Bài giảng Ngữ văn 12 - Đàn ghi ta của Lorca (Thanh Thảo)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 12 - Đàn ghi ta của Lorca (Thanh Thảo)

1. ”Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” ĐÀN GHI TA CỦA LORCA Thanh Thảo
2. A. TIỂU DẪN 1. Tác giả Thanh Thảo. - Thuộc thế hệ nhà thơ trẻ chống Mỹ, có nhiều nỗ lực đổi mới thơ Việt. - Đặc điểm thơ: + Giàu suy tư, mãnh liệt, phóng túng. + Nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực.
3. Thanh th¶o ®· tõng viÕt: Lor- ca lµ nhµ th¬ cña nh÷ng giÊc m¬, cña nh÷ng linh c¶m nhoi nhãi, mét nhµ th¬ cã thÓ biÕn nh÷ng giÊc m¬ thµnh nhÞp ®iÖu, cã thÓ biÕn nh÷ng linh c¶m thµnh ng«n tõ. Lor-ca siªu thùc mét c¸ch tù nhiªn vµ hiÖn thùc mét c¸ch tù nhiªn.
4. 2. Nhà thơ, người nghệ sỹ Lorca Em biết gì về Lorca và thời đại của ông? Khi nµo t«i chÕt H·y vïi th©y t«i cïng víi C©y ®µn díi líp c¸t Khi nµo t«i chÕt H·y vïi th©y t«i gi÷a rÆng c©y cam Vµ ®¸m b¹c hµ Khi nµo t«i chÕt h·y vïi th©y t«i, t«i xin c¸c ngêi ®ã N¬i mét chiÕc chong chãng gÝo Khi nµo t«i chÕt
5. 3. Bµi th¬ “§µn ghi ta cña Lor- ca” a. XuÊt xø: Rót trong tËp “Khèi vu«ng ru- bÝch” (1985) b. §Æc ®iÓm - Giµu suy t, m·nh liÖt, phãng tóng - M¹ch c¶m xóc b¾t ®Çu tõ Ên tîng về đµn ghi ta cña Lor- ca. c. Lêi ®Ò tõ: “Khi t«i chÕt h·y ch«n t«i víi c©y ®µn” - Tình yêu say đắm với nghệ thuật - T×nh yªu thiết tha víi quª h¬ng xø së. - T tëng nghÖ thuËt cña Lor- ca: Dòng c¶m vît qua c¸i cò kÓ c¶ nh÷ng thÇn tîng cò ®Ó lµm nªn c¸i míi. d. Bè côc - PhÇn 1: 6 dßng ®Çu - PhÇn 2: 12 dßng tiếp - Phần 3: 13 câu còn lại
6. B. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Sáu câu thơ đầu - Tiếng đàn bọt nước: Tạo âm => Gợi sự mong manh Tạo hình dễ tan vỡ - Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt: Hình ảnh thực: Đấu bò tót . Hình ảnh tượng trưng: Nền chính trị độc tài Tây Ban Nha -Li-la li-la: Mô phỏng tiếng đàn.=> Nền văn hoá Tây Ban Nha rộng lớn. -Miền đơn độc, vầng trăng chếnh choáng, yên ngựa mỏi mòn. => Lorca - nghệ sĩ tự do và đơn độc giữa một thế giới đầy màu sắc, dữ dội và khốc liệt.
7. Hình ảnh thơ nào gợi ấn tượng cho em ? Vì sao ? Tiếng đàn bọt nước Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt li-la li-la li-la đi lang thang về miền đơn độc vầng trăng chuyếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn
8. Tiếng đàn là sinh mệnh, cũng là bi kịch của người nghệ sĩ ấy.
9. 2. Mười hai dòng tiếp - Hình ảnh Lorca: + Áo chàng bê bết đỏ Hình ảnh thực : gợi về cái chết + mộng du oan khuất của Lorca -Tiếng đàn Lorca: + Nâu Hình ảnh tượng trưng: Tiếng đàn bàng hoàng, + Lá xanh chao đảo. Từ âm thanh vỡ ra thành màu sắc, + Tròn bọt nước hình khối,thành dòng máu đau thương + Ròng ròng máu chảy =>Trong tiếng ghi ta có nỗi đau và tình yêu, cái chết và sự bất tử hoà quyện với nhau tạo thành giai điệu bi thiết.
