Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 81: Bức tranh của em gái tôi (tiết 1) - Tạ Duy Anh

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 81: Bức tranh của em gái tôi (tiết 1) - Tạ Duy Anh

1. CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM Ở NHÀ- THEO TỔ - Tổ 1, 2: câu 1: Trình bày những nét chính về tác giả, xuất xứ, thể loại của tác phẩm. - Tổ 3, 4: câu 2. Nhân vật người anh được miêu tả chủ yếu ở đời sống tâm trạng, theo dõi truyện, hãy cho biết tâm trạng người anh diễn biến qua các thời điểm nào? Hãy tìm những chi tiết tiêu biểu nói về tâm trạng, hành động của người anh trong mỗi thời điểm. Em có nhận xét gì về người anh tại mỗi thời điểm đó?
2. Tổ 1, 2: câu 1: Trình bày những nét chính về tác giả, xuất xứ, thể loại của tác phẩm.
3. -Tạ Duy Anh tên khai sinh là Tạ Viết Đãng - Sinh ngày 9 tháng 9 năm 1959. - Quê ông ở xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà Tây (nay là huyện Chương Mỹ, Hà Nội). - Ông từng làm cán bộ giám sát chất lượng bê tông ở nhà máy thủy điện Hòa Bình, trung sĩ bộ binh ở Lào Cai - Hiện ông là biên tập viên tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Tạ Duy Anh trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1993. - Giải truyện ngắn nông thôn báo Văn nghệ, báo Nông nghiệp và Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức , tạp chí Văn nghệ Quân đội. - Là nhà văn hiện đại, là cây bút trẻ của thời kì đổi mới. Tác phẩm của ông mang hơi thở của cuộc sống hiện đại.
4. Xuất bản 1999, in trong tập Con dế ma. - Đạt giải nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” do báo Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tổ chức năm 1998. - Thể loại: truyện ngắn
5. Ngôi kể : Ngôi thứ nhất ( người anh) - PTBĐ: tự sự + miêu tả + Nhân vật chính trong truyện: người anh, người em + Nhân vật trung tâm: người anh + Cả hai đều là nhân vật chính vì đều giúp thể hiện chủ đề sâu sắc của truyện: lòng nhân hậu và thói đố kị + Trong đó nhân vật trung tâm là người anh vì sự thức tỉnh của người anh là chủ đề cơ bản của truyện
6. Các sự việc: - Chuyện về hai anh em Mèo - Kiều Phương; anh trai bực vì em nghịch. - Mèo bí mật học vẽ, tài năng hội hoạ bất ngờ được phát hiện - Người anh thấy ghen tị trước tài năng của em - Bức vẽ“Anh trai tôi” của em gái đạt giải - Em gái thành công; cả nhà mừng vui; người anh trai nhận ra tấm lòng của em và ân hận vô cùng.
7. • Tổ 3, 4: câu 2. Nhân vật người anh được miêu tả chủ yếu ở đời sống tâm trạng, theo dõi truyện, hãy cho biết tâm trạng người anh diễn biến qua các thời điểm nào? Hãy tìm những chi tiết tiêu biểu nói về tâm trạng, hành động của người anh trong mỗi thời điểm. Em có nhận xét gì về người anh tại mỗi thời điểm đó?
8. Nhân vật người anh được miêu tả chủ yếu ở đời sống tâm trạng ở ba thời điểm: - Khi thấy em gái tự chế màu vẽ - Khi tài năng hội hoạ của em được phát hiện - Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em.
9. - Khi thấy em gái tự chế màu vẽ: + Bí mật theo dõi + Đặt tên em là mèo + Nói:“ Trời ạ ! Thì ra nó chế thuốc vẽ” =>Thái độ coi thường, kẻ cả - Khi tài năng hội hoạ của em được phát hiện: + Thấy mình bất tài. + Hay gắt gỏng →Tâm trạng: buồn, bực bội, khó chịu vì ghen tị với người hơn mình
10. - Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em. + Ngỡ ngàng: Vì không ngờ người em mình vẫn coi thường, giận ghét lại vẽ mình trong bức tranh dự thi, coi mình là người thân thuộc nhất. Và bức tranh đẹp quá, ngoài sức tưởng tượng. + Hãnh diện: Vì mình được đưa vào trong tranh mà lại là bức tranh đoạt giải, vì mình thật đẹp, thật hoàn hảo, vì em mình thật giỏi, thật tài năng. + Xấu hổ: Vì mình xa lánh em, ghen tị với em, không hiểu em và tầm thường hơn em.
11. HOẠT ĐỘNG NHÓM ĐÔI ( 2’) Câu 1( T1+2):Cuối truyện, người anh muốn nói: “ Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy” câu nói đó gợi cho em suy nghĩ gì về người anh? Câu 2( T3+4) Nhận xét về cách miêu tả tâm lí nhân vật của tác giả Tạ Duy Anh? Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất- tôi- người anh có tác dụng gì?
12. Câu. Người anh đã nhận ra thói xấu của mình, nhận ra tình cảm trong sáng, lòng nhân hậu của em gái, thực sự xấu hổ, hối hận. Câu 2. - Miêu tả tâm lí nhân vật rất tinh tế, linh hoạt, phù hợp với từng thời điểm khác nhau - Sử dụng ngôi kể thứ nhất: Đây là điểm đặc biệt trong nghệ thuật kể chuyện và xây dựng nhân vật của tác giả: Nhân vật “tôi” thường xuyên tự phân tích tâm lí bản than, tự đánh giá, tự phấn xét mình; tâm lí của “ tôi” được trải qua trong quá trình thay đổi
13. NX 1: Người anh thật xấu xa, đáng ghét vì đố kị với chính em gái mình. Lỗi của người anh không thể tha thứ. NX 2: Đúng là người anh có lúc không phải với em mình nhưng sau đó đã biết hối hận, xấu hổ vì hành động của chính mình. Vì vậy, người anh có thể trở thành người tốt.
14. Hướng dẫn về nhà: - Đọc truyện, kể tóm tắt - Phân tích nhân vật người em - Vẽ bản đố tư duy kiến thức bài -Tìm những câu thành ngữ, tục ngữ ca dao nói về tình cảm anh em - Chuẩn bị bài- phần còn lại của văn bản
15. Tiết 105-106 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)