËp luyÖn TDTT, gi÷ g×n vÖ sinh. + Cã sù t¨ng tiÕn vÒ thÓ lùc, thi ®¹t tiªu chuÈn rÌn luyÖn th©n thÓ vµ thÓ hiÖn kh¶ n¨ng rÌn luyÖn cña b¶n th©n vÒ TDTT. - VÞ trÝ cña ho¹t ®éng Gi¸o dôc ThÓ chÊt: Gi¸o dôc thÓ chÊt trong tr•êng häc lµ mét bé phËn h÷u c¬ cña môc tiªu gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ®ång thêi lµ mét mÆt gi¸o dôc toµn diÖn cho thÕ hÖ trÎ nh»m t¹o ra mét líp ng•êi; “Ph¸t triÓn trÝ tuÖ, c•êng tr¸ng vÒ thÓ chÊt, phong phó vÒ tinh thÇn, trong s¸ng vÒ ®¹o ®øc”. Nh÷ng yªu cÇu bøc b¸ch vÒ søc khoÎ, thÓ chÊt cña thÕ hÖ trÎ ®ßi hái c«ng t¸c gi¸o dôc thÓ chÊt trong nhµ tr•êng cã mét vÞ trÝ xøng ®¸ng - NhiÖm vô cña ho¹t ®éng gi¸o dôc ThÓ chÊt: + Gãp phÇn ph¸t triÓn ®óng ®¾n thÓ chÊt vµ cñng cè søc khoÎ. Gi¸o dôc thÓ chÊt h•íng vµo viÖc hoµn thiÖn c¬ thÓ häc sinh vÒ mÆt h×nh th¸i vµ mÆt chøc n¨ng, lµm cho c¬ thÓ v÷ng vµng tr•íc nh÷ng ¶nh h•ëng kh«ng thuËn lîi cña m«i tr•êng bªn ngoµi, h•íng vµo viÖc phßng ngõa c¸c bÖnh tËt vµ b¶o vÖ s•íc khoÎ cho häc sinh. + Ph¸t triÓn c¸c phÈm chÊt vËn ®éng. N¨ng lùc vËn ®éng ®a d¹ng cña con ng•êi chØ cã ®•îc trªn c¬ së tÊt c¶ c¸c phÈm chÊt thÓ lùc nh• søc m¹nh, søc nhanh, søc bÒn, søc khÐo lÐo ®•îc h×nh thµnh m¹nh mÏ vµ hµi hoµ. + H×nh thµnh vµ hoµn thiÖn c¸c kÜ n¨ng, kÜ x¶o vËn ®éng. C¸c kÜ n¨ng vËn ®éng quan träng ®èi víi cuéc sèng ®•îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh thùc hµnh nh• ®i, ®øng, ch¹y nh¶y, nÐm, phãng, Nh÷ng ®éng t¸c vËn ®éng nµy gióp cho con ng•êi n¾m ®•îc nh÷ng kÜ x¶o, cã ®•îc kinh ngiÖm vËn 10
11. ®éng khiÕn hä tù tin khi thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c trong ®iÒu kiÖn thay ®æi cña ho¹t ®éng lao ®éng hµng ngµy vµ ho¹t ®éng thÓ dôc thÓ thao. Ham muèn vµ hµi lßng cã ®•îc trong qu¸ tr×nh luyÖn tËp thÓ dôc dÇn dÇn chuyÓn thµnh thãi quen mong muèn luyÖn tËp mét c¸ch ®Òu ®Æn, cã hÖ thèng sau ®ã biÕn thµnh nhu cÇu bÒn v÷ng vÒ tËp luyÖn thÓ dôc vµ ho¹t ®éng thÓ thao. - §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng gi¸o dôc thÓ chÊt: §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ho¹t ®éng nµy lµ häc lÝ thuyÕt g¾n liÒn víi thùc hµnh, biÕt lÝ thuyÕt ®Ó thùc hµnh ®óng vµ chÝnh x¸c h¬n, ng•îc l¹i qua thùc hµnh qua thùc hµnh sÏ lµm cho häc sinh hiÓu lÝ thuyÕt ®•îc s©u, ®Çy ®ñ vµ ch¾c ch¾n h¬n, tõ ®ã hiÖu qu¶ häc tËp ®¹t chÊt l•îng cao. Trong thùc tÕ, phÇn thùc hµnh chiÕm tØ träng lín, v× chØ cã th«ng qua thùc hµnh tËp luyÖn c¸c bµi tËp TDTT ®óng ph•¬ng ph¸p khoa häc míi ®em l¹i søc kháe, thÓ lùc, mµ søc kháe thÓ lùc lµ môc tiªu c¬ b¶n cña TDTT. Do ®ã, tËp luyÖn lµ h×nh thøc c¬ b¶n thÓ hiÖn ®Æc tr•ng cña m«n häc ThÓ dôc. Thêi l•îng cÇn thiÕt ®Ó tËp luyÖn, ng•êi h•íng dÉn, s©n tËp, nhµ ThÓ chÊt, c¸c thiÕt bÞ vµ vÊn ®Ò an toµn trong tËp luyÖn lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó m«n häc ThÓ dôc thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh vµ lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó m«n häc ThÓ dôc thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh thùc hiÖn môc tiªu m«n häc. - Néi dung ho¹t ®éng gi¸o dôc ThÓ chÊt trong tr•êng phæ th«ng THCS. - LÝ thuyÕt chung - §éi h×nh ®éi ngò. - Bµi thÓ dôc ph¸t triÓn chung. - Ch¹y nhanh. - Ch¹y bÒn. - BËt nh¶y. - Nh¶y xa kiÓu ngåi. - Nh¶y xa kiÓu b•íc qua. - NÐm bãng. - M«n thÓ thao tù chän. - ¤n tËp kiÓm tra . - KiÓm tra tiªu chuÈn RÌn luyÖn th©n thÓ. 11
12. 3.1.2. C¸c bµi tËp bæ trî th•êng ¸p dông cho m«n Nh¶y cao trong tr•êng THCS. *Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ m«n nh¶y cao. Nh¶y cao lµ mét trong bèn m«n nh¶y cña ®iÒn kinh hiÖn ®¹i (nh¶y cao, nh¶y xa vµ nhaû ba b•íc). M«n nh¶y cao ®•îc ®•îc ®•a vµo thi ®Êu chÝnh thøc trong c¸c ®¹i héi ®iÒn kinh. Trong thi ®Êu nh¶y cao, c¸c vËn ®éng viªn ch¹y lÊy ®µ tõ 15 ®Õn 20 mÐt tíi s¸t xµ cao th× giËm nh¶y trªn mét ch©n ®Ó v•ît qua xµ. NÕu xµ kh«ng bÞ r¬i th× vËn ®éng viªn ®•îc nh¶y c¸c møc xµ tiÕp theo (mçi møc xµ ®•îc n©ng 5cm mét). NÕu ë mét møc xµ, vËn ®éng viªn ®· nh¶y hÕt 3 lÇn mµ vÉn kh«ng v•ît th× kh«ng ®ùoc nh¶y tiÕp. Thµnh tÝch nh¶y cao cña vËn ®éng viªn ®•îc tÝnh b¨ng ®é cao (mÐt vµ cm) ë møc xµ tr•íc (kh«ng