Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường

1. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường MỤC LỤC NỘI DUNG Trang MỤC LỤC 1 Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ 2 Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận 4 2. Cơ sở thực tiễn 4 3.Thực trạng 5 4. Các biện pháp thực hiện 4.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục môi trường vào các 5 tháng. 4.2. Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường thông 7 qua các hoạt động hàng ngày 4.3. Sưu tầm và xây dựng các bài tập tình huống, 9 tranh ảnh giáo dục trẻ bảo vệ môi trường 4.4.Phối hợp với phụ huynh học sinh rèn trẻ có ý thức 11 bảo vệ môi trường 5. Những kết quả đã đạt được 16 Phần III: KẾT THÚC VẤN ĐỀ. 1. Kết luận: 18 2. Bài học kinh nghiệm: 18 3. Khuyến nghị và đề xuất. 19 D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 20 1/20
2. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường PHẦN I . ĐẶT VẤT ĐỀ 1 . Lý do chọn đề tài Có một câu hát:“Tổ quốc Việt Nam xanh ngát, có sạch đẹp mãi được không, điều đó tùy thuộc hành động của bạn, chỉ thuộc vào bạn mà thôi”. Là một con người Việt Nam ai cũng nhận thức được việc gìn giữ cho quê hương chúng ta ngày một sạch đẹp hơn. Nếu giữ được môi trường xanh sạch, sẽ giúp cho chúng ta có một sức khỏe thật tốt. Nhưng vấn đề đặt ra là làm thế nào để có một sức khỏe tốt, ngoài những yếu tố về dinh dưỡng, thể dục thể thao, tinh thì môi trường sống trong sạch đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Vậy môi trường sống trong sạch là gì? Làm thế nào để có một môi trường sống trong sạch? Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức của mỗi cá nhân chúng ta. Bảo vệ môi trường sống là những hoạt động nhằm giữ cho môi trường được trong lành, sạch đẹp, ngăn chặn và khắc phục hậu quả xấu do thiên nhiên và con người gây ra cho môi trường. Và có thể nói rằng bảo vệ môi trường là vấn đề hết sức quan trọng và nóng bỏng hiện nay. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ nhằm tạo ra thái độ hành vi đúng của trẻ với môi trường xung quanh. Là một giáo viên mầm non, tôi nhận thức được rằng bảo vệ môi trường là vấn đề cấp bách của toàn xã hội. Vì vậy việc đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi vào trường mầm non là vô cùng cần thiết. Đối với tôi, năm nay được chủ nhiệm lớp MGL (5 - 6) tuổi. Ngay từ đầu năm học tôi nhận thấy trẻ lớp tôi ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế, vứt rác chưa đúng nơi quy định. Đồ dùng, đồ chơi chưa cất gọn gàng, ngăn nắp. Các bậc phụ huynh chưa làm gương tốt cũng như thiếu sự nhắc nhở con cái trong việc bảo vệ môi trường. Bản thân tôi là một giáo viên ham học hỏi, tâm huyết với sự nghiệp trồng người. Tôi nhận thấy tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường nên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục trẻ (5 - 6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường ở trường mầm non”. 2.Thời gian, đối tượng , phạm vi nghiên cứu và ứng dụng Thời gian nghiên cứu đề tài: 9 tháng từ tháng 8/2018 đến tháng 4/ 2019. Đối tượng khảo sát thực nghiệm: 34 trẻ ở lớp mẫu giáo lớn A3 để khảo sát và thực nghiệm. Phạm vi nghiên cứu: Lớp MGL – A3 3. Mục đích và phương pháp nghiên cứu 2/20
3. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng ý thức bảo vệ môi trường của trẻ (5 - 6) tuổi trong nhà trường. Trên cơ sở để phân tích thực trạng đã đề ra: “Một số biện pháp giáo dục trẻ (5 - 6)tuổi có ý thức bảo vệ môi trường ở trường mầm non”. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu các giáo trình như: Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên, chương trình giáo dục MN, tâm lý học lứa tuổi MN, các tài liệu về bảo vệ môi trường 3/20
4. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận: Vấn đề bảo vệ môi trường hiện nay là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia trên thế giới.Mặc dù đã có nhiều hoạt động kêu gọi vì môi trường nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn ở mức báo động. Chính vì vậy, cần phải giáo dục trẻ bảo vệ môi trường ngay từ tuổi mầm non. Đây chính là lứa tuổi sẽ đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhân cách sau này của trẻ. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo (5 - 6) tuổi nhằm hình thành ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, quan tâm đến các vấn đề môi trường được thể hiện qua kiến thức, thái độ, kỹ năng, hành vi và trách nhiệm của trẻ đối với môi trường.Qua đó làm cho trẻ biết cách sống tích cực trong môi trường và thân thiện với môi trường. 2. Cơ sở thực tiễn: Vấn đề giáo dục trẻ mầm non có ý thức bảo vệ môi trường được thực hiện trong các hoạt động hàng ngày của trẻ tại lớp. Như những năm trước tại lớp tôi phụ trách cũng đã thực hiện một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường như thông qua tranh ảnh tôi đàm thoại cùng trẻ về hành động , việc làm của bạn nhỏ về ý thức bảo vệ môi trường ( bỏ rác vào thùng , trồng cây ) hay tổ chức các buổi lao động dọn sân trường , giao nhiệm vụ cho từng nhóm trẻ , hay giáo dục trẻ qua các trò chơi nhưng đạt hiệu quả chưa cao . Trẻ chỉ nhớ được lúc đó sau lại quên và lao động một cách miễn cưỡng , coi đấy là nhiệm vụ mình phải làm. 3. Thực trạng Trên thực tế lớp mình chủ nhiệm tôi nhận thấy trẻ đã biết làm một số việc như: Rửa tay, rửa mặt, chải đầu, buộc tóc, gấp xếp quần áo,vệ sinh lớp học, lau đồ chơi, sắp xếp đồ dùng đồ chơi, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây xanh. Tuy nhiên, những việc đó trẻ đã biết nhưng chưa có kỹ năng và hình thành ý thức tự giác. Vì thế tôi luôn trăn trở suy nghĩ làm thế nào để trẻ có kỹ năng , có ý thức tự giác trong việc giữ gìn bảo vệ môi trường hòa hợp với môi trường. Để trẻ dù ở bất cứ nơi đâu trẻ đều có những hành vi đẹp và phát triển lành mạnh về thể chất và trí tuệ. Trong suốt quá trình thực hiện tôi gặp một số khó khăn và thuận lợi sau: 1.Thuận lợi : 1.1. Về cơ sở vật chất trường , lớp Được sự quan tâm giúp đỡ từ phía phòng GD & ĐT , của Ban giám hiệu nhà trường cùng với phụ huynh học sinh đã giúp đỡ về vật chất phục vụ công tác 4/20
5. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường chăm sóc, giáo dục trẻ , lớp được trạng bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi theo Thông tư 02 , môi trường an toàn và thân thiện. Đồ dùng đồ chơi, dụng cụ chăm sóc cây, sách báo các hình ảnh về vấn đề bảo vệ môi trường tương đối đầy đủ. Diện tích lớp học rộng, sân trường có cây cảnh và được chăm sóc thường xuyên, thuận tiện cho việc tổ chức các hoạt động và trò chơi gắn với việc bảo vệ môi trường rất thuận lợi. 1.2. học sinh Lớp tôi phụ trách có 35 học sinh ( trong đó có 18 bạn nữ , 16 bạn nam ) tất cả các trẻ đều phát triển bình thường , nhanh nhẹn , hoạt bát. Trẻ thông minh, mạnh dạn khi giao tiếp với người lớn và bạn bè. Trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp. 1.3. Phụ huynh Phụ huynh luôn quan tâm trao đổi với cô về các hoạt động học, vui chơi, lao động diễn ra hàng ngày trên lớp. Sẵn sàng ủng hộ, đóng góp các nguyên vật liệu, phế liệu: Vỏ hộp, bìa cứng, lon bia, chậu hoa cây cảnh góp phần tạo cảnh quan xanh, sạch đẹp. 2. Khó khăn : 2.1. Cơ sở vật chất trường , lớp Trường mầm non còn ở 3 điểm , chưa có đầy đủ các phòng chức năng và diện tích phòng sinh hoạt chung , công trình vệ sinh , phòng kho của lớp còn trật hẹp 2.2.Học sinh Các hoạt động ngoại khóa của trẻ còn hạn chế, chưa được trải nghiệm thực tế. Nhận thức của trẻ về nội dung giáo dục bảo vệ môi trường còn hạn chế , một số trẻ chưa biết các bảo vệ môi trường như vứt rác bừa bãi ,bẻ cành , bẻ hoa vườn trường, khi vệ sinh rửa tay không biết khóa vòi 2.3. Phụ huynh Một số phụ huynh nhận thức về việc bảo vệ môi trường chưa cao, chưa làm gương tốt cũng như thiếu sự nhắc nhở con cái trong việc bảo vệ môi trường. Kết quả khảo sát đầu năm Tiêu chí đánh giá Tổng Trẻ đạt Trẻ chưa STT số trẻ % đạt % 5/20
6. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Biết chăm sóc và bảo vệ cây 1 34 14 = 41 20 = 59 Biết giữ gìn trật tự vệ sinh công 2 cộng, vệ sinh trường lớp, không 34 14 = 41 20 = 59 vứt rác bừa bãi Biết cất dọn đồ dùng đồ chơi 3 đúng nơi quy định 34 16 = 47 18 = 53 Phân biệt được những hành 4 động đúng, hành động sai trong 34 14 = 41 20 = 59 việc bảo vệ môi trường. 5 Biết tiết kiệm nước khi sử dụng 34 16 = 47 18 = 53 Biết nhắc nhở mọi người bảo vệ 6 34 17 = 50 17 = 50 môi trường 4. Các biện pháp thực hiện: 4.1. Biện pháp 1 : Xây dựng kế hoạch giáo dục môi trường vào các tháng : * Mục đích Nhận thấy việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường là việc làm hết sức cấp bách ngay từ đầu năm khi xây dựng kế hoạch tôi đã vạch ra những nội dung, những công việc cần phải làm để nhằm giáo dục trẻ về môi trường và ý thức bảo vệ môi trường đối với trẻ nên bắt đầu từ những việc nhỏ nhất , thật gần gũi và đơn giản như : Tự vệ sinh cá nhân, bảo vệ và giữ gìn môi trường ngay xung quanh, những gì trẻ sử dụng, tiếp xúc và chơi hàng ngày. *Cách thực hiện Song song với việc xây dựng kế hoạch tháng, tôi cũng xác định lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. Tôi phân chia nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các tháng cụ thể như sau: STT Tháng Nội dung giáo dục trẻ bảo vệ môi Thời gian, phương pháp trường thực hiện - Giữ vệ sinh trường lớp. - Các hoạt động góc, chơi tự do. Tháng 1. - Cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi - Các hoạt động ngoài trời, 9 quy định. hoạt động chiều - Chăm sóc bảo vệ bồn hoa, cây - Các hoạt động góc, giờ 6/20
7. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường xanh trên sân trường. đón và trả trẻ. - Bỏ rác vào đúng nơi quy định. - Giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh thân - Các hoạt động chiều Tháng thể: Rửa tay; Rửa mặt; tự mặc, cởi, - Hoạt động khám phá 2. 10 gấp quần áo, đi tất ; Chải đầu, buộc tóc; Gập chăn, chiếu - Giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, gọn - Các hoạt đông học : gàng, giúp đỡ bố mẹ dọn dẹp nhà Khám phá, tạo hình cửa, sử dụng điện sinh hoạt tiết kiệm và hợp lí. Tháng 3. - Chăm sóc các con vật sống trong - Các hoạt động ngoài trời, 11 gia đình. Yêu quý và tôn trong các khám phá nghề trong xã hội và sản phẩm của - Các hoạt động khác: họ làm ra. Đặc biệt là biết ơn các Hoạt động góc, hoạt động thầy cô giáo chiều. - Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi - Các hoạt động học: trường, khuyến khích thành viên Khám phá, tạo hình trong gia đình đi xe buýt đi làm, xe Tháng đạp điện để giảm ô nhiễm môi 4. 12 trường. - Các hoạt động góc, mọi - Phân loại rác đơn giản: Các hộp lúc, mọi nơi sữa, lon nước, chai lọ các loại phế thải này sử dụng làm đồ chơi tự tạo. - Giáo dục trẻ có ý thức khi tham gia - Các hoạt động học: luật lệ an toàn giao thông, đi đúng Khám phá Tháng nàn đường, không ném gạch đá vào - Giờ đón trả trẻ, mọi lúc, 1 các phương tiện giao thông, nét văn mọi nơi minh đi tham gia giao thông. 5. - Chăm sóc bồn hoa cây cảnh tạo - Các hoạt động khám phá, không khí tết thêm đẹp và rực rỡ. hoạt động góc. - Tác hại và cách phòng tránh khói, - Hoạt động học: Khám Tháng 6. bụi, tiếng ồn gây ô nhiễm môi phá, hoạt động ngoài trời. 2 trường. - Các giờ đón trả trẻ, khám 7/20
8. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường - Giữ vệ sinh nơi công cộng: đình phá. làng Đại Từ, đài tưởng niệm Bác Hồ, hội Cổ Loa, Lim khi được bố mẹ cho đi chơi hội - Vệ sinh dọn dẹp, trang trí lớp học, - Các hoạt động học: không xả rác bừa bãi, bẻ hoa, bẻ Khám phá, tạo hình Tháng cành, ngắt lá. 7. 3 - Tác hại của khói thuốc lá đối với - Các hoạt động ngoài trời, môi trường và sức khỏe con người hoạt động chiều. - Mọi lúc, mọi nơi - Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh, luống - Các hoạt động ngoài trời Tháng rau của lớp. và hoạt động chiều. 8. 4 - Có hành vi đúng - sai với - Giờ đón trả trẻ. việc chăm sóc và bảo vệ cây - Trẻ sử dụng nước tiết kiệm và bảo - Các hoạt động học: Tháng 9. vệ nguồn nước sạch. Khám phá, tạo hình 5 *Kết quả Việc phân chia nội dung giáo dục môi trường vào các tháng như vậy giúp bản thân tôi hệ thống được các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường một cách khoa học và logic. Qua đó lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động trong ngày của từng tháng sẽ phù hợp, nhẹ nhàng, không gượng ép và gần gũi với cuộc sống xung quanh trẻ, trẻ sẽ hiểu được việc bảo vệ môi trường là quan trọng và hình thành ý thức bảo vệ môi trường trong trẻ. 4.2.Biện pháp 2 : Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động hàng ngày. * Mục đích Các hoạt động trong ngày của trẻ diễn ra từ khi đón trẻ đến khi trả trẻ, đây là thời gian chính mà giáo viên sử dụng để kết hợp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Trong từng hoạt động chúng ta đều có thể tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. *Cách thực hiện - Đón trẻ Tôi thường đến lớp trước 15 - 20 phút để vệ sinh phòng nhóm lớp như mở cửa phòng thông thoáng phòng học. Ngoài ra khi đón trẻ tôi nhắc nhở các con 8/20
9. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường cất đồ dùng như ba lô, dép đúng nơi quy đinh, gọn gàng, bạn nào ăn quà sáng ở lớp thì nhớ vứt rác đúng nơi quy định, đúng thùng rác. Qua giờ đón trẻ cô có thể giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường bằng việc làm rất nhỏ đó là vứt rác ăn sáng vào đúng nơi quy định, ngăn nắp gọn gàng. -Trò chuyện sáng Thông qua giờ trò chuyện sáng tôi trò chuyện với trẻ về các việc sáng nay khi thức dậy trẻ đã làm như đánh rặng , rửa mặt từ dó trò chuyện với trẻ về các sử dụng tiết kiệm các nguồn nước Chẳng hạn ở tháng 2, tuần 4 khám phá “ ích lợi của cây xanh”. Tôi trò chuyện với trẻ như sau: Các con hãy kể tên các loại cây xanh mà con biết? Lợi ích của cây xanh là gì? Từ đó tôi giúp trẻ biết được ích lợi của cây xanh đối với con người là để lấy gỗ, hoa, quả, lương thực, để làm cảnh và làm không khí trong lành. Trong tháng 4 với nhánh “ ích lợi của nước ” Tôi trò chuyện với trẻ : Nước sạch là có ở đâu? Nước thế nào gọi là bẩn? Lợi ích của nước sạch đối với con người? Tác hại của nước bẩn. Tại sao nước lại bị ô nhiễm? Cách bảo vệ các nguồn nước. Từ việc trò chuyện đầu giờ tôi giáo dục trẻ ý thức bảo vệ các nguồn nước, biết sử dụng nước một cách tiết kiệm. Không vứt rác ra nguồn nước -Hoạt động học Ví dụ 1: Khám phá “Phương tiện giao thông đường bộ” Trẻ biết tên gọi, một số đặc điểm đặc trưng của 1 số phương tiện giao thông đường bộ. Hiểu được công dụng của từng loại phương tiện giao thông đường bộ. Ví dụ 2: Khám phá về ích lợi của nước Trẻ biết được một số đặc điểm của nước: Nước không màu, không mùi, không vị. Trẻ biết nước có thể hoà tan được một số chất như: Đường, muối, màu nước Trẻ biết ích lợi của nước đối với đời sống con người, cây cối Giáo dục trẻ biết sử dụng nước tiết kiệm, nhắc mọi người có ý thức bảo vệ nguồn nước sạch. Thông qua việc lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động học tôi đã cung cấp cho trẻ biết được sự cần thiết phải bảo vệ môi trường. Mặt khác điều đó còn giúp tôi tạo thói quen tốt cho trẻ, bởi đặc điểm của trẻ là “Chóng nhớ, mau quên”. Có thể nói rằng đây là biện pháp mang lại hiệu quả cao và rất phù hợp với trẻ. -Hoạt động ngoài trời: 9/20
10. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ dạo chơi, tham quan, tạo điều kiện thuận lợi để trẻ quan sát môi trường bên ngoài. Để trẻ khám phá tìm hiểu đáp ứng được nhu cầu tò mò và tính ham hiểu biết của trẻ Ví dụ: Hoạt động có mục đích: Thăm quan ao làng Đại Từ Mục đích khi cho trẻ đi dạo, thăm quan ao làng là nhằm tạo điều kiện cho trẻ trực tiếp nhìn thấy nước trong ao, đáp ứng nhu cầu vận động tìm hiểu thế giới xung quanh của trẻ. Trẻ phân biệt được nước sạch và nước bẩn, có ý thức bảo vệ nước trong ao hồ để làng xóm có môi trường sạch, đẹp. Câu hỏi dự kiến: Nước trong ao thế nào?Điều gì xảy ra khi ao bị nhiễm bẩn? Giáo dục ý thức của trẻ không vứt rác xuống ao, nhắc nhở người lớn không xả rác bừa bãi xuống ao. Nước là nguồn tài nguyên quý giá của con người, từ đó giáo dục trẻ ý thức bảo vệ nguồn nước, biết sử dụng nước tiết kiệm và đúng mục đích. Trẻ biết ích lợi của nước đối với các hoạt động của con người, động vật, cây cối Qua đó trẻ có ý thức hơn không vứt rác bừa bãi, bảo vệ nguồn nước sạch. -Hoạt động góc: Thông qua hoạt động vui chơi, trẻ được thực hành và trải nghiệm với nhiều vai khác nhau, trẻ bắt chước nhiều hành động của người lớn đồng thời phản ánh sinh động những điều mà trẻ đã tiếp nhận được từ môi trường bên ngoài, cũng từ đó giáo viên kịp thời uốn nắn, chỉnh sửa khi trẻ có biểu hiện chưa chuẩn mực Ở góc chơi phân vai, khi trẻ đóng vai “đầu bếp tí hon”, bác đầu bếp phải đi mua các loại thực phẩm như rau, củ, quả Muốn nấu các loại thực phẩm phải qua bước sơ chế, trước khi sơ chế thì phải rửa sạch, và khi trẻ đang tập làm thao tác rửa rau, củ, quả Lúc này tôi sẽ giáo dục trẻ, khi rửa thực phẩm thì phải rửa sạch và sử dụng nước hợp lý, khi rửa xong thì phải vặn vòi nước vào. Ở góc chơi âm nhạc, trẻ được thể hiện các bài hát trong chủ đề, khi hát trẻ sẽ cảm nhận và hiểu nội dung một số bài hát như “Em yêu cây xanh, hoa kết trái, màu hoa, hoa trong vườn Để từ đó trẻ biết yêu quý cây xanh, biết chăm sóc và bảo vệ cây xanh. Với góc chơi thiên nhiên, hàng ngày các con được chăm sóc cây chậu hoa cây cảnh Qua góc chơi này tôi giáo dục trẻ biết sử dụng nước sạch để tưới cho cây một cách hợp lý, biết chăm sóc cây xanh như lau lá, nhặt cỏ, tưới nước vừa đủ cho cây, cây có hoa thì không được ngắt hoa, ngắt lá, bẻ cành Từ đó trẻ biết yêu quý cây xanh và yêu thiên nhiên nhiều hơn. 10/20
11. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Ảnh minh họa: trẻ chăm sóc chậu hoa cây cảnh Ở góc chơi xây dựng, với chủ đề “Thế giới thực vật” khi trẻ đóng vai các chú công nhân xây dựng, để xây công viên cây xanh, trồng hoa, trồng các thảm cỏ. Tôi giáo dục trẻ không dẫm lên thảm cỏ, vườn hoa, cây xanh mà trẻ vừa xây xong. Ở góc chơi tạo hình, tôi dạy trẻ vẽ, nặn, cắt dán, xếp hột dán Tạo ra các sản phẩm trong từng chủ đề. Qua góc chơi này tôi giáo dục trẻ khi chơi xong thì phải biết nhặt giấy vụn, biết thu dọn nhặt bỏ rác đúng vào thùng rác, biết cất dọn góc chơi sạch sẽ, gọn gàng. -Hoạt động tổ chức giờ ăn ,ngủ cho trẻ Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp , thói quen trong sinh hoạt , đáp ứng sinh lí, trẻ được vui chơi và thoải mái như: Tôi thường xuyên nhắc trẻ phải biết kê bàn ngay ngắn, biết lấy khay đựng cơm thừa , cơm rơi và khay để khăn lau bàn và lau tay. Xếp hàng rửa tay bằng xà phòng theo quy trình 6 bước Khi ăn động viên trẻ ăn hết suất , sau khi ăn xếp bát và thìa đúng nơi quy định và đi đánh răng , lau miệng tôi nhắc nhở trẻ biết cách tiết kiệm nước bằng cách lấy cốc hứng nước , không vặn vòi nước chảy liên tục Giờ ngủ tôi sẽ kể cho trẻ nghe các câu chuyện, mẩu chuyện và giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường. -Hoạt động chiều: Hình thành các thói quen lao động tự phục vụ: Lau dọn, sắp xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết giữ gìn nhà vệ sinh sạch sẽ, biết rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi đi vệ sinh. 11/20
12. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Ảnh minh họa: Trẻ lau dọn giá đồ chơi góc xây dựng Trẻ chăm sóc bồn hoa cây cảnh của lớp , tưới nước , nhặt cỏ , cây hoa luôn tươi tốt môi trưởng thêm đẹp.Nhặt rác , lá rụng giúp sân trường sạch sẽ. Ảnh minh họa: Trẻ nhổ cỏ, chăm sóc cây xanh Trẻ rất hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động lao động, qua lao động trẻ ý thức được các hành vi đúng với môi trường. 12/20
13. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường 4.3. Biện pháp 3 : Sưu tầm , xây dựng các bài tập tình huống giáo dục trẻ bảo vệ môi trường * Mục đích : Thông qua các bài tập tình huống trẻ hiểu được hành vi của bản thân là đúng hay sai , tốt hay xấu , từ đó trẻ ý thức được hành vi của mình và có ý thức bảo vệ môi trường xung quanh. *Cách thực hiện 4.3.1.Sưu tầm tự đưa ra các bài tập tình huống đúng sai về bảo vệ môi trường Tôi sưu tầm chủ yếu là các bài tập đúng - sai, trẻ đánh dấu x vào những hành động sai và tô màu cho đẹp các bức tranh có hành vi đúng với môi trường. Ví dụ 1: Bài tập tình huống “Chăm sóc bảo vệ cây xanh” Trẻ đánh dấu x vào hành động đúng với cây xanh. Cây xanh có ảnh hưởng lớn đến môi trường. Ví dụ 2: Bài tập tình huống đúng - sai “Vứt rác đúng nơi quy định” 13/20
14. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường 4.3.2. Sưu tầm, tự làm các hình ảnh để giáo dục trẻ bảo vệ môi trường; Tôi đã tìm tòi, sử dụng khả năng khéo tay của mình vẽ tranh, xé dán, sưu tầm sách báo, mạng internet và in thành một tập tranh mỗi tờ tranh là khổ giấy A3, với tên gọi: Bé chung tay bảo vệ môi trường. Nhằm một nội dung, giáo dục trẻ và tuyên truyền kết hợp với phụ huynh, xây dựng nền tảng ý thức bảo vệ môi trường 14/20
15. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Hình ảnh minh họa: Bé giúp đỡ bác lao công dọn sạch rác Qua bức tranh tôi mong muốn các trẻ hãy góp một phần sức nhỏ bé vào công việc bảo vệ môi trường, quét dọn đường làng, ngõ xóm, không xả rác bừa bãi Ảnh minh họa: Tranh cùng bé trồng cây. Bác Hồ kính yêu đã nói: “Mùa xuân là Tết trồng cây - Làm cho đất nước càng ngày càng xuân”. Bức tranh có nội dung rất rõ ràng, tôi giáo dục trẻ vai trò của cây xanh, trẻ biết trồng cây, chăm sóc và bảo vệ cây. *Kết quả : Mỗi một tình huống là một sự trải nghiệm về ý thức bảo vệ môi trường của trẻ.Qua đó trẻ biết cách sống tích cực với môi trường và thân thiện với môi trường. Một trong những cách thức để cung cấp cho trẻ được kiến thức, kỹ năng và thái độ đối với môi trường nói trên, mỗi một tình huống tôi cung cấp cho trẻ đều rất phong phú và sinh động. 4.4.Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh học sinh cùng rèn trẻ ý thức bảo vệ môi trường. *Mục đích : Trên thực tế phần lớn phụ huynh đều làm việc tại các cơ quan , xí nghiệp vì thế cơ hội để trẻ hòa mình với thế giới tự nhiên là rất ít. Vì vậy tôi thường xuyên trao đổi, gặp gỡ với phụ huynh học sinh hàng ngày trong giờ đón, trả trẻ về việc rèn cho trẻ thói quen và ý thức tự giác trong việc bảo vệ môi trường. 15/20
16. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Không chỉ có các cô giáo mà cả cha mẹ trẻ cũng cần phải tham gia cùng với nhà trường, phối hợp với các cô giáo để việc giáo dục trẻ về bảo vệ môi trường thu được kết quả cao nhất *Cách thực hiện Ngay từ đầu năm học trong cuộc họp phụ huynh tôi đã trao đổi với phụ huynh về việc giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường là vấn đề quan trọng và được phụ huynh đồng tình Tôi chú ý đưa các bài tuyên truyền về giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường tại bảng tuyên truyền nhằm