Ôn tập kiểu bài nghị luận và tục ngữ

Nội dung text: Ôn tập kiểu bài nghị luận và tục ngữ

1. «n tËp kiÓu bµi nghÞ luËn vµ tôc ng÷ I. Khái niệm nghị luận văn học Vaên nghị luận laø vaên ñöôïc vieát ra nhaèm xaùc laäp cho ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe moät töôûng ,quan ñieåm naøo ñoù .Muoán theávaên nghò luaän phaûi coù luaän ñieåm roõ raøng ,coù lyù leõ, daãn chöùng thuyeát phuïc - Nhöõng tö töôûng quan ñieåm trong vaên nghị luận phaûi höôùng tôùi giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà ñaëc ra trong ñôøi soáng thì môùi coù yù nghóa II. Ñaëc ñieåm chung: Moãi baøi vaên nghị luận ñeàu phaûi coù luaän ñieåm, luaän cöù vaø laäp luaän.Trong moät văn bản coù theå coù moät luaän ñieåm chính vaø caùc luaän ñieåm phuï. 1.Luaän ñieåm:Laø yù kieán theå hieän quan ñieåm trong baøi NL Ví duï:”Baøi Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta” luaän ñieåm chính laø ñeà baøi 2.Luaän cöù: Laø nhöõng lyù leõ, daãn chöùng laøm cô sô ûcho luaän ñieåm, daãn ñeán luaän ñieåm nhö moät keát luaän cuûa nhuõng lyù leõ vaø daãn chöùng ñoù.Luaän cöù traû lôøi caâu hoûi:Vì sao phaûi neâu ra luaän ñieåm? Neâu ra ñeå laøm gì? Luaän ñieåm aáy coù ñaùng tin caäy khoâng? 3.Laäp luaän: Laø caùch löïa choïn, saép xeáp, trình baøy caùc luaän cöù sao cho chuùng laøm cô sôû vöõng chaéc cho luaän ñieåm. III. §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghi luËn 1. §Ò v¨n - Nªu ra mét vÊn ®Ò ®Ó bµn b¹c ®ßi hái ng­êi viÕt bµy tá ý kiÕn cña m×nh ®èi víi vÊn ®Ò ®ã. - TÝnh chÊt cña ®Ò: ca ngîi, ph©n tÝch, khuyªn nhñ, bµn b¹c 2.LËp ý X¸c lËp c¸c vÊn ®Ò ®Ó cô thÓ ho¸ luËn ®iÓm, t×m luËn cø vµ t×m c¸ch lËp luËn cho bµi v¨n IV. Bè côc vµ ph­¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn 1. Bè côc - MB: nªu vÊn ®Ò cã ý nghÜa ®èi v¬i ®êi sèng xa héi - TB: Tr×nh bµy néi dung chñ yÕu cña bµi - KB: nªu KL nh»m kh¼ng ®Þnh t­ t­ëng th¸i ®é quan ®iÓm cña bµi 2. Phương pháp lËp luËn - Suy luËn nh©n qu¶ - Suy luËn t­¬ng ®ång V. C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn 1. T×m hiÓu ®Ò - t×m yªu cÇu cña ®Ò - X¸c ®Þnh phÐp lËp luËn, ph¹m vi lËp luËn 2. LËp ý: Tr×nh tù lËpluËn - Tõ nhËn thøc ®Õn hµnh ®éng - Tõ gi¶ng gi¶i ®Õn chøng minh 3. LËp dµn ý 4. ViÕt bµi
2. «n tËp kiÓu bµi nghÞ luËn vµ tôc ng÷ Bµi tËp 1 1. T¸c phÈm nµo sau ®©y thuéc kiÓu VB nghÞ luËn? A. Cæng trêng më ra. B. C«n S¬n ca. C. Nh÷ng c©u h¸t than th©n. D. Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. 2. Trong hoµn c¶nh nµo ng­êi ta sö dông kiÓu VB nghÞ luËn? A. §Ò ®¹t nguyÖn väng cña b¶n th©n víi cÊp cã thÈm quyÒn. B. Tranh luËn, b¶o vÖ cho mét quan niÖm, t­ t­ëng x· héi. C. KÓ vÒ mét c©u chuyÖn hÊp dÉn. D. Bµy tá t©m tr¹ng, c¶m xóc. 3. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y kh«ng ®óng víi ®Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn? A. Nh»m t¸i hiÖn sù viÖc, sù vËt, hiÖn t­îng mét c¸ch sinh ®éng. B. Nh»m thuyÕt phôc ng­êi ®äc, ng­êi nghe vÒ mét ý kiÕn, mét quan ®iÓm, mét nhËn xÐt nµo ®ã. C. LuËn ®iÓm râ rµng, lËp luËn chÆt chÏ, dÉn chøng thuyÕt phôc. D. ý kiÕn, quan ®iÓm, nhËn xÐt nªu lªn trong v¨n nghÞ luËn ph¶i h­íng tíi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cã thùc trong ®êi sèng th× míi cã ý nghÜa. 4. LuËn cø bao gåm nh÷ng yÕu tè nµo? A. Nh÷ng sè liÖu chÝnh x¸c. B. DÉn chøng vµ trÝch dÉn. C. LÝ lÏ vµ dÉn chøng. D. LÝ lÏ vµ luËn ®iÓm. 5. Lêi v¨n lËp luËn ph¶i ®¸p øng yªu cÇu nµo? A. Cã nhÞp ®iÖu, cã vÇn. B. Cã h×nh ¶nh. C. Gîi c¶m. D. ChÆt chÏ. 6. ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm? A. Lµ nh÷ng trÝch dÉn th¬ v¨n. B. Lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t­ t­ëng, quan ®iÓm trong bµi viÕt. C. Lµ nh÷ng c©u nãi næi tiÕng cña c¸c l·nh tô. D. Lµ nh÷ng sè liÖu chÝnh x¸c, ®¸ng tin cËy. 7. §Ò nµo d­íi ®©y kh«ng ph¶i lµ ®Ò v¨n nghÞ luËn? A. Chøng minh r»ng nh©n d©n ViÖt Nam tõ x­a ®Õn nay lu«n sèng theo ®¹o lÝ “¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y”. B. Nh©n d©n ta th­êng khuyªn nhñ nhau: “ Cã c«ng mµi s¾t, cã ngµy nªn kim”. Em h·y chøng minh lêi khuyªn trªn lµ hoµn toµn chÝnh x¸c. C. C¶m nhËn cña em vÒ vÎ ®Ñp cña quª h­¬ng. D. Chøng minh: “D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu n­íc. §ã lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc”. 8. Th©n bµi cña mét bµi v¨n nghÞ luËn th­êng cã néi dung nµo? A. Nªu vÊn ®Ò cã ý nghÜa ®èi víi ®êi sèng x· héi. B. Nªu kÕt luËn nh»m kh¼ng ®Þnh t­ t­ëng, th¸i ®é, quan ®iÓm cña bµi. C.Tr×nh bµy néi dung chñ yÕu cña bµi. D. Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc. 9. TÝnh chÊt nµo phï hîp nhÊt víi ®Ò bµi: “§äc s¸ch rÊt cã lîi”? A. Suy luËn, tranh luËn. B. Ph©n tÝch. C. Khuyªn nhñ. D. Ca ngîi. 10. Trong lËp luËn cña bµi v¨n nghÞ luËn, dÉn chøng vµ lÝ lÏ ph¶i cã mèi quan hÖ nh­ thÕ nµo víi nhau? A. Ph¶i t­¬ng ®­¬ng víi nhau. B. Ph¶i phï hîp víi nhau. C. Ph¶i phï hîp víi luËn ®iÓm. D. Ph¶i phï hîp víi nhau vµ phï hîp víi luËn ®iÓm. Bµi tËp 2: a) §iÒn thªm nh÷ng tõ ng÷ ®Ó t¹o thµnh nh÷ng c©u tôc ng÷ hoµn chØnh: (1) §­îc mµu lóa,  óa mïa cau
3. §­îc mïa cau,  ®au mïa lóa (2) Vèng ®«ng vång t©y,  ch¼ng m­a d©y còng b·o giËt (3) Ruéng cao trång mµu,  ruéng s©u cÊy chiªm. (4) N¾ng tèt d­a,  m­a tèt lóa. (5) Rång ®en lÊy n­íc th×  n¾ng Rång tr¾ng lÊy n­íc  th× m­a. (6) G¸i tµi, tham  tham, trai, s¾c (7) Canh su«ng khÐo nÊu th× ngon MÑ giµ khÐo nãi th× ®¾t  con, chång. (8) Cã phóc ®Î con hay léi C㠮Πcon hay  téi, trÌo. (9) B¸n hµng nãi th¸ch, lµm kh¸ch  tr¶ rÎ (10) N¨m ngãn tay cã  ngãn dµi ngãn ng¾n b) Trong c¸c tr­êng hîp sau, tr­êng hîp nµo lµ tôc ng÷, tr­êng hîp nµo lµ thµnh ng÷? (1) L­¬n ng¾n chª ch¹ch dµi. (6) C¹n tµu r¸o m¸ng. (2) XÊu ®Òu h¬n tèt lái.  Tôc ng÷ (7) Giµu nøt ®è ®æ v¸ch. (3) Con d¹i c¸i mang. Tôc ng÷ (8) Tr¸nh vá d­a gÆp vá dõa. (4) GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ.  Tôc ng÷ (9) Dai nh­ ®Øa ®ãi. (5) Giµ ®ßn non nhÏ. (10) C¸i khã bã c¸i kh«n.  Tôc ng÷