bÞ r¬i xµ). Nh¶y cao cã nhiÒu kiÓu nh•: b•íc qua, c¾t kÐo, n»m nghiªng, óp bông vµ l•ng qua xµ. Tªn kiÓu nh¶y ®•îc gäi theo t• thÕ th©n ng•êi trong lóc qua xµ. Còng cã khi ng•êi ta gäi tªn kiÓu nh¶y b»ng chÝnh tªn vËn ®éng viªn ®Çu tiªn hoÆc ®¹t thµnh tÝch ®Æc biÖt. VÝ dô: kiÓu nh¶y n»m nghiªng cßn gäi lµ kiÓu nh¶y “O Rin”, kiÓu óp bông cßn gäi lµ kiÓu “Xtªpan«p”, kiÓu l•ng qua xµ cßn gäi lµ kiÓu “Ph«xbªri”. Nh¶y cao lµ ho¹t ®éng võa cã tÝnh chÊt chu kú (ch¹y ®µ) võa kh«ng cã chu kú (giËm nh¶y, qua xµ vµ r¬i xuèng). Thµnh tÝch nh¶y cao tr•íc hÕt phô thuéc vµo ®é bay cao cña träng t©m c¬ thÓ. Sau ®ã phô thuéc vµo t• thÕ th©n ng•êi vµ ®éng t¸c qua xµ hîp lý cña ng•êi nh¶y. T• thÕ nµo cã tæng träng t©m gÇn xµ h¬n sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®¹t thµnh tÝch cao h¬n. VÝ du: mét ngêi ch¹y ®µ giËm nh¶y bËt cao víi ®é bay cao cña tæng träng t©m c¬ thÓ lµ 1m50, nÕu nh¶y b•íc qua th× chØ v•ît qua møc xµ 1,15 - 1,20m. NÕu nh¶y n»m nghiªng hoÆc c¾t kÐo th× cã thÓ v•ît qua møc xµ 1,40 - 1,45m mét c¸ch dÔ dµng. Tuy vËy kiÓu nh¶y cÇn phï hîp víi vËn ®éng viªn vµ ®•îc vËn ®éng viªn yªu thÝch th× míi ph¸t huy ®•îc thµnh tÝch. Mét ®iÒu ®¸ng chó ý lµ c¸c kiÓu b•íc qua, c¾t kÐo, n»m nghiªng ch©n r¬i xuèng hè c¸t tr•íc, do ®ã phï hîp víi s©n b·i cã hè c¸t ®¬n gi¶n v× chóng kh«ng g©y nguy hiÓm cho ng•êi tËp. C¸c kiÓu óp bông, ®Æc biÖt l•ng qua xµ s©n b·I cÇn ph¶i cã trang thiÕt bÞ hiÖn ®Ëi nh• ®Öm mót cã ®é dµy lín. C¸c bµi tËp nh¶y cao cã t¸c dông ph¸t triÓn c¸c tè chÊt th©n thÓ nh•: søc nhanh, søc m¹nh, søc 12
13. manh tèc ®é, søc bÒn vµ ®é mÒm dÎo khÐo lÐo linh ho¹t cho ng•êi tËp. Kh«ng nh÷ng thÕ, khi tËp víi møc xµ n©ng cao dÇn cßn rÌn luyÖn tinh thÇn dòng c¶m, ý chÝ quyÕt t©m cao. §èi víi c¸c m«n thÓ thao nh• bãng chuyÒn, bãng ræ, c¸c bµi tËp nh¶y cao kh«ng chØ cã ý nghÜa bæ trî trong viÖc ph¸t triÓn thÓ lùc chung mµ cßn nh»m n©ng cao søc bËt, ®é mÒm dÎo linh ho¹t cho vËn ®éng viªn. §èi víi c¸c tr•êng phæ th«ng THCS, nh¶y cao lµ m«n häc chÝnh kho¸ trong ch•¬ng tr×nh ThÓ dôc. Nh¶y cao rÊt hÊp dÉn víi løa tuæi häc sinh. Kh«ng nh÷ng thÕ, s©n b·i nh¶y cao l¹i kh«ng lín, dÔ tæ chøc trong c¸c tr•êng cã ®Þa h×nh chËt hÑp. V× vËy m«n häc nµy rÊt ®•îc coi träng trong c¸c tr•êng. * C¸c bµi tËp bæ trî th•êng ¸p dông trong gi¶ng d¹y m«n Nh¶y cao ë tr•êng THCS: - BËt nh¶y víi vËt trªn cao. - T¹i chç bËt cao. - Lß cß tiÕp søc. - Nh¶y tiÕp søc v•ît ch•íng ng¹i vËt. - Nh¶y d©y. - BËt cãc. - Mét b•íc giËm nh¶y ®¸ l¨ng. - §µ 3-5 b•íc giËm nh¶y ®¸ l¨ng Th«ng qua c¸c bµi tËp bæ trî nh¶y cao vµ hoµn thiÖn kü thuËt nh¶y cao, vËn ®éng viªn ®iÒn kinh cã thÓ hoµn thiÖn ®•îc c¬ thÓ cña m×nh, biÕt tËp trung søc trong thêi gian ng¾n, ph¸t triÓn ®•îc søc nhanh, søc m¹nh, søc bÒn, sù khÐo lÐo vµ lßng dòng c¶m. V× vËy, nh¶y cao lµ mét trong nh÷ng bµi tËp rÊt tèt ®Ó ph¸t triÓn c¸c tè chÊt thÓ lùc ®Æc biÖt lµ søc bËt; nh¶y cao lµ m«n chÝnh trong c¸ m«n ®iÒn kinh. §ång thêi c¸c bµi tËp nh¶y cao còng rÊt tèt cho c¸c m«n thÓ thao kh¸c nh•: Bãng ræ, Bãng chuyÒn, Bãng ®¸. 3.2. C¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc ®•îc sö dông trong gi¶ng d¹y m«n Nh¶y cao - Ph•¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh. - Ph•¬ng ph¸p sö dông c¸c ph•¬ng tiÖn trùc quan - Ph•¬ng ph¸p lµm mÉu (minh häa) - Ph•¬ng ph¸p tËp luyÖn ( tËp luyÖn æn ®Þnh vµ biÕn ®æi) 13
14. - Ph•¬ng ph¸p ph©n chia – hîp nhÊt (hoµn chØnh) - Ph•¬ng ph¸p trß ch¬i - thi ®Êu - Ph•¬ng ph¸p kiÓm tra , ®¸nh gi¸ cho ®iÓm. 3.3. Thùc tr¹ng gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî m«n Nh¶y cao ë tr•êng THCS . Nh¶y cao lµ mét m«n §iÒn kinh hÊp dÉn ®•îc häc sinh yªu thÝch nh•ng ®ßi hái ph¶i cã s©n b·i, dông cô khi tËp luyÖn. Do ®ã, häc sinh kh«ng thÓ luyÖn tËp th•êng xuyªn ë mäi n¬i, mäi lóc nh• ch¹y ng¾n, ch¹y bÒn ®•îc. M«n Nh¶y cao kh«ng ph¶i lµ m«n thÓ dôc gi¶i trÝ do vËy c¸c nhµ v¨n ho¸ ph•êng, côm d©n c• vµ c¸c gia ®×nh kh«ng mua s¾m dông cô tËp luyÖn ®Ó trang bÞ cho mäi ng•êi tËp luyÖn. ë néi thµnh diÖn tÝch s©n ch¬i bÞ thu hÑp, häc sinh muèn luyÖn tËp chñ yÕu chØ cã luyÖn tËp ë nhµ tr•êng. §Ó n©ng cao thµnh tÝch cña m«n Nh¶y cao, yÕu tè quan träng lµ n©ng cao søc bËt cho häc sinh. Gi¸o viªn gi¸o dôc thÓ chÊt trong nhµ tr•êng ®· lùa chän mét sè bµi tËp bæ trî n©ng cao søc bËt cho häc sinh nh• sau: 3.3.1. BËt cao t¹i chç. Gi¸o viªn ph©n tÝch kÜ thuËt cho häc sinh. Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn: Häc sinh h¹ thÊp träng t©m tõng gèi, 2 ch©n chôm, 2 tay ®•a ra sau. Khi cã hiÖu lÖnh häc sinh bËt cao c¨ng ng•êi sang ®¸nh m¹nh theo th©n ng•êi, c¼ng tay vµ c¸nh tay vu«ng gãc. Gi¸o viªn cho häc sinh luyÖn tËp t¨ng dÇn theo tõng tiÕt häc. 3.3.2. T¹i chç ®¸ l¨ng: + §¸ l¨ng tr•íc. + §¸ l¨ng tr•íc - sau. + §¸ l¨ng sang ngang. §©y lµ h×nh thøc tËp luyÖn nh»m t¨ng c•êng ®é linh ho¹t cña khíp h«ng, mét trong nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi ng•êi nh¶y. ViÖc tËp luyÖn ®éng t¸c cÇn ®•îc chó träng vÒ biªn ®é lµm viÖc cña khíp h«ng. TËp c¸c ®éng t¸c nµy cÇn cã chç ®Ó vÞn tay nh• t•êng, lan can, nÕu kh«ng cã nªn tæ chøc cho 1 hµng tËp, 1 hµng gióp ®ì (CÇm tay ®Ó b¹n tËp). 14
15. 3.3.3. §µ 1 b•íc, 3 - 5 b•íc ®¸ l¨ng: Còng gièng nh• bµi tËp t¹i chç ®¸ l¨ng, néi dung nµy kh«ng ®ßi hái s©n b·i, dông cô tËp luyÖn. V× vËy, gi¸o viªn ®· lång ghÐp cho häc sinh tËp luyÖn th«ng qua néi dung bæ trî vµ trong c¸c giê häc cã thÓ giao bµi tËp vÒ nhµ cho häc sinh tËp t¹i nhµ theo møc ®é t¨ng dÇn. Gi¸o viªn kiÓm tra kÕt hîp trong c¸c giê häc. Khi ®¸ ch©n l¨ng cã 2 møc ®é : + Ch©n ®¸ l¨ng co + Ch©n ®¸ l¨ng th¼ng. Cã 2 h×nh thøc tËp kh«ng xµ ®Öm, cã xµ ®Öm. LuyÖn tËp ch¹y ®µ 3 – 5 b•íc ®¸ l¨ng khi tËp víi xµ ph¶i cã s©n tËp, xµ, ®Öm v× thÕ khi luyÖn gi¸o viªn thÓ dôc cho häc sinh tËp luyÖn ®•íi 2 h×nh thøc: + TËp luyÖn ®µ 3-5 b•íc ®¸ l¨ng kh«ng qua xµ: Cho häc sinh tËp luyÖn kh«ng xµ, vÒ kiÕn thøc cã 2 yªu cÇu: §¸ ch©n l¨ng co, ®¸ ch©n l¨ng th¼ng. + TËp luyÖn ®µ 3 – 5 b•íc qua xµ: Yªu cÇu häc sinh x¸c ®Þnh ®iÓm giËm nh¶y, c¸ch xµ kho¶ng 1 c¸nh tay, ë vÞ trÝ 1/3 xµ ch¹y ®µ ®óng kü thuËt, giËm nh¶y ®óng vÞ trÝ. 3.3.4. Nh¶y d©y: §©y lµ mét m«n thÓ dôc ®¬n gi¶n, dÔ tËp luyÖn, dông cô ®¬n gi¶n, s©n b·i kh«ng ®ßi hái kh«ng gian réng v× thÕ gi¸o viªn cho häc sinh luyÖn tËp hµng ngµy t¹i nhµ víi khèi l•îng t¨ng dÇn. Hµng ngµy qua kiÓm tra bµi cò gi¸o viªn cã thÓ kiÓm tra viÖc tËp luyÖn ë nhµ cña häc sinh th«ng qua kÕt qu¶ tËp luyÖn.Th«ng qua bµi tËp, häc sinh x¸c ®Þnh ®•îc ch©n giËm nh¶y cña m×nh, t¨ng c•êng søc bËt cho c¸c em. N«Þ dung nµy kh«ng ®ßi hái vÒ s©n b·i, dông cô. Gi¸o viªn ®· lång ghÐp cho häc sinh th«ng qua c¸c bµi tËp bæ trî trªn líp vµ khi giao bµi tËp vÒ nhµ gi¸o viªn còng cã thÓ giao cho tËp luyÖn ë nhµ theo møc ®é t¨ng dÇn. Gi¸o viªn cã kÕ ho¹ch kiÓm tra trong c¸c giê häc. 15
16. Hµng tuÇn, trong c¸c tiÕt häc vÒ Nh¶y cao, gi¸o viªn lång ghÐp vµo tËp trong phÇn bæ trî. Gi¸o viªn cho häc sinh luyÖn tËp ®ång lo¹t theo hiÖu lÖnh cña gi¸o viªn hoÆc cña c¸n sù. Gi¸o viªn cho häc sinh luyÖn tËp møc ®é t¨ng dÇn theo tõng tiÕt häc. 3.3.5. Trß ch¬i: Nh¶y vµo vßng trßn tiÕp søc: ChuÈn bÞ: Tuú theo sè l•îng häc sinh, kÎ mét v¹ch xuÊt ph¸t vµ mét v¹ch chuÈn bÞ dµi 2 – 4 m, v¹ch nä c¸ch v¹ch kia 1,5 – 2 m. C¸ch v¹ch xuÊt ph¸t vÒ phÝa tr•íc 1 m kÎ 2 – 4 d·y vßng trßn, mçi vßng trßn cã ®•êng kÝnh 0,4 m, t©m vßng trßn nµy c¸ch t©m vßng trßn kia 1 m. C¸c d·y vßng trßn c¸ch nhau 1,5 – 2 m. TËp hîp häc sinh thµnh 2 – 4 hµng däc sau v¹ch chuÈn bÞ th¼ng h•íng víi c¸c d·y vßng trßn ®· chuÈn bÞ. - C¸ch ch¬i: Khi cã lÖnh “ ChuÈn bÞ”, c¸c em sè 1 cña ®éi tiÕn vµo s¸t v¹ch xuÊt ph¸t. Khi cã lÖnh “B¾t ®Çu” c¸c em sè 1 bËt nh¶y b»ng hai ch©n vµo vßng trßn 1 sau ®ã bËt nh¶y lÇn l•ît vµo c¸c vßng sè 2, 3, 4 råi ch¹y vßng vÒ ch¹m tay b¹n sè 2, ®i vßng vÒ tËp hîp ë cuèi hµng. Sè 2 tiÕp tôc bËt nh¶y vµ ch¹y nh• sè 1. Trß ch¬i cø tiÕp tôc lÇn l•ît nh• vËy cho ®Õn hÕt, ®éi nµo vÒ nhanh, Ýt ph¹m quy lµ th¾ng cuéc. - C¸c tr•êng hîp ph¹m quy: + XuÊt ph¸t tr•íc lÖnh hoÆc tr•íc khi ch¹m tay b¹n ch¹y tr•íc m×nh. + Kh«ng nh¶y vµo c¸c vßng trßn. 3.4. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî Nh¶y cao ë tr•êng THCS . - Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y gi¸o viªn lµm mÉu vµ ph©n tÝch cho häc sinh hiÓu ®•îc kü thuËt ®éng t¸c, sau ®ã cho häc sinh tËp theo. - Lång ghÐp trong phÇn tËp bæ trî, thêi l•îng Ýt cho nªn häc sinh Ýt cã thêi gian tËp luyÖn. - Ch•a chó ý ®•îc ®Õn nh÷ng häc sinh yÕu kÐm, ch•a cã h×nh thøc s•ae sai vµ néi dung tËp luyÖn riªng cho häc sinh yÕu kÐm. - Ch•a t¨ng c•êng nghiªn cøu c¸c h×nh thøc luyÖn tËp. 16
