Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 63: Văn bản: Mùa xuân của tôi - Vũ Bằng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 63: Văn bản: Mùa xuân của tôi - Vũ Bằng

1. TIẾT 63. Văn bản: MÙA XUÂN CỦA TÔI Vũ Bằng
2. Tác giả -Vũ Bằng (1913- 1984) sinh tại Hà Nội. -Là nhà văn, nhà báo sáng tác từ trước Cách mạng tháng Tám 1945. Năm 1954 ông vào Sài Gòn viết văn, làm báo, hoạt động cách mạng. -Sở trường: truyện ngắn, tùy bút, bút kí.
3. Tác giả Tác phẩm -Xuất xứ: +Trích từ thiên tùy bút “Tháng giêng mơ về trăng non và rét ngọt” trong tập tùy bút - bút kí “Thương nhớ mười hai”.
4. THÁNG GIÊNG: M¬ vÒ tr¨ng non rÐt ngät THÁNG HAI:T¬ng t hoa ®µo THÁNG BA: RÐt nµng B©n THÁNG TƯ: M¬ ®i t¾m suèi Mêng THÁNG NĂM:Nhí nhãt, mËn, rîu nÕp vµ l¸ mãng THÁNG SÁU:ThÌm nh·n Hng Yªn THÁNG BẢY: Ngµy r»m x¸ téi vong nh©n THÁNG TÁM: Ng« §ång nhÊt diÖp l¹c Thiªn h¹ céng tri thu THÁNG CHÍN: G¹o míi chim ngãi THÁNG MƯỜI: Nhí giã bÊc, ma phïn THÁNG MỘT: Th¬ng vÒ nh÷ng ngµy nhÓ bäng con rËn rång THÁNG CHẠP: Nhí ¬i chî tÕt
5. - Hoàn cảnh ra đời: + Sáng tác trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt,tác giả phải sống xa quê hương.
6. Tác giả - huê tình: chỉ tình yêu trai gái. Tác phẩm - phong: còn chụm lại, chưa tách nở ra. Thể: Tùy bút - văn xuôi trữ tình, Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
7. + Phần 1: “Tự nhiên mê luyến mùa xuân” => Tình cảm của con người đối với mùa xuân + Phần 2: Tiếp-> mở hội liên hoan” => Cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân đất Bắc. + Phần 3: còn lại: => Cảm nhận về mùa xuân sau rằm tháng giêng
8. Tự nhiên như thế : ai cũng chuộng mùa xuân. Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân ,người ta càng trìu mến , không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con; ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân. => Khẳng định tình yêu của con người đối với mùa xuân là tình cảm tự nhiên.
9. * Thiên nhiên : + Thời tiết: mưa riêu riêu, gió lành lạnh + Âm thanh: tiếng nhạn kêu trong đêm xanh => Mang nét đặc trưng của đất Bắc. * Không khí sinh hoạt: + Tiếng trống chèo vọng lại, câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng. + Nhang trầm, đèn nến và nhất là không khí gia đình đoàn tụ trên kính dưới nhường. + Trước bàn thờ Phật, thờ Thánh, thờ tổ tiên lòng anh ấm lạ ấm lùng => thiêng liêng, đầm ấm.
10. Liệt kê sóng đôi Điệp ngữ non - nước đừng thương bướm - hoa đừng thương trăng - gió đừng thương trai - gái ai cấm được mẹ -con ai cấm được gái còn son - chồng ai cấm được =>Khẳng định tình yêu của con người đối với mùa xuân như một quy luật tất yếu.
11. * Sức sống của thiên nhiên và con người: + Làm cho người ta muốn phát điên lên. + Nhựa sống trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được,phải trồi ra thành cái lá nhỏ li ti . + Tim người ta dường như trẻ hơn ra đập mạnh hơn. + Y như như những con vật nằm thu hình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng “ sống” lại, thèm khát yêu thương thực sự. + Trong lòng thì cảm như có không biết bao nhiêu là hoa mới nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan. Sử dụng từ ngữ so sánh, nhân hóa đặc sắc, từ ngữ biểu cảm tinh tế Gợi lên sức sống mãnh liệt.
12. •Thiên nhiên + Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong + Cỏ không mướt xanh .nhưng trái lại nức một mùi hương man mác. + Mưa xuân thay thế cho mưa phùn. + Trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng như cánh con ve mới lột. + Ong bay đi kiếm nhị hoa.
13. * Thiên nhiên * Con người: * Cuộc sống: + Đào hơi phai nhưng nhụy + yêu mùa xuân + Bữa cơm giản dị: cà om vẫn còn phong nhất là sau rằm với thịt thăn điểm lá tía tô , + Cỏ không mướt xanh tháng giêng bát canh trứng cua vắt chanh .nhưng trái lại nức một + rạo rực một niềm ăn mát như quạt vào lòng. mùi hương man mác. vui sáng sủa. + Trò vui tạm thời kết thúc: + Mưa xuân thay thế cho nhường chỗ cho cuộc sống mưa phùn. êm đềm thường nhật + Trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng như cánh con ve mới lột + Ong bay đi kiếm nhị hoa. => Giọng điệu sâu lắng, từ ngữ tinh tế. Bức tranh xuân tươi mới, sáng sủa, bình dị, ấm áp.
14. Tổng kết Nghệ thuật Sử dụng thể loại tuỳ bút với dòng cảm xúc trữ tình nồng nàn, nhiều cung bậc, câu văn linh hoạt, nhiều hình ảnh độc đáo. Nội dung - Cảnh sắc thiên nhiên, không khí mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc nước ta được cảm nhận, tái hiện trong nỗi nhớ thương da diết.- - Biểu lộ chân thực và cụ thể tình yêu quê hương, đất nước, lòng yêu cuộc sống và tâm hồn tinh tế, nhạy cảm.
15. * Luyện tập ViÕt mét ®o¹n văn diÔn t¶ c¶m xóc vÒ mïa xu©n trên quê hương em( khoảng 5- 7 câu)
16. * Híng dÉn vÒ nhµ - N¾m ®îc néi dung vµ nghÖ thuËt cña văn bản. - ViÕt mét ®o¹n văn diÔn t¶ c¶m xóc cña em vÒ mïa xu©n Hà Nội hoặc vẽ một bức tranh về Hà Nội.