thu hút sự quan tâm của các bậc cha mẹ trong việc phối hợp cùng chăm sóc giáo dục trẻ. Ngoài ra ,tôi đưa ra các nội dung phối hợp với phụ huynh như sau: Ví dụ 1: Cách dùng điện nước (bóng đèn, quạt, ti vi, đèn học, vặn vòi nước ) Tôi trao đổi cùng các bậc phụ huynh rèn trẻ thói quen sử dụng điện, nước tiết kiệm. Trẻ ra ngoài phải đồng nghĩa với việc tắt quạt và ti vi, đèn Hoặc khi sử dụng nước thì phải tiết kiệm: Rửa tay, chải răng, tắm, rửa mặt, không lãng phí nước. Thái độ của tôi với các bậc phụ huynh rất ân cần, niềm nở, nhẹ nhàng trao đổi các nội dung. Ví dụ 3: Ý thức giữ vệ sinh chung, khi đi chơi tại các khu vui chơi, vườn bách thú, công viên nước, các di tích lịch sử Với nội dung này tôi trao đổi với phụ huynh đưa ra một số tình huống câu hỏi để phụ huynh tham khảo: Khi đi chơi công viên “Con sẽ làm gì khi ăn quà bánh xong? Rác này sẽ vứt vào đâu?Cha mẹ có thể tạo ra một số tình huống: Không vứt rác đúng nơi quy định, ngắt hoa, xem thái độ của trẻ ra sao, trẻ sẽ làm gì 5. Kết quả đã đạt được: *Học sinh: Với những biện pháp trên khi thực hiện tại lớp tôi đạt được một số kết quả như sau: Khuôn viên của trường, lớp ngày càng "Xanh - sạch - đẹp" và an toàn, thoáng mát đã góp phần rất lớn thu hút các bậc phụ huynh đưa trẻ đến trường ngày một đông hơn. Trẻ ở lớp bước đầu có ý thức bảo vệ môi trường từ những việc làm đơn giản: Thông qua giáo dục bảo vệ môi trường, trẻ biết chăm sóc, giữ gìn sức khỏe cho bản thân. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ dùng và vật liệu gọn gàng, đúng chỗ. Trẻ biết chăm sóc cây cảnh, tưới cây góc thiên nhiên, có ý thức tốt bảo quản môi trường của lớp, của trường luôn luôn sạch đẹp. Trẻ có những thói quen tốt bảo vệ môi trường như ăn xong biết vứt giấy bỏ vào thùng rác. 16/20
17. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Biết tiết kiệm thức ăn, ăn hết suất, không làm rơi vãi, không bỏ thừa thức ăn, ăn xong biết đánh răng tiết kiệm nước.Trẻ khi nhìn thấy người khác xả rác bừa bãi biết nhắc nhở. *Giáo viên: Với vai trò là người giáo viên, là người hướng dẫn trẻ tôi đã được tham gia tập huấn đầy đủ, nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, tìm hiểu kỹ và sâu sắc những vai trò của môi trường trong cuộc sống của con người. Để từ đó tôi đã tìm ra những phương hướng, biện pháp tích cực và triệt để nhất để bảo vệ môi trường, vận dụng được các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống thực của trẻ. Luôn tìm tòi và khám phá các cách sử dụng và tái chế các nguyên vật liệu cũ để làm thành các công cụ dạy học và các đồ dung, đồ chơi. Khảo sát cuổi năm: Đầu năm Cuối năm Tiêu chí đánh giá Tổng STT số trẻ Đạt yêu Đạt yêu cầu cầu % % Biết chăm sóc và bảo vệ cây 1 34 14 = 41 33 = 97 Biết giữ gìn trật tự vệ sinh công 2 cộng, vệ sinh trường lớp, không 34 14 = 35 33 = 97 vứt rác bừa bãi Biết cất dọn đồ dùng đồ chơi 34 3 đúng nơi quy định 16 = 47 32= 94 Phân biệt được những hành 4 động đúng, hành động sai 34 14 = 41 33 = 97 trong việc bảo vệ môi trường Biết tiết kiệm nước khi sử dụng 5 34 16 = 47 31 = 91 Biết nhắc nhở mọi người bảo vệ 6 34 17 = 50 40 = 100 môi trường 17/20
18. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận: Cho trẻ tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường là hoạt động vô cùng bổ ích. Qua việc thực hiện áp dụng biện pháp mới tôi thấy trẻ rất hứng thú tham gia các hoạt động, lao động tích cực hơn, sáng tạo năng động, nhanh nhẹn hơn, thay vào sự nhàm chán của trẻ ở những năm học trước. Bằng những sự hứng thú, tập trung, giúp trẻ thể hiện được sự khéo léo, óc tưởng tượng, sự giao lưu với bạn bè, cô giáo, người thân và những người xung quanh Hoạt động “Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường” là vô cùng quan trọng, giúp trẻ tích luỹ được nhiều kỹ năng, được trải nghiệm qua các hoạt động trong cuộc sống sau này . 