17. Trªn c¬ së thùc tr¹ng trªn, t«i ®· nghiªn cøu, t×m ra mét sè ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî trong m«n Nh¶y cao cho häc sinh trong nhµ tr•êng nh• sau: Ch•¬ng 3: C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y bµi tËp bæ trî m«n nh¶y cao cho häc sinh tr•êng THCS . 3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt biÖn ph¸p: - C¨n cø vµo môc tiªu gi¸o dôc phæ th«ng lµ: Gióp häc sinh ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ §øc- TrÝ- ThÓ- MÜ. Ho¹t ®éng thÓ dôc thÓ thao gióp cho con ng•êi ph¸t triÓn tèt vÒ thÓ lùc. Nh¶y cao lµ mét trong bèn m«n ®iÒn kinh c¬ b¶n ®•îc gi¶ng d¹y trong tr•êng THCS. Th«ng qua c¸c bµi tËp nh¶y cao, vËn ®éng viªn cã thÓ hoµn thiÖn ®•îc c¬ thÓ m×nh, biÕt tËp trung søc trong thêi gian ng¾n, ph¸t triÓn ®•îc søc nhanh, søc m¹nh, søc bÒn, sù khÐo lÐo vµ lßng dòng c¶m. Nh¶y cao lµ mét trong nh÷ng bµi tËp tèt ®Ó ph¸t triÓn c¸c tè chÊt thÓ lùc ®Æc biÖt lµ søc bËt; Nh¶y cao lµ m«n chÝnh trong c¸c m«n ®iÒn kinh, ®ång thêi c¸c bµi tËp nh¶y cao còng rÊt cÇn thiÕt cho c¸c m«n thÓ thao kh¸c nh•: Bãng ræ, bãng chuyÒn, bãng ®¸ - C¨n cø t×nh h×nh thùc tÕ: Nhµ tr•êng n»m trong khu vùc cã tèc ®é ®« thÞ ho¸ cao, diÖn tÝch ®Êt dïng cho vui ch¬i, gi¶i trÝ ngµy cµng thu hÑp. §êi sèng cña gia ®×nh HS ngµy cµng ph¸t triÓn, c¸c em kh«ng ph¶i tham gia lao ®éng gióp gia ®×nh, phô huynh häc sinh qu¶n lý HS kh¸ chÆt chÏ, c¸c em Ýt ®•îc ho¹t ®éng. V× vËy kÕt qu¶ thµnh tÝch thÓ dôc thÓ thao cña nhµ tr•êng cã xu h•íng chËm ph¸t triÓn. V× vËy, viÖc t×m ra mét sè ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®Ó n©ng cao chÊt l•îng cña m«n ®iÒn kinh cô thÓ lµ thµnh tÝch m«n nh¶y cao lµ hÕt søc cÇn thiÕt. 3.2. C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y bµi tËp bæ trî trong m«n nh¶y cao cho HS tr•êng THCS. * Môc tiªu: Th«ng qua c¸c bµi tËp bæ trî gióp c¸c em ph¸t triÓn thÓ lùc, n©ng cao søc bËt, ph¸t triÓn søc m¹nh cña ®ïi, bæ trî cho m«n nh¶y cao vµ c¸c m«n thÓ thao kh¸c, n©ng cao thµnh tÝch m«n Nh¶y cao. * Néi dung vµ c¸ch thùc hiÖn: 17
18. 3.2.1. BËt nh¶y b»ng hai ch©n, tay víi vµo vËt trªn cao. - §å dïng d¹y häc: Hai qu¶ bãng chuyÒn cã tói treo, mét dông cô treo bãng cao kho¶ng 2,5-2,8m. - C¸ch thùc hiÖn: Chia líp thµnh hai ®éi (nam – n÷), gi¸o viªn ho¹c c¸n sù ®iÒu khiÓn trß ch¬i, cho häc sinh lÇn l•ît tõng HS vµo vÞ trÝ lÊy ®µ bËt nh¶y víi tay ch¹m bãng, sau ®ã ch¹y vÒ ®øng cuèi hµng, tËp theo nguyªn lÝ “dßng n•íc ch¶y”. §éi nhanh h¬n sÏ chiÕn th¾ng. Bµi tËp nµy cã thÓ cho HS tËp luyÖn xen kÏ trong c¸c giê häc nh¶y cao. ChuÈn bÞ: §øng hai bµn ch©n c¸ch nhau mét kho¶ng nhá h¬n vai, mòi hai bµn ch©n h¬i xoay vµo trong, th©n ng•êi th¼ng, hai tay bu«ng tù nhiªn. §iÓm däi cña vËt treo trªn cao ( bãng, tói c¸t ) chiÕu th¼ng xuèng mÆt ®Êt c¸ch nöa bµn ch©n ( hoÆc mòi bµn ch©n) §éng t¸c: Co hai ch©n lÊy ®µ, ®ång thêi m¾t nh×n lªn vËt treo ë trªn cao phèi hîp víi hai tay ®•a ra sau. GiËm nh¶y m¹nh b»ng hai ch©n bËt ng•êi h¬ichÕch tr•íc, h•íng lªn cao, hai tay hoÆc mét tay víi vµo vËt. Còng cã thÓ treo vËt ë trªn cao ( §é cao phï hîp ) ®Ó nh¶y lªn ®¸nh ®Çu ch¹m vËt. Khi r¬i xuèng ch¹m ®Êt, cÇn co hai ch©n dÓ gi¶m chÊn ®éng, sau ®ã ®øng lªn ®i vÒ tr•íc ®Ó cho ng•êi kh¸c vµo nh¶y hoÆc tiÕp tôc lÊy ®µ ®Ó bËt nh¶y liªn tôc trong mét sè lÇn ( do GV quy ®Þnh) Chó ý: T•¬ng tù bµi tËp nµy, cã thÓ tËp giËm nh¶y b»ng mét ch©n, ®µ mét b•íc giËm nh¶y, ®µ 2 - 3 b•íc giËm nh¶y víi hai tay hoÆc mét tay vµo vËt trªn cao v. v §éng t¸c ®¬n thuÇn ®Ó ph¸t triÓn søc bËt cña hai ch©n. §éng t¸c nµy cã thÓ thùc hiÖn ®¬n gi¶n h¬n nh• h×nh thøc nh¶y bËt nöa ng•êi (§ïi song song víi mÆt ®Êt) nh¶y bËt cao hoÆc h×nh thøc nh¶y bËt ®ãn (BËt nhanh, ch©n chïng nhÑ, gèi gËp Ýt) bËt lªn cao. 3.2.2.Nh¶y v•ît Rµo tiÕp søc. - Đồ dùng dạy học: Đây là một trò chơi đơn giản chỉ cần dùng dây chun, rào cản bằng ống nhựa nhỏ - C¸ch thùc hiÖn: Tæ chøc d•íi h×nh thøc trß ch¬i. 18
