Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 112: Câu trần thuật đơn có từ “là”

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 112: Câu trần thuật đơn có từ “là”

1. Chào mừng các thầy cô giáo cùng đến dự giờ và thăm lớp 6A
2. Kiểm tra bài cũ: Câu 1: Trong những ví dụ sau, trường hợp nào không phải là câu trần thuật đơn? A. Hoa cúc nở vàng vào mùa thu. B. Chim én về theo mùa gặt. C. Tôi đi học, còn em bé đi nhà trẻ. D. Những dòng sông đỏ nặng phù sa. Câu 2: Cho câu sau: “Rồi tre lớn lên, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc.” Câu trên có phải thuộc loại câu trần thuật đơn không? A. Có B. Không
3. TiÕt 112 Câu trần thuật đơn có từ “là”
4. Ví dụ1 a) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. (Vũ Trinh) C V(là+CDT) b) Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các nhân C V(là+CDT) vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo. (Theo Ngữ văn 6, tập một) c) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, C V(là+CDT) sáng sủa. (Nguyễn Tuân) d) Dế Mèn trêu chị Cốc là dại. C V (là+TT)
5. Ví dụ2 Xác định CN-VN trong những câu sau?VN đó do từ loại hay cụm từ loại nào đảm nhận? 1.Nghe ba tiếng trống là phải vào lớp ngay. C V(là+CĐT) 2.Hạnh phúc là đấu tranh. C V(là+ĐT) 3.Điểm trung bình 8.0 là giỏi rồi. C V(là+CTT)
6. ? Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên: không, không phải, chưa, chưa phải. a) không phải là người huyện Đông Triều. b) không phải là loại truyện dân gian kể về c) chưa phải là một ngày trong trẻo sáng sủa. d) không phải là dại. Cấu trúc phủ định: không phải (chưa phải) + là + danh từ (cụm danh từ)
7. ⚫ Trong câu trần thuật đơn có từ là: -Vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ(cụm danh từ) tạo thành.Ngoài ra,tổ hợp giữa từ là với động từ(cụm động từ) hoặc tính từ(cụm tính từ) cũng có thể làm vị ngữ. -Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định,nó kết hợp với các cụm từ không phải,chưa phải.
8. a) Bà đỡ Trần/ là người huyện Đông Triều. b) Truyền thuyết /là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo. c) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô / là một ngày trong trẻo, sáng sủa. d) Dế Mèn trêu chị Cốc /là dại. 1.Vị ngữ của câu nào trình bày cách hiểu về sự vật,hiện tượng,khái niệm nói ở chủ ngữ . VN câu b Câu định nghĩa 2.Vị ngữ của câu nào có tác dụng giới thiệu sự vật,hiện tượng,khái niệm nói ở chủ ngữ. VN câu a Câu giới thiệu 3.Vị ngữ câu nào miêu tả đặc điểm,trạng thái của sự vật,hiện tượng,khái niệm nói ở chủ ngữ. VN câu c Câu miêu tả 4.Vị ngữ của câu nào thể hiện sự đánh giá đối với sự vật,hiện tượng.khái niệm nói ở chủ ngữ. VN câu d Câu đánh giá
9. Hãy xác định kiểu câu trần thuật đơn có từ là trong những câu sau: a.Tiếng Việt là một thứ ngôn ngữ trong sáng,giàu đẹp. Câu miêu tả b.Cô ấy là em họ tôi. Câu giới thiệu c.Phó từ là những từ chuyên đi kèm động từ,tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ,tính từ. Câu định nghĩa d.Thơ của Bác là câu hát của tình thương. Câu đánh giá
10. Thảo luận nhóm: Mỗi nhóm đặt một câu trần thuật đơn có từ “là”. Nhóm 1: Câu định nghĩa Nhóm 2: Câu giới thiệu Nhóm 3: Câu miêu tả Nhóm 4: Câu đánh giá
11. III. Luyện tập: Bài tập 1+2 Tìm câu trần thuật đơn có từ “là” trong những câu dưới đây và xác định CN,VN trong những câu vừa tìm được.Cho biết những câu đó thuộc những kiểu nào?
12. Nhóm 1: câu a Nhóm 2: câu c Nhóm 3: câu d Nhóm 4: câu e a) Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng,khái niệm C V này bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. → Câu định nghĩa
13. c) Tre là cánh tay của người nông dân [ ]. C V Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ. C V [ ] Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng C V quê. (Thép Mới) → Câu miêu tả
14. d) Bồ các là bác chim ri C V Chim ri là dì sáo sậu C V Sáo sậu là cậu sáo đen C V Sáo đen là em tu hú C V Tu hú là chú bồ các. C V → Câu giới thiệu
15. e) Khóc là nhục. Rên, hèn. Van, yếu đuối C V Và dại khờ là những lũ người câm C V Trên đường đi những bóng âm thầm Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng. (Tố Hữu) → Câu đánh giá
16. Dặn dò: - Về nhà học bài, nắm vững đặc điểm và các kiểu câu trần thuật đơn có từ là. -Làm hoàn chỉnh các bài tập trong sách giáo khoa. -Soạn văn bản: Lao xao * Đọc văn bản . * Tìm hiểu thế giới loài chim. * Sưu tầm câu thơ,ca dao,tục ngữ,thành ngữ nói về loài chim