2. Bài học kinh nghiệm : Từ những việc làm trên bản thân tôi tự rút ra cho mình bài học kinh nghiệm sau: Muốn giúp trẻ 5-6 tuổi có kỹ năng bảo vệ môi trường lồng ghép vào các hoạt động giáo viên phải luôn tìm tòi các phương pháp thích hợp, khoa học và sáng tạo, linh hoạt qua các tháng. Giáo viên mạnh dạn, tự tin khi áp dụng những biện pháp để rèn kỹ năng, ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý và khả năng nhận thức và kỹ năng hoạt động của trẻ để lựa chọn phương pháp thích hợp. Áp dụng tốt phương pháp dạy học tích cực phù hợp với trẻ. Sáng tạo đồ dùng từ nguyên liệu phế thải nhiều hơn để góp phần vào việc bảo vệ môi trường, cách bố trí trong lớp, trang trí, trồng và chăm sóc cây ở góc thiên nhiên phải phù hợp với độ tuổi và khả năng phát triển của trẻ. Cải tiến đồ dùng, đồ chơi phải đẹp hấp dẫn, sáng tạo có tác dụng thu hút, tạo cho trẻ niềm say mê, hứng thú học và hoạt động. Giáo viên hướng dẫn trẻ, tổ chức cho trẻ phải nhẹ nhàng, thoải mái, tránh gò ép trẻ. Coi trẻ là con mình, lấy trẻ làm trung tâm luôn theo sát để uốn nắn, giáo dục hành vi văn minh cho trẻ. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Gia đình - Nhà trường - Xã hội trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Qua đó góp phần hoàn thành tốt mục tiêu giáo dục mầm non là phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. 3. Khuyến nghị và đề xuất : 18/20
19. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường Hiện nay trước yêu cầu cao của sự nghiệp giáo dục đào tạo đòi hỏi giáo viên phải toàn diện, hoàn thiện về mọi mặt. Tôi kính mong các cấp lãnh đạo tạo điều kiện cho giáo viên được đi dự chuyên đề, kiến tập những giờ hoạt động ngoài trời có lồng ghép bảo vệ môi trường của các trường bạn nhiều hơn nữa, để chúng tôi cũng có cơ hội học hỏi kinh nghiệm và về áp dụng tổ chức cho trẻ hoạt động học, chơi có lồng ghép việc giáo dục bảo vệ môi trường ở lớp được tốt hơn. Tham mưu với Ban Giám Hiệu trường trang bị thêm về cơ sở vật chất, mua đồ dùng đồ chơi, sách tình huống đúng - sai về môi trường cho trẻ có đủ điều kiện hoạt động theo các tháng. Ban Giám Hiệu tạo điều kiện cho giáo viên và trẻ được đi thăm quan, dã ngoại 1 số các địa điểm công viên, khu vui chơi những nơi sạch sẽ, nhiều cây xanh, khu sinh thái, giáo dục trẻ kỹ năng về bảo vệ môi trường, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về “Một số biện pháp giáo trẻ 5-6 tuổi có ý thức bảo vệ môi trường” đã được thực hiện tại lớp. Tuy đã đạt một số kết quả trên lớp song vẫn còn những tồn tại. Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến xây dựng chân thành của các cấp lãnh đạo cũng như bạn bè đồng nghiệp bổ sung, góp ý cho tôi để kết quả áp dụng được tốt hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Đại Kim , Ngày 10 tháng 04 năm 2019 Người viết Tạ Thùy Trang 19/20
20. Một số biện pháp giáo dục trẻ (5-6) tuổi có ý thức bảo vệ môi trường TÀI LIỆU THAM KHẢO 1/ Sách hướng dẫn thực hiện hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Của NXB giáo dục Việt Nam. Tác giả: Lương Thị Bình, Nguyễn Thị Cẩm Bích, Nguyễn Thị Quyên, Phan Hồng Anh, Chu Hồng Nhung. 2/ Sách bé bảo vệ môi trường, (bộ giáo dục và đào tạo, vụ giáo dục mầm non). 3/ Sách bé thực hành các tình huống bảo vệ môi trường. Tác giả: Trần Thị Ngọc Trâm, Nguyễn Thị Cẩm bích, Nguyễn Thị Quyên, Lương Thị Bình. 4/ Sách hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non. Mẫu giáo 4- 5 tuổi. Của NXB giáo dục Việt Nam. Tác giả: TS Trần Thị Ngọc Trâm, TS Lê Thu Hương. PGS - TS Lê Thị Ánh Tuyết (Đồng chủ biên) 5/ Nghiên cứu tìm hiểu thêm các sách, báo, tạp chí về chuyên mục bé tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường. 6/ Mạng intenet trang các hoạt động về bảo vệ môi trường. 20/20