Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 36: Tập làm văn. Thứ tự kể trong văn tự sự - Năm học 2010-2011 - Tạ Thị Thanh Hiền

Nội dung text: Bài giảng Ngữ Văn Lớp 6 - Tiết 36: Tập làm văn. Thứ tự kể trong văn tự sự - Năm học 2010-2011 - Tạ Thị Thanh Hiền

1. TRƯỜNG THCS THÁI TRỊ KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ TIẾT HỌC! NGỮ VĂN 6 GV: TẠ THỊ THANH HIỀN
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Thế nào là ngôi kể? Nêu đặc điểm và tác dụng của ngôi kể thứ nhất trong văn tự sự? Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng để kể chuyện. - Ngôi kể thứ nhất: người kể xưng ‘tôi’, người kể có thể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình thấy, mình trãi qua, có thể trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ của mình.
3. Thứ 7 ngày 16 tháng 10 năm 2010 Tiết 36 – Tập làm văn THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
4. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: 1. Tóm tắt các sự việc chính trong ‘‘Ông lão đánh cá và con cá Vàng’’: - Giới thiệu gia cảnh hai vợ chồng ông lão. - Ông lão bắt được cá vàng, thả cá mà không đòi hỏi trả ơn. - Ông lão kể cho vợ nghe. Mụ vợ đòi hỏi cá vàng đền ơn: * Lần 1 : Đòi cái máng lợn * Lần 2 : Đòi cái nhà rộng * Lần 3 : Đòi làm nhất phẩm phu nhân * Lần 4 : Đòi làm nữ hoàng * Lần 5 : Đòi làm Long vương, cá vàng hầu hạ - Cá vàng trừng trị mụ vợ. ➔ Sự việc nào xảy ra trước, kể trước, sự việc xảy ra sau, kể sau. (Kể theo trình tự thời gian)
5. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: Theo em, -Giới thiệu gia cảnh hai vợ chồng ông lão. có thể đảo - Ông lão bắt được cá vàng không đòi hỏi trả ơn. trật tự các - Ông lão kể cho vợ nghe. Mụ vợ đòi hỏi cá vàng đền ơn: sự việc * Lần 1 : Đòi cái máng lợn này hay * Lần 2 : Đòi cái nhà rộng không? Vì * Lần 3 : Đòi làm nhất phẩm phu nhân sao? * Lần 4 : Đòi làm nữ hoàng * Lần 5 : Đòi làm Long vương, cá vàng hầu hạ - Cá vàng trừng trị mụ vợ. Không thể đảo các sự việc trong truyện vì : * Các sự việc có sự nối tiếp nhau, sự việc trước là nguyên nhân của sự việc sau, sự việc sau là kết quả của sự việc trước. * ý nghĩa truyện không nổi bật : không thấy rõ lòng tham lam, bội bạc ngày càng gia tăng của mụ vợ. * Bài học đích đáng cho những kẻ tham lam, bội bạc của truyện sẽ không thể hiện được rõ ràng. . .
6. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: 1. Tóm tắt các sự việc chính trong ‘Ông lão đánh cá và con cá Vàng’’: -Giới thiệu gia cảnh hai vợ chồng ông lão. - Ông lão bắt được cá vàng không đòi hỏi trả ơn. Truyện kể - Ông lão kể cho vợ nghe. Mụ vợ đòi hỏi cá vàng theo trình tự đền ơn: thời gian thì * Lần 1 : Đòi cái máng lợn cốt truyện * Lần 2 : Đòi cái nhà rộng mạch lạc, * Lần 3 : Đòi làm nhất phẩm phu nhân sáng tỏ, dễ * Lần 4 : Đòi làm nữ hoàng theo dõi. * Lần 5 : Đòi làm Long vương, cá vàng hầu hạ - Cá vàng trừng trị mụ vợ.
7. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: 2. Văn bản SGK/97 - Truyện kể về thằng Ngỗ bị chó dại cắn. Sự việc 1 : Tin Ngỗ bị chó cắn loan ➔ Hiện tại (kết quả) khắp xóm. Sự việc 2 : Khi bị chó đuổi, Ngỗ ➔ Quá khứ (nguyên kêu cứu, không ai giúp. nhân) Sự việc 3 : Ngỗ mồ côi, hư hỏng, ➔ Quá khứ (nguyên làm mất lòng tin của mọi người. nhân) Sự việc 4 : Mọi người lo cho Ngỗ liệu có rút ra bài học ? ➔ Hiện tại (kết quả) ➔ Kể không theo trình tự thời gian (kể ngược) – yếu tố hồi tưởng đóng vai trò quan trọng.
8. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: Chuyện 2. Văn bản SGK/97 thằng Ngỗ - Truyện kể về thằng Ngỗ bị chó dại cắn. kể theo Sự việc 1 : Tin Ngỗ bị chó cắn loan khắp xóm. Câucách chuyện nào Sự việc 2 : Khi bị chó đuổi, Ngỗ kêu cứu, kểhay ngược hơn? không ai giúp. gâyVì bất sao? ngờ, Sự việc 3 : Ngỗ mồ côi, hư hỏng, làm mất lòng chú ý cho tin của mọi người. người đọc. Sự việc 4 : Mọi người lo cho Ngỗ liệu có rút ra bài học ? Cách kể thứ hai hay hơn vì : - Gây bất ngờ, chú ý cho người đọc : người đọc sẽ tò mò tại sao không ai cứu Ngỗ khi Ngỗ bị chó cắn. ý nghĩa bài học nổi bật hơn Thái độ chê trách của tác giả đối với nhân vật rõ hơn. . . .
9. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: Ghi nhớ SGK/ 98 Kể theo trình tự thời Kể không theo trình tự gian (kể xuôi) thời gian (kể ngược) Thứ tự kể - Sự việc xảy ra Đem kết quả hoặc sự trước kể trước. Cách thức việc hiện tại kể trước - Sự việc xảy ra sau rồi kể bổ sung hoặc kể sau cho đến hết. hồi tưởng. Nội dung kể liền Gây bất ngờ, chú ý. Tác dụng mạch, rõ ràng, dễ - Thể hiện tình cảm. theo dõi. - Diễn đạt nội dung phong phú, linh hoạt.
10. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: Theo em, hai cách kể có những ưu Cách kể Ưu điểm và hạn chế điểm và hạn chế Kể xuôi a. Kể dễ đơn điệu, nhàm tẻ. nào sau đây? b. Kể làm cho người đọc khó theo dõi. c. Kể sự việc phong phú, trình bày khách Kể quan như thật. ngược d. Kể làm cho nội dung mạch lạc, sáng tỏ, dễ theo dõi.
11. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: II. LUYỆN TẬP: Bài 1 SGK/99 Em hãy xác định: - Câu chuyện kể theo thứ tự : - Thứ tự kể ? Hiện tại kể trước sau đó để - Ngôi kể ? nhân vật nhớ lại mà kể tiếp các - Vai trò của yếu tố hồi sự việc xảy ra trước đó. tưởng ? - Truyện kể theo ngôi thứ nhất (xưng hô : tôi) -Vai trò yếu tố hồi tưởng : Tình cảm của nhân vật được thể hiện rõ hơn .
12. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: II. LUYỆN TẬP: Bài 2 SGK/99. Cho đề văn: ‘Kể câu chuyện lần đầu tiên em được đi chơi xa’’. Em hãy tìm hiểu đề và lập dàn bài.Thảo luận 5 phút Gợi ý: -Lần đầu em được đi chơi xa trong trường hợp nào? Ai đưa em đi? -Nơi ấy là ở đâu? Về quê, ra thành phố hay đi tham quan nơi nào? -Em đã trông thấy gì trong chuyến đi ấy? Điều gì làm cho em thích thú và nhớ mãi? -Em ao ước những chuyến đi như thế nào?
13. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I. TÌM HIỂU THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ: II. LUYỆN TẬP: Bài 2 SGK/99. Cho đề văn: « Kể câu chuyện lần đầu tiên em được đi chơi xa ». Em hãy tìm hiểu đề và lập dàn bài. MB: Giới thiệu chuyến đi xa (trong trường hợp nào? Đi với ai? Đi đâu?) TB: Kể chi tiết chuyến đi: -Chuẩn bị. -Trên đường đi. -Đến nơi (em đã thấy gì? Làm gì? Điều gì làm em thích thú?) -Kết thúc chuyến đi. -KB: Đó là chuyến đi như thế nào? Em mong ước điều gì?
14. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ Sắp xếp các sự việc chính theo thứ tự đúng trong truyện "Cây bút thần". A. Mã Lương dùng cây bút thần trừng trị tên địa chủ . B. Mã Lương được thần tặng cho cây bút thần. C. Mã Lương và tài năng hội họa của em. D. Mã Lương dùng bút thần vẽ cho người nghèo. E. Mã Lương dùng cây bút thần trừng trị nhà vua. G. Mã Lương mai danh ẩn tích. B A E G C ➔ ➔ D ➔ ➔ ➔
15. THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ - Học thuộc lòng ghi nhớ SGK/ 98. - Tập kể xuôi và kể ngược chuyện ‘‘Cây bút thần’’. - Lập hai dàn ý cho đề văn sau theo hai ngôi kể: ‘Kể về một việc tốt mà em đã làm’’. - Tiết sau: Viết bài tập làm văn số 02.