Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Tập làm văn) - Tuần 1: Cấu tạo của bài văn tả cảnh - Năm học 2023-2024

pptx 15 trang Thủy Bình 12/09/2025 80
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Tập làm văn) - Tuần 1: Cấu tạo của bài văn tả cảnh - Năm học 2023-2024", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptxbai_giang_tieng_viet_lop_5_tap_lam_van_tuan_1_cau_tao_cua_ba.pptx

Nội dung text: Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Tập làm văn) - Tuần 1: Cấu tạo của bài văn tả cảnh - Năm học 2023-2024

  1. Thứ hai ngày 11 tháng 9 năm 2023 TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh. I. Nhận xét: * Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn dưới đây:
  2. Hoàng hôn trên sông Hương Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố hằng ngày đã rất yên tĩnh này. Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt. Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó. Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
  3. Hoàng hôn trên sông Hương (1) Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố hằng ngày đã rất yên tĩnh này. Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây. Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt. Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó. Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
  4. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh Mặt sông sáng màu ngọc lam
  5. Một số hình ảnh trên sông Hương Dân Vạn Đò Chiều sông Hương Xóm Cồn HếnCầu Tràng Tiền
  6. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh Mở bài: Từ Cuối buổi chiều đến Yên tĩnh này. Thân bài: Từ Mùa thu đến chấm dứt. Kết bài: Từ Huế thứ dậy đến của nó.
  7. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh 2. Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh.
  8. Một số hình ảnh “Quang cảnh làng mạc ngày mùa”
  9. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh. Bài: Bài: Hoàng hôn trên sông Hương Quang cảnh làng mạc ngày mùa Mở bài: Giới thiệu chung về sự yên tĩnh Mở bài: Giới thiệu màu sắc bao trùm làng của Huế lúc hoàng hôn. quê ngày mùa là màu vàng. Thân bài: Tả sự thay đổi của cảnh theo Thân bài: Tả từng bộ phận của cảnh thời gian. -Tả các màu vàng rất khác nhau của cảnh, -Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương của vật. từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn. - Tả thời tiết, con người. - Tả hoạt động của con người bên bờ Kết bài: Thể hiện tình yêu quê hương của sông, trên mặt sông từ lúc bắt đầu hoàng tác giả. hôn đến lúc thành phố lên đèn. Kết bài: Nêu cảm nhận về sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.
  10. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh II. Ghi nhớ: Bài văn tả cảnh thường có ba phần: 1.Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả. 2.Thân bài: Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian. 3.Kết bài: Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết.
  11. TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh. III. Luyện tập: Đề bài về nhà : Tả lại một cảnh đẹp mà em yêu thích:
  12. Nắng trưa Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất. Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi. Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng giọng ạ ời Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức và chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại. Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng chuối cũng lặng im. Ấy thế mà mẹ vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong. Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi! Theo BĂNG SƠN
  13. Thứ hai ngày 11 tháng 9 năm 2023 TẬP LÀM VĂN Cấu tạo của bài văn tả cảnh Nhận xét cấu tạo của bài Nắng trưa: Mở bài: (câu văn đầu): Nhận xét chung về nắng trưa. Thân bài: Cảnh vật trong nắng trưa. Thân bài gồm bốn đoạn sau: - Đoạn 1: từ Buổi trưa đến bốc lên mãi. - Hơi đất trong nắng trưa dữ dội. - Đoạn 2: từ Tiếng gì xa vắng đến . khép lại. - Tiếng võng đưa và câu hát ru em trong nắng. . - Đoạn 3: từ Con gà nào đến ..lặng im. - Cây cối và con vật trong nắng trưa. -Đoạn 4: từ Ấy thế mà đến chưa xong. - Hình ảnh người mẹ trong nắng trưa. Kết bài: (câu cuối- kết bài mở rộng): Cảm nghĩ về mẹ (“Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!”).
  14. Dàn ý tả vườn cây: * Mở bài: Giới thiệu bao quát cảnh khu vườn sẽ tả. + Em tả cảnh gì, ở đâu? Em nhìn thấy cảnh vào dịp nào?Vào thời gian nào? * Thân bài: - Tả những nét nổi bật của cảnh vật trong vườn : + Màn sương như thế nào ? Gió thổi ra sao ? + Cây cối trong vườn như thế nào ? Được sắp xếp ra sao? Cây ăn quả? Cây hoa? Cây rau thế nào? + Hương thơm các loài hoa, quả có đặc biệt không? Có quyến rũ ong bướm không ? + Cây cối vui hát thế nào ? - Khi mặt trời lên, ánh nắng thế nào ? Chim chóc đua nhau hót ra sao ? Hoạt động của con người hoặc động vật thế nào ? - Khu vườn đem lại lợi ích gì? * Kết bài: Nêu cảm xúc và suy nghĩ của em về cảnh đã tả (Yêu quý khu vườn nhỏ bé, chăm sóc, bảo vệ).