Giáo án Địa 11 - Tiết 21, Bài 9: Nhật Bản - Tiết 1: Tự nhiên, dân cư và tình hình phát triển kinh tế

Nội dung text: Giáo án Địa 11 - Tiết 21, Bài 9: Nhật Bản - Tiết 1: Tự nhiên, dân cư và tình hình phát triển kinh tế

1. Địa 11 - Tiết 21. Bài 9: NHẬT BẢN Tiết 1- TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ I. Kiến thức cần nắm: - Biết được vị trí địa lý, phạm vi lãnh thổ của Nhật Bản. - Trình bày đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi và khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế. - Phân tích được các đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới sự phát triển kinh tế. - Trình bày và giải thích được tình hình kinh tế Nhật Bản từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. II. Nội dung bài học: Nội dung (Học sinh chép vào vở) Hướng dẫn Tiết 21. Bài 9: NHẬT BẢN Tiết 1- TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ * Diện tích: 378 nghìn km2 * Dân số: 127,7 triệu người (2005) * Thủ đô: Tô-ki-ô I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ: - Là một quần đảo nằm ở Đông Bắc châu Á. - HS quan sát bản đồ tự nhiên Châu Á - Gồm có 4 đảo lớn: Hô-cai-đô, Hôn-su, Xi- và lược đồ SGK nắm được đặc điểm cô-cư, Kiu-xiu và trên 1000 đảo nhỏ. và ý nghĩa của vị trí địa lý Nhật Bản. - Vị trí địa lý thuận lợi cho Nhật Bản mở rộng giao lưu với các nước trong khu vực bằng đường biển, phát triển kinh tế biển. II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN: HS dựa vào bản đồ tự nhiên Nhật Bản *Địa hình: và nội dung SGK, hãy nhận xét: - Chủ yếu là đồi núi (chiếm 80% diện tích - Đặc điểm chủ yếu của địa hình, sông lãnh thổ), có nhiều núi lửa. ngòi, bờ biển, khí hậu, khoáng sản?
2. - Đồng bằng nhỏ hẹp nằm ven biển, đất đai Phân tích những tác động của chúng màu mỡ thuận lợi phát triển nông nghiệp. đối với sự phát triển kinh tế? *Sông ngòi: Ngắn, nhỏ và dốc có tiềm năng thủy điện lớn. * Bờ biển: Khúc khuỷu nhiều vũng vịnh thuận lợi xây dựng các hải cảng. *Khí hậu: - Nằm trong khu vực gió mùa, mưa nhiều. - Khí hậu thay đổi từ Bắc xuống Nam: ôn đới, cận nhiệt đới. *Khoáng sản: Nghèo khoáng sản, ngoài than và đồng các khoáng sản khác không đáng kể. *Khó khăn: Thiên tai (động đất, núi lửa, bão ); Thiếu tài nguyên khoáng sản. III. DÂN CƯ: - HS phân tích bảng số liệu 9.1 rút ra - Là nước đông dân đứng thứ 8 trên thế giới. nhận xét về quy mô, cơ cấu dân số - Tốc độ gia tăng dân số thấp và giảm dần Nhật Bản. Nêu đặc điểm dân cư của (Năm 2005 đạt 0,1%) Nhật Bản. - Tỷ lệ người già trong dân cư ngày càng lớn. - Lao động cần cù, tính kỉ luật và tinh thần trách nhiệm cao, coi trọng giáo dục. *Kết luận: Có đội ngũ lao động lành nghề, trình độ cao góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển mạnh, tăng khả năng cạnh tranh trên thế giới. Tuy nhiên thiếu lực lượng lao động trong tương lai. IV. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ 1. Giai đoạn sau chiến tranh thế giới thứ hai: Nền kinh tế bị suy sụp nghiêm trọng. 2. Giai đoạn từ 1950 - 1973: - Dựa vào bảng 9.2 nhận xét tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật thời kì 1950
3. - Nền kinh tế nhanh chóng được khôi phục và – 1973? Giải thích nguyên nhân? phát triển nhảy vọt (1955 - 1973) - Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao (>10%) * Nguyên nhân: - Chú trọng đầu tư hiện đại hoá công nghiệp, tăng vốn, áp dụng kĩ thuật mới. - Tập trung cao độ vào các ngành then chốt, có trọng điểm theo từng giai đoạn. - Duy trì cơ cấu kinh tế hai tầng. 3. Giai đoạn từ 1973 -2005: - HS dựa vào bảng 9.3 nhận xét tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật thời kì 1990 - Tốc độ phát triển kinh tế giảm xuống và – 2005? không ổn định. - Nguyên nhân: Do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng năng lượng và tài chính thế giới. - Năm 2005 quy mô nền kinh tế của Nhật Bản lớn thứ hai thế giới (sau Hoa Kì). III. Dặn dò và hướng dẫn HS học tập ở nhà: - Trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK. - Đọc trước bài Nhật Bản tiết 2, trả lời các câu hỏi sau: 1. Chứng minh Nhật Bản có nền công nghiệp phát triển cao? 2. Nhận xét về tình hình phát triển ngành dịch vụ và nông nghiệp của Nhật Bản?