19. ChuÈn bÞ: KÎ mét v¹ch xuÊt ph¸t, chia sè HS trong líp thµnh 2 nhãm ch¬i. Trong mçi nhãm cö ra 6 - 10 em tiÕn vÒ v¹ch xuÊt ph¸t 1 m vµ lÇn l•ît ngåi theo tõng cÆp, mÆt quay vµo nhau, mét tay chèng sau, tay kia ®•a vÒ tr•íc cao ngang ngùc sao cho ®Çu ngãn tay ch¹m ®Çu ngãn tay ng•êi ngåi ®èi diÖn víi m×nh t¹o thµnh mét “ rµo”. Nh• vËy 6 - 10 em sÏ t¹o thµnh 3 - 5 “ rµo”. “ Rµo” nä c¸ch “ rao” kia 1 – 2 m, sè HS cßn l¹i cña mçi tæ tËp hîp thµnh tõng hµng däc sau v¹ch xuÊt ph¸t th¼ng h•íng vu«ng gãc víi “ rµo”. Sè ng•êi tham gia cña 2 nhãm ngang nhau, nªn ph©n ®Òu tû lÖ nam víi n÷, n÷ víi n÷. Chó ý: Cã thÓ h¹ thÊp ®é cao cña tay lµm “ rµo” cho phï hîp víi thÓ lùc HS. Cã thÓ thay “rµo”b»ng d©y chun hoÆc vËt ch•íng ng¹i. C¸ch ch¬i: Khi cã lÖnh, 2 em sè 1 cña 2 ®éi ch¹y vÒ tr•íc, bËt nh¶y b»ng mét ch©n qua lÇn l•ît c¸c “ rµo”, sau ®ã quay ng•îc l¹i vµ còng lÇn l•ît bËt nh¶y qua c¸c “ rµo”, råi ®•a tay ch¹m b¹n sè 2, ®i vßng vÒ tËp hîp ë cuèi hµng. Sè 2 sau khi ch¹m tay sè 1 còng lÇn l•ît thùc hiÖn c¸c thao t¸c nh• sè 1 vµ trß ch¬i tiÕp tôc nh• vËy cho ®Õn hÕt, ®éi nµo xong tr•íc, Ýt ph¹m quy lµ th¾ng cuéc. C¸c tr•êng hîp ph¹m quy: + XuÊt ph¸t tr•íc lÖnh hoÆc ch•a ch¹m tay b¹n tr•íc m×nh. + Kh«ng nh¶y qua “rµo” mµ ch¹y nÐ sang bªn c¹nh. Chó ý: Cã thÓ nh¶y b»ng mét ch©n hoÆc hai ch©n qua “ rµo”, khi ch¹m “ rµo” vÉn ®•îc ch¬i b×nh th•êng. Nh¾c HS kh«ng ®•îc n©ng “rµo” khi b¹n nh¶y. 3.2.3. Lß cß tiÕp søc: - §å dïng d¹y häc: ChuÈn bÞ bèn vËt chuÈn nh• ghÕ nhùa, cê, cßi - C¸ch thùc hiÖn: Tæ chøc d•íi h×nh thøc trß ch¬i. Chia líp thµnh 4 ®éi cã sè ng•êi b»ng nhau, xÕp thµnh 4 hµng däc cã sè ng•êi b»ng nhau. ®øng t¹i v¹ch xuÊt ph¸t, c¸ch vËt chuÈn kho¶ng 8-10m. Khi cã lÖnh, ng•êi ®Çu hµng nh¶y lß cß qua vËt chuÈn vµ quay vÒ ®Õn v¹ch ch¹m tay vµo tay ng•êi sau vµ ng•êi ®ã tiÕp tôc nh¶y lß cß, cø thÕ ®Õn ng•êi cuèi cïng. §éi nµo hoµn thµnh tr•íc sÏ chiÕn th¾ng. Ngoµi ra, ®Ó tr¸nh ®¬n ®iÖu, ngêi ta cã thÓ thay ®æi h×nh thøc cña trß ch¬i Lß cß tiÕp søc nh• sau: *Trß ch¬i lß cß tËp thÓ. - Môc ®Ých: §©y lµ trß ch¬i võa vui, võa hÊp dÉn, mµ ngoµi viÖc ph¸t triÓn søc m¹nh cña ch©n cßn cã tÝnh gi¸o dôc tinh thÇn tËp thÓ, tÝnh ®ång ®éi cao cho HS. Trß ch¬i nµy rÊt ®•îc HS yªu thÝch. 19
20. - C¸ch ch¬i: Tæ chøc líp thµnh nhiÒu ®éi, mçi ®éi kho¶ng 10 HS ( Cïng lµ nam hoÆc cïng lµ n÷ ) c¸c ®éi cã thÓ chªnh nhau 1 ®Õn 2 ng•êi kh«ng ¶nh h•ëng l¾m ®Õn c¸ch ch¬i. TÊt c¶ ®éi ®Òu thèng nhÊt co gèi ch©n tr¸i ( hoÆc ch©n ph¶i ) trong mçi l•ît ch¬i. Tõ ng•êi thø 2 ®Õn cuèi hµng, dïng tay tr¸i n¾m vµo cæ ch©n, bµn tay ph¶i ®Æt lªn vai ng•êi ®øng tr•íc. Khi cã hiÖu lÖnh: “B¾t ®Çu”. C¸ hµng cïng lß cß di chuyÓn vÓ tr•íc. Lß cß cÇn ®ång ®Òu vµ b•íc võa ph¶i míi kh«ng bÞ ®øt hµng. Do vËy trong hµnh cã thÓ cïng h« 1 - 2, 1 -2, 1 - 2, hoÆc cïng ®Õm 1, 2, 3, 4, 4, 5, 6, 7, 8, sÏ lµm cho viÖc di chuyÓn ®ång ®Òu h¬n vµ kh«ng bÞ ®øt hµng. Hµng nµo tíi ®Ých tr•íc tiªn sÏ ®•îc xÕp trªn. - Tr•êng hîp ph¹m quy: + BÞ ®øt hµng; + Kh«ng lß cß; + Kh«ng di chuyÓn tíi ®Ých. x x x x x x x x x x 0 x x x x x x x x x x 0 x x x x x x x x x x 0 x x x x x x x x x x 0 5 – 10 m - Nh÷ng c¶i tiÕn ®Ó n©ng cao ®é khã, n©ng cao yªu cÇu rÌn luyÖn vµ lµm phong phó h×nh thøc ch¬i nh• sau: + T¨ng ®é dµi cù ly lß cß lªn 15 - 20 m + Lß cß vßng qua mèc quy ®Þnh råi di chuyÓn vÒ v¹ch xuÊt ph¸t (còng lµ ®Ých) + Lß cß trªn ®•êng dÝch d¾c. * Lß cß n©ng cao gèi: Môc ®Ých: Ph¸t triÓn søc m¹nh cña ®ïi. - C¸ch thùc hiÖn: Lß cß víi yªu cÇu ch©n ch¹m ®Êt ph¶i n©ng cao sau mçi lÇ ch¹m ®Êt. Di chuyÓn hÕt cù ly th× ®æi ch©n. §Ó gióp cho phÇn tËp ®•îc hÊp dÉn cã thÓ tæ chøc theo h×nh thøc lß cß tiÕp søc ®èi diÖn, thi ®Êu gi÷a c¸c ®éi. C¸ch tËp t•¬ng tù nh• tæ chøc trß ch¬i lß cß 20