10. Tây Ban Nha CùngGiâyÂmĐể miêu thanhvớiphút hình tả bicủa sự phẫn ảnh tiếngviệc củanhất bi đàn phẫnLorca trong gợi hát nghêu ngao này,Thanhlàcuộc hìnhcho đời emảnh Thảo của suy tiếng Lorcasử nghĩ đàn.dung gì?được Nó biện bỗng kinh hoàng đượcphápmiêu miêu nghệ tả ở tả thuậthình như ảnh nào?thế nào?nào Tác ? dụng của nó? áo choàng bê bết đỏ Lor-ca bị điệu về bãi bắn chàng đi như người mộng du tiếng ghi ta nâu bầu trời cô gái ấy tiếng ghi ta lá xanh biết mấy tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy
11. • Nghệ thuật: TiÕng ®µn Cuéc ®êi cña Lor-ca + Hoán dụ ¸o choµng bª bÕt C¸i chÕt m¸u chảy Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c Ghi ta n©u Ghi ta l¸ xanh + Ẩn dụ Ghi ta l¸ trßn Bầu trời,cô gái, Tîng trng bọt nước vỡ tan Nh©n ho¸ Ròng ròng máu chảy
12. Đối lập Tù do Baọ taǹ caí đep̣ C¸i ¸c Tr¸i tim yªu ®êi Huû diÖt sù sèng TiÕng ®µn trong trÎo HiÖn thùc phò phµng trßn ®Çy Sù vì n¸t ®au th¬ng Gợi nhiều liên tưởng bất ngờ, mang màu sắc của thơ tượng trưng siêu thực.
13. 3. Mười ba câu còn lại không ai chôn cất tiếng đàn tiếng đàn như cỏ mọc hoang giọt nước mắt vầng trăng long lanh trong đáy giếng Cảm nhận của em về câu thơ : đường chỉ tay đã đứt “ Không ai chôn cất tiếng đàn dòng sông rộng vô cùng .long lanh trong đáy giếng” Lor-ca bơi sang ngang ? trên chiếc ghi ta màu bạc chàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xoáy nước chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt li – la li – la li – la .
14. - tiếng đàn như cỏ mọc hoang Nỗi xót tiếc cho hành trình cách tân Niềm tin vào sự bất tử còn dang dở của Lorca và cuả nghệ thuật mà Văn hoá Tây Ban Nha Lorca đã sáng tạo nên -Giọt nước mắt vầng trăng .long lanh => Nỗi đau muôn đời. => Sự ra đi của Lorca là mất mát lớn lao trong nghệ thuật, trong cõi đời
15. - Suy tư về cuộc giã từ của Lorca. + Lorca bơi sang ngang Gợi sự siêu thoát, Lorca được trên chiếc ghi ta màu bạc nâng đỡ trên đôi cánh của nghệ thuật. + chàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xoáy nước Tượng trưng cho sự giã từ chàng ném trái tim mình Và giải thoát, chia tay với vào lặng yên bất chợt Những ràng buộc và hệ luỵ trần gian. - Âm thanh: li la li la li la .=> tạo hình thức vĩ thanh của một bản nhạc giao hưỏng.
16. => đoạn thơ là sự hình dung tưởng tượng đầy lãng mạn của Thanh Thảo về sự giã từ củaLor-ca. => Tình cảm ngưỡng mộ, khẳng định, ngợi ca, bất tử hoá của tác giả đối với thiên tài Lor-ca.