Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - So sánh (Tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - So sánh (Tiếp theo)

1. PHÒNG GD & ĐT HÒN ĐẤT TIẾNG VIỆT Lớp 6/ 3 Giáo viên thực hiện: Đàm Lam Bình Trường THCS Vàm Rầy- Hòn Đất- Kiên Giang
2. KIỂM TRA BÀI CŨ So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc -So sánh này với sự vật, sự việc khác có nét là gì? tương đồng nhằm làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. - Nêu cấu tạo của Vế A Phương Từ so Vế B diện so sánh một phép sánh so sánh Sự vật Điểm Từ chỉ Sự vật đầy đủ? được giống nhau ý so dùng so (tương sánh để so sánh đồng) sánh
3. Hãy xác định cấu tạo của hai phép so sánh sau và cho biết sự giống nhau và khác nhau giữa chúng? A B - Cô giáo như mẹ hiền. - Một giọt máu đào hơn ao nước lã. A Từ B A Từ B ss ss So sánh ngang bằng So sánh không ngang bằng
4. Tìm phép so sánh trong khổ thơ sau: “Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.” Trần Quốc Minh
5. Ghi nhớ 1 Có hai kiểu so sánh: - So sánh ngang bằng; - So sánh không ngang bằng.
6. Bài tập 1: a. Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Em hãy xác Tâm hồn tôi l lààmộtmột buổi buổi trưa trưa h hèè => So sánh ngang bằng.định phép so Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng. sánh và cho biết chúng thuộc (Tế Hanh) kiểu so sánh nào, trong các b. Con đi trăm núi ngàn khe khổ thơ sau? Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm => So sánh không ngang bằng. ConCon đi đi đ đáánhnh giặc giặc mười mười năm năm ChưaChưaChưa bằng bằng bằng kh khóónhọcnhọc đời đời bầm bầm s sááuu mươi mươi. (Tố Hữu) c.c. AnhAnh đội đội viên viên mơ mơ m mààngng => So sánh ngang bằng. NhưNhư nằm nằm trong trong giấc giấc mộng mộng Bóng Bác cao lồng lộng => So sánh không ngang bằng. Ấm hơnhơnhơn ngọn ngọn lửa lửa hồng. hồng. (Minh Huệ)
7. Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, múa may với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mền mại. (Khái Hưng)
8. 1) Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. 2) Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. 3) Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, múa may với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: 4) cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. 5) Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành.
9. Bài tập 1: Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích? a.Quê hương tôi có con sông xanh biếc aNước. Tâm gương trong hồnsoi tóc những “tôi” hàng tre. rất nhạy cảm, yêu TâmTâm hồn hồn tôi tôi là là một một buổi buổi trưa trưa hè. hè Tỏa nắng xuống dòng sông lập loáng. thiên nhiên,( Tế Hanh yêu ) quê hương tha thiết. . b. ConCon điđi trămtrăm núinúi ngànngàn khekhe. ChưaChưa bằng bằng muôn muôn nỗi nỗi tái tái tê tê lòng lòng bầm. bầm b. ConConSự điđi đánhđánhbiết giặcgiặc ơn mườimười sâu nămnăm sắc của người con trước công ChưaChưa bằngbằng khókhó nhọcbầm nhọcđời bầm đời sáusáu mươi.mươi . (Tố Hữu) lao to lớn của mẹ. .c.AnhAnh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng BóngBóng BácBác caocao lồnglồng lộnglộng Ấm hơn ngọn lửa hồng.hồng (Minh Huệ)
10. Ghi nhớ 2 So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động; vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
11. 1. Thuyền rẽ sóng lướt bon bon như đang nhớ Hãy nêu những câu văn núi rừng phải lướt cho nhanh để về cho kịp. có sử dụng phép so sánh trong bài “vượt thác” ? 2. Núi cao như đột ngột hiện ra chắn ngang trước mặt. 3. Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt. Em thích hình ảnh so sánh nào? Vì sao? 4. Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì 4. Dượng Hương trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Thư oai linh hùng vĩ. Trường Sơn oai linh hùng vĩ. (Phép so sánh thể hiện trí 5. Dượng Hương Thư đang vượt thác khác hẳn tưởng tượng phong phú dượng Hương Thư ở nhà, nói năng nhỏ nhẹ, của tác giả. Hình ảnh tính nết nhu mì, ai gọi cũng vâng vâng dạ dạ. nhân vật hiện lên đẹp, 6. Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những khỏe, hào hùng. Thể hiện bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay sức mạnh và khát vọng hô đám con cháu tiến về phía trước. chinh phục thiên nhiên của con người)
12. Bài tập 3 : Dựa theo bài Vượt thác, hãy viết đoạn văn có từ ba đến năm câu tả dượng Hương Thư đưa thuyền vượt qua thác dữ; trong đoạn văn có sử dụng cả hai kiểu so sánh đã được giới thiệu. •Yêu cầu: Đoạn-Nội dung:văn mẫu:Tả cảnh Nướcdượng Hươngtừ trên Thưcao phóng xuống định nuốt chửng conđưa thuyền. thuyền Nhưng vượt qua ở phía dưới dượng Hương Thư thác dữ. nhanh-Độ dài:nhưnhư khoảng cắt vừa từ thả3 sào, vừa rút sào nhịp nhàng, -> đếnSo sánh5 câu. ngang bằng đều- Kĩđặn. năng: Con Sử thuyền dụng được giữ thăng bằng vẫn xé nganghai kiểu dòng so sánh nước( ngang lao nhanh. Nó chồm lên, sấn tới, hùngbằng dũngvà không hơn ngang cả dòng thác dữ. -> Sobằng). sánh không ngang bằng
13. Bài tập trắc nghiệm Chọn câu trả lời đúng nhất 1. Câu thơ sau sử dụng kiểu so sánh nào? Bà như quả đã chín rồi. Càng thêm tuổi tác càng tươi lòng vàng. A So sánh ngang bằngng. B So sánh không ngang bằng. 2. Tác dụng của phép so sánh là: A Gợi hình, gợi cảm, giúp việc miêu tả sinh động. B Biểu hiện tư tưởng, tình cảm của người viết. Vừa gợi hình, giúp việc miêu tả sinh động cụ thể, CC vừa có tác dụng thể hiện tư tưởng tình cảm.m
14. * Hướng dẫn về nhà - Học bài và làm bài. - Soạn bài: “ Nhân hoá”.