21. tËp thÓ. §iÓm kh¸c lµ tõng ng•êi lß cß vßng qua mèc trë vÒ, ch¹m tay vµo ng•êi kÕ tiÕp míi ®•îc lß cß. §éi nµo cã ng•êi cuèi cïng vÒ tíi v¹ch xuÊt ph¸t ( ®Ých ) tr•íc th× ®éi ®ã nhÊt. 3.2.4.: Nh¶y vµo vßng trßn tiÕp søc: - §å dïng d¹y häc: ®©y lµ mét trß ch¬i ®¬n gi¶n, häc sinh kh«ng cÇn chuÈn bÞ ®å dïng, gi¸o viªn chØ cÇn chuÈn bÞ cßi ®Ó thùc hiÖn. - C¸ch thùc hiÖn: ChuÈn bÞ: Tuú theo sè l•îng häc sinh, kÎ mét v¹ch xuÊt ph¸t vµ mét v¹ch chuÈn bÞ dµi 2 – -4 m, v¹ch nä c¸ch v¹ch kia 1,5 - 2 m. C¸ch v¹ch xuÊt ph¸t vÒ phÝa tr•íc 1 m kÎ 2 - 4 d·y vßng trßn, mçi vßng trßn cã ®•êng kÝnh 0,4 m, t©m vßng trßn nµy c¸ch t©m vßng trßn kia 1 m. C¸c d·y vßng trßn c¸ch nhau 1,5 – -2 m. TËp hîp häc sinh thµnh 2 - 4 hµng däc sau v¹ch chuÈn bÞ th¼ng h•íng víi c¸c d·y vßng trßn ®· chuÈn bÞ. C¸ch ch¬i: Khi cã lÖnh “ ChuÈn bÞ”, c¸c em sè 1 cña ®éi tiÕn vµo s¸t v¹ch xuÊt ph¸t. Khi cã lÖnh “B¾t ®Çu” c¸c em sè 1 bËt nh¶y b»ng hai ch©n vµo vßng trßn 1 sau ®ã bËt nh¶y lÇn l•ît vµo c¸c vßng sè 2, 3, 4 råi ch¹y vßng vÒ ch¹m tay b¹n sè 2, ®i vßng vÒ tËp hîp ë cuèi hµng. Sè 2 tiÕp tôc bËt nh¶y vµ ch¹y nh• sè 1. Trß ch¬i cø tiÕp tôc lÇn l•ît nh• vËy cho ®Õn hÕt, ®éi nµo vÒ nhanh, Ýt ph¹m quy lµ th¾ng cuéc. C¸c tr•êng hîp ph¹m quy: + XuÊt ph¸t tr•íc lÖnh hoÆc tr•íc khi ch¹m tay b¹n ch¹y tr•íc m×nh. + Kh«ng nh¶y vµo c¸c vßng trßn. 3.2.5. Nh¶y d©y: - §å dïng d¹y häc: Mçi HS chuÈn bÞ mét d©y nh¶y cã ®é dµi gÊp ®«i tõ bµn ch©n lªn ®Õn vai ng•êi ch¬i. - C¸ch thùc hiÖn: §©y lµ mét bµi tËp rÌn luyÖn søc bÒn vµ søc bËt cho HS. Khi nh¶y d©y ph¶i phèi hîp khÐo lÐo, nhÞp nhµng gi÷a ch©n vµ tay. Yªu cÇu khi nh¶y d©y HS ph¶i bËt nh¶y nhÑ nhµng, ch©n th¼ng, kh«ng trïng gèi. Nh¶y d©y cã nhiÒu c¸ch: Nh¶y d©y nhanh, nh¶y d©y víi thêi gian dµi, nh¶y d©y cã nhÞp ®Öm, kh«ng cã nhÞp ®Öm, nh¶y ®æi ch©n, nh¶y b¾t chÐo C¸c ®éng t¸c nh¶y d©y ®Òu cã t¸c dông 21
22. n©ng cao søc m¹nh cña ch©n cho ng•êi tËp. Do vËy cÇn ®•a h×nh thøc tËp luyÖn nµy trong néi dung bæ trî nh¶y cao. 3.2.6 §µ mét b•íc ®¸ l¨ng vµ ®µ mét b•íc giËm nh¶y ®¸ l¨ng. - §å dïng d¹y häc: §©y lµ néi dung tËp trªn s©n, kh«ng chuÈn bÞ cÇn ®å dïng d¹y häc. - C¸ch thùc hiÖn: ChuÈn bÞ: ch©n giËm nh¶y ®Æt sau, khi cã khÈu lÖnh ch©n giËm nh¶y ®•a nhanh vÒ tr•íc, ®¸ th¼ng ch©n l¨ng, ch©n giËm nh¶y th¼ng, hai tay ®¸nh lªn vu«ng gãc. §©y lµ h×nh thøc tËp luyÖn nh»m x©y dùng c¶m gi¸c phèi hîp toµn th©n trong giËm nh¶y ®¸ l¨ng nh¶y cao. Nãi chÝnh x¸c lµ sù phèi hîp gi÷a ch©n giËm, ch©n l¨ng vµ ®¸nh tay trong giËm nh¶y nh¶y cao. Tr•íc ®éng t¸c nµy, nãi qua kü thuËt ®•a ®Æt ch©n giËm sÏ gióp HS h×nh thµnh kü thuËt giËm nh¶y ®óng h¬n. 3.2.7. Ch¹y ®µ chÝnh diÖn, giËm nh¶y co ch©n qua xµ - §å dïng d¹y häc: §Öm, xµ, cßi. - C¸ch thùc hiÖn: ChuÈn bÞ: §øng vu«ng gãc víi xµ c¸ch ®iÓm giËm nh¶y kho¶ng 3 - 5 – 7 b•íc ®µ ( ®iÓm giËm nh¶y c¸ch xµ kho¶ng mét c¸nh tay ). §éng t¸c: Ch¹y ®µ tù nhiªn kho¶ng 3 – 5 hoÆc 7 b•íc ®µ, ®Æt mét ch©n vµo ®iÓm giËm nh¶y råi giËm nh¶y thËt m¹nh, phèi hîp víi ch©n kia ®¸ l¨ng lªn cao vÒ tr•íc, hai tay ®¸nh n©ng ng•êi lªn ( c¸nh tay cao b»ng vai, khuû tay h¬i khúnh ra ). TiÕp theo co ch©n giËm nh¶y vµ h¬i ng¶ th©n trªn vÒ tr•íc ®Ó bay qua xµ ( xµ cao 0,4 – 0,5 m ) tr«ng nh• ®ang ngåi xæm. Sau ®ã ®•a tiÕp ch©n giËm nh¶y vÒ víi ch©n l¨ng råi c¶ hai ch©n cïng r¬i xuèng ch¹m c¸t. Khi ch¹m c¸t, co hai ch©n ®Ó gi¶m chÊn ®éng vµ v•¬n hai tay tù nhiªn ®Ó gi÷ th¨ng b»ng. Chó ý: §éng t¸c nh»m gióp HS x¸c ®Þnh ch©n giËm nh¶y, nªn sau mét sè lÇn nh¶y, GV chØ râ cho tõng em biÕt ch©n nµo lµ ch©n giËm ®Ó c¸c lÇn tËp tiÕp theo ®øng chuÈn bÞ cho ®óng. §©y lµ mét h×nh thøc cho HS lµm quen víi ch¹y ®µ giËm nh¶y v•ît qua xµ. Yªu cÇu tËp luyÖn kh«ng nªn nhÊn m¹nh vÒ kü thuËt ch¹y ®µ giËm nh¶y mµ h·y ®Ó HS tù nh¶y mét c¸ch tù nhiªn qua xµ víi mcs ®é n©ng cao dÇn. 3.2.8. Ch¹y ®µ chÝnh diÖn giËm nh¶y ch©n l¨ng duçi th¼ng qua xµ. - §å dïng d¹y häc: §Öm, xµ, cßi. 22
23. - C¸ch thùc hiÖn: ChuÈn bÞ: §øng ch©n l¨ng tr•íc, c¶ bµn ch©n ch¹m ®Êt, mòi bµn ch©n c¸ch ®iÓm giËm nh¶y 3 hoÆc 5 b•íc, ch©n giËm phÝa sau h¬i co, mòi ch©n ch¹m ®Êt, th©n ng•êi th¼ng, hai tay bu«ng tù nhiªn, träng t©m dån vµo ch©n tr•íc, mÆt h•íng vÒ phÝa xµ( xµ cao 0,3 – 0,5 m ). §iÓm giËm nh¶y c¸h xµ h¬n ®é dµi cña ch©n l¨ng mét chót. §éng t¸c: Ch¹y 3 hoÆc 5 b•íc ®µ - giËm nh¶y, ch©n l¨ng ®¸ m¹nh ra tr•íc – lªn cao, phèi hîp víi ®¸nh hai tay tõ sau ra tr•íc – lªn cao. TiÕp theo gi÷ ch©n l¨ng th¼ng, co ch©n giËm vµ h¬i ng¶ th©n trªn ra tr•íc ®Ó qua xµ, sau ®ã ®•a ch©n giËm nh¶y ch¹m c¸t tr•íc, phèi hîp víi hai tay ®Ó gi÷ th¨ng b»ng. Bµi tËp nµy b•íc ®Çu h•íng dÉn HS vµo kü thuËt ®¸ ch©n l¨ng qua xµ - Mét trong c¸c yªu cÇu cña kü thuËt c¸c kiÓu nh¶y th«ng th•êng cÇn ®Õn. Mét sè sai th•êng m¾c vµ c¸ch söa: + Sai: * Ch©n l¨ng ®¸ vµo xµ. * Khi qua xµ ch©n l¨ng co nhiÒu nh• ngåi, ch©n giËm duçi. * Ch¹m c¸t phÝa tr•íc b»ng ch©n l¨ng tr•íc. + C¸ch söa: * X¸c ®Þnh l¹i ®iÓm giËm nh¶y cho phï hîp. * §øng t¹i chç tËp ®éng t¸c cña ch©n l¨ng qua xµ. * BËt nh¶y t¹i chç r¬i xuèng ch¹m ®Êt b»ng ch©n giËm. * §µ mét b•íc bËt qua xµ ( xµ cao 0,2 m ) * §i 3 b•íc giËm nh¶y qua xµ ( xµ cao 0,3 m ) * TËp hoµn chØnh ( xµ cao 0,3 – 0,5 m ). Ch¾c c¸c b¹n cßn cã thÓ kÓ ra nhiÒu trß ch¬i kh¸c n÷a, chóng t«i thiÕt nghÜ trß ch¬i cã rÊt nhiÒu vµ ngay trong mét trß ch¬i viÖc c¶i tiÕn h×nh thøc, yªu cÇu ch¬i còng gãp phÇn kh«ng nhá ®Ó lµm phong phó buæi tËp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ giu¸o dôc thÓ chÊt cho häc sinh. Tãm l¹i, c¸c biÖn ph¸p luyÖn tËp kü thuËt nªu trªn, ch•a ®Æt kü thuËt lªn ®Çu mµ chñ yÕu cho HS lµm quen víi nh¶y cao. Do vËy, trong qu¸ tr×nh d¹y häc t«i chØ nªn tËp trung vµo nh÷ng kh©u then chèt chÝnh cña ®éng t¸c mµ kh«ng qu¸ ®i s©u vµo chi tiÕt. 23
24. 3.3. KÕt qu¶: ViÖc ¸p dông gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp t¨ng søc bËt cña m«n nh¶y cao ë tr•êng THCS trong nh÷ng n¨m qua ®· thu ®•îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. HS høng thó tËp luyÖn c¸c bµi tËp n©ng cao søc bËt. Thµnh tÝch cña m«n nh¶y cao cña HS nhµ tr•êng ®•îc n©ng lªn râ rÖt. ChÊt l•îng gi¸o dôc thÓ chÊt trong nhµ tr•êng trong mét sè n¨m gÇn ®©y ®•îc n©ng lªn râ rÖt, ®¹t nhiÒu thµnh tÝch cao. Trong 5 n¨m gÇn ®©y HS cña tr•êng ®· giµnh nhiÒu gi¶i cÊp quËn, c¸c huy ch•¬ng vµng, b¹c, ®ång ë c¸c gi¶i trÎ, héi khoÎ Phï §æng thµnh phè, nghµnh gi¸o dôc tæ chøc. Gi¸o viªn liªn tôc ®•îc c«ng nhËn lµ gi¸o viªn d¹y giái cÊp quËn. Tr•êng liªn tôc ®•îc c«ng nhËn lµ tr•êng tiªn tiÕn xuÊt s¾c vÒ thÓ dôc thÓ thao cÊp Thµnh phè. - So s¸nh chÊt l•îng m«n nh¶y cao tr•íc vµ sau khi ¸p dông biÖn ph¸p: Kh¶o s¸t 50 HS cña tr•êng tr•íc vµ sau khi ¸p dông biÖn ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp t¨ng søc bËt cña m«n nh¶y cao (Kh¶o s¸t trªn cïng mét ®èi t•îng vµ kÕt qu¶ ®•îc ®èi chiÕu theo thµnh tÝch tõng ®é tuæi ) ®· thu ®•îc kÕt qu¶ nh• sau: Trung YÕu - Giái Kh¸ Tû lÖ TB Thêi gian SL b×nh KÐm trë lªn SL % SL % SL % SL % Tr•íc khi ¸p dông 50 17 35 28 56 5 10 0 0 100 % PP Sau khi ¸p 50 25 50 22 44 3 6 0 0 100 % dông PP 24
25. 3.4. KiÕn nghÞ. Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y thÓ dôc t¹i tr•êng THCS n¬i t«i d¹y, t«i thÊy nÕu cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a th× hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y sÏ ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n. Xin cã vµi kiÕn nghÞ nh• sau: - §èi víi c¸c cÊp qu¶n lý: + Nªn bæ sung thªm tµi liÖu tham kh¶o cho gi¸o viªn vµ häc sinh. + Nghiªn cøu vµ thiÕt kÕ thªm mét sè lo¹i ®å dïng d¹y häc cho phï hîp víi tõng m«n häc. + §Çu t• thªm c¬ së vËt chÊt phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y. - §èi víi gi¸o viªn gi¶ng d¹y: + CÇn nghiªn cøu kü ®èi t•îng HS ®Ó x©y dùng bµi tËp phï hîp vµ s¸ng t¹o, hÊp dÉn víi tõng m«n häc. + CÇn s¸ng t¹o, thiÕt kÕ ®å dïng d¹y häc phï hîp víi tõng bµi tËp, tËn dông triÖt ®Ó ®Þa h×nh s©n b·i cña nhµ tr•êng ®Ó t¹o ®å dïng ®¬n gi¶n tiÖn lîi phï hîp víi hoµn c¶nh nhµ tr•êng. 3.5. Bµi häc kinh nghiÖm: Trong qu¸ tr×nh ¸p dông C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y mét sè bµi tËp bæ trî cho m«n nh¶y cao ë tr•êng THCS , t«i ®· rót ra ®•îc mét sè kinh nghiÖm nh• sau: - Gi¸o viªn ph¶i yªu nghÒ, say mª c«ng viÖc, ph¶i t×m tßi nghiªn cøu ®Ó ®•a ra ®•îc nh÷ng ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp cho tõng m«n häc, tõng ®èi t•îng häc sinh. - Gi¸o viªn ph¶i kh«ng ngõng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô. - Th•êng xuyªn ®æi míi ph•¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi ®Æc tr•ng tõng m«n häc, tæ chøc giê häc phï hîp víi ®Æc thï bé m«n vµ t©m sinh lý løa tuæi; ®•a trß ch¬i vµo phÇn lý thuyÕt ®Ó giê häc bít nÆng nÒ - N¨ng ®éng s¸ng t¹o trong thiÕt kÕ ®å dïng d¹y häc phï hîp néi dung tõng bµi häc. - HÖ thèng bµi tËp cÇn t¨ng dÇn møc ®é vËn ®éng ®Ó rÌn luyÖn tr¸nh nÆng nÒ c¨ng th¼ng cho häc sinh. 25
26. C- KÕt luËn Ho¹t ®éng gi¸o dôc thÓ chÊt lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn cña häc sinh. Tham gia ho¹t ®éng gi¸o dôc thÓ chÊt lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó häc sinh rÌn luyÖn thÓ lùc, c¸c kÜ n¨ng, tè chÊt vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc. ChÝnh v× vËy, nhµ tr•êng cÇn n©ng cao chÊt l•îng H§GDTC víi nh÷ng h×nh thøc vµ néi dung phong phó, ®a d¹ng. Nh¶y cao lµ mét trong bèn m«n §iÒn kinh phèi hîp trong ho¹t ®éng gi¸o dôc thÓ chÊt ë tr•êng THCS. ViÖc lùa chän c¸c h×nh thøc tæ chøc tËp luyÖn cho phï hîp víi ®Æc tr•ng m«n Nh¶y cao lµ ®ßi hái tÊt yÕu ®èi víi ng•êi, gi¸o viªn. Lµ gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y m«n ThÓ dôc trong nhµ tr•êng, t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ t×m ra ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî trong m«n Nh¶y cao vµ ®· ¸p dông ë tr•êng THCS Th¸i ThÞnh, b•íc ®Çu còng ®· thu ®•îc thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, ®Ó viÖc gi¶ng d¹y m«n häc nµy ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n n÷a cÇn ph¶I cã nhiÒu gi¶I ph¸p s¸ng t¹o h¬n. T«i rÊt mong ®•îc sù gãp ý cña c¸c cÊp l·nh ®¹o, cña c¸c ®ång nghiÖp ®Ó viÖc gi¶ng d¹y cña t«i ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n. Xin tr©n träng c¶m ¬n!. Hµ néi, 2015 26
27. TµI LIÖU THAM KH¶O 1. S¸ch gi¸o viªn thÓ dôc 8- Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 1998 T¸c gi¶: Trần Đồng L©n Tạ Hoàng Long - Lª Kim Dung 2. Điền kinh trong trường phổ th«ng- Nhà xuất bản thể dục thể thao Hà Nội 2000 Tác giả: P.NGÔKHƠMAN – Ô.N.TƠRÔPHIMÔP Dịch giả: Quang Hùng 2. Gi¸o tr×nh ®iÒn kinh- Nhà xuất bản TDTT 1975- T¸c giả: Trần Trọng 3.Tµi liÖu båi d•ìng th•êng xuyªn cho gi¸o viªn chu k× III m«n ThÓ dôc - Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 1997. 4. Gi¸o tr×nh c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc . 5. §iÒn kinh trong tr•êng phæ th«ng. 6. C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y thÓ dôc, nh¹c, häa trong tr•êng phæ th«ng - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 2002 27
28. MôC LôC A. Më ®Çu 1 1. Lý do chän ®Ò tµi 3 2. Môc ®Ých nghiªn cøu. 4 3.§èi t•îng nghiªn cøu: 4 4. Giíi h¹n - ph¹m vi: 4 5. NhiÖm vô nghiªn cøu. 4 6. Ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu. 4 b. néi dung 5 I. C¬ së lý luËn. 5 1.1. Kh¸i niÖm vÒ ph•¬ng ph¸p d¹y häc 5 1.2. §Æc ®iÓm vÒ ph•¬ng ph¸p d¹y häc. 5 1.3. HÖ thèng c¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc. 6 1.4. §Æc ®iÓm t©m sinh lÝ løa tuæi häc sinh THCS vµ H§GDTC: 7 II. Cë së thùc tiÔn. 8 * Vµi nÐt vÒ H§GDTC ë tr•êng THCS 8 III. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ. 9 3.1. C¸c bµi tËp bæ trî m«n Nh¶y cao trong ho¹t ®éng Gi¸o dôc thÓ chÊt ( H§GDTC): 9 3.2. C¸c ph•¬ng ph¸p d¹y häc ®•îc sö dông trong gi¶ng d¹y m«n Nh¶y cao 13 3.3. Thùc tr¹ng gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî m«n Nh¶y cao ë tr•êng THCS . 14 3.3.3. §µ 1 b•íc, 3 - 5 b•íc ®¸ l¨ng: 15 3.3.4. Nh¶y d©y: 15 3.3.5. Trß ch¬i: Nh¶y vµo vßng trßn tiÕp søc: 16 3.4. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c bµi tËp bæ trî Nh¶y cao ë tr•êng THCS . 16 3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt biÖn ph¸p: 17 3.2. C¸c ph•¬ng ph¸p gi¶ng d¹y bµi tËp bæ trî trong m«n nh¶y cao cho HS tr•êng THCS . 17 3.2.1. BËt nh¶y b»ng hai ch©n, tay víi vµo vËt trªn cao. 18 3.2.2.Nh¶y v•ît Rµo tiÕp søc. 18 3.2.3. Lß cß tiÕp søc: 19 3.2.4.: Nh¶y vµo vßng trßn tiÕp søc: 21 3.2.5. Nh¶y d©y: 21 3.2.6 §µ mét b•íc ®¸ l¨ng vµ ®µ mét b•íc giËm nh¶y ®¸ l¨ng. 22 3.2.7. Ch¹y ®µ chÝnh diÖn, giËm nh¶y co ch©n qua xµ 22 3.2.8. Ch¹y ®µ chÝnh diÖn giËm nh¶y ch©n l¨ng duçi th¼ng qua xµ. 22 3.3. KÕt qu¶: 24 3.4. KiÕn nghÞ. 25 3.5. Bµi häc kinh nghiÖm: 25 C- KÕt luËn 26 TµI LIÖU THAM KH¶O 27 28